ІШКІ СӨЛІНІС БЕЗДЕР ФИЗИОЛОГИЯСЫ Адам денесіндегі көптеген жасушалар (жалпы саны 100 триллионнан
астам) арнаулы тіндер, мүшелер жоне жүйелердің дағдылы қызметі, олардың
өзара жоне сырткы ортамен өте күрделі карым-катынасы жүйке жонс
гуморальды жолмен реттелуі аркылы іске асады.
Дснсдегі барлык күрылымар арасында үздіксіз, уақыт жэнс ксңістік
тэртібімен түрлі жолдар мен тетіктер арқылы үнемі кең көлемде мэлімет
алмасу жүріп отырады. Бұл мәліметтер гуморалдык жолмен (қан, лимфа,
тінаралык сұйықтық) жүрсді. Оларға кодталған электрлік жүйкс ссрніністсрі
нсмссс қарапайым жэнс күрдслі химиялык заттар, көбінесс мэлімсттік
макромолекулалар арқылы келеді.
Қызметтердің гуморалды реттелуінде маңызды рольді ішкі сөлініс
бездері, яғни эндокриндік бездер атқарады. Олар организмнің ішкі ортасына
арнаулы биологиялык белсснді заттарды бөліп шығарады. Ішкі сөлініс бездері
жасап шығарған заттар гормон деген атауга ие болды.
Эндокриндік бездердің (гректің endon - ішкі, сгіпео - бөлемін немесе
шығарамын) сөлін шығаратын өзегі жоқ, без жасушалары қан жоне лимфа
капиллярларымсн өтс жиі торланған, сондыктан без өнімдері тікслей осы
тамырларға өтеді. Экзокринді бсздсрдің өзсгі бар, әрі ол өзек бслгілі бір
ағзаға ашылып, өз өнімдерін сол мүшеге шығарады.
Эпифиз Мелятонмя, адртноі.іом т ролми
Қялканша беідері Тироксин үш иолты
гмроннн, гнреоюлыіи
гоннн
Қ алканш а м аны ндагы бездер
П А Р А Т Г О Р М О Н
Б у й р е к у с т і б е з д е р
К'ортмкостгроилтар
Ж ы н ь к гормондары
Бүтірек
Дрктропоэтин,
простагландин т.6.
Лтальсқ бездер ) \ Андрогсндер
Эстрогендер
Гипофиз Ваюлрессин, окпгтоцин.
МСГ. СТГ. ТТТ . АКТГ.
Гонадотрооиңлер, пролактнн
Айыршык без(тим\с)
