2. влец жаттату эдктемес1 Мектеп жасына деш нп балаларга усынылатын такпактар мен
елецдер турл1ше ьщгайда жаттатьшады. Алдымен балалар “есте
устау, жаттау” деген сездердщ лексикалы к мэшн угынуы ке
рек. Еске устау мэт1нд1 кайталау аркылы, ал жаттау еске
Tycipy
аркылы жузеге асырылатын
процестер. Тэрбиепп такпак пен
олецнщ а р а -ж т н поэтикалык шыгарманыц мазмунына карап
ажыратады. Белгип 6ip жуйелх мазмуны-сипаты бар KinriripiM
шыгарманыц ез1 елец болуы мумюн. Сол сиякты Kimi такпак-
тардан, жеке кешпкер атынан айтьшатын узак поэтикалык ту-
ынды да жазылады.
Сэбилер тобында ойын непз!нде ужыммен айтьшатын так-
пактар хормен айту барысында балалардыц ойында
epiKci3 жат-
талса, белгип
6ip ойыншыкка, жанды, жансыз заттарга багыт-
талган сипаттама турлер! белгЫ
6ip жагдайда кайта-кайта кол-
дану аркьшы жаттатьшады. Атап айтканда, Е.втетш еуовтщ “Тэй-
тэй” , К-Мырзалиевтщ “Балакай”, С.Кдлиевтщ “Аппак, аппак”,
Ж .Кэрбозиннщ “С ею ртпе” , “Э ткенш ек” елендерьсэбилер мен
естияр топ балаларыныц бойларын серпту максатында топпен
жаттаткызылатын такпак-елецдерге жатады. Ал БЖ ансупровтыц
“Терт тулж жыры”, М .Жаманбалиновтыц “К,улыншак”, “Таза-
лык”, Ж.Смаковтыц “К,уыршак”, “Бака, бака, бак-бак!”, Э. Асыл-
бековтыц “К,озы”, “Бота”, “Л ак”, Х.Талгаровтыц “Торы тайым”
атты поэзиялык шыгармалары балалардыц суйига ойыншыкта-
рын колдарына ала отырып, жатка айтуларына ыщайлы суретп
елецдер болып есептеледг
Теменп топтарда 2-4 жас аралыгындагы балаларга eKi шу-
мактаи туратын, мазмунында балалардыц ездерше етене жакын
объект! суреттемеа бершгеи елецдер де жаттатьшады.
Белпл.! шыгарманы м энерлеп, ж атка айтуга уйрету ушш
тэрбиешт елец с о зд ер ш д еп 9p6ip дыбысты аны к дауы стап,
эрб!р сез бен сез т1ркестерш ж аркын да бейнел1 ы ргакпен
жетю зуге
умтылады. Бал ага окып турган м этш ш е катысты
езп п ц кары м -каты насы н к ер сете бшуд1 уйретедь М ысалы,
балаларды ц алдына ж ум сак матадан ж асалган кулы нш акты
койы п, оныц эдем1 тулы мш агына, кундыз куйры гы на бала
л а р п а за р ы н а у д а р т а д ы . Б а л а с о з д !г ш е “ ж е л к ь т д е й д Г ’,
“купды з” , “м ацдай” , “мандайындагы жулдыз” деген сездерд!
28
1*й, балалар, балалар!
Гнрщ-шекер, б1рщ-бал,
Б1рщ-кдйьщ, б1рщ-тал,
Жас кез1нде ойнап к,ал.
Ой туб1нде жатар бал!...
Бал арага кезщ сал!
Жумысын кер! Т элш ал!
Кггаптьщ бет1 гул-лала.
Окдлган бала-бал ара.