А.Ә. Ниязғалиева, Г. Г. Тҧрғаналиева


) Туыстық атауларға байланысты сӛздер



Pdf көрінісі
бет22/200
Дата06.01.2022
өлшемі1,37 Mb.
#14641
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   200
Байланысты:
Ниязгалиева А., Турганалиева Г. Қазақ диалектологиясы

2) Туыстық атауларға байланысты сӛздер. 
Сой.Тұқым,тек.  Бұл  сҿз  Батыс  Қазақстан  ҿлкелерінде 
кездеседі.  Ақсақты  алсаң  сау  қуар,  соқырды  алсаң  сой  қуар. 
Біздің  бой-  сойымыз  шамалас  екен.  Баласы  ана  сойына  не  ата 
сойына  тартпауы  мүмкін.  Бұл  сҿз  батыс  аймақтарында  туып 
ҿскен ақын - жаушылардың тілінде де кездеседі.Мысалы: 
Сұрасаң арғы тегі аға сойдан, 
Негізі беріш ұлы ағатайдан.(Х.Ерғалиев). 
Кемпес.Кемпір.  Кемпес,  бері  келіп  кетші.  Кемпес,ҽ,кемпес  -
деп,Зағипа жеңгейге қарады. 
Қҧдағай.Құдағи.  Кҿршілердің  құдағайы  келіп  жатыр.  Бар-
барын  айтады,  жоқ-зарын  айтады.  Құда  базына  айтады,  құдағай 
назын айтады.(мақал). 
Тума.Туысқан,жекжат. Кеше біздің кҿптен бері күтіп жүрген 
тумаларымыз келді. 


40 
 
Таға.Нағашы.Оның тағасы келіп, мейман болып жатыр. 
Қоңсы.Кҿрші.Бұл  кісі  біздің  қоңсымыз.  Жаман  туыстан 
жақсы  қоңсы  артық.  Жаман  адамға  мал  бітсе,  жанына  қоңсы 
қондырмас. 
Ақа.Аға.  Бұл  сҿз  Орал  облысының  батыс  аудандарында 
айтылады. Ақа, қалаға барасыңыз ғой менде барсам қайтеді. 
Жам.Ру,ата.  Жағалбайлы  бірнеше  жамға  бҿлінеді.  Неше 
жамсыңдар? 
Ҥріптес.Ағайындас,туыстас. Иманғали-менің үріптесім. 
Қабыз.Нҽсіл,ұрпақ. Олардың арғы қабызы бір. 
Аданас.Туысқан,тума.  Қалада  менің  екі  аданасым  жұмыс 
жасайды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   200




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет