Сурет-55. «Тәрбие» ұғымының мәні Сондықтан да тәрбиенің мәнісі, біріншіден, қоғам үшін саналы, белсенді,
ізгіленген, іскер азаматты қалыптастыру болса, екіншіден, жеке адам үшін оны
өмір сүре білуге, өзін қоршаған ортамен қарым-қатынас жасай білуге үйрету.
ҚР Тұңғыш Президенті
Н.Назарбаев өзінің «Ғасырлар тоғысында» атты
еңбегінде: «Тәрбиенің түп мақсаты – қоғамның нарықтық қатынасқа көшіру
кезінде саяси-экономикалық және рухани дағдарыстарды жеңіп шыға алатын,
ізгіленген ХХІ ғасырды құрушы, іскер, өмірге икемделгіш, жан-жақты
мәдениетті жеке тұлғаны тәрбиелеп қалыптастыру» – деп атап көрсеткендей,
педагогика ғылымында тәрбиенің мақсаты жеке тұлғаны жан-жақты дамыту,
әділетті қоғамды өз қолымен құратын және оны қорғай алатын азаматты
тәрбиелеу.
Ал,
И.Г.Песталоцци: «Тәрбиенің мақсаты – балаға бастауыш білім, еңбек,
ақыл-ой, дене тәрбиесін беріп, жан-жақты және үйлесімді дамыту» – деп ерекше
атап көрсетеді.
Неміс педагогы
А.Дистервег педагогикалық мәселелерді шешудегі
сословиелік және шовинистік саясатқа қарсы күресіп, мектептің міндеті –
адамзатты және өз халқын сүйетін саналы азаматтарды тәрбиелеу екендігіне
баса тоқталды.
Ресей педагогы
К.Д.Ушинский: «Тәрбиенің мақсаты – қоғамға пайдалы,
адамгершілігі мол жеке тұлғаны тәрбиелеу» – деп, адамгершілік тәрбиесін
ақыл-ой, еңбек тәрбиесімен тығыз байланыста қарастырады: «Жақсы әдет –
адамның нерв жүйесіне жиған адамгершілік капиталы: бұл капитал үздіксіз өсе
береді және оның проценттерімен адам өмір бойы пайдаланады. Әдет капиталы
пайдаланудан өсе түседі және экономикалық өмірдегі мүлік капиталы сияқты
адамға өзінің аса бағалы күші – саналы ерік күшін барған сайын жемістірек
жұмсауға және өз өмірінің адамгершілік құрылысын әр жолы ірге тасынан қайта
бастамай және өз санасы мен ерік күшін өзі бір рет жеңіп шыққан