60
Метафизиканың диалектикадан
айырмашылығы
қозғалыстың себебі туралы
: метафизика
бойынша қозғалыс
матернияның өзінен шыға
алмайды, оның себебі сыртқы алғашқы түрткі;
қозғалыстың, дамудың бағытталғандығы
туралы
: егер диалектика даму,
негізінен,
өрлемелі спираль бойынша өтеді деп есептесе,
метафизика даму не тура, не шеңбер түрінде өтеді
деп есептейді,
болмаса дамудың еш
бағыттылығын мойындамайды;
«Негативтік»
диалектика
(Т.Адорно, Ж.П.Сартр)
– Гегельдің
диалектикасын
сынауға негізделген
Диалектиканың альтернативалары
Метафизика – шындықтың, дамудың
мәнін түсінудегі диалектикаға қарама-
қарсы теориялық жүйе
ескі мен жаңаның байланысы туралы: егер
диалектика ескі мен жаңаның арасындағы
байланысты мойындаса,
метафизика оны
толық жоққа шығарады, жаңа ескіні бүтіндей
ығыстырып, шығарады деп есептейді;
сан мен сапаның өзара байланысы туралы:
метафизиканың жақтаушылары сан мен сапаның
арасындағы өзара байланысты
көрмейді; олардың
пікірінше, сан санға (көбею, азаю т.с.с.), сапа
сапаға (яғни сапа өз бетімен жақсарады,
нашарлайды) байланысты өзгереді;
ойлау жүйесінде: егер динамикалық ойлау амалы
«тезис-антитезис-синтез» қадамдарымен жүрсе,
метафизикалық тәсіл «немесе-немесе», «егер ол
болмаса-онда сол» формуласына сүйенеді, яғни
метафизикалық ойлау икемді емес және сыңар
жақ;
Достарыңызбен бөлісу: