А.Ә. Ниязғалиева, Г. Г. Тҧрғаналиева
– жаттығу. Берілген мақалдарды дәптерге кӛшіріп
жүктеу/скачать 1,37 Mb. Pdf көрінісі
|
Ниязгалиева А., Турганалиева Г. Қазақ диалектологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- тҧрды
| 7 – жаттығу. Берілген мақалдарды дәптерге кӛшіріп
жазып, диалектілердің дұрыс баламасын тӛменде берілген сӛздер арасынан тауып жазыңдар 1. Жақсының сҿйлескені ӛбіскендей, Жаманның сҿйлескені тебіскендей, 2. Сегіз жасар баланың тісі түсер, Сексен жасар ғҧрыптың ісі түсер. 3. Арадағы бозбайтал анадағыны мұнда айтар, Мұндағыны онда айтар. 4. Жылай – жылай жай қазсаң Күле-күле су ішерсің. 5. Жақсы жүрген жеріне кент салады, Жаман жүрген жеріне ҿрт салады. Диалектілердің мағыналары: құдық; сүйісу; қала; жақындасу; ҿсекші; кҽрі, қария; 8 – жаттығу. Берілген сӛйлемдерді кӛшіріп жазып, диалектілік тұрақты сӛз тіркестерінің мағынасын ажыратыңдар 1.Оның үнсіз тұрғанына қыжырым қайнап, қол бұлғағанына да қарамай жанынан ҿте шықтым (Д.Исабеков. «Шойынқұлақ»). 2. Бір топ адам ауылға жҧлдыз толғанда келіп түсті (Ш.Мұртаза «Жұлдыз кҿпір»). 3. Ҽйел орнынан ұшып тұрса да, ҽлденеден ұялып, тақтыға барар-бармасын білмей екі оқтылау болып тҧрды (Б.Майлин Шығармалары, Алматы, 1962). 4.-Құдай риза, біз риза, ұлымның атына шіркеу келтірмей жыл отырды, - деді, -жас жан еді обалына қалмайық ерге шықсын... (І.Есенберлин «Кҿшпенділер»). 5. Күн сиыр тҥс болғанда қарасы мың жарымдай қойды қаптатып айдап келе жатқан жастау қойшы кҿлденең кезікті (І.Жансүгіров «Жетісу естеліктері»). 6. Содан кейін Жұманның назары пәс болып қалыпты (Ақ Баян «Сезім сергелдеңі»). 37 7. Жас мұғалім қыз жай ғана жымиды да, ішін алдырмай отырып қалды. (Ж.Аймауытов «Қартқожа»). 8. Күн кеуім тартты ма, қараңғыда жобалап жүріп екі баласын құшақтап, беттерінен сүйді (Д.Исабеков). 9. Дҽукен қарт дауыстағанда селк ете қап, кӛздері атыздай жүктеу/скачать 1,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|