Жалпы психология
Тоқтамға келу, сондай-ақ тез кабылданган шешім үшін
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
| Тоқтамға келу, сондай-ақ тез кабылданган шешім үшін
жауапкершшкті езше батыл алуды, іс-қимылдш?, даркезшде болуын, оны тез орындай білуді білдіреді. Шсшімді әрекеттердің адамгершілік түрғысынан бағалануы — олардың нақты әлеуметтік мазмүнына байланысты. . . . Тоқтамға келушілік — жеке түлғаның қасиеті, еріктіҢ жоғары деңгейде дамуын көрсетеді. Коптеген адамдарда оүл қасиетт ер жетпей жатады. Ондай адамдар үзақ оиланады, 295 бірден шешімге келе алмайды, өз күші мен мүмкінштіктеріне сенбейді, белгілі бір қалыптасқан ахуалдан қалай шығудың жолын таба алмай қиналады. Үстамдылық және взін-өзі бақылау — жеке түлғаның жагылщы қасиеттерінің бірі, ор уақыгга да өзін жөне өз мінез-қүлқын қадағалап отыру, өзін-өзі бақылай білуі. Қызбалыгы мен үстірт өрекетін тежей алу, оларды тәртіп ережелерімен талаптарына бағындыру. Өте қиын және күрделі жагдайларда салқынқандылық таныта білу және жагымсыз мінез-қүлық әрекетгерін дер кезівде тежеп отыру - үстамды адамдарға төн сала. Үстамды адам өзін-өзі бақылап, ербір іс өрекетіне есеп беріп отырады. Үстамдылыққа қарама-қарсы жағымсыз ерік сапасы - үстамсыздык. Үстамсыздық касиеггерді мектеп шөкіртгерінің бойынан жиі кеэдестіреміз, ондай шәкіртгер өте қозғалғыш, жагымсыз іс-әрекетке бейім түрады. Олардың тарапынан жағымсыз қылықтар да жиі байқалады. Сондықтан да мектеп үстаздарының тарапынан ондай типтегі шокірттерге ерекше назар аударуды қажет етеді. Ерлік және батылдық деп алға қойған мақсаггы орындау жолында, адам оміріне қауіпгі болуьша қарамастан, кездескен кедергілерді жеңе білуде байқалатын күш-жігерді айтамыз. Ерлік тек батылдықты ғана қажет етпейді, сонымен катар табандылықты, үстамдылықты, салқынқандылықты да кажет етеді. Ерлік пен батыдцық бір-бірімен байланысты: мәселен, ерлік пен батылдықтың коптеген үлгілерін фашист басқьшшыларьша қарсы күресте кеңес адамдары көрсете білді. Мысалы, Кеңес Одағының Батыры, капитан Гастеллоның ерлігін қайталаған Нүркен Әбдіровтің жанқиярлық ерлігі мен батылдығы — қазіргі жастарға үлгі-өнеге. Жау снаряды оның үшағының бензин багіне тигенде, ержүрек үшқыш жанып бара жатқан үшакты фашистердің автомашиналары мен бензин қүйылған ыдыстардын шогырланған жеріне бағыттады. Батырдың үшағымен бірге фашистердің овдаған жүк машиналары мен бензин қүйылған ьщыстарының күлталқаны шығып жарылды. Адамның еріктік сапалары алға қойған мақсатты орындауда тек қоршаған адамдардың әсерімен ғана емес, сонымен қатар жүктеу/скачать 11,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|