Сондықтан да жеке түлғаны қалыптастырудың мәнді
кезеңі — өсу үстінде адам тек өзінің әрекеттері мен
қылықтарын сыни түрғыдан бағалап қана қоймайды, сонымен
қатар алдына өзін-өзі тәрбиелеу міндеггерін қоя бастайды.
Өзін-өзі тәрбиелеу өте қүнды жэне тартымды болып
табылатын образға (ңдеалға) сәйкес іске асып отырады. Өзін-
өзі төрбиелеу үрдісі ерік өрекетгері саласывда өзін-өзі басқару
жүмысынан басталады.
§6. Ерікті дамыту және тэрбиелеу
Әлеуметгік ортаға, іс-өрекетке жене ең аддымен тәрбиеге
жене
өзін-өзі
төрбиелеуге байланысты ерік әрбір адамда
еріксіз әрекеттің негізінде дамвды.
Балалардың
алғаш рет
белсенділігі еріксіз әрекеттерде аңғарылады, ерік еріксіз
өрекетгер арқылы
өзінің
қажетгіліктерін қанағатгандырады.
Сонымен қатар бүл еріксіз әрекеттердің балалардың еркін
дамьггуда даярлық мәні орасан зор.
Еріксіз
әрекеттерде
жүйке және бүлшық ет жүйелері дамиды беки түседі.
Баланың бүл қозғалыстарыңда өз органдарының козғалыс
түйсіктері оянады, оз органдары туралы түсініктер
қалыптасады.
Әр жас кезінде балаларда еріктің мынадай элементтерін
байқауға болады, атап айтқанда, саналы түрде бір нәрсені
істеуге үмтылу, қажет ету, таңдау, шешімге келу және күш-
жігер жүмсау. Балаларда белгілі бір талпыну түрінде сезіммен
бірге оте ерте аңгарылады. Бірақ, баланың бүл талпыныстары
өлі де саналы сипатта болмайды. Мысалы, екі жастың
шамасында балада тәрбиенің жене ойын әрекетінің әсерімен
белгілі төжірибе ж инақталады , балада елестеулер
қалыптасады, қиялдың негіздері пайда болады, баланың ой
өрісі дами бастайды. Сонымен қатар саналы талпыныстар
пайда бола бастайды. Бірақ, бүл талпыныстар көп уакытка
дейін негізінен эмоциялық сипатта болады, осындай
жағдайда әрекетгер күшті эмоциялық коңіл-күйдің
Достарыңызбен бөлісу: