67
∆G°
rT
химиялық реакциясының стандарттық Гиббс энергиясының ӛзгеруі
реакциясының
v
t
,
Vj стехиометриялық коэффициентін есепке ала отырып,
∆
G
0
ƒ
T
реакцияның ӛнімдері
мен бастапқы заттардың
жасалуының
стандарттық Гиббстің энергиясының айырымдарының қосындысына тең.
Қарапайым заттардың тҥзілуінің стандарттық Гиббс энергиясын нӛлге
тең қабылдайды.
∆
G°
T
химиялық реакциясын анықтау ҥшін басқа да тәсілдерді
пайдалануға болады. Мысалы, реакцияның
жылу эффектісін анықтау
сияқты химиялық реакцияның теңдеулерін
∆G°
T
белгілі
мәндерімен
қҧрамдастыруға болады.
2.4.6.
Гиббс—Гельмгольц теңдеуі
Гиббс энергиясы G =
H - TS мен Гельмгольц энергиясы
A = U - TS бір-
бірімен
энтропия арқылы байланысады:
Соңғы
қатынастарды
ескере
отырып,
Гиббс
пен
Гельмгольц
энергияларына арналған теңдеулер келесі формада болуы мҥмкін
Бҧл - Гиббс—Гельмгольц теңдеуі. Олар энтальпияны энергиясының
функциясы және оның температура
бойынша туындысы және ішкі
энергияны Гельмгольц энергиясының функциясы және оның температура
бойынша туындысы ретінде кӛрсетеді.
G = H + T (dG/dT )
p
теңдеуін кӛбінесе, біріктіру ҥшін ыңғайлырақ формада
кӛрсетеді.
68
Температура
бойынша G/T туындысын жазамыз,
1/T
2-
ді жақшадан
шығарамыз, қосылғыштарды тік жақшаға шығарамыз:
Тік жақшадағы қосылғыштардың әр тҥрлілігі — бҧл энтальпия. Демек,
Тҧрақты температурада ӛтетін изохорлық процестер ҥшін
дәл осылай
теңдеу алуға болады:
Гиббс—Гельмгольц теңдеуін жҥйенің екі кҥйі ҥшін жазамыз, мҥшелеп
азайтқаннан кейін химиялық реакцияға арналған Гиббс—Гельмгольц
теңдеуін аламыз
(2.2)
(2.23)
Мҧндағы G
1
, G
2
— сәйкесенше бастапқы заттар мен ӛнімдерінің Гиббс
энергиясы; A
H
r
—
p = const, T = const-дағы реакцияның жылу эффекті.
Достарыңызбен бөлісу: