Өкпеніц серпімділігі Өкпеде серпімді тіндер көп. Сондықтан да ол созылып қайта тартылып
алғашқы калпына келе алады. Өкне ширығуы мен созылуы тығыз
байланысты. Созылған өкпе тінін бұрынгы калпына келтірстін күш
серпін күші дсп аталады. Өкие неғұрлым созылғыш келсе, оның серпімділігі де
сотұрлым жогары болады. Серпін күші окпсніц аумағын тарылта отырып,
висцеральдық
гшеврамы
париетальдык
плеврадан
тартып
ажыратуіа
тырысады. Бұл - плевра куысындагы қысымды азайтатын негізгі себептің бірі.
Созылған өкпснің қайта тарылуы бронх еттерінің тонусына да байланысты.
Плевра қуысында тсріс қысымның тагы бір ссбебі альвсолалардың іпікі
бстінде сурфактант атты беткі кернеу күші өте төмен заттың болуы. Әрбір
альвеоланыц ішкі беті осы сурфактантпен майланған. Бұл белок аралас
липидтен тұрады. Ол пневмоциттерден бөлініп шығады. Сурфактанттың
калындьны 20-100 им. Альвсоланың көлсмі кішірсйгсн сайын оның бсткі
кернеу күші томендсй түседі. Сондыктан сурфактантпен көмкерілген
альвеола
өкпенің
трансмуралдык*
қысымы
қанша
жогарыласа
да
қабыспайды, эркашан ксрілігі тұрады. Сурфактанты бар өкпеде лектаз**
болмайды. Сонымен альвсоланың ссрпімділігі сурфактант эссріне де
байланысты.
Өкпенің созылған соң тарылғыштыгы оның созылу дэрсжссімен (С)
белгіленеді. Окпенің созылу дәрежесі (С) өкпе көлемі (AV1) мен
трансмуральдық қысымныц (ДР1) өзРеруіне байланысты:
С=АУ1
ДР1
Жасы келген адамда өкпснің созылу дәрежесі су бағанасы бойынша 200
мл/см-ге тсң, ал жаска толмаган балада 5 - 1 0 мл/см. Өкпе ауруларын
анықтауда бүл көрсеткіштсрді пайдаланута болады.
Өкпенің жалпы сыйымдылығы Тынысалу барысында ауа тыныс жолы аркылы өкпсге кіріп, оттсгін
берген соң сыртқа шығып отырады. Өкпеге дейін кіріп-шьнатын ауаның
мөлшері демалу мен демшығарудың тереңдігіне байланысты. Біркелкі
тыныштық жағдайда демді ішке жэй тартыи сыртқа шығарса өкпеге дейін
кіріп-шығатын ауаның мөлшері адамда 500 мл-дей болады. Осы жэй дем
алғанда тыныс ағзаларына өніп қайта шығатын ауаның мөлніерін (көлемін)
қалыпты тыныс ауасы (ҚТА) деп атайды.