127
жі бер ді. Кеш ке
та ман Ға ли лар ға кет кен
жі гіт бү гін түн де Ға ли, Нұр маш, Жү ніс
үшеуі нің жақ сы ат та ры на мі ніп, үй ле-
рін де жоқ бо лып шық қан ха ба рын алып
кел ген соң, шү бә сіз іс тің аны ғын бі ліп,
Бай жан ға екін ші кі сі жі бер ді:
– Мі не ки, Дүй се бек тің
ба ла сы алып
ке тіп ті, ен ді гі ақы лын өз де рі ңіз бі ле-
сіз, – деп. Бұл күн осы лай ха бар лар мен
өтіп, екін ші күн де Бай жан жи ыр ма жі гіт
ер тіп, «бә лем нің ша ңы ра ғы на қо быз тар-
та йын» деп, Сәр сен бай дың ау лы на ке ліп
түс ті. Бұл өт кен түн де Нұр маш пен Жү ніс
те үй ле рі не ке ліп жет ке ні мағ лұм бо лып,
ат та ры сү мек тей бол ға ны әр кім ге кө рі ніп
қал ған еді. Бай жан іс тің аны ғын біл ген соң,
жол дас та ры нан бес
кі сі ні түн де ат тан ды рып, Ға ли лар дың ау лы нан жыл қы ал ды ру ға
жі бер ді һәм бо лыс қа кі сі жі бе ріп жаз ды:
– Мі не ки, осын дай оқи ға лар бо лып қал ды, би ле рі ңіз ді алып
мұн да ке лі ңіз! – деп, Бай жан ның ба рым та ға ат тан дыр ған жі гіт те-
рі ат, ай ғыр, ту бие ден он екі жыл қы алып һәм жол дан Сәр сен бай-
дың бір қы сы ра ғы ның үйі рін қо са ай дап ба рып та қал ды. Күл лі
жиы лыс тың рас хо ды Сәр сен бай дың мой нын да бо лып, қо рық қан-
нан бі ра уыз сөз қар сы
ай ту ға хә лі де жоқ еді, хәт тә жан-жақ қа
шап ты рып жат қан ат тар да Сәр сен байді кі еді.
Үш-төрт күн нің ішін де бір бо лыс ел де гі ке рек ті кі сі лер
жи на лып, бір үл кен съезд бол ды. Бай жан ды жақ сы көр ген дер
ха лық жи нал ған жер де:
– Мі не, жұрт бұл се кіл ді тен тек ке
тіз гін бе ріп жі бе ре бер се,
жұрт тың қой нын да ғы қа ты нын да әке тер, мұн дай бол мас қа тыю
са лып, бі реу дің ақ ба та лы же сі рін қай та рып әпе ру ке рек.
– Бі реу ге бол ған қия нат ер тең екін ші кі сі нің ба сы на кел мей
ме, мұ ны мен ха лық ара сы бұ зы лып, жұрт тық тан шық пай мыз
ба? – деп уа ғыз сөй лей бас та ды.
Кеш ке та ман іңір уа қы тын да Бай жан бо лыс пи сір ді, осы жиы-
лыс қа кел ген бес би ді һәм указ ной
мол да Ах мет жан ды оңа ша,
ауыл дың сыр ты на ша қы рып алып:
– Ен ді ер тең не бол са да бір іс қы лы ңыз дар, мен қа зір де мал ға
біт пей мін. Мы на лар дың біз ге ба рып қал ған он жақ сы жыл қы сы
бар, бұл мал ме нің жау ыма қай та ры лып бе ріл ген ше өз де рің ол жа
қы лың дар, мен ке шік тір мей са тып жі бе ре мін. Сіз дер бір жол ға
М.Ду ла тов «Ба қыт сыз
Жа мал» ро ма нын жа зу
үс тін де қа зақ тың өзі не
дей ін гі дәс түр лі
әде бие-
ті не сүй ен ген. ...Қа зақ-
тың ары дан бе рі ге дей ін гі
фоль кло ры мен мар жан
әде би жау һар ла ры то ғы-
сып, ро ман ның көр кем дік
ті лі не, сти лі не,
фор ма сы
мен құ ры лы сы на қыз мет
ет кен. Жаң ғыр тып, да мы-
тып, өзін дік із де ніс пен қа-
нат тан дыр ған.
Н.Айдархан
Достарыңызбен бөлісу: