Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011

3 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
АЛҒЫ СӚЗ 
 
Әлеуметтік, денсаулық сақтау және білім беру салаларында, 
дамуы және мҥмкіндігі шектеулі балалар категориясына, жалпыға 
ортақ әлеуметтік даму, білім алу нормативіне сай ҥлгерім, 
қоғамдық қарым-қатынастар, басқа ережелерді қабылдау 
мҥмкіндігі шектелген балалар жатады.
Қазіргі кезде бҥкіл әлемде, даму кемістігі бар балаларды 
атауға ізгілік термині қолданылады, балалар категориясын, білім 
алу қажеттігі ерекше балалар деп атау қабылданған, себебі 
балалардың 
білім алу 
ҥдерісі 
арнайы педагогикалық–
психологиялық 
кӛмекті, 
арнайы 
оқыту 
әдістері 
мен 
ҧйымдастырылуын талап етеді.
Қазір Қазақстанда мҥмкіндігі шектеулі балаларды анықтау 
жҥйесін ҧйымдастыру жҧмыстары қолға алынған. Дамуында 
ауытқуы бар балаларды ерте кезден анықтау мақсатында, 
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау Комитеті, ерте 
сәбилік жастағы балалардың жҥйке-психикалық дамуына, 
алғашқы дәрігерлік–санитарлық жәрдем беру пункттерінде 
(балалар емханалары т.б.) скрининг жасау туралы бҧйрық 
шығарды (12 қазан, 1999 ж.). Демек, балалар емханаларының 
қызметкерлері, балалардың дамуындағы ауытқулар мен ауытқу 
қауіптерін анықтау мақсатында, скрининг жасау міндетін
атқарады. Қауіп тобындағы балалардың толық диагностикадан 
ӛту мақсатында психологиялық-медициналық-педагогикалық 
комиссияларға жіберіледі (ПМПК). 
Ҧсынылған 
оқулықта, 
мҥмкіндігі 
шектеулі 
балалар 
психологиясы жан-жақты толық баяндалады, яғни, арнайы 
психологияның дербес ғылым саласы ретінде қалыптасуы, 

4 
психология ғылымының басқа салаларымен байланысы, қалыпты 
даму мен ауытқулы даму туралы қазіргі заманғы кӛзқарастарға 
сай әдіснамалық мәселелері қарастырылады, психикалық және 
дене бітімдік даму ауытқулары бар балаларға клиникалық, 
психологиялық және педагогикалық тҧрғыдан сипаттамалар 
беріледі.
Арнайы психология пәнінің категориялары, дизонтогенездің 
негізгі тҥрлерінің классификациялары мен параметрлері, 
мҥмкіндігі шектелген балалардың жалпы психикалық даму 
заңдылықтары қарастырылады.
«Арнайы психология» пәні, арнайы білімді, кәсіби 
дефектолог–мамандар дайындаудағы негізгі пәндердің бірі болып 
табылады. Ҧсынып отырған оқулықтың негізгі мақсаты – 
болашақ мамандардың ғылыми дҥниетанымдарын кеңейту мен 
педагогикалық жҧмысқа теориялық дайындықтарының сапасын 
арттыру, студенттерді психикалық және дене бітімдік дамуында 
ауытқуы бар, әртҥрлі категорияға жататын балалардың 
психикалық ерекшеліктері мен заңдылықтары туралы, оларды 
оқыту мен тәрбиелеуді ҧйымдастыру туралы теориялық біліммен 
қаруландыру болып табылады. 
Оқулық жоғары оқу орындарының «Дефектология» 
мамандығы 
бӛлімінің 
студенттері, 
магистранттары 
мен 
оқытушыларына, арнайы мектеп мҧғалімдеріне, ата-аналарға 
және арнайы білім саласында жҧмыс істейтін барша 
қызметкерлерге арналған.

жүктеу/скачать 1,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: