Оқулық ретінде «Білім беруді дамыту федералдық институты»


ҰЛПАЛАРДЫҢ СЕКРЕТОРЛЫҚ ЖӘНЕ



Pdf көрінісі
бет25/120
Дата31.01.2023
өлшемі8,53 Mb.
#64112
түріОқулық
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   120
Байланысты:
0bb643b3eadc5d8ca84637975cb483a4

ҰЛПАЛАРДЫҢ СЕКРЕТОРЛЫҚ ЖӘНЕ 
БЕЛГІЛЕГІШ ЖҮЙЕЛЕРІ
 


43 
3.10. сур. Безді түктер (А. С. Родионова и др., 2010): 
А-В - лаванда парағы түктері (Lavandula Вера), эфир майлары жасушаларды (A 
секреция кутикуланы астында жиналып - қалдықтардың болмауына байланысты 
жасуша мембраналарының секрециялық жасушалар үшін тығыз кутикула; Б, B - 
кутикула экскреторлық жасуша мембранасының жинақтау құпияны итеріп); Г - безді 
түк жапырақ мақта (Gossypium); Д - бір бөлінгіш терминал, бағаналы жасуша 
пеларгонии (Pelargonium) бар безді түк; E - алмұрттың жас жапырағының жабысқақ 
түгі (Pyrus); F - жүзім жапырағының седеп безі (Vitis vinifera); З – иіржапырақтың 
күйдіргіш түгі (Urtica dioica) 
Безді түктер эфир майларын, терпендерді және флавоноидтарды 
жинайды (3.10-сурет). 
Тұз топырақтарында өсетін көптеген өсімдіктердің тұз беткейлері 
ксилемалық ыдыстарда топырақтан шыққан минералды заттардың 
артықшылығын жоғалтады.
Шықшөп тәрізді жәндіктермен немесе жыртқыш өсімдіктеріндегі 
шырынды, шырышты, ас қорыту шырындарын сындыратын бездері 
үлкен қызығушылық тудырады (3с-сурет). Непентес тропикалық 
өсімдікте ас қорыту шырынын шығаратын бездер жабысқақ құмыраның 
ішкі жағында орналасқан (4-сур. түс. қос.).
Өсімдіктер корпусында жасушааралық каналдар, қуыстармен 
ұсынылған көп жасушалық секреторлық құрылымдар да бар. Олар 
шайырларды, сілті, дәмдеуіштерді, сүтті шырынды жинайды 
(млечнахта).


БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ ЖӘНЕ ТАПСЫРМАЛАР 
1. Меристермалар дегеніміз не? 
2. Қандай меристемалардың жұмыс істеуіне байланысты 
өсімдіктердің вегетативті көбейуі мүмкін? 
3. Эпидерманы неліктен күрделі ұлпаларға жатқызады? 
4. Трахеилердің трахеидтерден айырмашылығы неде? 
5. Веламен дегеніміз не? Қандай өсімдіктерде көрсетілген? 
6. Өсімдіктердегі безді түктердің рөлі қандай? 
7. Гуттация дегеніміз не? 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   120




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет