Жəбірленуші. Қылмыстық іс жүргізуге қатысушылардың ішінде ерекше
орынды жəбірленуші алады. Жəбірленуші болмаса, ешкімге зиян келмесе іс
жүргізу де орын алмайтын еді. Сондықтан қылмыстық іс жүргізу заңында
жəбірленушінің құқықтары мен міндеттеріне аса мəн берілген. ҚР ҚІЖК-ң 75-
бабына сай: «Қылмыстық процесте оған тiкелей қылмыспен моральдық, дене
жəне мүлiктiк зиян келтiрiлдi деп ұйғаруға ол жөнiнде негiз бар адам
жəбiрленушi болып танылады». Адам қылмыстық процесте қылмыстық іс
қозғалған кезден бастап тиісті қаулы шығысымен жəбірленуші болып
танылады. Егер адамды жəбiрленушi деп танығаннан кейiн оның бұл жағдайда
болуы үшiн негiздер жоқ екенi белгiленсе, қылмыстық процестi жүргiзушi орган
өзiнiң қаулысымен ол адамның iске жəбiрленушi ретiнде қатысуын тоқтатады.
Жəбiрленушi қылмыстық процестi жүргiзушi органның шақыруы бойынша
келуге, iс бойынша белгiлi барлық мəн-жайларды шын хабарлауға жəне
қойылған сұрақтарға жауап беруге; өзiне iс бойынша белгiлi мəн-жайлар туралы
мəлiметтердi жарияламауға; тергеу əрекеттерiн жүргiзу кезiнде жəне сот
327
отырысы уақытында белгiленген тəртiптi сақтауға мiндеттi. Жəбiрленушi жауап
беруден бас тартқаны үшiн жəне қасақана жалған айғақ бергенi үшiн заңдарға
сəйкес қылмыстық жауапқа тартылады.
Достарыңызбен бөлісу: |