Оқулық "Білім беруді дамытудың федералды институты"

МАЗМҦНЫ 
Алғысӛз ............................................................................................................. 3 
Белгілеулер тізімі .............................................................................................. 4 
Индекстер тізімі ............................................................................................... 5 
Кіріспе .............................................................................................................. 6 
Т а р а у 1. Заттардың агрегаттық кҥйлері ................................................. 9 
1.1. 
Негізгі ҧғымдар .............................................................................. 9 
1.2. 
Газ тҥріндегі кҥйі .......................................................................... 10 
1.2.1. 
Мінсіз газ. Газ заңдары ....................................................... 10 
1.2.2. 
Газдардың молекулалық-кинетикалық теориясы ............ 15 
1.2.3. 
Нақты газдар. Ван-дер-Ваальс теңдеуі ............................ 18 
1.2.4. 
Газдарды сҧйылту. Джоуль—Томсон эффектісі .............. 19 
1.3. 
Сҧйық кҥй ...................................................................................... 20 
1.4. 
Кристаллдық және аморфты қатты кҥй ...................................... 22 
Т а р а у 2. Химиялық термодинамиканың негізгі заңдары  ................. 27 
2.1. 
Термодинамиканың бірінші заңы ............................................... 27 
2.1.1. 
Термодинамикалық жҥйе және термодинамиканың
параметрлері ........................................................................ 27 
2.1.2. 
Термодинамикалық процесс и термодинамикалық 
тепе-теңдік ........................................................................... 28 
2.1.3. 
Заттың жай кҥйінің функциялары және процесстерді 
жҥзеге асыру жолдары 
................................................................................................ 29 
2.1.4. 
Термодинамиканың бірінші заңының формулалары
2.1.5. 
Жҧмыс, ішкі энергия, жылу ............................................... 31 

2.1.6. 
Энтальпия ............................................................................ 34 
2.1.7. 
Жҧмыс, жылу және ішкі энергия ӛзгерісінің
ӛзара байланысы ................................................................... 34 
2.1.8. 
Жылусыйымдылық ............................................................. 36 
2.1.9. 
Бірінші тҥрдегі фазалық ауысулар ................................... 37 
2.1.10. 
Ішкі энергия мен энтальпияның
температураға тәуелділігі ................................................. 38 
2.1.11. 
Термохимия. Гесс заңы .................................................... 39 
2.1.12. 
Қалыпты жылу эффектілері ............................................. 42 
2.1.13. 
Гесс заңының салдарлары .............................................. 43 
2.1.14. 
Жылу эффектісі реакциясының температурадан тәуелділігі
Кирхгоф теңдеуі 44 
2.2. 
Термодинамиканың екінші заңы ................................................ 49 
2.2.1. 
Термодинамиканың екінші заңының формулалары ........ 49 
2.2.2. 
Энтропияның қасиеттері .................................................... 50 
2.2.3. 
Кҥйлік параметрлері бар энтропияның мінсіз газдың 
қатысуымен
ӛтетін процестердегі ӛзгерісі ............................................... 51 
2.2.4. 
Шынайы газдарды араластырғандағы
энтропияның ӛзгерісі ........................................................... 53 
2.2.5. 
Қайтарылатын фазалық айналымдағы
энтропияның ӛзгерісі. Трутон ережесі ................................ 54 
2.3. 
Термодинамиканың ҥшінші заңы (Планк постулаты) .............. 55 
2.4. 
Термодинамиканың бірінші және екінші заңдарының 
біріккен теңдеуі ............................................................................... 57 
2.4.1. 
Гиббс энергиясы, энергия Гельмгольц энергиясы ........... 57 
2.4.2. 
Кҥйлік параметрлері бар Гиббс энергиясы мен Гельмгольц
энергиясының байланысы .................................................... 61 
2.4.3. 
Шынайы 
газдарды 
араластырғандағы 
Гиббс 
энергиясының
ӛзгерісі .................................................................................. 62 
2.4.4. 
Қайтымды фазалық ауысулардағы Гиббс энергиясының
ӛзгерісі .................................................................................... 63 
2.4.5. 
Химиялық реакциялардың Гиббс қалыпты энергиясының
ӛзгерісі .................................................................................... 64 
2.4.6. 
Гиббс-Гельмгольц теңдеуі ................................................. 64 
2.4.7. 
Айнымалы қҧрамдағы жҥйелердегі тепе теңдік және 
процестің
бағыттылық критерийі. Химиялық потенциал ................... 65 
Т а р а у 3. Химиялық тепе - теңдік  ............................................................ 71 
3.1. 
Қолданыстағы массалар заңы ...................................................... 71 
3.2. 
Химиялық тепе теңдік константасы .......................................... 74 
3.3. 
Химиялық реакцияның изотерма теңдеуі .................................. 76 
3.4. 
Химиялық жақындық ................................................................... 78 
3.5. 
Тепе - теңдік константасының температураға тәуелділігі ........ 79 
3.6. 
Гетерогенді реакциялардағы химиялық тепе-теңдік ............... 80 
3.7. 
Химиялық тепе - теңдік константасын есептеу

81 
3.8. 
Тепе – теңдік қоспасының қҧрамын есептеу ............................. 82 
Т а р а у 4. Фазалық тепе - теңдік ................................................................ 85 
4.1. 
Негізгі ҧғымдар ............................................................................ 85 
4.2. 
Гетерогенді жҥйедегі термодинамикалық тепе- теңдік
шарттары .......................................................................................... 86 
4.3. 
Гиббс фазаларының ережесі ........................................................ 87 
4.4. 
Бір компонентті жҥйелердегі фазалық тепе - теңдік ................ 89 
4.5. 
Клапейрон — Клаузиус теңдеуі .................................................. 92 
4.6. 
Екі компонентті жҥйелердегі фазалық тепе - теңдік ................. 96 
4.7. 
Ҥш компонентті жҥйелердегі фазалық тепе - теңдік .............. 105 
Т а р а у 5. Ерітінділер .................................................................................. 109 
5.1. 
Жалпы сипаттама. Ерітінділер классификациясы ................... 109 
5.2. 
Концентрацияны ӛрнектеу әдістері .......................................... 111 
5.3. 
Ерітінді тҥзілуінің термодинамикалық шарты ........................ 112 
5.4. 
Мінсіз ерітінділердің термодинамикалық қасиеттері ............. 113 
5.5. 
Рауль заңы ................................................................................... 114 
5.6. 
Шынайы ерітінділер ................................................................... 115 
5.7. 
Шекті (шексіз) сҧйылтылған ерітінділерПредельно .............. 117 
5.8. 
Ҧшқыш еріткіште ҧшпайтын заттармен сҧйылтылған
ерітінділер ...................................................................................... 117 
5.8.1. 
Сҧйылтылған ерітінділер ҥшін Рауль заңы .................... 117 
5.8.2. 
Сҧйылтылған ерітінділердің кристалдану температурасы. 
Криоскопия .......................................................................... 119 
5.8.3. 
Сҧйылтылған ерітінділердің қайнау температурасы. 
Эбулиоскопия ...................................................................... 120 
5.8.4. 
Криоскопия мен эбулоскопияны еріген 
заттың мольдік массасын анықтау ҥшін қолдану 
................................................................ 
121 
5.8.5. 
Сҧйылтылған ерітіндінің осмотикалық қысымы ........... 122 
5.8.6. 
Электролиттің сҧйылтылған ерітінділері. Изотониялық 
коэффициент ........................................................................ 123 
5.9. 
Мінсіз емес (шынайы) ерітінділер. Белсенділік ...................... 124 
5.10. 
Ҧшқыш компоненттер ерітіндісінің ҥстіндегі қаныққан бу
қысымы .......................................................................................... 125 
5.10.1. 
Бу қысымының диаграммасы — қҧрамы ..................... 125 
5.10.2. 
Қайнау температурасының диаграммасы —қҧрамы ... 127 
5.10.3. 
Сҧйықтық қҧрамының диаграммасы—бу қҧрамы ...... 130 
5.10.4. 
Гиббс—Коновалов заңы ................................................. 130 
5.10.5. 
Рычаг ережесі .................................................................. 130 
5.11. 
Сҧйық бинарлы ерітінділердің бӛлінуі .................................... 131 
5.11.1. 
Бір реттік булану ............................................................. 131 
5.11.2. 
Қарапайым дистилдеу .................................................... 132 
5.11.3. 
Фракционды дистилдеу .................................................. 133 
5.11.4. 
Ректификация .................................................................. 135 
5.12. 
Сҧйықтағы газдардың ерітінділері. Генри заңы ...................... 135 
5.13. 
Араласпайтын екі сҧйықтық арасіындағы
заттардың таралу заңы. Экстракция ............................................ 137 

5.14. 
Араласпайтын сҧйықиар ҥшін сҧйық - бу
тепе теңдігі .................................................................................... 139 
Тарау 6 . Электрохимиялық процестер  .................................................. 142 
6.1. 
Негізгі ҧғымдар ........................................................................... 142 
6.2. 
ЭҚК термодинамикалық энергиясы .......................................... 151 
6.3. 
Қайтымды электродтар .............................................................. 154 
6.4. 
Электрохимиялық тізбектер ..................................................... 160 
6.5. 
Электрохимиялық тізбектердің ЭҚК ....................................... 163 
6.5.1. 
ЭҚК ӛлшеу ........................................................................ 163 
6.5.2. 
Химиялық 
реакциялардың 
термодинамикалық 
функцияларының 
ӛзгеруі ................................................................................... 164 
6.5.3. 
Ерітінділердің показателя рН кӛрсеткішін анықтау ..... 166 
6.5.4. 
Потенциометрлік титрлеу ................................................ 167 
6.6. 
Электролиз. Фарадей Заңдары .................................................. 169 
Т а р а у 7. Химиялық кинетика жіне катализ  ....................................... 173 
7.1. 
Негізгі ҧғымдар ........................................................................... 173 
7.2. 
Қарапайым реакциялардың кинетикасы .................................. 178 
7.2.1. 
Бірінші реттік реакция ...................................................... 178 
7.2.2. 
Екінші реттік реакция ....................................................... 180 
7.3. 
Кҥрделі реакциялардың кинетикасы ........................................ 182 
7.4. 
Химиялық реакция жылдамдығының температураға
тәуелділігі ...................................................................................... 184 
7.4.1. 
 Вант-Гофф ережесі .......................................................... 184 
7.4.2. 
Аррениус теңдеуі .............................................................. 185 
7.4.3. 
Белсендіру энергиясын және экспоненциал алды 
кӛбейткішті есептеу әдістері .............................................. 187 
7.5. 
Тізбектік және фотохимиялық реакциялардың кинетикасы .. 188 
7.5.1. 
Тармақталмаған тізбектік реакциялар .......................... 188 
7.5.2. 
Тармақталған тізбектік реакциялар ................................ 198 
7.5.3. 
Фотохимиялық реакциялар .............................................. 200 
7.6. 
Катализ ........................................................................................ 204 
7.6.1. 
Негізгі ҧғымдар ................................................................. 204 
7.6.2. 
Катализдік реакциялар механизмі ................................... 206 
7.6.3. 
Қышқылдық-негізгі катализ ............................................ 209 
7.6.4. 
Гетерогенді катализ .......................................................... 211 
Т а р а у 8. Беттік қҧбылыстардың физикалық химиясына кіріспе ... 214 
8.1. 
Беттік қҧбылыстардың термодинамикасының 
кейбір ережелері ............................................................................ 214 
8.1.1. 
Коллоидты химия объектілерінің белгілері 
Дисперсті жҥйелердің классификациясы .......................... 214 
8.1.2. 
Беттік керілу. Толық беттік энергия
Гиббс-Гельмгольц теңдеуі ................................................. 216 
8.1.3. 
Адсорбция. Гиббстың негізгі адсорбциялық 
теңдеуі .................................................................................. 219 
8.1.4. 
Адгезия, сулау және ағу. 
Дюпре — Юнга теңдеуі ...................................................... 227 

8.2. 
Денелердің дисперстілігі және термодинамикалық қасиеттері
230 
8.2.1. 
Денелердегі ішкі қысымның
дисперстілікке әсер етуі ...................................................... 230 
8.2.2. 
Капиллярлы қҧбылыстар ................................................. 232 
8.2.3. 
Дисперстіліктің бу қысымына әсері және ерігіштігі. 
Кельвин теңдеуі ................................................................... 233 
8.2.4. 
Дисперсті жҥйелерді алу әдістері: 
диспектрлеу және конденсация ........................................ 235 
Т а р а у 9. Дисперсті жҥйелердің кинетикалық және оптикалық 

жүктеу/скачать 9,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: