өмірі мен қогамдық-саяси қызметі»атты таңы-
рыптағы кандидаттық диссертациясы ңорғауға
қабылданса, « В о к р і і ОрВасындагы сауда-саттық пен кәсіпкерлік», « X V III-X IX гасырлардагы қазаң цогамындагы тархапдар институты» және т.б. зерттеу жүмыстары Қазақстан тарихы
кафедрасының талқылауынан өтуде.
Сөйтіп мүның барлығы Батыс Қазақстан
өлкесі тарихының алдағы уақытта кешенді
түрде жүйеленіп жазылуына, өлке тарихына
қатысты бүрын беймәлім болып келген көптеген
ж аң а мүрағат деректерінің ғылыми айналымға
енуіне, сол арңылы ж аңа кезқарас, пайымдаулар
мен түжырымдардың қалыптасуына өзіндік оң
ы қп ал, әсерін тигізеді дей аламыз. Дегенмен, елке
тарихының барлық бедерлі белестері түбегейлі
зерттелді деуге әлі ерте. Өйткені әлі де өлке
тарихының келелі мәселелері туралы зерттеуді
және ж аңа кондептуальды түжырымдарды
ңаж ет ететін, толыққанды аш ылмаған ақтаңдақ
беттері баршылық.
Өлке тарихын зерттеудің қүнды лы ғы н айта
отырып, алдағы уақы тта ерекше мән беріп, көңіл
аударатын зерттеу мәселелері туралы мы надай
үсыныстарды айтқы м келеді:
Біріншіден, Бат ыс Ц азацстан т арихы ны ң ж уйелі эрі кеш енді т арихы н зерт т еу цш ін м црагат цорлары ндагы гы лы м и а й н а лы м га енбегеи, өз кезегін щ т іп жатцан м ы ңдаган т арихи щ ж ат т арды ж инацт ау а р ңы лы эр кезеңнің т арихы на арналган деректер м ен ццж аттар ж инацт арыныц т опт ам асы н жарьщца иіыгару. Өйткені елкенің ш ынайы
тарихы ж ан-ж ақты терең зерттеліп, ғылыми
зерденің тезінен өткен, ақиқатты ғы талас ту-
дырмайтын
деректер
негізінде
ж азы лм ақ.
Бүгінде Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың тікелей мү-
рындық болуымен мемлекеттік «Мөдени мүра»
бағдарламасы аясында ел тарихына қатысты баға
жетпес сан мыңдаған рухани байлығымыз алыс,
ж аңы н шет елдерден әкелінуде. Олар кәдемізге
жарап, бүрын белгісіз болған тарихымызбен
халқымызды
сусындата
бастады.
Алайда,
көрші елдердің мүрағат қорларында сақталған
елке тарихына тікелей қатысы бар деректердің
барлығы бір жүйеге келтіріліп жинақталды
дей алмаймыз. Себебі зерттеу жүмыстарымен
айналысатын
кез-келген
ізденуші
өзінің
зерттеу нысанына қаж етті деректерді жинаумен
шектеледі. Міне, сондықтан да өлкенің әлеу-
меттік-экономикалық, саяси тарихтарына, түл-
ғалардың ңоғамдық-саяси қызметіне тікелей
ңатысы бар Ресейдің Орынбор,
Астрахан,
Мәскеу, Санкт-Петербург ңалаларындагы жене
Өзбекстанның Ташкент қаласындағы мүрағат
ңорларында сақталған мол жәдігерлерді іздес-
тіріп, ж инақтау бүгінгі күннің басты міндеті
болуга тиіс.
Екіншіден, өлке т арихы ны ң уацы т оздыр- май цолга а ла т ы н мәселесі — көне ц алаларды сацт ау. Б ір ғана Сарайшың елді мекені тари
хы, оның ертеңі көпш ілікті бекерге алаңдатып
отырған ж оқ. Сарайшықта жылда археология-
льіқ қазба жүмыстары жүріп, мйллиондаған
ңаржы жүмсалып, ғылымға баға жетпес байлық
оралғанымен, оны ертеңге сақтау, мекеннің
жойылмауына ж ағдай ж асау қолға алынбай
келеді. Ж ылдағы Ж айың өзені тасуы кезіндегі
опырылған ж ағалар халқымыздың бір кездегі
астанасы Сарайшықты жойғалы жатыр. Ертецгі
үрпақ тарихтан оқып, бізге жеткен қазынаны
көзімен кермесе бүгінгі буынды кешіре ме?
Соңғы жылдары Ж айы қ өзені бойынан
Орал қаласына ж ақы н жерден ж аңа қалаш ы ң
табылды. Мүның өзі қала тарихына қаж етті
ж аң а деректер береді деген ойдамыз. Еуропа
мен Азияны бөліп түрған Ж айы қ өзені әлі талай
қүпиясын ашпақ.
Үшіншіден, Кіиіі жуз цазацт ары мен