«Тіл-құрал. (Сөйлем жүйесі мен түрлері. ІІІ-ші тіл танытқыш
кітап, түзетіліп, толықтырылып, жана емлемен 3-ші басылуы.
1925 жылы Қызылорда)
А.Байтұрсынұлының үш жылдық мектеп оқушыларына арнаған
бұл оқулығы екі бөлімнен тұрады.
Бірінші бөлімде: Сөйлем жүйесі; Сөйлем мүшелері, бастауыш –
бастауыш болатын сөз таптары; Баяндауыш – баяндауыш болатын сөз
таптары, қосарлы баяндауыш; Анықтауыш – анықтауыш болатын сөз
таптары; Толықтауыш; Пысықтауыш сөздер – мезгіл пысықтауыш,
мекен пысықтауышы, сын пысықтауышы, себеп пысықтауышы,
мақсат пысықтауышы; Бұратана сөздер – қыстырма сөздер, қаратпа
сөздер қарастырылса, екінші тарауда сөйлем түрлері – Болым-
ды сөйлем, болымсыз сөйлем, толымды сөйлем, толымсыз сөйлем,
жалаң сөйлем, жайылма сөйлем; айтылуынша айырылатын түрлері
– сұраулы сөйлем, лепті сөйлем, тілекті сөйлем – бұйрық түрдегісі,
өтініш түрдегісі, үгіт (ақыл) түрдегісі, жай тілек түрдегісі; жай
сөйлем, құрылуынша айырылатын түрлері – іргелес сөйлемдер,
құрмалас сөйлемдер, сыйысулы құрмалас – шұбалаң түрі, ықшам
түрі, қиысулы құрмалас болып жіктелген.
«Тіл тағылымында» (1992) қайта жарық көрген бұл оқулық сол
түпнұсқасымен салыстырылды.
Достарыңызбен бөлісу: |