Атты III халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция жинағЫ

"SCIENCE AND EDUCATION IN THE MODERN WORLD:
CHALLENGES OF THE XXI CENTURY" 
NUR-SULTAN, KAZAKHSTAN, JULY 2019
 
329 
Алматы, Қазақстан 
Аңдатпа. Бҧл мақалада жоғары оқу орнындағы оқулықтардың жалпы сапасы мен 
кәсіби білім сапасы, пәнді ойдағыдай игеруге қажетті шарт жҥйелік еңбек пен оқыту 
модульдері тҥрінде қҧрылған жекелеген белестерді біртіндеп меңгеруі, студент ӛз 
еңбегінің нәтижелігін бағалауының мҥмкіндіктері туралы талқыланады. 
Тҥйінді сӛздер: есептер жинағы, практикалық және әдістемелік нҧсқаулықтар, 
тәжірибелік практикумдар, оқулықтар мен оқу қҧралдары. 
Оқулықтар мен оқу қҧралдары жоғарғы мектептегі оқу ҥрдісінің оқу ақпаратының 
негізгі қҧрамдас бӛлігі болып табылады. Олар қағаз әрі электронды тасмылдағыш 
тҥрінде болуы мҥмкін – бҧл олардың мәнін, педагогикалық бағыттылығын ӛзгерпейді. 
Оқулықтар мен оқу қҧралдары білім трансферінің, стереотиптік қабілеттің, мәдени және 
эмоционалды-бағалы қызметтің негізгі қҧралы болған және солай болып қала береді. 
Оқулықтың сапасына жалпы және кәсіби білім сапасы айтарлықтай тәуелді. Қазіргі таңда 
академиялық ортада оқу-әдістемелік әдебиеттің сапасына байланысты мәселелер 
белсенді тҥрде талқылануда. Оқу ҥрдісінің маңызды бӛлігі оқулықтар болып 
табылатындықтан оның ақпараттық-әдістемелік қамсыздануын жаңарту қажеттілігі 
айқындала тҥседі [2,3]. 
Бҧл саладағы теориялық зерттеулер педагогикалық мерзімдік баспалардағы 
кӛптеген басылымдар мен кӛрсетілген. Ғылыми дискуссиялардың мәні келесідей: оқу 
ҥрдісіндегі жаңа ҧрпақтың жоғары оқу орны оқулықтарының орны, оның қҧрылымдық 
қҧрамының дидактикалық негізі мен мазмҧнының оңтайлығы, оның сапасын бағалау 
критериі [2,4,6,9,10]. Педагогиканың ерекше саласы – оқулық тану қалыптасты, ол 
педагогиканың, психология, дидактика, оқыту әдістемесінің жігінде даму ҥстінде, және 
кітаптар – қҧбылыс ретіндегі кітап жайлы ғылым. Алайда, тәжірибешіл педагогтардың 
бағасы бойынша оқулықтардың сапасы орта шамамен әлі де жоғары деп санауға 
келмейді. Әдебиетте бірнеше рет теориялық іздеулер мен баспалық қызмет 
нәтижелерінің арасындағы қандай да бір диссонанс кӛрсетілген. Оқулық авторлары мен 
ғылыми басылымдар авторлары бір-бірін естімейді.
Оқулықтар кӛп мӛлшерде басылуда, алайда олардың кӛпшілігі монографиялық 
типтегі оқулықтар, олар В.П.Беспальконың ойынша оқулық болып табылмайды. Мҧндай 
оқулықтардың авторлары білімнің пәндік-білімдік парадигма заңдылығымен жҥрді, 
қазіргі таңда бҧның орнын білімнің тәжірбиелік-бағдарланған ҥлгісі басуда, ол 
біліктілікке және интерактивтілік принципке негізделеді [5]. 
Білімнің білімдік парадигмасы дайын білімді ретрансляциялауды, оқу материалын 
репродуктивті меңгеруді, пәндік білімнің басымдылық етуші рӛлін білдіреді. Осы 
парадигманың аясындағы білім беру ҥрдісінің нәтижесі ретінде білім алушының оқу 
ақпараты мен кӛп жҥктелу деңгейі қарастырылады. 
Кӛрсетілген принциптер оқу ҥрдісінде дайын білім мен ақпараттық 
қамсыздандыру қажеттілігін білдіретіндігі тҥсінікті. Бҧдан оқулыққа деген басты талап 
шығады: ол осы оқу пәні бойынша оқу ақпаратының кӛзі болуы тиіс. Студентке бҧл 
ақпаратты механикалық жаттау арқылы меңгеру ҧсынылады. Оқу пәнін меңгеру 
ҥрдісінің дербестілігі мен белсенділігі оқу-әдістемелік әдебиеттің басқа тҥрлерін 
қамтамасыз етуге әкеледі: есептер жинағы, практикалық нҧсқаулықтар, тәжірибелік 
практикумдар, әдістемелік нҧсқаулықтар және т.б. Оқу ҥрдісі білім алушы әрекетінің 
сипаты бойынша жеке бӛлшектерге бӛлінеді. Білім беру ҥрдісінің тәжірибелік-бағдарлы 
(біліктілікті) ҥлгісі студенттің ӛзіндік жҧмысын, оқытудың интерактивтік сипатын, 
оқытуды дараландыруды арттыруды білдіреді. Сонымен қатар білім алушының 
ақпаратпен жҥктелу деңгейі екінші орынға тҥседі. Білім беру ҥрдісінің нәтижесі ретінде 
білім алушыда белгілі бір қҧзірет жҥйесінің қалыптасуы қарастырылады.
Ҥшінші буынның білім стандарттары оқу бағдарламалары мен оқу пәндерінің 
оқыту әдістемесін қҧрудың тҥбегейлі жаңа тәсілді талап етеді [1]. Негізінен пәннің 
методологиясын тҥсіну қажеттілігіне, оның логикасын игеру, жекелеген тҥсініктер мен 

жүктеу/скачать 8,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: