Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011

33 
«Невропатия – баланың қҧрсақтағы даму кезінде немесе туу 
кезінде пайда болған, туа біткен кӛп факторлық бҧзылу ретінде 
қарастырылады. Оған себеп болатын жайлар: ананың жҥктілік 
кезіндегі ауыр токсикоздары, тҥсік қаупін туғызатын жҥктіліктің 
патологиялық дамуы, эмоциональды стресс кҥйлері.
А.А.Захаров бойынша невропатияның негізгі белгілері: 
- Эмоциональды тұрақсыздық – эмоциональды бҧзылуларға, 
мазасыздыққа, ашушаң әлсіздікке және аффектілердің тез пайда 
болуына бейімділік.
- Вегетативті дистония – ішкі ағза қызметтерінің тҥрлі 
бҧзылуы тҥрінде кӛрінеді: асқазан-ішек қызметінің бҧзылуы, бас 
айналу, тыныс алудың қиындығы, лоқсу, т.б. мектепке дейінгі 
және мектеп жасындағы балаларда, балалар мекемелеріне 
бейімделу қиындығы туған кезде бастың ауыруы, қысымның 
тҧрақсыздығы, жҥрек айну сияқты соматикалық реакциялар 
байқалады.
- Ұйқының бұзылуы – ҧйықтаудың қиындығы, тҥнгі 
елегізулер, кҥндізгі ҧйқыдан бас тарту тәрізді болып келеді.
- Зат алмасу үдерісінің бұзылуы, аллергияға бейімділік, тҥрлі 
жҧқпалы науқастарға сезімталдық, әсіресе, ер балалардағы 
тамаққа тәбеттің нашарлығы, анасының жҥктілік кезіндегі ішкі 
эмоциональды қанағаттанбау кҥйімен байланысты.
Жалпы соматикалық әлсіздік, ағзаның қорғаныс кҥштерінің 
тӛмендеуі: бала шҧғыл респираторлық аурулар (ОРЗ), шҧғыл 
респираторлық вирустық жҧқпалы аурулар (ОРВИ), асқазан-ішек 
ауруларымен, тыныс алу жҥйесі сырқаттарымен жиі ауырады.
- Психомоторлық бұзылулар (тҥнгі және кҥндізгі ҧйқы 
кезінде, кіші дәретті ҧстай алмау, тартылулар, тҧтығу). Бҧл 
бҧзылулардың органикалық текті бҧзылулардан айырмашылығы, 
бала ӛскен сайын жоғалады, маусымдық сипатқа ие болады да, 
кӛктем мен кҥз айларында ғана асқынады. Балада мҧндай 
бҧзылулардың пайда болуына, ананың жҥктілік кезіндегі дене 
бітімдік және эмоциональды қатты қалжырауы себеп болады.
Невропатияның алғашқы кӛріністері, бала ӛмірінің алғашқы 
жылында-ақ, оның жиі қҧсуына, дене қызуының ӛзгергіштігіне, 
ҧйқысының бҧзылуына, қатты жылауына байланысты бірден 
диагностикаланады. Невропатия патогендік факторлардың тек 
базасы ғана болып есептеледі, оның негізінде баланың жалпы 

34 
белсенділігі тӛмендейді, психикалық және дене бітімдік жетілу 
қарқыны баяулайды, ӛз кезегінде психикалық даму тежелуіне 
әкеп соқтырады. Сондай–ақ, әлеуметтік талаптарға бейімделу 
қиындығы артады, жеке тҧлғалық жағымсыз ӛзгерістер (басқа 
біреулердің кӛзқарасына толық тәуелді болу, депрессивті кҥйге 
тҥсу, ӛмірге деген қызығушылықты жоғалту) пайда болады. 
Дер кезінде ҧйымдастырылған сауықтыру, шынықтару 
шаралары, оның ішінде психологиялық қолайлы атмосфера 
орнату, жылдар ӛткен сайын невропатия белгілерін жояды. Ал, 
жайсыз жағдайларда, невропатия созылмалы, соматикалық 
науқастардың, психоорганикалық синдромдардың асқынуына 
қолайлы жағдай жасайды. Соматикалық аурулар, баланың 
психикалық–дене бітімдік қалыпты дамуы, жеке тҧлғалық-
әлеуметтік дамуына, мектептегі оқуды сәтті меңгеруіне кедергі 
жасайтын 
себептердің 
ішінде, 
мидың 
органикалық 
зақымдануынан кейін, екінші орынды иемденеді.

жүктеу/скачать 1,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: