Екінші том маса астана, 2022 ахмет байтұрсынұЛЫ

341
Лағып тура жолдан қаңғып 
кетті,
Қисайып, қыңыржақтап, 
шығып жонға.
Ішіне қалың орман барып 
кірді,
Білмеймін, не жол тауып, 
неғып жүрді?
Күн батып, қас қарайған 
уақытта
Есектің лаққанын Үкі көрді.
Үкі айтты: «Мінгіз Есек, мені, 
– деді,
Мініп ап, мен бастайын сені, 
– деді.
Жолды айтып, жөнді сілтеп, 
мен отырсам,
Көзіңнің еш нәрсе емес кемі», 
– деді.
Бір ауыз сөз қайырмай, Есек 
көнді,
Мініп ап, Үкі отырды сілтеп 
жөнді.
Жерлерден адыр-бұдыр аман 
өтіп,
Ағаштың жиегіне жақын келді.
Жол тапқан қараңғыда 
басшысына
Ден қойып, бастағыш деп, 
Есек сенді.
Бір кезде таң сарғайып, 
машырықтан,
Ағаштың арасына сәуле енді.
Үкілер күндіз соқыр, түнде 
көргіш,
Есекең іс мәнісін білмей ергіш.
Үкіден таң атса да 
айрылмайды,
Но Филин вблизости, по 
счастию, случился
И взялся быть Ослу 
проводником.
Все знают, Филины как ночью 
зорки:
Стремнины, рвы, бугры, 
пригорки,
Все это различал мой Филин 
будто днем
И к утру выбрался на ровный 
путь с Ослом.
Ну, как с проводником таким 
расстаться?
Вот просит Филина Осел, чтоб 
с ним остаться,
И вздумал изойти он с 
Филином весь свет.
Мой Филин господином
Уселся на хребте Ослином,
И стали путь держать; 
счастливо ль только? Нет:
Лишь солнце на небе поутру 
заиграло,
У Филина в глазах темнее ночи 
стало.
Однако ж Филин мой упрям;
Ослу советует и вкось и впрям.
Остерегись! – кричит, – 
направо будем в луже».
Но лужи не было, а влево 
вышло хуже. «Еще левей 
возьми, еще левее шаг!»
И – бух Осел, и с Филином, в 
овраг.

342
Деп ойлап: «Жарықта да жөн 
сілтегіш».
Күн шықты, жарық болды 
дүние жүзі,
Үкінің бұлдырайды көрмей 
көзі.
Өзгеге жөн көрсетіп, бастау 
түгіл,
Әлі бар отырарлық жай ғана өзі.
Сонда да Есегіне сыр 
бермеске,
Айтатын білгішсініп, міне сөзі:
«Ал келдік жаман жерге! Енді 
сақтан!
Жолама! Сол жақтағы өзенге 
аққан.
Бетіңді оң жағыңа сала жүріп,
Аман өт! Мынау жатқан лай, 
қақтан...
(Ол жердің өзені де, қағы да 
жоқ,
Білмеймін, соқыр Үкі қайдан 
тапқан!)
Есекті Үкі билеп, алып қолға,
Салыпты нақ ғазазыл түскен 
жолға.
Пәлен деп күн ілгері 
неғылайық,
Түскені ондай жолға бақ па, 
сор ма?
Бұл сөзді баяндаған болмас 
айып,
Әркімнің ісіне бар сөз лайық.
Көркем сөз мұнан артық таба 
алмадым,
Тал түсте лаққанға жолдан 
тайып.

343
Көп білім, көпті үйретер 
болмаса да,
Не пайда? Жабыққаннан құр 
мұңайып?
Соқырға көрсеткенмен көре 
қоймас,
Сонда да үміт үзіп, 
отырмайық.
Арланбай, адасқанды 
әшкерелеп,
Қоялық погоннойын жұртқа 
жайып.
Болады ақылсыздың мысалы 
есек,
Ғылымсыз надан адам соқырға 
есеп.
Қалпынан есек асып ат 
болмайды,
Қойса да қорасына асыл төсеп.
Алтынды аяғыңа басқанменен,
Болмайды асылы азып, 
балшық кесек.
Жақсыны жақсы деген, мақтау 
емес,
Жаманды жаман десең, 
болмайды есек.
Қауымынан мұсылманның 
шыққан жолды
Айып па, ғазазылдың жолы 
десек.
Білгішсіп кей білімсіз жол 
айтып жүр,
Байқасақ, не оңды жол ол 
айтып жүр?
Халыққа надан адам басшы 
болып,
Халықтың надандығын 
молайтып жүр.

344
Наданға надандықпен жұрт 
ерген соң,
Тал түсте лақты деп соны 
айтып жүр.
9 шумақ, 36 тармақ
3 шумақ, 18 тармақ

жүктеу/скачать 6,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: