Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А

178
орамалдың ұштарын алыңыз; тығыз бекітілген бас киімді киіп, оның астына 
шашты алыңыз. 
2. Жұмыс аяқ киімін киіңіз. Жеңіл аяқ киіммен (тапочка, сандал, 
сандал) жұмыс істеуге аяқты өткір және ыстық металл қырынумен 
жарақаттау мүмкіндігіне байланысты тыйым салынады. 
3. Жұмыс орнын мұқият тексеріп, оны ретке келтіріңіз, барлық бітелген 
және кедергі келтіретін заттарды алып тастаңыз. Құралдарды, 
құрылғыларды, жұмысқа қажетті материалдар мен бөлшектерді пайдалану 
үшін ыңғайлы және қауіпсіз тәртіпте орналастырыңыз. Жұмыс құралы мен 
құрылғылардың дұрыс жұмыс істейтініне көз жеткізіңіз. 
4. Жұмыс орны жеткілікті түрде жарықтандырылғанын және жарық 
көзді көрмейтіндігін тексеріңіз. 
5. Егер тасымалданатын электр шамын пайдалану қажет болса, шамда 
қорғаныш торының болуын, сымның және оқшаулағыш резеңке түтіктің 
жарамдылығын тексеріңіз. Тасымалды электр шамдарының кернеуі 36 В-тан 
аспауы тиіс, оны қалқандар мен ток қабылдағыштардағы жазулар бойынша 
тексеру қажет. 
6. Жұмыс орнында еден толық жарамды, шұңқырсыз, тайғақ беттерсіз 
және т.б., жақын жерде электр сымдары жоқ және барлық қауіпті орындар 
қоршалғанына көз жеткізіңіз. 
7. Жүк көтергіштермен немесе тельферлермен жұмыс істеу кезінде 
олардың жарамдылығын тексеру, жүкті шамалы биіктікке көтеру және 
тежегіштердің, ілмектердің және шынжырлардың сенімділігіне көз жеткізу. 
8. Ауыр жүктерді көтеру және жылжыту кезінде краншыға тек бір адам 
сигнал беруі керек. 
9. Жүкті ілмектеу (салу) сенімді, беріктікке сәйкес чалкалармен 
(арқандармен немесе арқандармен) болуға тиіс. 
10. Ірі габаритті бөлшектерді плитаға немесе құрастыру үстеліне 
орнатпас бұрын алдын ала орнату және бекіту құралдарын (тұғырықтар, 
өлшеу төсемдері, бұрыштамалар, домкраттар, басу планкалары, болттар және 
т.б.) таңдау қажет. 
11. Ауыр бөлшектерді орнатқан кезде оны бір немесе аз 
қондырғылармен өңдеуге мүмкіндік беретін позицияны таңдаңыз. 
12. Схеманы және өңдеу әдісін алдын-ала таңдап, құралды ауыстыру 
және өлшеу өндірісінің ыңғайлылығын ескеріңіз. 
Жұмыс уақытында: 
1. Құралды тегістеу дөңгелектеріне қайраған кезде қауіпсіздік 
көзілдірігін кию керек (егер шеңберде қорғаныс экраны болмаса). Егер 
қорғаныс экраны болса, оны жағына қарай итермеңіз, бірақ оны өз 
қауіпсіздігіңіз үшін қолданыңыз. Тұтқаның жақсы орнатылғанын тексеріңіз, 
оны тегістеу шеңберіне жақын, 3-4 мм қашықтыққа апарыңыз. Қайрау 
кезінде Шеңберге Қарсы емес, еденде оған қарсы тұрыңыз. 
2. Жұмыс істеуге тура келетін станоктардың айналмалы бөліктерінің 
қоршауларының жарамдылығын бақылау. 

179
орамалдың ұштарын алыңыз; тығыз бекітілген бас киімді киіп, оның астына 
шашты алыңыз. 
2. Жұмыс аяқ киімін киіңіз. Жеңіл аяқ киіммен (тапочка, сандал, 
сандал) жұмыс істеуге аяқты өткір және ыстық металл қырынумен 
жарақаттау мүмкіндігіне байланысты тыйым салынады. 
3. Жұмыс орнын мұқият тексеріп, оны ретке келтіріңіз, барлық бітелген 
және кедергі келтіретін заттарды алып тастаңыз. Құралдарды, 
құрылғыларды, жұмысқа қажетті материалдар мен бөлшектерді пайдалану 
үшін ыңғайлы және қауіпсіз тәртіпте орналастырыңыз. Жұмыс құралы мен 
құрылғылардың дұрыс жұмыс істейтініне көз жеткізіңіз. 
4. Жұмыс орны жеткілікті түрде жарықтандырылғанын және жарық 
көзді көрмейтіндігін тексеріңіз. 
5. Егер тасымалданатын электр шамын пайдалану қажет болса, шамда 
қорғаныш торының болуын, сымның және оқшаулағыш резеңке түтіктің 
жарамдылығын тексеріңіз. Тасымалды электр шамдарының кернеуі 36 В-тан 
аспауы тиіс, оны қалқандар мен ток қабылдағыштардағы жазулар бойынша 
тексеру қажет. 
6. Жұмыс орнында еден толық жарамды, шұңқырсыз, тайғақ беттерсіз 
және т.б., жақын жерде электр сымдары жоқ және барлық қауіпті орындар 
қоршалғанына көз жеткізіңіз. 
7. Жүк көтергіштермен немесе тельферлермен жұмыс істеу кезінде 
олардың жарамдылығын тексеру, жүкті шамалы биіктікке көтеру және 
тежегіштердің, ілмектердің және шынжырлардың сенімділігіне көз жеткізу. 
8. Ауыр жүктерді көтеру және жылжыту кезінде краншыға тек бір адам 
сигнал беруі керек. 
9. Жүкті ілмектеу (салу) сенімді, беріктікке сәйкес чалкалармен 
(арқандармен немесе арқандармен) болуға тиіс. 
10. Ірі габаритті бөлшектерді плитаға немесе құрастыру үстеліне 
орнатпас бұрын алдын ала орнату және бекіту құралдарын (тұғырықтар, 
өлшеу төсемдері, бұрыштамалар, домкраттар, басу планкалары, болттар және 
т.б.) таңдау қажет. 
11. Ауыр бөлшектерді орнатқан кезде оны бір немесе аз 
қондырғылармен өңдеуге мүмкіндік беретін позицияны таңдаңыз. 
12. Схеманы және өңдеу әдісін алдын-ала таңдап, құралды ауыстыру 
және өлшеу өндірісінің ыңғайлылығын ескеріңіз. 
Жұмыс уақытында: 
1. Құралды тегістеу дөңгелектеріне қайраған кезде қауіпсіздік 
көзілдірігін кию керек (егер шеңберде қорғаныс экраны болмаса). Егер 
қорғаныс экраны болса, оны жағына қарай итермеңіз, бірақ оны өз 
қауіпсіздігіңіз үшін қолданыңыз. Тұтқаның жақсы орнатылғанын тексеріңіз, 
оны тегістеу шеңберіне жақын, 3-4 мм қашықтыққа апарыңыз. Қайрау 
кезінде Шеңберге Қарсы емес, еденде оған қарсы тұрыңыз. 
2. Жұмыс істеуге тура келетін станоктардың айналмалы бөліктерінің 
қоршауларының жарамдылығын бақылау. 
3. Қолыңызбен қырынуды алып тастамаңыз, бірақ сым ілмегін 
қолданыңыз. 
4. Барлық құрал-саймандар цехтарында қысымы 4-тен 8 атм-ге дейінгі 
Сығылған ауа пайдаланылады. Осындай қысыммен ауа ағыны үлкен қауіп 
төндіреді. Сондықтан сығылған ауаны үлкен сақтықпен қолдану керек, 
сондықтан оның ағыны оны пайдаланатын немесе жақын жерде жұмыс 
істейтін адамның бетіне және құлағына кездейсоқ енбеуі керек. 
Станоктарда бөлшектерді механикалық өңдеу кезіндегі қауіпсіздік :
- құрал-сайман мен құрылғылар жарамды болуы тиіс. Кілттердің 
тұтқалары тегіс, ойықсыз және бұдырсыз болуы тиіс;
- станок құрылғысымен жұмыс басталмас бұрын оны мұқият қарап, 
оның жай-күйін тексеріп, жарамдылығына, сондай-ақ майлаудың бар-жоғына 
көз жеткізу, қажет болған жағдайда майлау қажет. Құрылғының жай-күйін 
тексере отырып, ең алдымен айналмалы бөліктердің қорғаныс 
құрылғыларының (қоршауларының) болуына, жарамдылығына және Бекітілу 
сенімділігіне; іске қосу және блоктау құрылғылары мен тарату 
құрылғыларының жұмысындағы жарамдылығы мен сенімділігіне, олардың 
жұмыс істеушінің ток өткізгіш элементтермен тікелей жанасуын 
болдырмайтын қорғаныс құрылғыларының болуына назар аударыңыз;
- құрылғымен жұмыс кезінде тыйым салынады: техникалық қызмет 
көрсету жұмыстарын жүргізу, қозғалатын бөлшектерді тазалау және майлау. 
Жоңқаларды үрлеуге немесе оны қолыңызбен алып тастауға қатаң тыйым 
салынады, өйткені бұл көз мен қолдың жарақатына әкелуі мүмкін. 
Құрылғыны тоқтатқаннан кейін бұралған жоңқалар ілмекпен, ал кішкене 
жоңқалар щеткамен алынады. Ұзын бұралған және әсіресе су төгетін 
жоңқаның пайда болуына жол бермеу ұсынылады, өйткені бұл жарақатқа 
әкеледі. Кесу аймағына салқындатқышты тампонмен немесе шүберекпен 
беруге тыйым салынады, өйткені мата кесу құралына оралып, жұмысшының 
саусақтарын ұстап алады;
- өңдеуді бастамас бұрын, дайындама құрылғыға немесе үстелге 
мықтап бекітілген;
- тәжірибелі емес шеберге туындаған ақауларды жоюға тыйым 
салынады. Станоктың ақаулығы кезінде тәжірибесіз шебер аспапты дереу 
тоқтатуға және бұл туралы нұсқаушыға баяндауға міндетті;
- тасымалды жарықтандыру аспаптарын пайдаланған кезде оларды 
тексереді, олардың жарамдылығына, тор мен тоқ өткізгіш бөліктері бар 
корпустың тұйықталуының жоқтығына көз жеткізеді.

жүктеу/скачать 6,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: