Оқулық «Білімді дамытудың федералдық институты»
жүктеу/скачать 3,84 Mb. Pdf көрінісі
|
автоматтандырылған ақпарат жүйе
| 4.3.4.
Қызмет диаграммасы Егер қолдану диаграммасы жүйе атқарымына «жоғарыдан түрін» беретін болса, қызмет диаграммасы, керісінше, қолданудың жекелеген нұсқаларын және оның қойылымдарын толық суреттеуге мүмкіндік береді. Аталған жағдайда, қызмет түсінігімен, қолмен немесе автоматтандыру құралдары арқылы орындау қажет міндеттер (операциялар) түсініледі. Әрбір қолдану нұсқасына өз міндеттер тізбектілігі сәйкес келеді. Қызметтер диаграмасының теориялық жоспарында — қолданудың талданатын нұсқасын жүзеге асыратын алгоритмнің жалпылама көрсету. Қызмет диаграммасында дөңгелеектенген бұрыштары бар тікбұрыштармен белгіленеді (4.18- сурет, а). Қызмет диаграммысы баламалы әрі параллеьді үдерістері сипаттауға мүмкіндік береді. Балама үдерістерді белгілеу үшін ромб қолданылады (4.18-сурет, б), шарт қасында, ал «иә», «жоқ» баламалары — сәйкес шығыстардың қасында көрсетіледі. Осы блоктың көмегімен кезеңдік үдерісті құруға болады. 4.18-сур. Қызметтер диаграммасының шартты белгілері: а — қызмет; б — таңдау; в — синхрондау сызығы; г — басы; д аяғы 124 4.19-сур. Параллель үдерістерді көрсету арқылы қызмет диаграммасына мысал Қызметтерді белсендірудің көптігін, қызметтерді белсендіру стрелкасы бар қатардағы «*», символымен белгілейді, қажет болған жағдайда «әр жол үшін» түріндегі жазбамен айқындайды. Параллеь үдерістерді белгілеу үшін синхрондау сызғышын қолданады (4.18-сурет, в), бұған қоса синхрондау жағдайын, оны диаграммада көрсете отырып, анықтауға болады (4.19-сурет). 4.20-сурет. Қызмет диаграммасының мысалы 125 4.21-сурет. «Тауарды жеткізу» қолдану нұсқасына арналған қызмет диаграммасы Енді қызмет диаграммасының мысалын қарастырамыз. Өткен мысалда, «Көтерме сауда қоймасы» ААЖ қолдану нұсқасын айқындау үшін мәтіндік қойылым әзірленді. Бұл қойылым, диаграмманы, жүйемен және әртістермен орындалатын әрекеттерді аша отырып толықтырады. 126 4.22-сурет. «Тауар сату» қолдану нұсқасына арналған қызмет диаграммасы Алайда, қолдану нұсқасыну сипттаумен бірге немесе оған қосымша ретінде қызметтер диаграммасын қолдануға болады. Қызмет диаграммасы, талап етілген толықтық дәрежесімен қолдану нұсқасын суреттеуге мүмкіндік береді. Қысқаша мазмұны шешілетін мәселенің болмысын түсіну үшін жеткіліксіз болатын қолдану нұсқаларын нақтылаудың мәні бар. 127 4.23-сур. Жолдармен қызмет диаграммасының нұсқасы Жолдармен қызметтер диаграммасын қолдану нұсқасының мәтіндік сипаттамасымен немесе оны бірге берілген толықтырулармен қолдануға болады. Әзірленетін үлгі шеңберінде, «Тауарларларды сатып алу» және «Тауарды жеткізу» қолдану нұсқаларын жүзеге асыру үшін қызмет диаграмасын саламыз. 4.20-суретте тауарларды жеткіщу кезіндегі әрекеттер тізбектілігін сипаттау үшін қызмет диаграммасының нұсқасы көрсетілген. Алайда, қызмет диаграммасы, әртүрлі толықтық дәрежесімен қолдану нұсқасын сурттеуге мүмкіндік береді және «Тауарды жеткізу» нұсқасына арналған қызмет диаграммасын келесі үлгіде ұсынуға болады ( 4.21-сурет). Проанализировав вариант использования «Продажа товара», построим диаграмму деятельности для варианта использования «Продажа товара» ( 4.22-сурет). Жүйенің толық үлгісі бірнеше қызмет диаграммасынан тұрады, олардың әрқайсысы не анағұрлым маңызды қолдану нұсқаларының жүзеге асыру тізбектілігін (қалыпты оқиғалар барысы мен барлық ерекшеліктер), не болмаса таптаурын емес сыныптар операцияларын сипаттайды. UML стандартты сипаттау нысанынан басқа, «жүзу жолд ары» нұқалырн ұсынады. Бұл нысан, қолдану нұсқасында бірнеше қатынасушы тұлғалар қатысатын жағайларды сипаттау кезінде ыңғайлы. Сонымен бірге, қызмет диаграммасындағы барлық әрекет жағдайы, бір-бірінен тік сызықтармен бөліп тұрған жекелеген топтарға бөлінеді (4.23-сурет). Жолдарды қолдану, бизнес- үдерістерін көрнекі түрде көрсете отырып, кәсіпорын бөлімшелерінің қызметін сипаттай отырып, қосымша мүмкіндіктер ашады. (4.24-сурет). Үлгілік жобалау жағдайында, әрекеттерді іске асыру бөлшектерінің көпшілігі, қолда бар жүйелерді талдау немесе прототиптер жүйелерін бұрын өткен әзірлеу тәжірибесі негізінде алдын ала белгілі болуы мүмкін. 128 4.24-сурет. «Тапсырыстарды рәсімдеу» қолдану нұсқасына арналған жолдары бар қызмет диаграммасын қолдану нұсқасына мысал. Үлгілік шешімдерді қолдану әзірлеу уақытын біршама қысқартуға және жобаны әзірлеу кезінде ықтимал қателіктерді болдырмауға мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 3,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|