Өнеркәсіпте алу әдістері: 1. Микробиологиялық биосинтез –ферментация процесі арқылы микроорганизмдердің қатысуымен
антибиотиктерді алу.
2. Жартылай синтетикалық әдіс – микробиологиялық синтезді химиялық реакциялармен біріктірген
əдіс.
3. Мутасинтез –микроорганизмдердің мутанттарын пайдаланып антибиотиктерді алу.
4. Генді-инженериялық әдістің көмегімен антибиотиктің биосинтезінің екі түрлі жолын бір
микроорганизмде біріктірді де, жаңа антибиотик алады.
Антибиотиктерді бөліп алу жəне тазалау барысында экстракция, иондық алмасу, тұнбалау т.б. əдістер
қолданылады.
Экстракция дегеніміз – антибиотиктерді бір ерітіндіден екіншіге көп рет ауыстырар алдында
оларды тұндырады яғни, бірнеше рет қайтара кристаллизация жасайды.
Ионды алмастыру сорбциясынегізінде антибиотиктердің теріс зарядталған иондары катионды
шайырға жабысады, Енді керісінше шайырға жабысқан антибиотиктерді ерітіндімен айырып алады.
Тұнбалау әдісіндеантибиотик органикалық затпен немесе бейорганикалық затпен байланысып
тұнбаға түседі. Əрі қарай оның экстракциясы жүреді.
Гомогенді түрде бөлінген антибиотикті ауамен немесе лиофильді кептіргішпен кептіреді,
биологиялық активтігін сақтау үшін тұрақтандырады, дəрілік формаға айналдырады.
Уақыт өте микроорганизмдер антибиотиктер əсеріне тұрақты болады, оны резистенттілік деп атады.
резистенттілік туындау механизмі - генетикалық мутация. Резистенттілік себептері: • шектен тыс антибиотиктерді пайдалану
• кейбір елдерде антибиотиктерді рецептсіз сату
• антибиотиктерді малдың тағамына жəне жуғыш заттарға қосу.
Пеницилин - алғашқы антибиотик. Ол ең əсерлі антибиотиктердің бірі. Пенициллин көптеген іріңді
бактерияларды қоса алғанда, бактериялардың көптеген түрін жояды. 1928 жылы өзінің «салақтығынан»,
Флеминг пенициллин преператының негізін қалады. Ол Петри кеселерінің көгеріп кеткен біреуінің ішіне
үңіліп, бактерия колонналарының мөлдір күйге енгенін байқайды. Соның арқасында ғылымға үлкен жаңалық
əкеліп, бактериялық денелерді бұзатын пенициллин белсенді затын ойлап табады. Бастапқыда ол өзі ашқан
жаңалықтың көмегімен дəрі жасауға болатынына аса сене қоймайды. Бірақ оның ісін Говард Флори мен
Эрнст Борис Чейн деген мамандар 1940 - 1941 жылдар аралығында жалғастырып, пенициллинді тазалау
əдісін тəжірибеге енгізді. Олар алғаш болып бактериялық инфекцияларға қарсы емдеу үшін қолданған.
