Aбaй aтындaғы Қaзaқ ұлттық педaгогикaлық универcитеті



Pdf көрінісі
бет60/83
Дата12.04.2022
өлшемі1,77 Mb.
#30688
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   83
Байланысты:
disser

could,  as  the  time  was  nearly  up.  He  called  out  for  the  swans,  and  they 
managed  to  take  him  over;  but  they  found  that  he  was  a  little  heavier  than 
before». 
Алайда  кейіпкер  сыйға  тартушының  ескертуін  ұмытып  кетеді.  Бұл 
ретте  «кейіпкерді  тыйымды  бұзады»  сценарийі  орын  алады.  Оған 
қатысушылар:  poor  Jack  және  yong  lady.  Кейіпкердің  мақсаты  –  ғажайып 
бейтаныс қызды көру: «Turning to the right, upstairs he runs, and enters into 
a very grand bedroom, and secs a beautiful princess lying full stretch on a gold 
bedstead, fast asleep.  He gazed on her beautiful form with admiration, and he 
takes her garter off, and buckles it on his own leg, and he buckles his on hers; 
he  also  takes  her  gold  watch  and  pocket-handkerchief,  and  exchanges  his  for 
hers; after that he ventures to give her a kiss, when she very nearly opens her 
eyes».  Әрі  қарай  ертегіні  қос  сценарий  жалғастырады:  «қуу»  және 
«құтылу».  Кейіпкердің  мақсаты  –  сиқырлы  көмекшілеріне  жетіп, 
қуғыннан құтылу: «No sooner than he had mounted his horse he could hear a 
tremendous noise, the enchantment was broke, and they tried to follow him, but 
all to no purpose». 
Үлкен ағасына жеткен Джек келесі «құтылу» сценарийін ашады. Ол 
үш кезектен тұрады. Көмекшілердің мақсаты – адам кейпіне қайта оралу. 
Бірінші кезекте үлкен ағасымен кездесу: «Welcome, my boy; 1 am proud to 
see you. Dismount and put the horse in the stable, and come in and have some 
refreshments;  1  know  you  are  hungry  after  all  you  have  gone  through  in  that 
castle. And tell me all you did, and all you saw there. Other kings' sons went by 


 
96 
 
here to go to that castle, but they never came back alive, and you are the only 
one that ever broke the spell. And now you must come with me, with a sword in 
your  hand,  and  must  cut  my  head  off,  and  must  throw  it  in  that  well».  The 
young prince dismounts, and puts his horse in the stable, and they go in to have 
some  refreshments,  for  I  can  assure  you  he  wanted  some;  and  after  telling 
everything that passed, which the old gentleman was very pleased to hear, they 
both went for a walk together, the young prince looking around and seeing the 
place  looking  dreadful,  as  did  the  old  man.  He  could  scarcely  walk  from  his 
toe-nails  curling  up  like  ram's  horns  that  had  not  been  cut  for  many  hundred 
years, and big long hair. They come to a well, and the old man gives the prince 
a sword, and tells him to cut his head off, and throw it in that well. The young 
man  has  to  do  it  against  his  wish,  but  has  to  do  it».  Екінші  кезек  -    екінші 
ағасымен кездесу және үшінші кезек- кіші інісіне көмек көрсету. Олардың 
барлығы мазмұны бойынша бірдей болып келеді.  
Бұл  ретте  екі  ертегінің  айырмашылығын  атап  өткен  жөн:  ағылшын 
ертегісінде  «қуғын»  сценарийі  «қиын  тапсырма»  сценарийімен 
аяқталмайды. Және ертегінің соңында «үйге оралу» (№20 қызмет) фреймі 
орын алады: «Off Jack goes, over hills, dates valleys, and mountains, and very 
near  losing  his  apples  again.  At  last  he  arrives  at  the  cross -roads,  where  he 
had  to  meet  his  brothers,  on  the  very  day  appointed ».  Ол  мынадай 
слоттардан тұрады:  «hills», «dales», «valleys, «mountains», «cross-roads». 
Осымен  байланысты  терең  құрылымның  келесі  жоспарына  үстіңгі 
құрылымның  «қалыңдық  немесе  күйеу  жігіт  іздеу»  төртінші 
элементарлық сюжеті сәйкес келеді. Бұл жоспар қазақ ертегісіндей «зиян 
келтіру»  сценарийімен  басталып,  үш  жоспарды  бір-бірімен  біріктіреді. 
Әрі қарай «жалған кейіпкер негізсіз талап қояды» фреймі орын алады. Ал 
баяндауды  «сыйға  тартушы  кейіпкерді  сынаққа  алады»  сценарийі 
жалғастырады: «But instead of the headsman taking his head off, he took him 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   83




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет