Оқулық екі бөлімді 2 бөлім «Машина жасау технологиясы» мамандығы бойынша

Техник-технолог 
құрастыратын 
сызықтық 
өлшемдік 
тізбектерді пайдаланумен, есептеулерді жүргізеді. Өлшемдік талдау 
мен есептеулерді жүргізу үшін, өлшемнің тұйық контуры 
шарттарынан өлшемдік тізбектің сызбасы мен өлшемдік тізбекті 
теңестіруді орындайды. Сызықтық өлшемді тізбек үшін теңдеудің 
түрі келесі 
А
1
-
А
2
-
А
3
+ 
•••
+ А
т
± А
Δ
= О,
Мұнда 
А
1
, А
2
, А
3
, ..., А
т 
– өлшемдік тізбектің құрастыратын 
буындарының номиналдық мәні; т — өлшемдік тізбектің 
құрастыратын буындарының саны; А
д 
– тұйықтаушы буынның 
номиналдық мәні ( саңылау немесе тартылыс). 
Өлшемдік тізбектерді есептеу үшін екі негізгі әдісті 
пайдаланады: 
▪ 
Максимум-минимум 
әдісі 
(шекті 
ауытқулар 
бойынша); 
▪ 
Теориялық-ықтималдық әдісі. 
Максимум-минимум әдісі бойынша өлшемдік тізбекті есептеу 
кезінде, құраушы буындардың ең үлкен және ең мәндерін, яғни 
олардың шектік ауытқуларын есепке алады. Есептеудің бұл түрі 
машиналар мен құрастыратын бірліктерді құрастыру кезінде толық 
өзара алмасудың жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді. Қысқа 
өлшемдік тізбектер кезінде берілген есептеу әдісін пайдалану 
экономикалық тұрғыдан ойға қонымды (3-5 құрастыратын буын).
Теориялық-ықтималдық әдіспен өлшемдік тізбектерді есептеу 
кезінде, бөлшектер көлемдерінің шашырау заңдары мен құрастыру 
кезіндегі үйлесімінің кездейсоқ сипаттамасын ескереді. Бұл әдісті 
көп буынды өлшемді тізбектер кезінде қолданған абзал, ал есептеме 
қорытындысы бөлшектерді өндәрі дәлдігін, яғни бұйымның өзіндік 
құнын төмендетуге мүмкіндік береді.
Мысал ретінде, жинау кезінде құраушы буындардың (3.2-кесте) 
белгіленген көлемінде біліктің 2 қаптал беттері және 1 төлкенің 
қаптал беттері және 3 сырғанау мойынтірегінің арасындағы Д 
мүмкін жиынтық өзектік саңылауды анықтау қажет етілетін, 
бәсеңдеткінің құрастыратын сызбасын (3.7, а-сурет) қарастырайық. 

жүктеу/скачать 14,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: