І. Ұйымдастыру кезеңі (0,5-3 мин).
251
рушылық кезеңдегі дəстүрлі емес, маңызды материал үлкен əсер
етеді: жұмбақтардың қолданылуы, мəселелік сұрақ, ойындық кезең,
дыбыстық жазба, оқушылардың басқа орынға ауысуы жəне т.б.
ІІ. Кіріспе бөлім (сабақтың 1/5 не 1/3 бөлігі)
Педагогикалық мақсаты: оқушыларды белсендіру, тəрбиелік
əсер бойынша орналастыру. Мұғалім оның педагогикалық болжамы
оқушылардың мүмкіндігімен қаншалықты сəйкес келетіндігін
анықтайды. Бұл кезеңде оқушыларды тартып қана қоймай, мұғалімге
сабақ кезінде түзетулер енгізу керек пе жоқ па, соны анықтайды.
Тəн қателер – оқушылардың күтпеген реакциясынан мұғалімнің
қорқуы.
Ұсыныстар: кіріспе бөлім мазмұнына сəйкес кіріспе əңгімеден
(танымдық, эстетикалық) немесе бой жазудан (викторина, жарыс,
КТК) тұрады.
Бірінші жағдайда сұрақтар, екінші жағдайда-тапсырмалар
қызықты болуы керек. Кіріспе бөлімде оқушыларда кештің өткізілуі
жайында алғашқы түсініктер болуы керек, олардың əрекеттері
ұйымдастырылған болуы қажет. Бағалаудың нақты көрсеткіші
беріліп, қажетті ережелер түсіндірілуі қажет.
ІІІ. Негізгі бөлім уақыты бойынша ең ұзақ (сабақтың 1/3 бөлігінен
сəл көп).
Педагогикалық мақсат: кештің негізгі идеясының жүзеге асуы.
Тəн қателер: мұғалімнің белсенділігі, көрнекіліктің болмауы,
құралдар мен əдістердің жалпылама қолданылуы, сабақтың оқу
атмосферасын құру.
Ұсыныстар: сыныптан тыс жұмыстың қызметінің жүзеге
асуындағы оқушылардың максимальды белсенділігі тəрбиелік
тиімділігінің жоғары болуын көрсетеді. Сыныптан тыс сабақтарда
оқушыны белсендіру кəдімгі сабақтан ерекшелендіреді.
IV. Қорытынды бөлім (сабақтың 1/4 не 1/5 бөлігі).
Педагогикалық мақсаты: оқушыларды алған білімдерін тəжіри-
беде қолдануға баулу. Осылайшы, қорытынды бөлім оқушыға
мұғалімнің тəрбиелік əсерін жүзеге асыруға көмектеседі.
Тəн қателер: «Ұнады ма?», «Жаңа не білдіңдер?» сұрақтар
типімен еленбейді.
Ұсыныстар: Тестік үлгідегі нақты тапсырмалар беру: кроссворд,
мини-викторина, блиц, ойындық жағдаят жəне т.б.
2. Өткізілген жұмысты талдау. Талдау жүйелі түрде орында-
252
лады. Мұндай талдау қорытындысы екі негізгі функцияны құрайды:
ұйымдастырушылық жəне тəрбиелеушілік.
Тəрбиелік кешті талдай отырып, жағымды нəтижелерді анықтау
керек, сəтті қолданылған əдістерді, шарттарды атап көрсету керек.
Сəтсіздіктің орын алған себептерін анықтау керек. Əрбір өткізілген
кештің педагогикалық талдауы мына негізгі критерийлермен сай
келеді: 1) мақсаттың болуы; 2) тақырыптың көкейкестілігі мен
заманауилығы; 3) оның бағыты; 4) мазмұнының ғылымилылығы
мен тереңдігі; 5) кешті өткізу мен ұйымдастырудағы мұғалім мен
оқушының даярлығы.
Сыныптан тыс жұмыстарды педагогикалық кеңестер мен
əдістемелік кеңестерде талқылап отыру керек. Тəрбие жұмыстарын
бағалау кезінде оқушыларды да тарту керек. Мұндай мақсатта мек-
теп радиосын, қабырға газетін, көрмелерді қолдану керек. Мұндай
жұмыс формалары ұжымда кең талқылануды талап етеді.
Достарыңызбен бөлісу: