u (ұ), не а (а) дыбыстары қолданылады. Мысалы, құда, сұрақ, ұра, құлын (құлұн), ұзын (ұзұн) т.б. Ал ü (ү) дыбысы алғашқы буында
қолданылған жағдайда келесі буында ü (ү) дыбысы қолданылады.
Мысалы, күйік (күйүк), үкі (үкү), жүріс (жүрүс) т.б. Тек қазіргі
қазақ тілінде ауытқу ретінде ғалымның і-ü және ü-і, ä қолданыстарын айтуға болады. Бір сөз көлемінде бұндай дыбыстық
қолданыс қазақтың сөйлеу тілінде байқалмайды, тек дыбыстық
33
қолданысы қазақ жазба әдеби тілінде, яғни жазуда ғана кездеседі.
Мысалы күндіз, күре, түлкі, түле т.б.
д) Ашық лабиалды о және ö дыбыстары кейінгі буындарда тек
алдыңғы буын дәл осы дауысты дыбыстардан құралса ғана
қолданыла алады. Сонымен: