Дєріс тезистері


Ептілік және оны дамыту әдістемесі



Pdf көрінісі
бет166/294
Дата07.01.2022
өлшемі2,95 Mb.
#20622
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   294
Байланысты:
дене тәрбиесінің оқыту әд

                              Ептілік және оны дамыту әдістемесі 
 
Адамның жаңа күрделі үйлесімділігін тез меңгеру, ӛзінің қозғалыс әрекетін 
ӛзгертілген жағдайға байланысты тез басқаша құра алу қабілетілігін - ептілік 
дейміз. Ептілікті дамыту кезінде біз мынадай үш міндетті орындауымыз 
керек: 
1. Күрделі қимыл-қозғалыс үйлесімділігі қабілеттілігін күрделілендіре отырып 
жетілдіру.  
2. Қозғалыс әрекетін жетілдіру (спорттық қозғалмалы ойындар жағдайында).  
3. Берілген қозғалыс әрекетін дәл қайталай алу қабілеттілігін арттыру. 
Ептілікті  тәрбиелеудің  негізгі  амалдары:  жаңа  немесе  жаңадан  пайда  болған 
элементтері  бар  спорттық  қозғалмалы  ойындар,  гимнастика  акробатика 
жаттығулары. Жақсы үйренген жаттығуларды қайталау ептілікті дамытпайды. 
Сондықтан  педагог  әрбір  дене  тәрбиесі  сабағында  1-2  жаңа  жаттығу  немесе 
бұрын  үйренген  жаттығудың  элементтерін  жаңалап  үйретіп  отыруы  қажет. 
Ептілікті  дамыту  жаттығуларын  сабақтың  бірінші  жартысында  кіргізген 
дұрыс,  ӛйткені  организм  болдыра  бастағанда  ол  жаттығулардың  нәтижесі  аз 
болады. 
Ептілікті 
козғалыс, 
кӛру, 
есту, 
дене 
арқылы 
сезіну 
анализаторларының  екпінді  ӛсуі  кезінде  дамытқан  тиімді.  Ептілік-жаңа 
қозғалыстарды  тез  игеру  қабілеті  (тез  үйрену  қабілеті),  тосыннан  ӛзгеріп 
отыратын  жағдайдың  талаптарына  сәйкес  қозғалту  қызметін  тез  ӛзгерту. 
Ептіліктің  дамуы  жүйке  жүйесінің  бейімділігі,  ӛзінің  қозғалысы  мен 
айналадағы  жағдайды  сезіну  және  қабылдау  қабілеті  негізінде  жүзеге  асады. 
Қозғау міндетінің табысты орындалуы сол  қозғалыстың кеңістік, уақыт және 
күш компоненттерінің дәлдігімен анықталады. Мектеп жасына дейінгі баланы 
ептілікке  тәрбиелеу  қимыл  үйлесімін  дамытумен,  келісімділікпен,  дәйекті 
қимыл  жасай  білумен  байланысты.  Ептілік  кез  келген  қозғалыстың  (жүгіру, 
секіру, лақтыру, ӛрмелеу, т. б.) қажетті компоненті болып табылады. 
Балаларды  ептілікке  тәрбиелеу  үшін  негізгі  қозғалыстарда  дене  тәрбиесінің 
сан  алуан  жаттығулары  пайдаланылады  (заттардың  арасымен  жүру  және 


 
204 
жүгіру, әртүрлі кедергілерді жоя отырып шығырға кіру, отырғыштың үстімен 
жүріп келе жатып қарсы кездескен баладан бұрылып кету, заттан секіріп ӛту 
және  т.  б.,  сондай-ақ  лақтыру,  доп  ойнау  секіру,  ӛрмелеу,  денені  жалпы 
дамытатын,  әсіресе,  заттармен  және  тағы  басқалармен  жасалатын 
жаттығулар). Ептілікті жетілдіру үшін ең жақсы жағдай қимыл-қозғалысы кӛп 
ойындарда  жасалады:  бала  тез  ойлап  табу,  кӛз  жеткізу,  заттардың  арасымен 
ептілікпен  жүре  білу  күтпеген  жерден  жағдай  ӛзгерген  кезде  кеңістік  және 
уақыт  бағдарының  кӛмегімен  қолайлы  сәтті  пайдалана  отырып,  инициатива 
жасау  қасиетін  кӛрсетуі  керек.  Ептілікті  жетілдіру  үшін  заттармен-секіргіш 
жіппен,  доппен,  шығырмен,  таяқпен  және  т.с.  жаттығуды  жақсы  жасауға 
тапсырма  беру  тиімді  болады.  Екеу-екеу,  шағын  топ  боп  бірлесіп-доппен, 
құрсаумен,  сырықтармен,  жіптермен  және  басқалармен  жаттығу  жасау 
пайдалы.  Ептілікті  дамыту  міндеті  жаттығуларды  жүйелі  түрде  ӛзгертіп 
отыруды  немесе  жаңалықты  қолдап  отыру  және  үйлесімділік  қиындығын 
біршама  арттыру  үшін  олардың  жаңа  варианттарын  қолдануды  талап  етеді. 
Баланың  қозғалыс  дағылары  неғұрлым  қалыптасқан  сайын  жаңа  қозғалысты 
игеру жеңілдей түседі және ептілік жетіледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   294




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет