68
Жаңа
технология
қолдануда
практикалық тұрғыда зерттеуші қажет ететін
дидактика міндеттерінің бірінен саналады.
Жаңа технологияны пайдалану мұғалім мен
оқушының қарым-қатынас жағдайын аса ше-
берлік, білімділік, демократиялық бағытта
уақыт талабына сай таңдауды қалайды.
Педагогикалық үрдісте жаңа техноло-
гияны енгізіп, пайдалану мұғалімдерді ше-
берлік жағынан шыңдайды. Еліміз егемендік
алып, қоғамдық өмірдің барлық саласында,
соның ішінде, білім беруде жүріп жатқан де-
мократияландыру мен ізгілендіру, осы кезге
дейінгі дағдарыстан шығаратын қуатты тал-
пыныстарға жол ашты.
Қазіргі кезде білім берудің жаңа жүйесі
жасалып, әлемдік білім беру кеңістігіне
енуге бағыт алады. Осыған орай, қазіргі
мектептерде оқу-тәрбие үрді-сіне енгізген
жаңа
педагогикалық
техноло-гиялар
оқушыларды тиімді білім алу жолда-рымен
және тұлғаның жеке қалыптасуында-ғы іс-
әрекеттеріне кең түрде қолданылуда.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.Бұзаубақова Қ.Ж. Жаңа педагогикалық
технология. – Тараз, 2003
2. «ХХ ғасырдағы қазақ мектебі: даму
болашағы» атты республикалық ғылыми -
практикалық конференция материалдары. –
Алматы, 2006
ТЕХНОЛОГИЯ САБАҒЫНДА ЖОБАЛАУ ӘДІСІН ҚОЛДАНУ
Набиева А.М.,
Технология пәні мұғалімі
Жоба әртүрлі бөлімдерден арнайы сыз-
балардан, суреттерден, жасалатын бұйым-
ның технологиялық картасынан құралуы
мүмкін. Ол бұйымдарды жасаған кезде есеп,
экономикалық немесе экологиялық дәлелді
түсінік хаттар да пайдаланылады. Жобаның
бірнеше нұсқасы болуы мүмкін.
Мысалы, өте күрделі жобаны оқушы-
ның өзі ғана орындауы шарт емес. Сондық-
тан жобаның кейбір бөлігі дайын күйде бе-
рілсе, кейбір бөлімін оқушы мұғалімнің, ата-
ананың көмегімен орындай алады. Егер бір
күрделі жобаны бірнеше оқушы бірлесіп
орындаса, әр оқушының үлесі алдын ала
анықталуы қажет. Ол оқу жылының соңында
өзінің орындаған шығармашылық жобасын
оқушылардың және мұғалімнің алдында қор-
ғайды. Жобаны қорғау барысында қолдана-
тын бұйымның ішінен қандай затты таңдап
алу, ол бұйым қоғамға, өзіне достарына және
ата-анасына
қандай
пайда
келтіретіне
ескеріледі.
Жобалау әдістемесінің талабы:
1. Міндетті түрде шешілетін мәселенің зерт-
темелік, ақпараттық, тәжірибелік болуы.
2. Жобаны орындау іс-әрекетті жобалаудан
басталады
3. Әр жоба оқушыдан зерттеушілік жұмысы
талап етеді. Сонымен, жобалау іс-әрекетінің
ерекшелігі ақпаратты іздеу болып табылады.
4. Жобаның шығуының ең соңғы сатысы -
нәтиже:
5. Дайындалған жоба тапсырыс берушіге
немесе қоғамдық өкілдікке көз жеткізуі
керек.
Жобаның түрлері:
Шығармашылық жоба
Ақпараттық жоба
Рөлдік жоба
Тәжірибелі бағдарланған жоба
Зерттеу жобасы
Жобаның негізгі бөліктері:
1. Міндеттің қысқаша анықтамасы
а)берілген бұйым кімге арналған
б)арналған бұйымның қажеттілігі
2. Бұйымды дайындауға кіріспес бұрын
- нені міндетті түрде жобалау керек
- кімге арналған киім жобалау керек
3) Бұйымның дайындалуы. Кез-келген
жағдайда жұмыстың мақсат, міндеттері оның
басты бағытымен анықталады.
4) Бұйымды байқау және бағалау
Жобаның орындалу бірізділігі
1. Іздену кезеңі
2. Жобаның тақырыбын таңдау және
жаңашылдыққа бет бұру
3. Жоба тақырыбы туралы ақпарат жинау
4. Жоба идеясы мен тақырыбы туралы
сыныптастарымен және мұғалімдермен бірге
талқылау
69
5. Жобаның тақырыбы мен идеясын бекіту
Сызбаны және технологиялық картаны
дайындау
Шығармашылық жоба әр оқушының
жыл сайын мұғалімнің көмегімен орындай-
тын өзіндік жұмысы, басқаша айтқанда, тех-
нология пәні бойынша жүргізілген шығарма-
шылық жұмыс. Шығармашылық жобаның
технология пәнінде алатын орны өте зор.
Шығармашылық жоба арқылы оқушының
ұлттық дүниетанымы, эстетикалық талғамы
дамиды.
Оқушылар санасына жас кезінен бастап
еңбек етуінің қажеттілігін, маңызды-лығын
сіңіру, пайдалы іс жасауға, қандай іс болса
да шын ниетпен және ұқыпты орындауға
дағдыландырады. Оқытудың осындай идея-
ларын ұстанған сабақтарда оқушылар өз ой-
ларын еркін айтатын болғандықтан, оларда
түрлі пікірлер пайда болады. Олардың қан-
дай да болмасын мүмкін қате немесе шала
ойларын шыдымдылықпен тыңдап, оқушы-
ларды сенімділікке бастау мұғалімнің басты
міндеті. Қолданбалы экономика мақсаттары:
- жеке меншік, баға белгілеу және бәсеке
жүйесіне көп көңіл бөлу
-
экономикалық
заңдардың
іскерлік
шешімдерге әсерін анықтау:
- нарықтық экономикадағы үкімет ролін
көрсету
- кәсіпкер мен тұтынушыларды этикалық
нормалар мен ережелердің болу қажеттігін
оқушылардың түсінісуіне көмектесу
- мамандықты, сонымен қатыр жеке эко-
номика мәселелерін таңдауда оқушылардың
өз мүмкіндіктерін ұсынады. Олар:
- оқу, хат және базалық білім
- Графиктер мен таблицаларды түсіну
- Алынған мәліметтерді зерттеу және талдау
- Кішігірім топтарда жұмыс істеу және
оларды басқару және т.б.
Шығармашылық жобаны рәсімдеу:
1. Бастапқы бет
2. Мақсаты, міндеті, болжамы, күтілетін
нәтижесі
3. Шығу тарихы
4. Жалпы эскизі
5. Нұсқау карта
6. Қажетті құрал-жабдықтар
7. Құны
Нақты тақырып төңірегінде оқушының
алдында әр кезеңде мақсатқа қол жеткізудегі
ұмтылыс нығая түспек. Шығармашылық
жобаны іске асыру барысында қол жеткен
жетістіктер:
- Сабақтан бос уақытта маңызды әлеуметтік
шығармашылықпен айналысатын балалар
санының өсуі
- Ата-аналардың өз балаларының іс-әрекет-
терін ұйымдастыруға қатысуға қызығушы-
лығының артуы
- Баланы шығармашылық жұмыс істеуге
дағдыландыруға бағытталған әр іс-шараның
тәрбиелік мақсаттарға жетуі.
- Ұйымдастырылған іс-шаралардың сапасы
және жобаға қатысушылардың ынталанды-
рылуы.
Жобалау технологиясының негізінде
оқушылардың жұппен бірігіп немесе әр оқу-
шы өзі дайындайтын шығармашылық жұ-
мыстар жатыр. Оқушылардың шығармашы-
лық жоба жұмыстарын ұйымдастыруды
жоспарлау және жоба жұмысының кезеңдері.
Тірек сызба:
Жоба
Практикалық Теориялық
Бұйым Түсіндірме парақтары
ПРИМЕНЕНИЕ СЕТЕВЫХ СЕРВИСОВ В ОБРАЗОВАТЕЛЬНОМ ПРОЦЕССЕ
Нуржаубаева Р.Б.,
старший преподаватель филиала АО НЦПК «Өрлеу» «Института повышения квалификации
педагогических работников по Актюбинской области» учитель физики СШ
Тлесова Б.Н.,
№1 г.Эмба
Интернет является мощным средством
для создания ситуации успеха всех участ-
ников учебного процесса. На любом типе
урока (введение нового материала, закрепле-
ние, обобщение, контроль) использование
сетевых сервисов мотивирует учащихся к ак-
70
тивной деятельности при грамотном пос-
троении урока. Возникает вопрос: как учить
по-новому? Уже довольно широко исполь-
зуется термин «Образование 2.0». Его значе-
нием является использование технологий
Web 2.0 в образовании согласно формуле
«Образование 2.0 = Образование + Web 2.0».
Первым, кто употребил словосочетание
Web 2.0, стало издательство O'Reilly Media,
специализирующееся на информационных
технологиях. Произошло это в 2004 году.
Немного позже глава издательства Тимоти
О'Рейлли сформулировал часть принципов
Web 2.0. За прошедшее время сфера Web 2.0
расширилась, вытесняя традиционные Web-
сервисы.
Работа педагога в образовательной сис-
теме состоит в организации разнообразной
деятельности обучающихся в образова-
тельной среде. Сервис создания облака слов
из текста Wordle (http://www.wordle.net).
Данный сервис автоматически генерирует
облако из часто встречающихся слов введен-
ного текста. Полученное "облако слов" поя-
вится на экране. Вид представленного облака
получается случайным образом, иногда по-
лученное облако необходимо немного под-
корректировать. Размер шрифта у слова тем
больше, чем чаще оно встречается в тексте.
Можно настроить облако, используя разные
шрифты, раскладки и цветовые схемы. Изо-
бражения, которые создаются в Wordle мож-
но распечатать или сохранить их в галерее
Wordle и поделиться с другими учениками.
Данный сервис можно использовать для
запоминания основных понятий и терминов.
Документы Google – это Интернет-
проект,
созданный
порталом
Google
(http://www.google.ru) для реализации сов-
местного доступа к документам. С его
помощью можно управлять документами,
таблицами и презентациями, которые вы
сохраняете в безопасном хранилище Google
в Интернете. При этом вы всегда сможете
получить доступ к документам с любого
компьютера, подключенного к Интернету.
Если говорить одной строкой, то про-
ект предоставляет вам возможность работы
над документами, таблицами и презентация-
ми совместно с 200 другими пользователями
(это максимально возможное количество
пользователей, работающих над одним
файлом). Причем, работать можно в реаль-
ном времени. То есть, если один из пользо-
вателей изменяет содержимое документы, то
все изменения сразу же отображаются и в
вашем окне. Документы Google можно ис-
пользовать и в проектной деятельности, и
для проведения внеклассных мероприятий, и
для написания совместно статей (рефератов),
что дети не любят делать в одиночку, и т.д.
Ресурс – слайд-шоу-видеоредактор -
https://animoto.com
. Сервис был презенто-
ван еще в 2007 году с целью автоматизи-
ровать создание видеороликов, но далее стал
стремительно развиваться на разных плат-
формах, включая iPhone, смартфон, facebook
Сервис позволяет
соединить картинки и видео различных
форматов закачанные с различных ресурсов
(Facebook,
Instagram,
Picasa)
или
с
компьютера;
добавить музыкальное сопровождение из
лицензированной библиотеки сервиса или
закачать свое;
добавить тематические шаблоны, перехо-
ды и эффекты;
добавить титры, описание и заставку;
перемещать материалы в произвольном
порядке;
выводить видеофильм в разных форматах
и разрешениях;
http://learningapps.org/ – очень инте-
ресный сервис для создания интерактив-
ных упражнений. Это интерактивный кон-
структор для разработки заданий в разных
режимах «Пазлы», «Установи последова-
тельность», «Викторина с выбором правиль-
ного ответа», «Кроссворды», «Вставить про-
пущенные буквы», «Соотнести» и др.
Основная идея упражнений заключается в
том, что ученики могут проверить и
закрепить свои знания в привлекательной
для них игровой форме.
Ментальные
карты
(https://www.mindomo.com) - (майндмэп-
пинг, mindmapping) или интеллект-карта —
удобная, эффективная техника визуализации
мышления в форме альтернативной записи.
Ее можно применять для создания и за-писи
новых идей, анализа и систематиза-ции
информации, принятия решений и т.д. Этой
способ организации мышления, который
имеет много преимуществ перед обычными
71
способами записи. Автор техники менталь-
ных карт Тони Бьюзен (Tony Buzan). Бьюзен
предложил действовать так.
1. Вместо линейной записи использовать
радиальную. Это означает, что главная тема,
на которой будет сосредоточено наше
внимание, помещается в центре листа. То
есть именно в фокусе внимания.
2. Нужно записывать не всё подряд, а только
ключевые слова. В качестве ключевых слов
нужно
выбирать
наиболее
яркие,
запоминаемые, характерные слова.
3. Ключевые слова нужно помещать на
ветвях, расходящихся от центральной темы.
Связи (ветки) должны быть ассоциативными,
а
не
иерархическими.
Ассоциации
способствуют запоминанию, их можно
подкреплять символическими рисунками.
https://realtimeboard.com/ -поддержи-
вает теорию визуального мышления и даже
идет дальше к визуальному взаимодействию,
позволяя пользователям не только наглядно
решать задачи, но и делать это вместе с
учениками в реальном времени. Сервис ши-
роко используют для проведения мозговых
штурмов, схем и решения различных твор-
ческих и проектных задач.
Основные возможности сервиса:
Работа с разными типами контента на од-
ной доске. На доски RealtimeBoard можно
загружать фото и картинки, видео с
YouTube, PDF-документы, работать с файла-
ми из Google Drive, использовать встроенные
инструменты рисования, фигуры, стикеры и
текстовые виджеты. Таким образом, вы
сможете хранить и использовать в работе
материалы любого типа и сделать учебный
процесс максимально творческим и гибким.
Литература
1. http://www.openclass.ru/
2. http://edu-lider.ru/
3. https://realtimeboard.com
БІЛІМ БЕРУДЕ АҚПАРАТТЫҚ-КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ
ҚОЛДАНУ
Нұрмұханбетова М.Ш.,
бөлім басшысы, магистр
Қазақстан Республикасы бiлiм беру жү-
йесiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағ-
дарламаларының негiзгi мiндеттерiнiң бiрi
ретiнде мамандардың осы сала бойынша бi-
лiктiлiгiн көтеру және қайта даярлау қарас-
тырылған.
Аталған мiндеттердi жүзеге асыру
мақсатында мамандардың бiлiктiлiгiн көтеру
және қайта даярлау бойынша курс тақырып-
тарының мазмұны өзгертiлiп, жаңаланды.
Оның негiзгi мазмұны бiлiм беру мекеме-
лерiнiң қызметкерлерiнiң кәсiби шеберлiгiн
жаңа ақпараттық технологияны пайдалану
бойынша жетiлдiруге, басқаша айтқанда, бi-
лiм берудi ақпараттандыруға сай мамандар-
ды жан-жақты даярлауға бағытталған.
Білім беруді ақпараттандыру жағда-
йында педагог мамандардың біліктілігін кө-
теру бүгінгі күннің негізгі міндеттерінің бірі-
не айналып отыр.
Сондықтан
педагог
маман-дардың
біліктілігін көтеруді ақпараттандыру туралы
тұжырымдама,
стандарт
және
оқу-
тақырыптық жоспарларын жасақтау қажет.
Сонымен бірге білім беруді ақпараттандыру
жағдайында педагог мамандардың ақпарат-
тық сауаттылығын, ақпараттық мәдениетін
және ақпараттық құзырлығы сияқты қа-
білеттіліктерді қалыптастыру мәселесі бү-
гінгі күннің өзекті мәселесіне айналып отыр.
Қоғамда ақпараттандыру, есептеу тех-
никасы құралдары кеңінен таралуымен бай-
ланысты, оқу процесін ұйымдастыруға, сол
сияқты білім берудің мазмұнын өзгертуге де
елеулі ықпал етеді.
Білім
беру
жүйесіндегі
қайта
құрулардың негізгі субъектісі мұғалім.
Оқыту программасының тек сыртқы емес,
ішкі тиімділігіне көп көніл бөлген дұрыс.
Компьютердің сызбалық мүмкіндігінің мол-
дығы дәрісті бояулы суреттермен, сызбалар-
мен, кестелермен байыта түсуге жол ашады.
Компьютерді мұғалім қосымша мате-
риалдар, әртүрлі анықтамалық мәліметтер-
ден акпараттар беру үшін көрнекі кұрал ре-
тінде пайдалана алады. Мұндай мәліметтерге
72
графиктер, схемалар, иллюстрациялар, физи-
калык кұбылыстардың динамикалык бейнесі,
тәжірибеге арналған кұрылғылардың тізімі,
аспаптардың сипаттамалары және т.б. жат-
қызуға болады. Мұғалім араласпай-ақ, оқу-
шылар өздері меңгеруге тиісті ақпараттар
беріледі.
Қажетті
акпараттарды
жинақтауда
электрондык техникаларды енгізу уакыт
үнемдейді, карастырып отырған кезеңде ак-
параттың толықтығын жоғарылатады, ақ-
параттық-аныктамалық жүйе құрамында
электрондық кұрылғылармен жұмыс істеу
дағдысын қалыптастыруға мүмкіндік туғы-
зады.
Жаңа ақпараттық технология құралда-
рын пайдалану, оқушының шығармашылық,
интеллектуалдық қабілетінің дамуына, өз
білімін өмірде пайдалана білу дағдыларының
қалыптасуына әкеледі. Компьютерлік техни-
каның мүмкіндіктерін педагогикалық мақ-
саттарға қолдану, білім мазмұнын анықтау-
да, оқыту формалары мен әдістерін жетілді-
руде жақсы әсерін тигізеді.
Ақпараттық технология логикалық қа-
білетін дамытады, бақылау мен өзін-өзі ба-
қылауын қалыптастырады, еңбек ету мен
дағдысының жинақтылығын қамтамасыз
етеді, жалпы мәдени-дүниетанымын қалып-
тастыруға мүмкіндік туғызады. Мамандар-
дың бiлiктiлiгiн көтеру мiндеттерiн шешуде
оқу процесiнде ақпараттық және комму-
никациялық технологияларды пайдаланудың
келесi мүмкiндiктерi ұсынылады:
ақпараттық мәдениет элементтерiн қа-
лыптастыруда бiлiм мекемелерiнiң ма-
мандарының қажеттiлiгiн қанағаттандыру:
информатика, ақпараттық және желiлiк
технологиялар саласы бойынша жаңа
бiлiмдер алу;
бiлiм беру жүйесiн басқару мамандарын
және пән мұғалiмдерiн жаңа ақпараттық
технологияны өз қызметтерiне еркiн
пайдалана бiлуге үйрету;
қашықтықтан оқыту формаларына мұға-
лiмдердiң қызметiн бағыттау;
облыстағы бiлiм беру мекемелерiн ақпа-
раттандырудың ғылыми-әдiстемелiк ба-
ғыт бойынша жетекшiлiк ету;
облыстың бiртұтас бiлiмдiк желiсiнiң
ақпараттық ресурстарын қалыптастыру;
оқу процесi мен ғылыми-әдiстемелiк жұ-
мыстарға жаңа ақпараттық технологияны
қолдану негiзiнде олардың озық тәжiри-
белерiн тарату.
Тәжiрибе жүзiнде дәлелденгенiндей,
кезкелген мұғалiм мен әкiмшiлiктiң өз қыз-
меттерiне компьютердi пайдалануы олардың
әлемдiк ақпараттық кеңiстiкке енуде ақпа-
раттық мәдениетiнiң қалыптасатынымен өл-
шенедi.
Сонымен бiрге, бұл жағдайда, инно-
вациялық әдiстер мен құралдарды оқу проце-
сiне пайдалану оқушылардың мектеп пәнде-
рiн игеруде қызығушылықтарын арттыруда.
Ақпараттық-коммуникациялық технология-
ны оқу-тәрбие процесiне пайдалану оның
келесi педагогикалық мүмкiндiктердi жүзеге
асыруға мүмкiндiк бередi:
педагогтың дайындық деңгейiн, ынтасын
және қабылдау жылдамдығын ескеру ар-
қылы жаңа материалды меңгертуге байла-
нысты оқытуды ұйымдастыру және оқыту
процесiне жаңа ақпараттық технология-
ның мүмкiндiктерiн пайдалану;
оқытудың жаңа әдiстерi мен формаларын
(проблемалық, ұйымдастырушылық iс-
әрекеттiк компьютерлiк ойындар және
т.б.) қолдану;
проблемалық, зерттеу, аналитикалық және
модельдеу әдiстерiн қолдану арқылы
классикалық әдiстердi жетiлдiру;
жаңа ақпараттық технология құралдарын
(жаңа типтi компьютерлер, телекоммуни-
кация, виртуальды орта және мультиме-
диа-технология) пайдалану арқылы оқу
процесiнiң материалдық-техникалық база-
сын жетiлдiру.
Ақпараттық-коммуникациялық техно-
логияны қолдану саласы бойынша педагог
мамандардың біліктілігін арттыру кезеңдері:
o
жаңа ақпараттық технологияны қолдану
саласына дайындау;
o
электрондық орталарды, мультимедиялық
программаларды дайындау;
o
ақпараттық-коммуникациялық және ин-
тернет технология бойынша шығармашы-
лықпен жұмыс жасауға дайындау.
Оқу процесінде пайдаланылатын мулъ-
тимедиялық үйретуші программалардың,
тексеру программаларының, электрондық
оқулықтардың өскелең өмір талаптарына сай
дайындалып, компьютерді оқыту кұралы ре-
73
тінде пайдалана алатындай деңгейде болуы
керек.
Бұл мәселе өз алдына үлкен ғылыми
ізденістерді талап ететін мәселе, сондықтан
осы мәселе жөніндегі зерттеулер одан әрі
жалғасуда. Оқу қызметінде компьютерден
рефлексивтік деңгейін жүзеге асыруды елес-
тетсек, оның мүмкіндіктері ерекше үлкен.
Компьютер
кез
келген
ойдың
өтімділігін, міндеттерінің күшті және әлсіз
жақтарын көрсетіп бере алады. Шығарылуы
күрделі,
көп
уакытты
қажет
ететін
тапсырмаларды
физика,
математика,
информатика сабақтарында компьютердің
көмегімен
тез
орындауға
болады.
Нәтижесінде
өте
жоғары
дәлдікпен
есептелінген есептің нәтижесін аламыз.
Әдебиеттер:
1.
Қазақстан
Республикасының
«Білім
туралы» Заңы.
2.
Мұхамбетжанова С.Т., Мелдебекова М.Т.
Педагогтардың ақпараттық-коммуникация-
лық технологияларды қолдану бойынша
құзырлылықтарын қалыптастыру әдістемесі.
Алматы. ЖШС «Дайыр Баспасы», 2010 ж.
3.
Өстеміров К. Қазіргі педагогикалық
технологиялар мен оқыту құралдары. –
Алматы, 2007 ж.
4.
Караев Ж.А. Активизация познавательной
деятельности учащихся в условиях примене-
ния компьютерной технологии обучения:
автореф. ...док.пед.наук. – Алматы, 1994. –
45 с.
Достарыңызбен бөлісу: |