қу лар ұй ық та ған да», «Қы ран дар, қош бо- лың дар», «Чи ли – шуа ғым ме нің», «Ше ка- ра да», «Боль ше вик тер», «Өмір дас тан», «Ар ман», «Шол пан», «До сы ма хат», «Ота ным, са ған ай там», «Ра йым бек! Ра- йым бек!», «Қаш қын», «Жер үс ті нен ре- пор таж», «Ал тай-Аты рау», «Мо царт. Жан аза сы» ат ты поэма-тол ғау лар жаз ды.
М.Ма қа таев тың «Ақ қу лар ұй ық та ған да» поэма сы – адам мен
та би ғат, мейі рім ді лік пен зұлым дық, қа си ет пен қа сі рет та қы ры-
бы на ар нал ған шы ғар ма. Ақ қу – кие лі құс. Хал қы мыз құс тө ре сі
са на ла тын ақ қу ды ежел ден қас тер леп, пәк тік пен сұ лу лық тың
бел гі сі деп, оған еш қа шан оқ ат па ған. Ақ қу ту ра лы ел ау зын да
аңыз-әң гі ме лер де көп сақ тал ған, ақын-жа зу шы ла ры мыз да
ту ын ды ла рын ар на ған. М.Ма қа таев өзі нің поэма сын да адам та би-
ғат тың пер зен ті бо ла тұ ра, өз ба ла сы үшін қа ты гез дік ке ба рып,
қа тал дық та ны тып, қа си ет ке оқ ат қа ны ту ра лы ба ян дай ды. Ана-
ның ба ла ға де ген ұлы ма хаб ба ты ның кү шін көр се те ді. Ауру ба ла-
сы ның жа нын алып қа лу үшін тәуіп тің: «Ақ қу ме нен ба ла ны алас-
таң дар», – де ген сө зі не сен ген ана «Же тім көл ге» ке ліп, ақ қу ға оқ
ата ды. Ақ қу ды ат қан ана ажал ға қар сы тұ ра ал май ды, өліп жат-
қан ұлын көр ген ана есі нен ада са ды, көз ал ды нан ақ қу дың жай-
ра ға ны, сы ңар ақ қу дың өлі ақ қу ды қи май ай на луы, құ ла ғы нан
ақ қу дың ар ман-әні кет пей ді. Жа ға ла уын жа сыл жал быз жап қан
Же тім көл же тім сі реп қа ла бе ре ді, көл ге ақ қу лар орал май ды.
Өмір ді сүю дің ға жай ып үл гі сін көр сет кен, хал қы мыз дың
сал ты мен дәс тү рін, на ны мы мен се ні мін қас тер леу ді, өмір мен
өлім ді, қуа ныш пен қай ғы ны жыр ға қос қан Мұ қа ға ли Ма қа таев –
Ә.Ке кіл ба ев сө зі мен айт қан да: «адам дар ара сын да ғы, өмір де гі,
та би ғат та ғы жа рас тық пен ке лі сім нің жыр шы сы».
Ақынның дра ма лық ту ын ды ла ры Ра йым бек Сейт ме тов тің
