5
иінді біліктің екі айналымы арқылы жасалады.
Екі такті және төрт такті құрылғылардың қозғалтқыштарында елеулі айырмашылықтар
бар. Қазіргі уақытта шығарылатын барлық автокөліктер мен тракторларда тек төрт такті
қозғалтқыштармен жабдықтайды.
Цилиндрлердің саны мен орналасуы бойынша қазіргі заманғы ІЖҚ төрт, алты цилин-
дрлі және одан да көп болып келеді. Ал олардың орналасуы бойынша цилиндрлер қатарлы
және бір-біріне бұрышпен орналасқан болып бөлінеді. Қатарлы қозғалтқыш цилиндірлері
бір – бірінен кейін, бір жолда орналасқан, ал бұрыштық қозғалтқышта цилиндрлер V әрпі
түрінде әр түрлі бұрыштарды (90, 60 немесе 180°) орналасқан.
Тағайындау бойынша қазіргі заманғы қозғалтқыштарды тракторлар үшін, жүк ав-
токөліктері үшін және жеңіл автомобильдер үшін деп топтастырады.
Трактор қозғалтқыштары иінді білікті төменгі жылдамдықпен айналады, бірақ айналу
үстінде өсу сипаттамалары бірқалыпты болады.
Жүк автокөліктерінің қозғалтқыштары трактор қозғалтқыштарына қарағанда иінді
білікті жоғары жылдамдықпен айналады, алайда жақсы сипаттамаларын сақтайды.
Жеңіл көліктердің қозғалтқыштары- бұл жоғарғы жылдамдықты электр
қозғалтқыштар қуаты және отын шығыны бойынша нақты ерекшеленеді, бірақ жоғары
сапалы жанармай- мен жұмыс жасайды.
Қозғалтқыштың жалпы құрылымы және негізгі көрсеткіштері
ІЖҚ негізгі көрсеткіштеріне келесі жатады:
•
Қозғалтқыштың түрі;
•
Цилиндрлердің саны;
•
Цилиндрлердің орналасуы;
•
Цилиндрлердің жұмыс тәртібі;
•
Иінді біліктің айналу бағыты;
•
Цилиндр диаметрі және піспек
•
Жұмыс көлемі (литраж);
•
Сығу дәрежесі;
•
Тиімді қуат;
•
Ең көп айналу сәті;Иінді біліктің бос жүрісте ең төменгі жылдамдығы:
•
Отын шығынының ең төменгі үлесі.
Осы көрсеткіштерді түсіну үшін жалпы құрылымды және бірцилиндрлі қозғалтқыштың
жұмысын қарастыру қажет. 1.1-суретінде көрсетілген.
Достарыңызбен бөлісу: 
