Республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығЫ

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
150 
(3.2.7 кесте). 
 
 
3.2.7.  кесте. Тақырыптардың сәйкестігі /математика/8 сынып 
 
 
 
TIMSS-2011  
Құрылымдық бағалауы 
Қазақстанның оқу бағдарламасы 
Ескерту  
 
Толық сандар  
1.
 
Нақты  сандармен  қағидалар 
мен операциялар. 
2.
 
Еселегіштерді, 
көбейткіштерді, 
толық 
сандарды, шаршы түбірді табу. 
Оң  және  кері  сандар  .  қарама-қарсы  сандар. 
Сандар  модулі  және  онң  геометриялық  маңызы.  
Сандарды  салыстыру.  Толық  сандар.  Квадраттық 
түбір.  Иррационалды  сандар  туралы  түсінік. 
Нақты  сандар  туралы  жалпы  мәліметтер. 
Квадратты  түбір,  квадраты  түбірдің  жуық 
маңызы. 
Квадраты  түбірдің  қасиетері.  Квадраты  түбірде 
құралатын шартты белгілердің құрылуы.  
У = \[х , функциясы, оныңқұрылымы және 
кестесі.  
Сәйкес  
 
Кәдімгі және ондық бөлшектер 
1.
 
Салыстыру және тәртібі. 
2.
 
Соңғы ондық бөлшектер. 
 Айырбастау. 
Кәдімгі бөлшектер. 
Әдеттегі бөлшектермен әрекет. Ондық бөлшектер 
және олармен әрекет. 
Сәйкес 
С
анд
ар 
 
Толық сандар  
Ұсыну, 
салыстыру, 
тәртіп, 
есептеу. 
Ұсыну, салыстыру, тәртіп, есептеу. 
Сәйкес 
 
Дербес, пропорциялар және 
пайыздар. Айырбастау. 
Пайыздар. 
Қатынас және пропорция. 
Сәйкес 
 
Кезектілік 
Нақты сандардың бөлінуі. Оң және кері сандар. 
Сәйкес 
 
 
 
 
 
Алгебралық формулалар 
Шартты белгілер. Формулалар. Сандық және 
әріптік белгілер. 
Сәйкес 
 
 
Сандық беллердің маңызы. Формулалар бойынша 
есептеу. 
Сәйкес 
 
Теңестірулер,  формулалар  және 
функция 
Төртбұрышты 
теңестірулер. 
Төртбұрышты 
теңестірулер  және  оның  түбірі.    Төртбұрышты 
теңестірулердің  түбірінің  формуласы.  Виета 
Теоремасы.  Рационалды  теңестірулерді  шешу. 
Квадраты  және  рационалды  теңестірулерге 
әкелетін  есептерді  шешу.  Квадраттық  функция. 
Квадратты үш мүше. 
Квадраты үш мүшені көбейткіштерге ажырату. 
Квадраты үш мүшеден квадраты екі мүшені бөлу 
жолы арқылы есепті шығару.  
Квадраттық функцияны 
анықтау.  у= х , у= ах у= ах +вх +с ункциялар, 
олардың қасиеті мен кестесі. Функциялардың өсуі 
және шығарылуы.  
Жұп және тақ функциялар. Функция 
графиктерінің оңай құрылуы. 
Сәйкес 
 
Г еометриялық  фигуралар 
Планиметрияның бастапқы түсінігі. 
Геометриялық фигуралар. Шеңбер. 
Төртбұрыштың анықтамасы. Параллелограмма 
және оның қасиеті. Параллелограмма белгілері. 
Тікбұрыш, ромб, квадрат және оның қасиеті. 
Сәйкес 
 
Г еометриялық өлшемдер 
Шартты белгілер. Формулалар. Төртбұрыштың 
ауданы. Аудан туралы түсінік. Тікбұрыштың, 
үшбұрыштың, параллелограмманың, трапецияның 
ауданы. 
Сәйкес 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
151 
А
лге
бр
а 
Декартов координат жүйесінің 
орналасуы және қозғалысы. 
Жазықтық  координаттары.    Тік  координаттық 
және  ондағы  сандардың  бейнеленуі.    Координат 
нүктесі.  Перпендикуляр  және  параллель  түзулер. 
Жазықтықтағы  тікбұрышты  координат  жүйесі, 
нүктенің 
абсциссасы 
және 
ординатасы. 
Кестелердің, 
диаграммалардың 
мысалдары.  
Осьтік және орталық симметрия. 
Сәйкес 
 
Мәліметтерді 
ұйымдастыру 
және презентация 
 
ҚР оқу 
бағдарламасымен 
қарастырылмаған 
Ге
ом
ет
рия
 
Мәліметтерді түсіндіру 
Тәжірибелік есептерді шешуде математикалық  
білімді пайдалану 
Сәйкес 
М
әл
ім
ет
те
рд
і 
ұс
ы
ну
 
Мәліметтер және мүмкіндік 
 
Сәйкес 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі  
 
Мысалға, «Геометриялық фигуралар мен өлшемдер» мазмұнды блогының 
тест тапсырмалары 9 сынып Геометриясымен оқытылады. Осыған байланысты 
қазақстандық  сегізінші  сынып  оқушыларының  тест  тапсырмаларын  орындау 
нәтижесі  20,8%  (елдер  бойынша  орта  халықаралық  -  14,5%)  құрады.  Корея 
Республиксының  -  62%,  Сингапурдың  -  47,4%,  Қытай  Тайбэйінің  -  44,8%  
оқушылары ойдағыдай тапсырманы орындады (3.2.2 сурет). 
 
3.2.2. сурет №2  тапсырма 
 
 
Даша шалшықтың қасында тұр, ол өзіне қарсы тұрған ғимараттың жоғарғы бетінің көлеңкесін көре алады. Ғимараттың төбесінен 
күн сәулесі  у
о
тең, бұрыш астымен шалшық бетіне түседі. Ол дәл сол бұрыш астымен бейнеленеді және қыздың көзіне түседі. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Суретте көрсетілгенмдей қашықтықпен және Дашаның бойын есепке алғанда ғимараттың биіктігі қанша?                                         :  
Жауабы:       
16
 
 
 
 
Осы  тұрғыда,    TIMSS-2011  Құрылымдық  бағалауының  және 
Қазақстанның  негізгі  мектебінің  оқу  бағдарламасыныңы  салыстырмалы 
талдауы    тест  тапсырмаларының  тақырыптарының  сәйкес  еместігін  көрсетті. 
Сонымен  қатар,  олардың  қалыпсыз  форматы,  сол  сияқты  Ойлануға  және 
Пайдалануға  бағытталған  сұрақтар  сегізінші  сынып  оқушыларының  төмен 
нәтижесін көрсетті. 
биіктігі 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
152 
 
 
Жаратылыстанудың оқу бағдарламалары 
 
«Дүниетану  »  пәні  –  жаратылыстану  және  қоғамтану    сияқты  екі  білім 
беру саласының базалық мазмұнын біріктіретін, біріктірілген курс.  
Бастауыш  мектеп  үшін  «Дүниетану»  пәнінің  оқу  бағдарламасы  2010 
жылдың  09.07-ндегі  Қазақстан  Республикасының  Білім  және  ғылым 
Министрлігінің №367 Бұйрығымен бекітілген.  
Курстың мақсаты оқушыларда адам, табиғат және қоғам туралы, олардың 
өзара  байланысы  және  өзара  тәуелділігі  жайлы  білім  жүйесін  құру  болып 
табылады.  Қоршаған  ортаны  тану  қоршаған  әлемнің  әр  түрлі  объектілерін 
және құбылыстарын игеруге бағытталған, оқушылармен танымдық қызметтің 
әдістері  мен  амалдарын  кезеекті  игеруі  қарастырылады.    «Дүниетану»  оқу 
пәнінің құрылымы келесі мазмұнды жолдар арқылы ұсынылған (3.2.8 кесте). 
 
3.2.8. кесте. «Дүниетану»  оқу жоспарының мазмұнды жолдары/ 4 сынып 
 
Адам 
Табиғат 
Қоғам 
Адамның  физиологиялық 
дамуы,  денсаулығы  және 
қауіпсіздігі,  өмір  қызметі 
үшін  қажетті  жағдайлар, 
салауатты  өмір  салты. 
Биологиялық 
түсінік 
және  әлеуметтік  аспекті 
шеңберіндегі адам. 
Биологиялық(жануарлардың  және 
өсімдіктердің  белгілері,  түрлілігі, 
әр  түрлі  тіршілік  ету  ортасына 
бейімделуі,  олардың  байланысы, 
адам 
өмірі 
үшін 
маңызы) 
жәнегеографиялы
қәдістері  (Жер 
бетінің  формасында  жоспар  және 
карта  бойынша  жергілікті  жерде 
бағдарлануы;  пайдалы  қазбалар, 
табиғаттағы  су  айналымы,  ауа 
райы  және  климат,  полезные 
ископаемые,  круговорот  воды  в 
природе,  погода  и  климат,  Жер 
ғаламшар денесі)т
үсінігі. 
 
Адамның 
және 
қоғамның, 
Қазақстан  халқының  мәдени-
тарихи  мұрасы  туралы  бастапқы 
түсініктер. 
Адамның 
оны 
қоршаған 
болмыспен 
өзара 
байланысу  қабілеттілігі  мен 
негізгі білімі . 
 
Дерекнама: 2010 ҚР ЖМБС.Қазақстанның бастауыш мектепке арналған «Дүниетану» оқу бағдарламасы. 
 
ЖМБС  сәйкес  4  сыныпта  «Дүниетану»  пәнін  игеруге  аптасына  2  сағат, 
оқу  жылына  68  сағат  берілген.  Төртінші  сыныпта  барлық  пәндер  бойынша 
жалпы жүктеме  аптасына 29 сағатты құрайды, оның ішінде «Дүниетануға»  -
7% беріледі. 
Курстың  аяқталуы  барысында  оқушылар  әр  түрлі  маман  өкілдерінің 
қызметін  бақылауды  жүргізе  білуі,  қоршаған  өмірден  кез  келген  объектіні 
және құбылысты сипаттай алуы, географиялық карта бойынша «саяхат жасай 
алуы»  ,    шартты белгілерді түсінуі  және  оларды  пайдалана  алуы,  физикалық 
карта бойынша Қазақстанның бедерін  сипаттай білуі, елдің мәдени ұйымдары 
(театр, кітапхана, мұражай) және оқу орындары (мектеп, гимназия, институт, 
колледж,  университет,  академия  және  т.б.)  туралы  білімді  пайдалана  алуы 
қажет.    

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
153 
 TIMSS  – 
2011 оқушылардың ғылыми жаратылыстану    дайындықтарын 
бағалау  үшін  оқу-танымдық  сала  түрлері  бойынша  бөлінген  172  тапсырма 
енгізілген (3.2.9кесте). 
 
3.2.9. кесте.оқу-танымдық сала түрлері бойынша тапсырмалар/жаратылыстану/4 сынып 
 
 
 
Білу
 
Пайдалану
 
Ойлау
 
TIMSS-2011 
Құрылымдық 
бақылауы
 
41% (69) 
41% (71) 
18% (32) 
Олардың ішінде 
Қазақстанның оқу 
бағдарламасына
 
78% (54) 
79% (56) 
72% (23) 
 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі  
 
Талдауды жүргізу нәтижесінде Білу - 22%, Пайдалану - 21%, Ойлау - 28% 
блоктары  бойынша  Қазақстандық  бастауыш  мектептің  оқу  бағдарламасына 
тест тапсрмаларының сәйкес келмеуі анықталды. Мазмұнды блоктар бойынша 
TIMSS  зерттеуінің  екі  циклді  оқу-танымдық  сала  түрлерінің  қатынасында 
өзгерістер бақыланады (3.2.10 кесте). 
 
3
.2.10.кесте.  Оқу-танымдық қызмет түрі бойынша тапсырмалар / жаратылыстану/4 сынып 
 
 
Мазмұнды блоктар
 
Оқу-танымдық 
қызметтің түрі
 
TIMSS-2007 
TIMSS-2011 
 
Биология
 
Фзикалық 
ғылымдар
 
Г еография 
және
 
астрономия
 
Биология
 
Фзикалық 
ғылымдар
 
География 
және 
астрономия
 
Білу
 
36 
29 
11 
33 (-3) 
19 (-10) 
18 (+7) 
Пайдалану 
 
27 
18 
19 
34 (+7) 
26 (+8) 
10 (-9) 
Ойлау 
 
11 
17 
6 
10 (-1) 
17 
5 (-1) 
Дерекнама: Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі ИТ 
 
  - ұлғаю 
- кему 
 
TIMSS  Құрылымдық  зерттеуінің  және  Қазақстанның  бастауыш 
мектебінің  оқу  бағдарламасының  салыстырмалы  талдауы    TIMSS-2011    тест 
тапсырмаларының  кейбір  тақырыптары  негізгі  мектеп  курсында 
оқылатындығын көрсетті (3.2.11кесте). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі 
154 
 
3.2.11.  кесте. Тақырыптардың сәйкестігі/жаратылыстану/4 сынып 
 
 
TIMSS-
2011  Құрылымдық 
бағалауы 
Қазақстанның оқу 
бағдарламысы 
Ескерту 
Б
иол
ог
ия
 
Организмдердің  сипаттамасы 
және өмірлік үрдісі 
1.
 
Тірі  және  өлі  организмдер 
арасындағы  айырмашылықты 
суреттеу,  тірі  организмдердің 
тән 
белгілерін 
анықтау 
(
көшірім,  өсім,  қоректену,  су 
және т.б.). 
2.
 
Тірі  организмдердің  негізгі 
тобының физикалық және түр 
сипатын 
салыстыру 
(
жәндіктер,  құстар,  гүлдер 
және т.б.). 
3.
 
Жануарлардың 
және 
өсімдіктердің 
негізгі 
ағзасының  қызметін  анықтау 
(
асқазан  –  азықты  қорту, 
сүйектері  –  денеге  және  т.б. 
тірек). 
 
Өсімдіктер.  Өсімдіктер  туралы 
бастапқы 
түсінік. 
Бөлме  
өсімдіктері 
және 
олардың 
өсуі.Өсімдіктер  бөлшектері  және 
олардың 
маңызы. 
Аңғаштар, 
бұталар,  шөптер.  Өсімдкітердің 
өсуінің  жағдайлары.  Өсімдіктер 
өміріне 
табиғаттағы 
кезеңдік 
өзгерістердің  әсер  етуі.  Табиғатта 
және  адам  өмірінде  өсімдіктердің 
маңызы.Өсімдіктерді қорғау. 
Жануарлар. Жануарлардың негізгі 
топтары  туралы  жалпы  түсінік: 
сүтқоректілер(аңдар),  құстар,  үй 
жануарлары, 
балықтар, 
қос 
мекенді,  бауырымен  жорғалағыш 
жәндіктер. 
Жануарлар 
және 
олардың  дағдылары.  Үй  және 
жабайы 
жануарлыры. 
Жан-
жануарлар 
бұрышының 
жануарлары. 
Жануарлардың  және 
өсімдіктердің  негізгі 
органдары  қызметінің 
түсінігі 
бастауыш 
мектепте 
оқытылмайды.  
 
Өмірлік  кезең,  көшіру  және 
тұқым қуалаушылық.  
1.
 
Өсімдіктердің, 
жануарлардың 
өмірлік 
кезеңдерінің 
негізгі 
қадамдарын 
бақылау; 
жануарлардың 
және 
өсімдіктердің  ұқсас  түрлерін 
анықтау және салыстыру. 
2.
 
Тұқымның  ата-анасымен 
ұқсастығы  бар  (өсімдіктер 
және 
жануарлар). 
Репродукцияның    жай  өзара 
байланысын суреттеу.    
 
Өсімдіктер. 
Судың, 
ауаның, 
жарықтың,  жылудың  өсімдікке 
қажеттілігі.    Өсуі  және  көбеюі. 
Өсімдік  ағзасы  және  олардың 
қызметі.Жануарлар. 
Ауаның, 
судың, 
жылудың, 
азақтың 
жануарларға 
қажеттілігі.Өсуі, 
қозғалуы, көбеюі.  
Жануарлардың 
(адамдар, 
бақалар) 
және 
өсімдітердің 
(ағаштар және бұршақ 
тұқымдастар)  ұқсас 
түрлерін салыстыру.  
Тұқымның 
ата-
анасымен  ұқсастығы 
бар  (өсімдіктер  және 
жануарлар). 
Репродукцияның  жай 
өзара 
байланысын 
суреттеу 
бастауыш 
мектепте игерілмейді. 
 
Қоршаған  ортамен  өзара 
байланысы 
1.
 
Өсімдіктердің 
және 
жануарлардың 
физикалық 
ерекшеліктерін 
тұратын 
ортасымен 
арақатынасын 
белгілеу.  
 
Туған  өлкенің  өсімдіктері  мен 
жануарлары.  Өсімдіктердің  және 
жануарлардың  нақты  тұратын 
ортасы. 
Шабындықтардың, 
жайлаулардың, 
шөлдердің, 
суаттардың 
ормандардың, 
таулардың 
өсімдіктері 
мен 
жануарлары. 
Табиғи 
қоғамдастықтың 
тірі 
организмдерін 
қорғау. 
Қорықтар.Ұлттық 
саябақтар.. 
Ботаникалық  бақ. «Қазақстанның 
Қызыл кітабы». 
 
Сәйкес 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
155 
 
Экожүйелер 
1.
 
Өсімдіктерге  күннің,  ал 
жануарларға  өсімдіктің  және 
басқа да жануарларды энергия 
көзі 
ретінде 
(азық) 
қажеттілігін түсіндіру. 
2.
 
Туған  өлкедегі  (ормандар, 
шөлдер 
және 
т.б.) 
жыртқыштың 
және 
құрбанның 
биологиялық 
қатынасының 
байланысын 
суреттеу. 
3.
 
Адамның  табиғатқа  оң 
және кері әсерін анықтау.  
Туған  өлкенің  өсімдіктері  мен 
жануарлары. 
 
Табиғи 
қоғамдастықтың 
тірі 
организмдерін 
қорғау. 
Қорықтар.Ұлттық 
саябақтар.. 
Ботаникалық  бақ. «Қазақстанның 
Қызыл кітабы». 
Экожүйе. 
Адамның 
табиғатқа  оң  және 
кері  әсерін  анықтау  
республиканың 
бастауыш  мектебінде 
қарастырылмайды.  
 
Адам денсаулығы 
1.
 
Жай  аурулардың  белгілері 
және оларды болдырмау.  
2.
 
Пайдалы  қоректену  және 
дене  жаттығулары. 
 
Бұлшық  етті  бекіту  үшіндене 
еңбегінің 
және 
дене 
шынықтырудың 
маңызы.  
Қоректену  гигиенасы.Таза  ауада 
серуендеу. 
Жай 
аурулардың 
белгілері және оларды 
болдырмауҚР 
бастауыш  мектебінде 
оқытылмайды. 
 
Ф
из
ика
 
Заттардың жіктелуі және 
қасиеттері 
1.
 
Қатты дене,  сұйықтық 
және газ. 
2.
 
Суреттеу, ерекшеліктері, 
өзгерістері, үрдістері. 
3.
 
Физикалық қасиеттері 
бойынша салыстыру және 
жіктеу (масса, көлем және 
т.б..). Металлдар. Судың 
қатты, сұйық және газ тәрізді 
күйіндегі қасиеті. 
Энергия  –  негізгі  көзі  және 
әсер етуі. 
1.
 
Энергия  көзі  және  оны 
тәжірибеде пайдалану. 

жүктеу/скачать 6,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: