Республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығЫ

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
15 
 
1 
Павлодар 
7 
4 
3 
2 
2 
3 
8 
10 
18 
84 
84 
168 
95 
76 
17
1 
СҚО 
6 
1 
5 
1 
4 
1 
6 
7 
13 
32 
46 
78 
42 
54 
96 
ОҚО 
27 
10 
17 
21 
0 
6 
35 
35 
70 
377 
377 
754 
421 
387 
80
8 
Алматы қ. 
11 
11 
0 
2 
5 
4 
16 
15 
31 
213 
192 
405 
196 
200 
39
6 
Астана қ. 
4 
4 
0 
2 
1 
1 
7 
8 
15 
99 
91 
190 
108 
100 
20
8 
Қазақстан 
Республикасы 
154
 
78
 
76
 
68
 
29
 
57
 
209
 
205
 
414
 
2156
 
2229
 
4385
 
2213
 
2177
 
4390
 
 

 

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ СƏЙКЕСТЕНДІРУ  БОЙЫНША 
4 ЖƏНЕ 8 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ 
НЕГІЗГІ НƏТИЖЕСІ
2 БӨЛІМ

 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
19 
 
 
 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
2 БӨЛІМ. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ СӘЙКЕСТЕНДІРУ  
БОЙЫНША 4 ЖӘНЕ 8 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ 
НЕГІЗГІ НӘТИЖЕСІ 
 
2.1. 
Оқушылардың жаратылыстанудан дайындық деңгейі  
Халықаралық  сәйкестендіру  бойынша  зерттеудегі  оқушылардың  нәтижесі  қатысушы 
елдердің жалпы санына тәуелділігі маңызды болып келеді. TIMSS-2011 4 сынып оқушыларының 
жаратылыстану-матеметикалық  дайындықтарының  деңгейін  бағалау  туралы  шешім  қабылдаған 
елдердің  саны  өткен  зерттеу  кезеңіне  қарағанда  ұлғайған.(2007  жылы  36  ел).  Сонымен  қатар, 
мектеп білімінің сапасын анықтайтын халықаралық жарыстағы 8-сынып оқушыларының білім алу 
жетістіктерін бағалауға қатысушы елдердің саны азайған (2007 жылы - 50, 2011 – 42ел).  
Елдер  TIMSS    зерттеуіне  қатыса  отырп  білім  беру  сапасын  бағалау  саласында  тек  
сарапшылардың халықаралық бағасын ғана алып қоймайды. Төрт жылдық кезең (4 жылдан соң 4 
сынып  оқушылары  8-сынып  оқушылары  болады)  бастауыш  мектептен  негізгі  мектепке  өту 
кезеңіндегі  математикалық  және  жаратылыстану  ғылымындағы  білім  алу  траекториясының 
өзгерісін қадағалауға мүмкіндік береді.  
Мысалы, Сингапур, Қытай Тайбэ, Гонконг, Жапония, Ресей, Ұлыбритания сияқты елдердің 
4-
сынып оқушылары 2007 жылғы жоғарғы нәтижелерді 2011 жылы 8-сынып оқушылары ретінде 
дәлелдеді.  Норвегия,  Иран,  Грузия,  Тунис  елдерінің  8-сынып  оқушыларының  2011  жылдағы 
көрсеткіштері өткен кезеңдегі орта халықаралық балынан төмен болғандығына сәйкес келеді. 
TIMSS  - 
2011    мектеп  білім  беру  сапасының  мониторингінің  бесінші  кезеңінде  Корея 
Республикасының  (587),  Сингапурдың  (583),Финляндияның  (570),  Ресей  Федерациясының  (552) 
және  Қытай  Тайбэнің  (552  балл)  бастауыш  мектеп  оқушылары  TIMSS  -  2011  мектептік  білім 
сапасын жаратылыстану ғылымы саласында жоғарғы дәрежелерін көрсетті.  
TIMSS  - 
2011 жобасының 50 қатысушы елінің рейтингінде 32-орын алған қазақстандық 4-
сынып оқушылары орта халықаралық көрсеткішке жетуге 5 балл ала алмады (кесте 2.1.1.).  
2.1.1.
Кесте.Жаратылыстану/ нәтижелері/4–сынып 
 
Оры
н 
Ел 
Орта бал 
Оры
н 
Ел 
Орта бал 
1 
Корея  Республикасы 
587 
27 
Бельгия 
509 
2 
Сингапур  
583 
28 
Румыния 
505 
3 
Финляндия  
570 
29 
Испания 
505 
4 
Жапония 
559 
30 
Польша 
505 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
20 
 
 
 
 
Дерекнама : білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 халықаралық есебі  
5 
Ресей Федерациясы 
552 
 
Орта халықаралық
 
500 
6 
Қытай Тайбэ 
552 
31 
Жаңа Зеландия 
497 
7 
АҚШ
 
544 
32 
Қазақстан
 
495 
8 
Греция 
536 
33 
Норвегия 
494 
9 
Гонконг 
535 
34 
Чили 
480 
10  Венгрия 
534 
35 
Тайланд 
472 
11  Швеция 
533 
36 
Түркия
 
463 
12  Словакия 
532 
37 
Грузия 
455 
13  Австрия 
532 
38 
Иран 
453 
14  Нидерланд 
531 
39 
Бахрейн 
449 
15  Англия  
529 
40 
Мальта 
446 
16  Дания 
528 
41 
Әзірбайжан
 
438 
17  Германия 
528 
42 
Сауд Арабиясы 
429 
18  Италия 
524 
43 
Араб Әмірліктері
 
428 
19  Португалия  
522 
44 
Армения 
416 
20  Словения 
520 
45 
Катар 
394 
21  Солтүстік Ирландия 
517 
46 
Оман 
377 
22  Ирландия 
516 
47 
Кувейт 
347 
23  Хорватия 
516 
48 
Тунис 
346 
24  Австралия 
516 
49 
Марокко 
264 
25  Сербия 
516 
50 
Иемен  
209 
26  Литва 
515 

TIMSS-_2011_Ұлттық_есебі_____22'>TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
21 
 
 
 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
Осы тұрғыдан, зерттеуге қатысушы қазақстандық негізгі мектеп оқушылары екінші кезеңде 
алдыңғы  кезеңнің  нәтижесімен  салыстырғанда  позицияларын  едәуір  төмендеткен  (2007  жылы  - 
533 балл) (сурет. 2.1.1).  
2.1.1 сурет.  Салыстырмалы нәтижелер / 4, 8 сыныптар 
 
2007жыл– 4-сыныптар 
 
2011 жыл - 4-сыныптар 
Ел 
орн
ы 
Орта халықаралық балл
 
 (500) 
 
Ел 
Ор
ны
 
Орта халықаралық балл
 
 (500) 
Сингапур 
1 
587 
 
Корея 
Республикасы 
1 
587 
Қытай Тайбэ
 
2 
557 
 
Сингапур 
2 
583 
Гонконг 
3 
554 
 
Финляндия 
3 
570 
Жапония 
4 
548 
 
Жапония 
4 
559 
Ресей 
Федерациясы 
5 
546 
 
Ресей Федерациясы 
5 
552 
Англия 
7 
542 
 
Қытай Тайбэ 
6 
552 
Италия 
10 
535 
 
Жаңа Зеландия 
31 
497 
Қазақстан
 
11 
533 
 
Қазақстан
 
32 
495 
Германия 
12 
528 
 
Норвегия 
33 
494 
Марокко 
35 
297 
 
Тунис 
48 
346 
Катар 
36 
294 
 
Марокко 
49 
264 
Йемен 
37 
197 
 
Йемен  
50 
209 
 
   
 
 
 
 
 
     
 
 
 
 
 
 
 
 
2011 жыл - 8-сыныптар 
 
 
 
 
 
 
Ел 
Ор
ны
 
Орта халықаралық балл
 
 (500) 
 
   
 
 
 
 
 
Сингапур 
1 
590 
 
   
 
 
 
 
 
Қытай Тайбэ 
2 
564 
 
   
 
 
 
 
 
КореяРеспубликасы 
3 
560 
 
   
 
 
 
 
 
Жапония 
4 
558 
 
   
 
 
 
 
 
Финляндия 
5 
552 
 
   
 
 
 
 
 
Словения 
6 
543 
 
   
 
 
 
 
 
Ресей Федерациясы 
7 
542 
 
   
 
 
 
 
 
Норвегия 
19 
494 
 
   
 
 
 
 
 
Қазақстан
 
20 
490 
 
   
 
 
 
 
 
Түркия
 
21 
483 
 
   
 
 
 
 
 
Марокко 
41 
376 
 
   
 
 
 
 
 
Гана 
42 
306 
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
22 
 
 
 
Ғылыми  жаратылыстану  пәндерінен  халықаралық  орта  балмен  салыстырғанда  жоғары 
жетістіктерді  18  қатысушы  елдің  оқушылары  көрсетті.  Көшбасшы  үштікті  Азия  елдері  – 
Сингапур(  500  балл),  Қытай  Тайбэ  (564  балл)  және  Корея  Республикасы(560  балл)  
бастайды.Қазақстандық 8-сынып оқушылары жалпы санатта 490 балл көрсетті (кесте 2.1.2). 
2.1.2 кесте.   Жаратылыстану/ нәтижелері/8-сынып 
 
оры
н 
Ел 
Орта бал 
оры
н 
Ел 
Орта бал 
1 
Сингапур 
590 
22 
Иран 
474 
2 
Қытай Тайбэ 
564 
23 
Румыния 
465 
3 
Корея Республикасы 
560 
24 
БАӘ 
465 
4 
Жапония 
558 
25 
Чили 
461 
5 
Финляндия 
552 
26 
Бахрейн 
452 
6 
Словения 
543 
27 
Таиланд 
451 
7 
Ресей Федерациясы 
542 
28 
Иордания 
449 
8 
Гонконг 
535 
29 
Тунис 
439 
9 
Англия 
533 
30 
Армения 
437 
10 
АҚШ 
525 
31 
Сауд Арабиясы 
436 
11 
Венгрия 
522 
32 
Малайзия 
426 
12 
Австралия 
519 
33 
Сирия 
426 
13 
Израиль 
516 
34 
Палестина 
420 
14 
Литва 
514 
35 
Грузия 
420 
15 
Жаңа Зеландия 
512 
36 
Оман 
420 
16 
Швеция 
509 
37 
Катар 
419 
17 
Италия 
501 
38 
Македония 
407 
18 
Украина 
501 
39 
Ливан 
406 
 
Орта Халықаралық 
500 
40 
Индонезия 
406 

TIMSS-_2011_Ұлттық_есебі_____25____TIMSS___PIRLS'>TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
23 
 
 
 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
Дерекнама : Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық 
есебі  
Зерттеуге қатысушылардың ғылыми жаратылыстануна дайындық нәтижелері  
TIMSS  Стандартына  сәйкес  тест  деңгейлерін  орындауда  көрсетіледі. 
Оқушылардың дайындық деңгейі бойынша білім алу жетістіктерінің нәтижелерін – 
ілгері, жоғарғы, орта, төменгі бойынша бөлу келесілер бойынша анықталады: 
Пәндік білім мен қабілеттерді меңгерудің көлемі мен тереңдігі; 
Шешімі  бар  проблеманың  мәнмәтінімен(күнделікті  өмір  немесе  ғылыми 
зерттеулер); 
Диаграммаларда,графиктерде  және  кестелерде  көрсетілетін  жаттығулармен 
жұмыс істеу ептілігінің деңгейі; 
Жауаптың толықтығымен (2.1.1, 2.1.2 кесте қосымшасы). 
IEA  Халықаралық  есептің  мәліметтері  бойынша  жаратылыстану  лымдары 
дайындықтарына  қатысушылардың  белгілі  бір  деңгейде  жеткен  жетістіктері 
жиналған балдарға байланысты түрлендіріледі. 
33%  сингапурлық  және  29%  корейлік  төртінші  сынып  оқушылары  ғылыми 
жаратылыстану дайындығының ілгері деңгейін көрсетуде. 
Оқушылар  ғылыми  жаратылыстану  бойынша  тәжірибелер  мен  зерттеулерді 
өткізудің  бастапқы  көріністерімен  ғана  таныс  емес,  олар  сол  тәжірибелер  мен 
зерттеулердің  нәтижелері  мен  бағалау  пікірлерін  түсіндіру  дағдыларын 
иемденеді,ғылыми  жаратылыстану  тәртіптерінің  маңызды  аймақтары  арасындағы 
өзара  байланысты  өз  еріктерімен  белгілейді.  Ғылыми  жаратылыстануның  аталған 
дайындығының  осы деңгейін қазақстандық 4-сынып оқушыларының тек 7% ғана 
көрсетті. 
Корей, сингапурлық, фин оқушылары да ғылыми жаратылыстану үдерістерін 
білудің  және  оларды  тәжірибеде  пайдалану  қабілеттері  бойынша  жоғары  деңгей 
көрсетуде.  Олар  үшін  ғылыми  жаратылыстануның  құбылыстары  мен  күнделікті 
өмірдегі  үдерістеді  түсіндіру  қиындық  тудырмайды.  Қазақстандық  оқушылардың 
көрсеткіштері (28%)  шетелдік құрдастарына қарағанда төмен(73%, 68% және 65% 
сәйкесінше. 
Жаратылыстану  ғылымы  бойынша  дайындықтың  орта  деңгейінің 
тапсырмаларымен – негізгі білімдерді және тәжірибелік жағдайларда Пайдалануды 
көрсету қабілеттері бойынша қазақстандық бастауыш мектептің  58% оқушылары 
19 
Норвегия 
494 
41 
Марокко 
376 
20 
Қазақстан 
490 
42 
Гана 
306 
21 
Түркия 
483 
 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
24 
 
 
 
жасай алды. 
Төменгі деңгей – қысқа жазбаша жауапты ұсыну арқылы адам денсаулығына, 
жануарлардың қылық және физикалық сипаттамаларымен байланысты қарапайым 
фактілер  бойынша  үстіртін  білімдерді,  елдің  4  сынып  оқушыларының  84%  
көрсетті. (2.1.3 кесте,2.1.2 кестеге Қосымша). 
2.1.3 
кесте. Ғылыми жаратылыстану дайындығының деңгейі/пайыз / 4-сынып 
 
орын 
Ел 
Деңгейлер
 
Ілгері 
Жоғарғы 
Орта 
Төменгі 
1 
Сингапур 
33 
68 
89 
97 
2 
КореяРеспубликасы 
29 
73 
95 
99 
3 
Финляндия 
20 
65 
92 
99 
4 
Ресей Федерациясы 
16 
52 
86 
98 
5 
Қытай Тайбэ 
15 
53 
85 
97 
6 
АҚШ
 
15 
49 
81 
96 
7 
Жапония 
14 
58 
90 
99 
8 
Венгрия 
13 
46 
78 
93 
9 
Румыния 
11 
37 
66 
84 
10 
Англия 
11 
42 
76 
93 
11 
Швеция 
10 
44 
79 
95 
12 
Чехия Республикасы 
10 
44 
81 
97 
13 
Словакия Республикасы 
10 
44 
79 
94 
14 
Гонконг 
9 
45 
82 
96 
15 
Австрия 
8 
42 
79 
96 
16 
Дания 
8 
39 
78 
95 
17 
Сербия 
8 
35 
72 
91 
18 
Италия 
8 
37 
76 
95 
19 
Австралия 
7 
35 
72 
91 
20 
Португалия 
7 
35 
75 
95 
21 
Германия 
7 
39 
78 
96 
22 
Қазақстан
 
7 
28 
58 
84 
23 
Ирландия 
7 
35 
72 
92 
24 
Словения 
7 
36 
74 
93 
25 
Польша 
5 
29 
67 
91 
26 
Жаңа Зеландия 
5 
28 
63 
86 
27 
Солтүстік Ирландия 
5 
33 
74 
94 
28 
Испания 
4 
28 
67 
92 
29 
Литва 
4 
31 
73 
95 
30 
Тайланд 
4 
20 
52 
78 
31 
Бахрейн 
4 
17 
43 
70 
32 
Түркия
 
3 
18 
48 
76 
33 
Хорватия 
3 
30 
75 
96 
34 
БАӘ
 
3 
14 
36 
61 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
25 
 
 
 
TIMSS 

 PIRLS 
International  Study  Center 
35 
Нидерланд 
3 
37 
86 
99 
36 
Иран 
3 
16 
44 
72 
37 
Сауд Арабиясы 
3 
12 
35 
63 
38 
Чили 
2 
19 
54 
85 
39 
Әзірбайжан
 
2 
13 
37 
65 
40 
Катар 
2 
11 
29 
50 
41 
Мальта 
2 
14 
41 
70 
42 
Бельгия (Фландрия) 
2 
24 
73 
96 
43 
Грузия 
1 
13 
44 
75 
44 
Оман 
1 
7 
23 
45 
45 
Норвегия 
1 
19 
64 
92 
46 
Армения 
1 
6 
26 
58 
47 
Кувейт 
1 
4 
16 
37 
48 
Марокко 
0 
1 
6 
16 
49 
Тунис 
0 
3 
14 
35 
50 
Йемен 
0 
0 
2 
6 
Халықаралық орта пайыз 
5 
32 
72 
92 
Дерекнама : Білім жетістіктерін бағалау жөніндегі қауымдастықтың TIMSS-2011 Халықаралық есебі  
Ғылыми  жаратылыстану  дайындығының  барлық  деңгейлері  бойынша  өткен  тестілеуде  4-
сыныптың  оқушылары  зерттеудің  2  кезеңінің  салыстырмалы  талдауының  нәтижелері 
қазақстандық оқушылардың көрсеткіштерінің төмендегенін көрсетті.  (2.1.2 сурет).  
2.1.2сурет. Жаратылстану ғылымдары дайындығының деңгейлері бойынша  көрсеткіштер/ 
4 
сынып 
 
Әлем  елдерінің  негізгі  мектеп  оқушыларының  деңгейлік  ғылыми  жаратылыстану 
дайындығындағы көрсеткіштерінде едәуір айырмашылықтар бар. Ілгері білім деңгейінің жоғарғы 

TIMSS-
2011 Ұлттық есебі  
 
 
 
 
26 
 
 
 
рейтингін  Сингапурдың  (40%),Қытай  Тайбэнің  (24%)  және  Жапонияның  (18%)  8-сынып 
оқушылары  көрсетті.    Мұндай  оқушыларда  биология,химия,физика  мен  географияның 
жиынтықты  және  дерексіз  тапсырмаларды  түсінуге  қабілеттері  бар,олар  өздерінің  жұмыстарын 
толық  жауаппен,яғни,әр  түрлі  ақпарат  көздерінен  алынған  түсіндірмелер  көмегімен  негіздейді.  
Берілген  деңгейдің  «қатал»  талаптарын  БАӘ,Италия  мен  Қазақстан  елдері  8-сынып 
оқушыларының тек 4% ғана орындай алды.  
Ғылыми  жаратылыстану  тұжырымдамасын,яғни,жүйелерімен  және  принциптерінің  өзара 
байланысын  түсінудің  жоғарғы  деңгейін  қазақстандық  8-сынып  оқушыларының  тек  23%  ғана 
көрсетті.  Сингапурлық  69%,қытайлық  60%,корейлік  және  жапондық  57%  8-сынып  оқушылары 
диаграммалардың,сызбалы  карталардың,графиктер  мен  кестелердің    әр  түрлі  түрлерін  біріктіре 
алады,талдайды  және  қорытынды  жасайды.  Қазақстанның  тестіленетін  оқушыларының  58%-ы 
күрделілігі  орта  тапсырмаларды  орындай  алды,яғни,тәжірбиеде  әр  түрлі  мәнмәтінде 
жаратылыстану 
ғылымының 
базалық 
білімін 
қолдана,кестелерден,графиктер 
мен 
диаграммалардан  ақпаратты  түсіндіре  біле,қорытындылар  мен  қысқаша  суреттелген  жауаптарды 
тұжырымдай алады.   
Негізгі мектептегі қазақстандық оқушылардың көпшілігі төменгі деңгейдегі,яғни,қарапайым 
диаграммалар  мен  кестелерді  түсіндіру,өмірлік  факторлар  мен  физикалық  ғылымның  базалық 
білімін көрсету сияқты тапсырмалардыорындай алған (2.1.4 кесте,.2.1.3 кестеге қосымша). 

жүктеу/скачать 6,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: