Кенжебаева таттыгуль бекбалтиновна

148 
нәтижесіне қанағаттану 
7. Сол іс-әрекетте ӛзін толық 
іске асыру мүмкіндіктері 
СЖ-сызМ = баға п.З + баға п.4 
2 
Мотивацияның әр типінің кӛрсеткіші ретінде, 1-ден 5-ке дейінгі 
аралықтағы сандар болады (сонымен қатар мүмкін және бӛлшекпен). 
Нәтижесін интерпретациялау. Алынған нәтижелердің негізінде 
тұлғаның 
мотивациялық 
кешені 
анықталады 
Мотивациялық 
кешен 
мотивацияның үш түрінің ІМ, СЖ-дыМ, СЖ-сызМ типтік арақатынасынан 
тұрады. 
Ең жақсы, тиімді мотивациялық кешен ретінде келесі типтік 
үйлесімділікті айтуға болады: 
ІМ > СЖ-ды М > СЖ-сыз М және ІМ = СЖ-ды М > СЖ-сыз М. 
Кесте 2 - Мотивациялық кешендер (үлгілер) 
Кәсіби іс-әрекет 
мотивтері (№ Р/с): 
 
ІМ 
 
СЖ-ды М 
 
СЖ-сыз M 
1 
1 
2 
5 
2 
2 
3 
4 
Ең нашар мотивациялық кешенге келесі тип: 
СЖ-сызМ > СЖ-дыМ > ІМ 
Бұл кешендер арасында нәтижеге қатысты ӛгде мотивациялық кешендер 
орын алған. 
Интерпретация барысында тек қана мотивациялық кешен типтерін ғана 
емес, сонымен қатар қандай-да бір тип басқасымен салыстырғанда асып кететін 
дәрежесін ескеру қажет. 
Мысалы, (кесте ) екі мотивациялық кешен абсолютті бірдей деуге 
болмайды. 
Мотивациялық кешеннің біріншісі де, екіншісі де тиімді емес типке 
жатады: 
СЖ-сызМ > СЖ-ды М > ІМ 
Бірақ, бірінші жағдайда тұлғаның мотивациялық кешені, екіншісімен 
салыстырғанда жағымсыздау. Екінші жағдайда біріншісімен салыстырғанда 
жағымсыз мотивацияның кӛрсеткіштерінің тӛмендегенін, ал сыртқы жағымды 
және ішкі мотивациялардың жоғарылағанын кӛрсетеді. 
Біздің алынғандар бойынша (Реан А. А., 1990, 1999), кәсіпке қанағаттану 
мен педагогтың мотивациялық кешенінің тиімділігі арасында маңызды 

149 
салыстыру (жағымды маңызды байланыс, r = + 0,409) орын алғаны абзал. 
Басқаша айтқанда, педагогтың таңдаған мамандығына қанағаттануы, 
мотивациялық кешенінің жоғары болған сайын тиімділігі де жоғары: ішкі және 
сыртқы мотивациялардың салмағы ауыр болған сайын, - сыртқы жағымсыз 
мотивацияның салмағы тӛмендей береді. 
Сонымен бірге, біздің анықтағанымыз және жағымсыз салыстырмалы 
тәуелділік педагогтың мотивациялық кешенінің тиімділігі мен эмоциялық 
тұрақсыздық деңгейі арасындағы арақатынас (маңызды байланыс, r = -0,585). 
Мотивациялық кешен тиімді болған сайын, педагог педагогикалық іс-
әрекеттің мазмұнына байланысты белсенділігі жоғары, жағымды нәтижеге 
жетуге ұмтылысы басым, яғни эмоциялық тұрақсыздығы тӛмен. Және 
керісінше, педагог іс-әрекеттен қашу, ескерту алу, «қолайсыз жағдайға ұрыну» 
мотивтері басым болған сайын (педагогикалық іс-әрекеттің құндылық және 
сыртқы 
жағымды 
мотивтерінен 
асып 
түскен 
сайын), 
эмоциялық 
тұрақсыздықтың деңгейі жоғары болады.

150 
ҚОСЫМША Б 

жүктеу/скачать 1,84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: