Дағдыландыру. Төмендегі түбір сөздерге «-шыл» жұрнағын
қостырып, туынды сөз істету.
Тер, кір, жер, қайың, төл, кек, есеп, ауыл, су, қымыз, жұрт,
соқа, аян, өсек, жетек, уайым, тәуекел, ырым, амал, қызыл,
өзім, өзге, ойын, шын, басқа, ертең, бүгін, еркін, тор, көп, тәсіл,
әдіс.
4. Жұрнақ «-лас». Бұл жұрнақ түбір сөздің аяғы да уысты я
жарты дауысты дыбыс болса яки «р» болса, осы «-лас» күйінде
жалғасады. Мәселен: қора-қоралас, ау-аулас, ай-айлас, ақы-
ақылас, сыр-сырлас.
Түбір сөздің аяғы ұяң дыбыс болса «-лас» орнына «-дас»
болып жалғасады. Мәселен: жол-жолдас, мұң-мұңдас, қан-
қандас, ым-ымдас, тұз-тұздас.
Түбір сөздің аяғы ұяң дыбыс болса, «-лас» орнына «-тас»
болып жалғасады. Мәселен: от-оттас, тап-таптас, ошақ-
ошақтас, қос-қостас, борыш-борыштас.
43
Түбір сөз жіңішке болса, «-лас» орнына «-лес», «-дас» ор-
нына «-дес», «-тас» орнына «-тес» болып жалғасады. Мәселен:
төбе-төбелес, көл-көлдес, жер-жерлес, тілек-тілектес, шек-
шектес, шөп-шөптес.
Достарыңызбен бөлісу: |
