«Вітчизняна наука: сучасний стан, актуальні проблеми та перспективи розвитку»

202 
«Проблемы и перспективы развития науки в начале третьего тысячелетия в странах СНГ»
 
 
 
 
 
с учеником, беседа бывших однокашников, беседа коллекционеров, встреча близких людей и т.д.
 
Другой  важной  составляющей  метода  обучения  речевому  этикету  является  вид  общения. 
Речевые  контакты  людей  происходят  в  условиях,  различающихся  количеством  участвующих  в 
общении  индивидов,  характером  отношений  между  ними,  наличием  смены  ролей  говорящего  и 
слушающего в пределах одного акта коммуникации.
 
По  первому  принципу  можно  выделить  3  вида  общения:  индивидуальное,  групповое  и 
публичное, которые определяют специфику методологии обучения речевому этикету [2,с.21].
 
В 
индивидуальном 
общении 
участвуют 
два 
человека. 
Оно 
характеризуется 
непосредственностью,  доверительностью.  Здесь  партнеры  по  коммуникации  равноправны  в  доле 
своего участия в общем речевом «продукте». Каждый из них может поддержать предложенную тему 
или заменить ее другой. Если любой из партнеров индивидуального общения прекращает разговор, 
коммуникативный акт заканчивается [5,с.42].
 
При групповом общении в едином акте коммуникации участвует несколько человек (беседа в 
компании  друзей,  учебное  занятие,  совещание).  Коммуникативное  положение  члена  группе 
группового  общения  существенно  отличается  от  индивидуального.  Он  может,  например, 
«проучаствовать»  в  длительной  беседе  или  совещании,  не  проронив  ни  слова.  В  таком  общении 
вставить  слово,  а  тем  более  своим  высказыванием  заинтересовать  слушающих  иногда  трудно  и 
требует от говорящего дополнительных качеств. Понятно, что роль пассивного участника группового 
общения  (слушающего)  проще,  чем  в  индивидуальном  общении,  хотя  «управлять»  приемом 
информации в этих условиях намного сложнее.
 
Публичное  общение  протекает  при  сравнительно  большом  количестве  индивидов.  По  этой 
причине  коммуникативные  роли  участников  публичного  общения  обычно  предопределены: 
незначительное  число  их  выступает  в  качестве  ораторов,  остальные  –
 
в  фиксированных  ролях 
слушающих (ср. собрания, митинги, диспуты и т. д.)
 
По  характеру  отношений  между  коммуникантами  методы  обучения  речевому  этикету 
различают общение официальное и неофициальное [6,с.50].
 
Официальное общение возникает между лицами, отношения между которыми определяются 
выполнением  ими некоторых социальных  функций (учитель  ученик, пассажир  –
 
кассир, начальник –
 
подчиненный).  Сюда  могут  быть  отнесены  совещания,  интервью,  инструктаж,  переговоры. 
Официальный характер присущ публичному общению в любой его форме.
 
Неофициальное  общение  характеризуется  непринужденностью,  раскованностью,  нередко 
фамильярностью  как  в  поведении  индивидов,  так  и  в  тоне  их  речи,  свободой  в  выборе  языковых 
средств.  При  неофициальном  общении  содержание  высказываний  индивидов,  как  правило,  заранее 
не  продумывается,  им  свойственен  неподготовленный  характер.  В  отличие  от  официального 
общения,  в  условиях  которого  используется  официально
-
деловой  стиль  устной  речи,  при 
неофициальном  общении  широкое  применение  находит  разговорный  язык  в  различных  его 
вариантах, включая профессиональный жаргон [6.с.33].
 
Современная  методология  обучения  речевому  этикету  различает  два  рода  неофициального 
общения –
 
деловой разговор и свободную беседу [6,с.22].
 
Деловой разговор можно рассматривать как необходимое звено во внеречевой деятельности, 
как  средство  решения  вытекающих  из  невербальных  действий  проблем
 
(например,  обсуждение 
между  членами  семьи  способа  проведения  летнего  отдыха,  выбор  профессии  для  оканчивающего 
школу сына, речевое сопровождение работы в саду и т. д.) [7.с.33].
 
Свободная  беседа,  представляет  собой  самостоятельную  деятельность  общения,  или  такую 
деятельность,  цель  которой  –
 
установление  контакта,  взаимопонимания,  воздействие  на  знания, 
умения, систему социальных ценностей (убеждений), эмоциональное состояние другого человека. В 
такой  сфере  устной  коммуникации,  как  социально
-
культурная,  свободная  беседа  выступает  в 
качестве  основного,  наиболее  распространенного  вида  общения.  Тематика  свободной  беседы 
отличается  исключительной  широтой  диапазона  и  в  принципе  не  зависит  от  какой
-
либо  внеречевой 
деятельности  или  места  действия:  участники  беседы  могут  начать  общение  с  обсуждения  нового 
спектакля, а кончить обменом мнений о ремонте велосипеда.
 
Свободная 
беседа 
характеризуется 
большим 
разнообразием 
речевых 
стимулов, 
побуждающих к общению ее участников. Это может быть желание поделиться новостью, получить те 
или  иные  сведения,  либо  просто  заполнить  время,  возникшее  в  результате  ожидания.  Свободная 
беседа  широко  используется  для  установления  контакта  между  членами  временной  группы, 
например, во время приема гостей [5,с.11].
 
Таким  образом,  обобщая  вышесказанное,  можно  констатировать,  что  современная 
методология  обучения  иностранному  языку  различает  следующие  виды  модели  речевой 
коммуникации:
 
1) официальный индивидуальный контакт;
 
2) деловой разговор;
 
3) свободная беседа;
 
4) групповая официальная беседа;
 
5) монолог в групповой беседе;
 
6) публичное общение.
 
Наблюдения над коммуникацией в различных условиях, а также обследование драматических 

«Проблемы и перспективы развития науки в начале третьего тысячелетия в странах СНГ»
 
203 
 
 
 
произведений  позволили  определить  весьма  обширный  перечень  коммуникативных  ситуаций. 
Последующее  сопоставление  выделенных  ситуаций  выявило  не  только  их  разнообразие,  но  и 
возможность объединения их в группы по принципу явной схожести. Для этого было введено понятие 
сферы  устного  общения  как  совокупности  коммуникативных  ситуаций,  характеризующихся 
однотипностью речевого побуждения человека, отношений между собеседниками и обстановки.
 
Исходя  из  этого  определения,  можно  выделить  8  сфер  устного  общения,  которые  присущи 
любому современному языковому коллективу :
 
1)  сервисная  сфера  (социально
-
коммуникативные  роли  покупателя,  пассажира,  пациента, 
абонента, посетителя столовой и т.д.);
 
2)  семейная  сфера  (социально
-
коммуникативные  роли  отца,  матери,  сына,  дочери,  сестры  и 
т.д.);
 
3)  профессионально
-
трудовая  сфера  (роли  руководителя,  подчиненного,  ученика,  коллеги, 
сотрудника и т.д.)
; 
4) социально
-
культурная сфера (роли знакомого, друга, соученика и т.д.);
 
5)  сфера  общественной  деятельности  (роли  члена  общественной  организации  или 
избираемого органа, публициста и т.д.);
 
6) административно
-
правовая сфера (роли посетителя госучреждения,
 
заявителя и т.д.);
 
7)  сфера  игр  и  увлечений  (роли  коллекционера,  садовода,  умельца,  рыболова,  любителя 
животных и т.д.);
 
8) зрелищно
-
массовая сфера (зритель в театре, цирке, кино, телезритель и т.д.).
 
Все современные системы обучения иностранным языкам используют в настоящее время эти 
восемь сфер устного общения.
 
Современная  методология  преподавания  иностранных  языков  базируется  на  следующих 
принципах обучения устной речи :
 
–
 
принцип коммуникативной направленности;
 
–
 
принцип моделирования типичной коммуникативной ситуации;
 
–
 
принцип коммуникативной деятельности;
 
–
 
принцип интенсивной практики;
 
–
 
принцип поэтапности речевых умений;
 
–
 
принцип адекватности.
 
Принцип коммуникативной направленности. Важность его для обучения иностранным языкам 
и особенно устной речи в настоящее время общепризнанна общепризнана.
 
Рассматриваемый принцип пронизывает все основные этапы организации обучения речи. Так, 
соблюдение его ведет к требованию, чтобы отобранный минимум языкового инвентаря обеспечивал 
уровень  коммуникативной  достаточности,  т.е.  возможности  участия  в  реальной  коммуникации.  При 
включении  речевого  материала  в  программу  следует  оценивать  каждую  фразу  с  точки  зрения 
реальности ее появления в естественных актах устного общения, с точки зрения повторяемости этих 
предложений  как  «готовых»  языковых  знаков.  В  тематике  учебного  материала  существенно 
предусмотреть возможности формирования социально
-
коммуникативной позиции ученика, в будущем 
–
 
взрослого члена общества [2].
 
При  следовании  принципу  коммуникативной  направленности
 
вся  система  работы  учителя 
подчинена  созданию  у  ученика  мотивированной  потребности  в  иноязычно
-
речевой  деятельности. 
Речевые  операции  при  работе  над  языковым  материалом  должны  (где  только  возможно)  носить 
коммуникативный  характер.  Словом,  в  основе  обучения  устной  речи  должно  быть  общение, 
необходимость в общении, возможность общения, практика общения.
 
 
Литература:
 
1. 
Адам Д.Х. Словарь делового английского языка. Изд
-
во “Лонгман”, 2008г., с. 25
-32. 
2. 
Артемов В.А. Психология обучения иностранным языкам. М., Высшая школа, 2007г., с. 256.
 
3. 
Бухбиндер  В.А.  Устная  речь  как  процесс  и  как  предмет  обучения  //Очерки  методики  обучения 
устной речи на иностранных языках /Под ред. В. А. Бухбиндера. Киев: КГУ, 2007г., с. 568.
 
4. 
Вайсбурд  М.Л.,  Ариян  М.А.  Ситуативная  роль  как  методическое  понятие  //Иностранные  языки  в 
школе. 2004г., № 5, с. 23.
 
5. 
Верещагин Е. М., Костомаров В. Г, Лингвострановедческая теория слова. –
 
М, 2003г., с. 78
-86. 
6. 
Витт Н. В. Фактор эмоциональности в обучении иностранному языку.
 
 
 
 
Жұматай Таубалдиева
 
(Талдықорған
 
қаласы, Казахстан)
 
 
БІЛІМГЕРЛЕРДІ ГУМАНДЫҚ ҚАСИЕТКЕ ТӘРБИЕЛЕУ
 
 
Өсіп  келе  жатқан  жеткіншектерімізді  мәдениетті,  парасатты,  білікті,  көрегенді  етіп 
тәрбиелеу, олардың дүниетанымын жоғарғы азаматтық деңгейде дамытып, қоғамымыздың ілгерілеу 
процесіндегі  адам
 
факторын  жандандыру,  ұлттық  намысын  қозғап,  кез  –
 
келген  парасатты 

204 
«Проблемы и перспективы развития науки в начале третьего тысячелетия в странах СНГ»
 
 
 
 
 
азаматтардың, оның ішінде ұстаздардың ізгілікті ісі деп ойлаймыз.
 
Олай болса, Елбасының Қазақстан халқына Жолдауы, осы Жолдаудағы 2030 жыла дейінгі 
дамуымыздың  ұзақ  мерізімдік  стратегиясы  аса  маңызды  құжат  болып  табылады  /94/.  Бұл  мемлекет 
басшысының салиқалы ой тізбегінен өткен жәйі, әсемдік өркенниетті дамуының қырын –
 
сырын оқып, 
зерттеп  жүйелеген  көрегендік  саясатының  толыққанды  жемісі  болмақ.  Осы  тәуелсіздігіміздің 
баянды  болуы  жолында
 
барынша  еңбек  етіп,  елімізді  өркендетіп,  гүлдендіру,  "Мен  Қазақстанның 
азаматымын!"  –
 
деген  ұлтжанды  отандастарымыздың  ардақты  да,  асқақ  борышы  болмақ. 
Сондықтанда, өсіп келе жатқан жас ұрпақтарымыздың жан –
 
жақты ойлай білетін, өз елінің, халқының 
қамын  жейтін,  қоғамды  алға  қарай  дамытатын  адамгершілігі  мол  бүлдіршіндерін  дайындауымыз 
керек.  Сол  себептен  де,  білім  беру  саласында  жұмыс  істейтін  педагогтарымыздың  алдында 
үлкен  міндет,  ауыр  жүк  тұр.  Өйткені,  қазіргі  оқушыларға  –
 
егемен  еліміздің  болашағына,  өтпелі 
кезеңнің  көлеңкелі  жақтарын  өткере  отырып,  оған  мойын  үсынбай,  алдымызда  тұрған  нарықтық 
экономика жағдайында мазмұнды, әрі сапалы білім беру –
 
біздің аса жауапты міндетіміз[1,15б. ].
 
Мектепте мұғалімдер, үйде ата –
 
ана, қоғамдық орында жүртшылық болып болашағымыздың 
оқу –
 
тәрбие жұмысына белсене араласу  –
 
қазіргі кезеңдегі бірінші орынға қойылған мақсат, себебі, 
білімсіз, ғылымсыз ешбір қоғам алға жылжымайды, дамымайды.
 
Еліміз  өркендесін  десек,  дүние  жүзіндегі  озық  елдердің  қатарына  жетеміз  десек,  қазіргі 
ұрпаққа беретін біліміміз, тәрбиеміз соған лайықты болуы тиіс.
 
Қоғамның  тарихи  даму  кезеңі  адамгершілік  тәрбиесінің  проблемалары  үнемі  жаңа  адам 
тәрбиелеу міндеттерімен байланысты болып келгенін дәлелдейді.
 
Сол  себепті  де,  ең  алдымен  адамның  рухани  жан  дүниесін,  асыл  сезімін,  адамгершілік 
парызын, сұлулық талғамын қоршаған ортаға гумандық қатынасын қалыптастыру келелі мәселелердің 
бірі болып саналады.
 
Негізінде, гумандылық дегеніміз –
 
мінез –
 
құлық дағдылары мен әдеттерін, моральдық сананы 
мақсатты  қалыптастыру  немесе  тәлім  –
 
тәрбиенің  ықпалды  әсерімен  моральдық  сананы 
қалыптастырудың,  этикалық  білімділікті,  адамгершілікті қасиеттерді дамытудың сара жолы
 
[2,10б. 
]. 
Сонымен,  адамгершілік  міндеті  өзі  өмір  сүріп  отырған  кезеңдегі  қоғамның  алдында  тұрған 
мақсат –
 
мүддесіне сай адамгершілік қасиеттерінің тұтастығын тәрбиелеу болып табылады. Адам 
бойындағы қасиеттерді психологтар: сезім, сана, сенім, мінез –
 
құлық дағдысы деп білеміз.
 
Жалпы  педагогика  мен  психология  адамгершілік  тәрбиесі  теориясын  жеке  тұлға
 
және  қоғам 
туралы  ғылымдардан  бөліп  қарамайды:  оның  ажырамас  бөлігі  деп  есептейді.  Ол  философия, 
социология, психология мен физиологияның табыстарына сүйенеді.
 
Қоғамдағы  экономикалық  және  әлеуметтік  жаңа  жағдайға  байланысты  гумандағы  көзқарас 
педагогикалық  теория  мен  мектептің  оқу  –
 
тәрбие  жүйесінің  келелі  мәселесі  жөніндегі 
тұжырымдамада жасөспірімдерді адамгершілік, мейірімділік пен инабаттылыққа тәрбиелеу көздеген. 
Осы  міндетті  жүйеге  асыру  үшін,  қазақ  халқының  ұлттық  тәлім  –
 
тәрбие  және  оны  іске  асыру 
жүйесіне, әдістемесіне назар аударып, ұрпақ тәрбиесінің жетістіктерін сақтау керек.
 
Оқушыларының  гумандық  қатынасын  қалыптастырудағы  Я.А.  Коменский,  К.Д.  Ушинский,  А.С. 
Макаренконы»  еңбектері  кезінде  өзіндік  орнын  алған  болатын.  Қазіргі  ғалымдардың 
шығармаларынан  даму  заңдылықтарының  бір  –
 
бірімен  өзара  сабақтастығын  ғылыми  тұрғыдан 
байланыстылығын байқауға болады.
 
«Қазақстан  Республикасының орта білімді дамыту тұжырымдамасында айтылғандай:»...біздің 
өміріміздің  басқа  салаларында  жаңалықтарға  кең  жол  бере  отырып,  барлық  өзгерістердің  негізгі 
мәні  адам  тәрбиесі,  адамның  дамуы  екендігін  естен шығармауымыз керек"  –
 
деп  көрсетілген. Осы 
тұжырымдама  негізінде  өркениетті  қоғамдағы  орта  білім  жүйесінің  стратегиясы  мен  мақсаттары 
айқындалған. Оның ішінде, балалардың
 
гумандық көзқарастары мен қатынастарын қалыптастыру да 
бүгінгі  таңдағы  гуманитаризация  және  гуманизация  ең  өзекті  мәселенің  бірі  болып  табылады. 
Осыған  қатысты  Қазақстан  Республикасында  гуманитарлық  білім  беру  тұжырымдамасы: 
"Қоғамды гуманитарландыру –
 XX
I ғасырдың табалдырығандағы өркенниетті дамудың талабы" –
 
деп, 
айырықша  назарға  алынып  отыр.  Мұнда  осы  мақсатқа  жету  үшін  өмірлік  құндылықтар  мен 
бағдарламалардың сындарлы жүйесін орнықтыру қажеттігіне көңіл аударылады. Ол үшін бүкіл тәлім 
–
 
тәрбие, білім беру және мәдениет кешенін тәрбие ісіне тұтастай жұмылдыра отырып, жүзеге асыру 
міндетін орындаудың қажеттілігі көрсетіледі[3,12б. ].
 
Гумандылық  ұғымын  сипаттауда  ғалымдар  арасында  бірізділік  көрінісі  кездесе  бермейді. 
Бұл салалық ғылымдарға ғана қатысты емес, түрлі дәуірдегі түрлі көзқарастарға да тән.
 
Гуманизм (лат. Hummanus  –
 
иманды)  –
 
адамның  қадір  –
 
қасиеті хұқын  құрметтеуі, оның 
жеке тұлға ретіндегі бағасын, адамның игілігіне, оның жан  –
 
жақты  дамуына,  адам  үшін  қолайлы 
қоғамдық өмір жалғасын жасаған қамқорлықты білдіретін көзқарастардың жиынтығы.
 
Қайта  өркендеу  дәуірінде  /XV,  XVI  ғ.ғ./  гуманизм  тиянақты  идеялық  қозғалыс  ретінде 
қалыптасты.  Бұл  кезеңде  гуманизм  феодализмге  және  орта  ғасырдың  теологиялық 
тұжырымдарына  қарсы  көзқарастарымен  тығыз  байланыста  болды.  Гуманистер  адам 
бостандығын жариялады, діни аскетизмге қарсы, адам ләззаты мен өз мұқтаждарын қанағаттандыру 
хұқы  жолында  күресті.  Гуманизм  сезім  теорияларының  ең  басты  мәні  сонда  –
 
адамдар  оқиғаларға 
баға  береді,  өзінің  мінез  –
 
құлық  (бағалайтын)  бағытын  таңдайтын  моральдік  ұғымдарға, 
әртүрлі  құбылыстарға  байланысты  яғни  олардың  бастан  кешіретін  мақұлдау  немесе  айыптау 

«Проблемы и перспективы развития науки в начале третьего тысячелетия в странах СНГ»
 
205 
 
 
 
сезіміне  негіз  болады.  Басқаша  айтқанда  гумандық  сезім  теориясының  жақтаушылары 
айтқандай  ой  –
 
пікірлер  тиісті  немесе  бағаланып  отырған  объектілер  туралы  емес,  осы 
объектілерге  орай  адамның  бастан  өткеретін  гумандық  сезімдер  туралы  ғана  ақпаратты 
қамтыды деп есептейді[4,14б.].
 
Осы  орайда  Ресей  философы  А.Ф.  Лосевтің  пайымдауынша  «Гуманизм  дегеніміз  –
 
философия, филология, тарих тұрғысындағы білімдердің және ерекше  өнердің жиынтығы ғана емес, 
сонымен  бірге  ол  адамның  ақыл  –
 
ойының  ерекше  бір  қасиеті,  еркін  ойлауға  деген  бұрылысы» 
деген пікірі біршама көңіл аударарлық.
 
Ал, философиялық сөздіктегі (1996) анықтамада: «Гуманизм –
 
адамның
 
қадір –
  
қасиеті 
мен  хұқын  құрметтеуді,  оның  жеке  тұлға  ретіндегі  бағасы,  адамның  игілігіне, оның жан  –
 
жақты 
дамуына,  адам  үшін  қолайлы  қоғамдық  өмір  жағдайын  жасаған  қамқорлықты  білдіретін 
көзқарастардың жиынтығы», –
 
деп тұжырымдалған.
 
Соңғы  кезде  шыққан  «Педагогикалық  сөздіктегі»  «гуманизм»  анықтамасы  да  көңіл 
аударарлық:  «Гуманизм  –
 
принцип  мировоззрения,  в  основе  которого  лежит  признание 
безграничности возможностей человека и его способности к совершенствованию,  прав  личности 
на  свободное  проявление  своих  способностей,  убеждений,  утверждение  благо  человека  как 
критерия  оценки  уровня  общественных  отношении.  В  настоящее  время  становится  одним  из 
основных принципов педагогики» (Коджаспирова Г.М., Коджаспиров А.Ю. Педагогический словарь. М 
–
 2000). 
Бүл  жерде  тұлға  қабілетін  адами  дамытудың  шексіз  мүмкіндігіне  мегзей  отырып,  оның 
қоғамдық қатынастарының өлшемі ретіндегі қызметі де  ескерілгенін аңғарамыз.
 
Байқап  отырғанымыздай,  адамның  мінез  –
 
құлық,  қадір  –
 
қасиеті  мен  қарым  –
 
қатынас 
тұтастығы гумандық қасиетті айқындай түседі екен. Осы ыңғайда Абай атындағы Алматы мемлекеттік 
университетінің профессоры А.А. Бейсенбаева  үйтқы болып, бүкіл оқу –
 
тәрбие үрдісін пәнаралық 
байланыс  негізінде  гуманитарландыру  арқылы  оқушыларды  гумандылыққа  тәрбиелеу  мектебі 
айтарлықтай жұмыс атқаруда.
 
Ғалым –
 
педагог А.А. Бейсенбаева тарихи құбылыс ретінде гуманизм қоғам талабына сай тың 
мазмұнға ие болатындығын көрсетеді. Сонымен бірге, ол тәлім –
  
тәрбие  тарихында  гуманизмнің 
абстрактылы  және  реалды  типтеріне  де  нақты  анықтама  береді.  Ал  Г.  Шолпанқұлова  гумандық 
қарым  –
 
қатынас  ұғымын анықтай отырып, оның құрылымдық бөліктерін көрсетіп, оларға  гумандық 
қасиеттерді  шынайы,  жалған  және  гумандыққа  жат  қасиеттер  деп  топтастырады.  В.П.  Кәрібжанова 
диссертациялық  жұмысында  сенімділікті
 
гумандық  сенімділікті  қалыптастыру  мәселелерін  және 
оның құрылымдылық компоненттерін анықтайды[5,22б
 ]. 
Жоғарыдағы  зерттеулер  негізінде  біз  гумандық  қасмиеттерге  адам  бойындағы барлық 
ізгі қасиеттер жататынын көреміз. Адамның өзіндік ой  –
 
пікір, көзқарас,
 
мінез  –
 
құлық,  іс  –
 
әрекетінің 
бүкіл ортамен қарым –
 
қатынасы арқылы көрінеді. Гумандылық анықтамасы әр дәуір арқылы беріліп 
келеді.  Ежелгі  дәуір  ойшылдары  да гумандылық туралы өздерінің  түйінді ойларын  келтіріп  отырған. 
Бұл  ерекшелік  ауыз  әдебиеті  үлгілеріне  де  тән.  Енді  солардың  кейбіріне  назар  аударалық.  "Ер 
Төстік",  "Тазша  бала",  "Алдар  көсе",  "Жиренше"  т.б.  сондай  ертегі,  аңыздардағы  ұнамды 
кейіпкерлердің  барлығы  да  әділдік,  ізгілік,  адамгершілік  жолындағы  іс  –
 
әрекеттерімен 
бағалы.  Ал  "Алпамыс",  "Қобыланды",  "Қозы  Көрпеш
-
Баян  сұлу"  т.б.  жырларда  ел  мүддесін 
көздеген  ерлік  пен  кіршіксіз  махаббат  тақырыбы  арқылы  ізгілік  арқауы  тартылған.  Мақал  –
 
мәтел, 
жұмбақтар да адам бойына игі қасиеттер дарытумен бірге айнала  қоршаған ортаны тани білуге, 
онымен үйлесімді өмір сүруге үйрететін ізгі тәрбие құралы болып табылады.
 
2. 
Тасқа  жазылған  көне  түрік  ескерткіштері  –
 
Орхон  –
 
Енесей  жазбалары  –
 
халқымыздың 
батырлық  жырларымен  үндес,  сарындас.  Мұндағы  Білте  қаған,  Күлтегін,  Тоныкөк  түркі  халқының 
қалыптасуы мен бірігуі, қуаттануы үшін "түнде ұйықтамай, күндіз отырмай" халқы үшін қара бастың 
қарекетінен бастан өткізген.
 
 

жүктеу/скачать 5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: