13
Сон дай-ақ ақын ел ші ге,
кең се қа ғаз-
да рын жа за тын адам ға, жұл дыз шы ға,
қа зы на ісін бас қа ру шы ға, ас паз ға та ғы
бас қа лар ға қа жет ті
игі қа сиет тер ді
си пат тап жа за ды.
«Құт ты бі лік» дас та нын да ақын ел дің
әкім дер ге қоя тын жә не әкім дер дің ел ге
қоя тын талап та рын ашып айт қан. Ел би ле-
ген әкім дер ге мы на дай сөз дер ай та ды: «Ей,
әкім, ха лық тың сен де үш түр лі
ақы сы бар,
сен сол ақы сын тө ле, сөйт іп, өз жа ны ңа жә-
бір лік жа са ма. Бұл ақы ның бі рі – ақ ша ның нар қын кө те ру, ақ ша
құ ра мын да ғы ал тын мен кү міс тің үле сін
арт ты ру, оның тө мен деп
кет пеуін қа да ға лап оты ру. Та ғы бі рі – ел үшін се нім ді, бе рік жә не
әділ
заң дар шы ғару, мұ ны ел се нен кү те ді. Үшін ші сі – жол дар ды қа-
рақ шы лар дан, адам өл ті ру ші лер ден ты ныш етіп, сақ тай білу». Со-
ны мен қа тар әкім дер ел ге мы на дай үш талап ету ге құ қы лы дей ді:
«Бі рі – сен қан дай жар лық шы ғар саң да, жұрт тың
бә рі оны сөз сіз тез
орын дауы ке рек. Екін ші сі – мем ле кет са лық та рын уа қы тын да жо-
ма рт тық пен мем ле кет қа зы на сы на тап сы рып тұр сын. Үшін ші сі –
бү кіл ха лық до сы ңа дос, дұш па ны ңа дұш пан бо лу ке рек».
Жү сіп Ба ла са ғұ н бұл өмір де гі бар лық нәр се ден ғы лым ды
жо ға ры қоя ды, адам бой ын да ғы бар лық жақ сы-жа ман қа си ет-
тер ді бі лім мен ты ғыз бай ла ныс ты рып қа рай ды.
Дас тан да оқу-
бі лім, ғы лым мә се ле ле рі не ар нал ған ар найы жолдар бар:
Ақыл – шы рақ, қа ра түн ді аша тын,
Бі лім – жа рық, нұ рын са ған ша ша тын.
Талай із гі іс ат қа рыл ды ақыл мен,
Мың рақ мет ақыл-ес ке асыл кен!
Бі лім – бай лық, азай мас һәм жо ғал мас,
Еш қа рақ шы, ұры ға да то нал мас.
Ақын ға лым дар ды
ма дақ тай ке ліп, олар дың ор ны әр қа шан да
төр де бо луы ке рек дей ді. Ал жо ға ры қыз мет ке ие бо лып жүр ген
бі лім сіз, қа раң ғы, на дан жан дар дың төр ден ал ған ор ны ның өзі
бо са ға се кіл де ніп қа ла ты нын ес кер те ді:
На дан ға
төр ден орын ти се, қор ете ді,
Да ныш пан ға бо са ға дан орын ти се, төр ете ді.
Достарыңызбен бөлісу: