Жолдық өрнектер
Жолдық ӛрнектер алгоритмдік тілдегі арифметикалық ӛрнектерге сәйкес келеді. Жолдық ӛрнек
деп амал белгілері, жолдық тұрақтылар, айнымалылар және функция атауларынан құралған, ұзындығы
256 символдан аспайтын тізбекті айтады.
Жолдық стандартты функциялар мен процедуралар:
1. CHR(І) - І санына /кодына/ сәйкес символды береді. Мысалы, CHR(1)=‘!‘, CHR(250)=‘з‘,
CHR(255)=‘’‘ және т.с.с.
2. ORD(S) - S символының кодын береді. Мысалы, ORD(!)=1, ORD(з)=250, ORD(’)=255.
Бұл программа бойынша, егер n-ге 255 мәні берілсе, онда 1-ден бастап ×-ге дейінгі барлық
символдар шығады және А-дан Z-ке дейінгі латынның баспа әріптерінің кодтары шығады.
3. COPY(S,N,M) - S жолының N-ші орындағы символынан бастап М символды бӛліп алады. S
жолдық айнымалы, N, М - бүтін сандар. Егер жолдың ұзындығынан артық болса, онда нәтиже бос
орын болады.
4. CONCAT(S1,S2,Sn) - жолдарды реті бойынша жалғастырады. Мысалы, CONCAT(‗a‘, ‗b‘,
‗c‘)=‘abc‘.
5. LENGTH(S) - S жолдық айнымалысының мәніндегі символдар санын береді. Мысалы,
LENGTH(‗ABCD‘)=4, LENGTH(‗a_f_M_D‘)=7.
6. POS(S1,S2) - S1 кіші жолы S2 жолының бӛлігі болатынын немесе болмайтынын анықтайды.
Бұл функциядан шыққан нәтиже бүтін сан болады да, S1- мәні S2- мәніне сәйкес келетін орынды
кӛрсететін санға тең болады. Егер нәтиже нӛлге тең болса, онда S1 жолы S2 жолының бӛлігі бола
алмайды. Мысалы,
POS(‗ab‘, ‗abcd‘)=1, POS(‗ab‘, ‗array‘)=0.
7. UPCASE(CH) - латынның кіші әріптерін оған сәйкес үлкен әріпке аударады. Мысалы,
UPCASE(‗a‘)=‘A‘, UPCASE(‗q‘)=‘Q‘
UPCASE(‗b‘)=‘B‘, UPCASE(‗c‘)=‘C‘
Жолдық процедуралар
Процедура деп атау берілген, арнайы амалдарды орындайтын, ӛзінше тәуелсіз программаны
айтады. Процедура тақырыбынан және оның денесінен тұрады. Процедураны оның атауы арқылы
шақырады.
1. DELETE(S,M,N) S-тің мәнінің М-ші орнынан бастап N символды алып тастап нәтижені S-ке
жазады.
2. ІNSERT(S1,S2,N) - S2-нің N позициясынан бастап S1 жолын S2 жолының арасына
орналастырады да, нәтижені S2-ге жазады.
3. STR(І,S) - І санын жолға айналдырады да, S-айнымалысына орналастырады.
4.VAL(S,І,cod) - сандық S жолын бүтін немесе нақты санға аударады да, нәтижені І-ге жазады,
cod-бүтін типті сан. Егер cod=0, онда аударылғаны дұрыс, cod<>0 қате, оның мәні І-ші қате кеткен
орынды кӛрсететін санға тең.
Қосымша құру мысалы
Еркін жолда сӛздердің санын санау үшін Windows-қосымша құру. Жолдағы сӛздер бос орындардың
кез-келген санымен бӛлінеді. Жолды енгізуді Enter пернесін басумен аяқтау. Қосымшаның жұмысы
Close батырмасын басумен аяқталу керек.
|