133
АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014
ҼОЖ 372.322
Ш.С.ОРАЗБЕКОВА
М.Жұмабаев атындағы №15 мектеп-гимназиясының мұғалімі
ОҚУШЫЛАРДЫ ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ САЛТ-ДӘСТҤРІ МЕН ӘДЕТ-
ҒҦРПЫН ҚҦРМЕТТЕУГЕ ТӘРБИЕЛЕУ
Халық педагогикасы – ата-бабаларымыздың тәрбиеге қатысты
ғасырлар қойнауынан сараланып жеткен іс-тәжірибелерінің жиынтығы. Ең
бастысы ұрпақтан-ұрпаққа жазбаша хатпен емес ауызша жадпен жетіп
қана қоймай, ескіріп жоғалмай, барған сайын байытылып, заманнан заманға
жалғасып, синкреттеліп, кӛркемделіп, сомдалып келе жатуының ӛзі
халқымыздың ӛнегедегі ұлағаттылығы мен зерделілігін тәрбиедегі
кӛргенділігімен кӛрегенділігін паш етсе керек. Сонымен қатар халық
педагогикасы дегеніміз – ол қазақ поэзиясының бӛлінбес бір бӛлшегі,
тұрмыста қолданылатын қанатты сӛздер, мақал-мәтелдер, шешендік
сӛздер, айтыстар, ертегілер, жұмбақтар мен жаңылтпаштар. Ол жан
сезімді толқытып, ойымызға ой қосатын, қиялымызға қанат бітіретін
халқымыздың рухани байлығы мен болмысы – сұлу әндері мен сыршыл
күйлері, ұлттық ойындары, осы кезге дейін тәлім-тәрбиелік қадір-қасиетін
жоймаған салт-дәстүрі, әдет-ғұрыптары, адалдыққа, тазалыққа, әділдік
пен мейірімділікке баулитын ырым-тыйымдары, тағы басқалар. Олар
арқылы халық ұл-қызын барлық жаман әдеттерден тыйып, ибалы да ӛнегелі
боп ӛсу үшін ата дәстүрдің озық үлгісі аясында ұрпақты ең жақын
нышандарға үндеген.
Кілт сӛздері: педагогика, халық, тҽрбие, білім, салт-дҽстүр, ҽдет-ғұрып.
Бала тҽрбиесі қай заманның, қай қоғамның ойшылдарымен зерделі
зиялыларын толассыз толғанысқа, үздіксіз ізденіске түсірген ізгі мұрат екені
даусыз.
Педагогикалық іс ҿте нҽзік іс, қасиетті іс. Ол тҽрбиешіден ҿте
сезімталдықты, балаға деген шексіз сүйіспеншілікті,
бала жанын бірден
танитын қырағылықты талап етеді. «Күнҽнің ең үлкені - баланың жанының
нҽзік пернелерін дұрыс сезіне алмайтындарда» - деп бала тҽрбиесіндегі басты
тұлға - ата-ана, тҽрбиеші ұстаздарды ҿз ісіне
жауапкершілікпен қарауға
үндейді.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында білім жүйесінің
азаматтық, отансүйгіштік патриоттық тҽрбие беру жҽне мемлекеттік
рҽміздерге қастерлі кҿзқарасы халықтық, салт-дҽстүрлерді құрметтеу ерекше
ажыратылып кҿрсетілген.
Қазіргі жағдайда тҽрбие мҽселесі айрықша ҿзекті орын алуда. Бұл
қоғамдық ҿмірдің адамгершілік сипатын бекітуді мақсат тұтқан біздің
