кезеңіндегі маңызды өзгерістердің болуымен байланысты.
337
пьютер құрылғысының нақты типтері, техникалық сипаттама-
сы, эксплуатациясының тəсілдері (қосылу, жұмыс істеу ережесі,
құрылғылардың номенклатурасы жəне т.б.) туралы білімді қамтиды.
Алғашқы мектеп оқулықтарында [1] ЭЕМ жұмысының
принциптері жəне құрылғысының сипаттамасы техникалық
ерекшеліктері (электрондық схемалар, құрылымдық деталдар жəне
т.б.) қарастырылмай, ЭЕМ архитектурасының схемасы келтірілген.
Алдымен ЭЕМ қызметі, компьютердің құрамына енетін негізгі
құрылғылары (жады, процессор, енгізу-шығару құрылғылары) жəне
олардың орындайтын қызметтері туралы əңгімеленеді. Сонымен
қатар дербес компьютерді ұйымдастырудың ерекшеліктері, дербес
компьютердің құрамына енетін құрылғылар типтері мен қасиеттері
туралы айтылады. ЭЕМ қарапайым моделі мысалында компьютер
жұмысының программалық басқарылу механизмі ашылып беріледі.
Мұнда процессордың құрылымы, процессордың командаларының
құрамы, программалар құрылымы жəне оның процессормен орын-
далу алгоритмі – процессор жұмысының циклі сипатталады. Мұндай
тəсілді іргелі тəсіл деп атауға болады.
Кейінгі оқулықтарда [2, 3] компьютердің техникалық мүмкін-
діктерінің сипаттамасына: түрлі құрылғылар типтеріне, олардың
пайдаланылу сапасы, жүйеге қосылу тəсілдері, сыртқы түріне
көп назар аударылады. Бұл дербес компьютердің қолжетімділігі
жағдайында пайдалы ақпарат. Мұндай білімдерді меңгере отырып,
жеке компьютері бар оқушы онымен сауатты қарым-қатынас жасай-
ды: дербес компьютерді пайдалануды анықтап, жаңа құрылғыларды
алу туралы шешім қабылдап жəне құрылғыларды іске қоса алады.
1980 жылдардың соңында 1990 жылдарда оқытуда қолданылатын
(УКНЦ, Корвет, КУВТ-86 жəне т.б.) ЭЕМ паркінің біркелкі еместігіне
байланысты оны оқулыққа енгізуде қиындықтар кездесетін. Соңғы
уақытта оқулықтарда оларды өзгертпей сипаттауға мүмкіндік беретін
аппараттық құрылғылар бір ізге салынып, жүйеленді.
Компьютер желісін оқып-үйренудің жалпы білімдік негізі ЭЕМ
архитектурасының негізгі принциптерімен танысуда болып табыла-
ды.
Достарыңызбен бөлісу: