Aбaй aтындaғы Қaзaқ ұлттық педaгогикaлық универcитеті



Pdf көрінісі
бет56/83
Дата12.04.2022
өлшемі1,77 Mb.
#30688
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   83
Байланысты:
disser

жақтағы үңгірге кір. Сонда қырық ұрыға кездесерсің, олар сені «өлтіреміз» 
дер,  сонда  сен:  «Мен  әп-сәттің  ішінде  ет  пісіре  аламын»,  –  деп  айт.  Сол 
уақытта  қырық  ұры  саған  ет  пісіртіп,  қарап  тұрар.  Сен  етті  қазанға 
салып,  мына  кездікпен  түртіп  қалсаң,  ет  өзінен-өзі  пісіп  шығады,  –  деп 
балаға бір күміс сапты кездік береді». 
Ағылшын ертегісінің алғашқы
 
екі элементарлық сюжетінің қызметтері 
қазақ ертегісіне қарағанда аз, мәселен, «сыйға тартушымен» жолығу қызметі 
жоқ. Сюжет «зиян келтіру» қызметімен жалғасып, сценарийге үш ағайынды 
қатысады:  «Coming  up  to  the  place,  he  sees  no  tracks  of  horses,  and,  being 
very  tired,  he  lays  himself  down  to  sleep,  bv  tying  the  horse  to  his  leg,  and 
putting  the  apples  under  his  head.  Presently  up  come  the  other  brothers  the 
same time to the minute, and found him fast asleep; and they would not waken 
him, but said one to another, «Let us see what sort of apples he has go: under 
his  head.»  So  they  took  and  tasted  them,  and  found  they  were  different  to 
theirs. They took and  changed his apples for theirs, and off to London as fast 
as they could, and left the poor fellow sleeping». 
Ертегі  «жалған  кейіпкер  негізсіз  талаптар  айтады»  фреймімен 
жалғасып,  ондағы  слоттар:  «father»,  «recover»  «brothers'  apples»:  «After  a 
while  he  awoke,  and,  seeing  the  tracks  of  other  horses,  he  mounted  and  off 
with him, not. thinking anything about the apples oeing changed. Не had still a 
long way to go, and by the time he got near London he could hear all the bells 
in the town ringing, but did not know what was the matter till be rode up to the 
palace,  when  he  camc  to  know  that  his  father  was  recovered  by  his  brothers' 
apples».  Әрі  қарай  жоспарлар  «қиын  тапсырма»  сценарийімен  үйлеседі: 
«Now whilst all this was going on, the young princess in that castle, seeing that 
one of the King of England's sons had been there by the changing of the watch 
and  other  things,  got  herself  ready  with  a  large  army,  and  sailed  off  for 
England.  She  left  her  army  a  little  out  of  the  town,  and  she  went  with  her 


 
92 
 
guards straight up to the palace to see the king, and also demanded to see his 
sons.  They  had  a  long  conversation  together  about  different  things».  Он 
находится в паре со сценарием «решение задачи»: «At last she demands one 
of  the  sons  to  come  before  her;  and  the  oldest  comes,  when  she  asks  him, 
«Have you ever been at the Castle of Melvales?» and he  answers, «Yes.» She 
throws  down  a  pocket  handkerchief  and  bids  him  to  walk  over  it  without 
stumbling. He goes to walk over it, and no sooner did he put his foot on it, than 
he  fell  down  and  broke  his  leg.  He  was  taken  off  immediately  and  made  a 
prisoner of  by  her own guards.  The other  was  called upon, and  was  asked  the 
same questions, and had to go through the same performance, and he also was 
made a prisoner of». 
Бұл  сценарийлер  үш  жоспар  түйіскен  нүктесінде  болып,  үстіңгі 
құрылымда  орын  алатын  баяндау  желісінің  терең  құрылымын  үш  реттік 
қайталаумен байланыстырады. Сценарийге қатысушылар - princess, the King 
of  England's  sons,  the  King  of  England.  Ханшайымның  мақсаты  «golden 
apples»  ұрлаған  ханзаданы  табу,  ал  үлкен  ағаларының  мақсаты  -  «golden 
apples»  тапқан  кейіпкер  өздері  екендеріне  ханшайымды  сендіру.  Аталған 
жоспарлар  «жау  жазасын  тартады»  фреймімен  аяқталады.  Ол  мынадай 
слоттардан құралады: «two brothers», «to be in confinement»: «He orders his 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет