РАЗВИТИЕ ПОЛИКУЛЬТУРНОГО ОБРАЗОВАНИЯ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН
Байтакова М.К.,
преподаватель магистр гуманитарных наук Западно-Казахстанского государственного медицинского
университета им.Марата Оспанова
Рахметжанова Н.Х.,
преподаватель Актюбинского политехнического колледжа
Республика Казахстан г.Актобе
В современном мире при нарастающих процессах глобализации и интеграции различных систем
социума,правомерно говорить и о едином средстве общения,то есть языках, которые смогут способствовать
расширению и углублению международных контактов в различных политических,экономических и
социокультурных сферах. Реалии Казахстана сегодня требуют языковой политики, отвечающей потребностям
полиэтнического населения страны, и учитывающей особенности языковой, демографической и политической
стабильности в казахстанском обществе. Для решения этих важнейших проблем правительство по направлению
языковой политики выбрало курс на трехязычие: признание казахского языка государственным; русского языка
– официальным; английского – языком мировой науки и инноваций [1].
По мнению Президента Н.А.Назарбаева "...Казахстан уникален и силен своей многонациональностью. На
его земле сформировалось уникальное поликультурное пространство… Поликультурность Казахстана – это
прогрессивный фактор развития общества. Евразийские корни народов Казахстана позволяют соединить
восточные, азиатские, западные, европейские потоки и создать уникальный казахстанский вариант развития
поликультурности" [5].
Программа полиязычного обучения предусматривает создание новой модели образования,
способствующей формированию конкурентоспособного в условиях глобализации поколения, владеющего
языковой культурой. Знание казахского, английского и русского языков даст молодежи ключ к мировым
рынкам, науке и новым технологиям, создаст условия для формирования мировоззренческой установки на
конструктивное сотрудничество на основе приобщения к этнической, казахстанской и мировой культурам.
Программа полиязычного образования, внедряемая в Казахстане, является уникальной и подразумевает, в
отличие от западных аналогов, параллельное и одновременное обучение на трех языках. Если учитывать еще и
то обстоятельство, что в казахстанских школах изучаются родные языки национальных меньшинств
(уйгурский, турецкий, узбекский и т.д.), то несложно представить актуальность теоретико-методологических
аспектов полиязычия: становится ясным, что невозможно будет ограничиться уже и триязычием.
Ответы на вопросы, связанные с проблемой полиязычного образования в силу его многогранности и
многоаспектности, могут быть найдены лишь при условии изучения, системного и комплексного анализа
теоретических концепций различных научных школ. Поэтому одной из задач вуза является приобщение
молодежи к универсальным, глобальным ценностям, формирование у студентов умений общаться и
взаимодействовать с представителями соседних культур и в мировом пространстве. Наряду с казахским
53
языком, имеющим статус государственного, и русским – языком межнационального общения, важным
средством общения выступает иностранный язык[2].
Цель поликультурного и полиязычного образования может заключаться в формировании человека,
способного к активной жизнедеятельности в многонациональной и поликультурной среде, обладающего
развитым чувством понимания и уважения других культур, умением жить в мире и согласии с людьми разных
национальностей, рас и верований. Полиязычие при соответствующих принципах гуманизма может
стимулировать гуманизацию в национальной образовательной системе. Обоснование необходимости
приоритета родного языка культуры в целом, который, активно адаптируя языки других народов, укрепляется в
своем богатстве и уникальности – это тот методологический принцип, который выдвигается в качестве
концептуального решения социально-философических проблем гуманизации полиязыкового образовательного
пространства современного мира.
Поликультурное образование в Республике Казахстан на данный момент является одним из главных
направлений в системе образования. Именно учебное заведение является важнейшим этапом в процессе
формирования и развития поликультурной личности, этапом, когда осознанно формируются основные
ценности и жизненные принципы. Именно учебное заведение способно предоставить студенту благоприятную
среду, обеспечивающую гармоничное сочетание развития гуманистических общечеловеческих качеств
личности с возможностью полной реализации его национально-культурных, этнических потребностей.
Изучая русский язык через призму культуры русского народа, студенты казахских отделений познают
его менталитет и культурно-исторические особенности. В итоге студент должен не только усвоить лексические,
грамматические и синтаксические особенности русского языка, но и научиться адекватно ситуации реагировать
на реплики носителей языка, уместно применять невербальные средства общения, использовать формулы
речевого этикета и знать культурно-исторические особенности народа-носителя языка. В этом процессе
познания рождается диалог культур, являющийся основой стабильности, взаимоуважения и терпимости
народов друг к другу. Культурная чуткость учит тому, что человек становится менее категоричным и более
терпимым в человеческих взаимоотношения.
В процессе изучения русского языка студенты усваивают материал, который демонстрирует его
функционирование в естественной среде, речевое и неречевое поведение носителей языка в разных ситуациях
общения и раскрывает особенности поведения, связанные с народными обычаями, традициями, культурой.
Прежде всего, это происходит на аудиторных занятиях с помощью аутентичных материалов: литературных и
музыкальных произведений, предметов реальной действительности и их иллюстративных изображений,
которые больше всего могут приблизить студентов к естественной культурологической среде. Однако для
успешного формирования межкультурной компетенции недостаточно только на занятиях по русскому языку
презентовать культурологический материал.
Решение этих задач видится в комплексном использовании различных форм работы с обучающимися во
внеаудиторное время. Понимание роли языков в современном мире с особой остротой ставит перед нами
вопрос о результативности обучения языкам и повышении уровня языковой подготовки студентов. Концепция
развития образования в Республике Казахстан направлена на качественное обновление форм и методов
подготовки профессиональных кадров, квалификационно отвечающей общемировым стандартам. Большое
внимание при этом уделяется полиязычному образованию, которое рассматривается как действенный
инструмент подготовки молодого поколения к жизнедеятельности в условиях взаимосвязанного и
взаимозависимого мира.
Итак, поликультурное образование в Казахстане как одно из магистральных направлений развития
отечественной педагогической теории и практики находится в поиске своих фундаментальных оснований,
нуждается в концептуальном обогащении.
К задачам поликультурного образования относятся:
-
формирование представлений о культуре и культурном многообразии;
-
приобщение к культурным ценностям народов, проживающих в Казахстане,
-
формирование позитивных ценностных ориентаций к казахстанской культуре;
-
формирование позитивного отношения к культурным различиям, преодоление негативных этно-социальных
стереотипов;
-
развитие умений и навыков продуктивного взаимодействия с носителями разных культур;
-
формирование культуры межнационального общения.
Одним из важнейших вопросов реализации полиязычия является переподготовка педагогических кадров
к работе в новых условиях. Наиболее эффективной формой повышения квалификации для углубленного
изучения иностранного языка является переподготовка учителей-предметников по сокращенным
образовательным программам второй специальности, что предусмотрено Государственной программой
развития образования в Республике Казахстан на 2005-2010 годы [5]. В качестве альтернативного решения
проблемы обеспечения полиязычного образования кадрами необходимой квалификации предлагается
организация интенсивных курсов повышения квалификации длительностью не менее 6 месяцев с учетом
языковой подготовки слушателя.
Таким образом, процесс формирования поликультурной компетентности современной студенческой
молодежи становится для высших учебных заведении залогом успешности профессиональной деятельности
54
будущих специалистов[3,8]. Переход от «двуязычия» к «трехъязычию» состоит в том, чтобы каждый
казахстанец проникся идеей овладения тремя языками, а система образования – школьного и вузовского –
создала для этого реальные условия. Ведь ещѐ Абай Кунанбаев говорил: «Знание чужого языка и культуры
делает человека равноправным с этим народом, он чувствует себя вольно, и если заботы и борьба этого народа
ему по сердцу, то он никогда не сможет остаться в стороне». Конечная цель – способствовать прорыву
экономики Казахстана, обеспечению его конкурентоспособности и успешному вхождению в мировое
пространство.
Список использованной литературы:
1. Назарбаев Н.А.Стратегия «Казахстан -2050» Государственная программа развития и функционирования языков в РК, от
25 марта 2016 года «www.strategy2050.kz».
2. Государственная программа развития образования в РК до 2010 г. от 11.10.2004 г. № 1459 – Алматы: Юрист,
2007./Нормативные акты РК/
3. Джуринский А.Н. Поликультурное воспитание в современном мире. М., 2002. 71с.
4. Закон РК «Об образовании» от 07.06.1999 № 389 - Алматы: Юрист, 2007./Нормативные акты РК.
5. Послание Президента РК Н.А. Назарбаева народу Казахстана ―Социально-экономическая модернизация –
главный вектор развития Казахстана‖ г. Астана, 27 января 2012 года.
КӚПТІЛДІ БІЛІМ БЕРУДЕ ҚАРАСТЫРЫЛАТЫН ҚҦЗІРЕТТІЛІК МӘСЕЛЕЛЕРІ
Байтохина А.Т.,
«Ҿрлеу» біліктілікті арттыру ҧлттық орталығы» АҚ филиалы
Ақтҿбе облысы бойынша ПҚ БАИ кафедра аға оқытушысы, тарих магистрі
Қазақстан Республикасы Ақтҿбе қаласы
Бҥгінгі кҥні Қазақстанның Білім тҧжырымдамасы жан-жақты, ҿрелі шығармашыл тҧлғаны
қалыптастыруға бағытталған. Сондықтан да Елбасы Нҧрсҧлтан Назарбаев ―Қазақстан – 2050‖ Стратегиясы –
қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты‖ Жолдауында білім беру мен ғылымға да ерекше кҿңіл бҿліп,
―Бҽсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу ҥшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек.
Балаларымыз қазіргі заманға бейімделген болуы ҥшін бҧл аса маңызды‖, – деп атап кҿрсетті. Елбасының
елімізде білім беру саласын дамыту туралы кҿтерген мҽселелері негізінен педагог мамандарға жаңа міндет
жҥктейді. Ҿйткені, ҧстаз елдің ертеңгі тізгінін ҧстайтын ҧрпақ тҽрбиелейді, сондай-ақ білім негізі мектепте
беріледі де, жоғары оқу орнында одан ҽрі мамандық бағытында қалана тҥседі. Бҥгінгі таңда кҿкейкесті
мҽселелердің бірі болып «Кҿптілділік» мҽселесі саналады.Қазақстан Республикасының Президенті Нҧрсҧлтан
Ҽбішҧлы Назарбаев Қазақстан халықтары Ассамблеясының 12 сессиясында: «Қазақстандықтардың жас ҧрпағы
кем дегенде ҥш тілді білулері тиіс: қазақ, орыс, ағылшын тілдерін еркін меңгерулері қажет»-деп, Еуропадағы
мектеп тҥлектері мен студенттерінің ҿзара бірнеше тілде еркін сҿйлесулері қалыпты жағдайға айналғандығын
атап ҿтті.
Кем дегенде ҥш тіл меңгеру – заман талабына айналып отырған қажеттіліктердің бірі.Елбасы
Н.Ҽ.Назарбаевтың ―Жаңа онжылдық –жаңа экономикалық ҿрлеу – Қазақстанның жаңа мҥмкіндіктері‖ атты
Жолдауын жҥзеге асыру мақсатында пайымдалған Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-
2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы – білім беру жҥйесінің бҽсекеге қабілеттілігін арттыру,
адам капиталын дамыту ҥшін білім мазмҧнын тҥбегейлі жаңғырта отырып, білім саласында кезек кҥттірмей
тҧрған мҽселелерді шешуге бағытталған.«Қазақстан ҽлемде тҧрғындары ҥш тілді қатар қолданатын, яғни қазақ
тілі-мемлекеттік тіл, орыс тілі-халықаралық тіл ретінде, ағылшын тілі- ҽлемдік экономиканың жетістікті
интеграциясы ретінде, жоғары білімді елдер қатарында қабылдануы тиіс»,-дейді Н.
Ҽ.Назарбаев.
«Кҿптілді тҧлғаны қалыптастыру – бҽсекеге қабілетті қоғам қҧрудың негізі».
Тілдің адам ҿміріндегі ең шешуші рҿль атқаратыны ҽркімге де тҥсінікті. Ол танудың, тҥсінудің, дамудың
қҧралы.Кҿп тіл білу біздің мемлекетіміздің халықаралық байланыстарын дамытуға мҥмкіндік беретін
тҧлғааралық жҽне мҽдениаралық қарым-қатынастардың аса маңызды қҧралы болып табылады.
Бҥгінгі таңда жалпы орта білім беруді жетілдірудің негізінде қҧзіреттілік тҽсілді қолдану ҧсынылып жҥр,
білімге бағытталған мазмҧнды қҧзіреттілік, яғни нҽтижеге бағдарланған білім мазмҧнына алмастыру
қажеттілігін кҿреміз. Қҧзіреттілік – бҧл алынған білімдер мен біліктерді іс – жҥзінде, кҥнделікті ҿмірде қандай
да бір практикалық жҽне теориялық мҽселелерді шешуге қолдана алу қабілеттілігі. Ол ең ҽуелі мектеп ҥрдісінде
қалыптасады. Яғни заман талабы оқушылардың бойына тҥйінді қҧзіреттіліктерді қалыптастыру болып
табылады. Қҧзыреттілік – бҧл алынған білімдер мен біліктерді іс-жҥзінде, кҥнделікті ҿмірде қандай да бір
практикалық жҽне теориялық мҽселелерді шешуге қолдана алу қабілеттілігі. Заман талабы оқушылардың
бойында тҥйінді қҧзыреттіліктерді қалыптастыру болып табылады.Қҧзіретті адам – ол жеке тҧлға. Ол
туындаған проблеманы жеке жҽне топтарда (коммуникативтік) шеше алуға, ҿмірде жҽне жҧмыс орнында ҥнемі
жанашылдыққа ҧмтылуға, қабілетті болуға тиіс, ҿз бетімен жҽне басқаның кҿмегімен қажетті ақпаратты
іздестіріп, қолдана алады. Осы аталған сапалар мен қасиеттер кез келген іс - ҽрекеттерге қажет. Содан да олар
негізгі қҧзіреттер деп аталады.
55
Ҽрине, кҿптілді білім берудің бастауы - бастауышта дейтін болсақ, шет тілін оқытуды бастауыш
мектептен бастау керектігі кҿптеген елдердің тҽжірибесінде бар. Осы мҽселе тҿңірегінде біздің қоғамда пікір ҽр
алуандығы туындап отыр.Оған алаңдаушылықтың да себебі жоқ емес. Тҽуелсіздік алғанымызға жиырма
жылдан асса да, қазақ тілі ҽлі тҿрге оза қоймағаны ҧлт намысын ойлаған халықтың қынжылысын туғызып
отырғанын мойындауымыз керек. Бірақ ҿмірге жаңа ҧрпақ келе жатыр, оның бойында ҧлттық рух, ҧлттық
намыс жоқ дей алмаймыз. Керісінше, қазіргі жастар елінің болашағы қазақ ҧлтымен, оның мемлекеттік тілімен
тікелей байланысты екенін жақсы тҥсінеді жҽне сонымен қатар ҽлемдік ҥдерістің талабына сай кҿп тілді
меңгерудің де ҿмір талабы екендігін жақсы біледі. Барлығы да уақыттың еншісінде, келешек ҧрпақ ҧлтының
ҧлы мҧратын биік ҧстайды деп сенейік. Елбасының «Қазақстан - 2030» стратегиялық Жолдауында: «Жастарды
қазақстандық патриотизм мен шығармашылық жағынан дамыған жеке тҧлға ретінде тҽрбиелеу аса қажет. Олар
қазақ, орыс жҽне ағылшын тілдерін бірдей жақсы меңгеретін болады. Олар осы арқылы жҽне ҿзінің бейбіт ҽрі
қарқынды дамыған, бҥкіл ҽлемге танымал елінің патриоты болады» деген болатын. Ал ҽлемдік дамудың
талабына сай бҽсекеге қабілетті ҧлт боламыз десек, оның қатаң талаптарына да кҥш салуымыз қажет.
Сондықтан кҿптілділікті заманның зҽрулігінен туындаған қажеттілік деп есептеп, оны игеруден қорықпауымыз
керек.
Қазақстан Республикасының шетелдермен халық-аралық байланыстары кҥннен-кҥнге арта тҥсуде. Сол
байланыстарды дамыту ҥшін шет тілін білетін мамандар қажет-ақ.
Президентіміз Н.Ҽ.Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауындағы білім беру жҥйесінде ҥш тілдің -
мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілін, ҧлтаралық қатынас тілі ретінде орыс тілін жҽне ҽлемдік экономикаға
ҥйлесімді кірігу тілі ретінде ағылшын тілін меңгерген, бҽсекеге қабілетті маман даярлау міндетін атап
кҿрсеткенін білеміз. Бҧл дегеніміз оқу орындарына жаңа міндеттер, жаңа талап, жаңа мақсаттар қойып отыр
дегенді тҥсіндіреді. Негізгі мақсаты – ҿмірден ҿз орнын таңдай алатын ҿзара қарым – қатынаста ҿзін еркін
ҧстап, кез келген ортаға тез бейімделетін, белгілі бір ғылым саласында білімі мен білігін кҿрсете алатын,
кҿптілді жҽне кҿпмҽдениетті қҧзіреттіліктерді игерген полимҽдениетті жеке тҧлға қалыптастыру. Тек қана
жоғары оқу орындарында ғана емес, сонымен бірге, мектептерде де кҿптілді білім беру ҥшін тілді терең
меңгерген мҧғалімдер дайындау жҧмысы да дҧрыс шешілуі тиіс. Бір жағынан мемлекеттік тілдің қызмет аясын
кеңейту бізде шешімін таппай жатқан мҽселе. Ол ҧлттық келісім мен қазақстандық патриотизмді нығайтудағы
рҿлін арттыру ең басты мҽселелердің бірі. Орыс тілінің лингвистикалық белсенділігін сақтау жҽне ағылшын
тілін жаhандану экономикасындағы ғылыми – ақпарат алудағы желісін кеңейту негізгі тақырыбына
айналды.Еліміздің басқа мемлекеттермен қарым-қатынасы артып отырған шақта ағылшын тілін еркін
меңгерген, келешекте білімін тҥрлі саладағы қарым-қатынас жағдайында пайдалана алатын адамды мектеп
қабырғасынан оқытып шығару - біздің казіргі кездегі міндетіміз.
Қазіргі кездегі жаңа білім саласына қойылатын талап, жас маманның кҽсіби білімділігін, біліктілігі мен
дағдысын қойып отыр. Бҥгінгі таңда білім саласының алдында дайын білімді, дағдыларды меңгеретін,
шығармашылық бағытта жҧмыс істейтін, жеке тҧлға қалыптастыру міндеті тҧр. Бҧл, ҽрине, оқушылардың
шығармашылық ҽрекетін дамытуда маңызды мҽселе.Білім беру жҥйесінде оқушының бойында
коммуникативтік қҧзыреттілікті қалыптастыруда ақпараттық-коммуникативтік технологияның рҿлі ерекше. Бҧл
технологияны қолдану оқушылардың қызығушылығы мен белсенділігін жҽне жҧмыс істеу шеберлігі мен
қабілеттіліктерін арттырады. Бағдарламаны жақсы меңгеруге, ҿз жҧмысын жоспарлауға, ҿз бетімен жҧмыс
істеуге ҥйретеді. Оқушының қазіргі заман талабына сай білім алуына, білім сапасына тікелей ҽсер ететіндер –
ақпараттық қҧралдар.
Қазіргі кезде оқушыларға ағылшын тілін оқытудың ҽртҥрлі деңгейлеріне сҽйкес оқытудың жаңа
технологияларын, ақпараттық жҽне компьютерлік жҥйелер арқылы ізденіс жҧмыстарын жандандыра тҥсудің
барлық мҥмкіндіктері жасалған. Шетел тілін оқытуда лингафондық қҧрал-жабдықтар, аудио, видео кешені –
оқушылардың ауызша жҽне жазбаша аударудағы білім жетілдіру, сҿздік қорын қосымша жаңа сҿздермен
байыту, толықтыру, ой-ҿрісін дамыту мақсатында қолданылады. Сондай-ақ оқыту процесінде мультимедия
бағдарламасының кҿмегімен, ғаламтордан алынған ҽлемдік жағдайлар, педагогикалық технологиялардың тҥрлі
ҽдіс – тҽсілдері, комуникативтік бағыттағы оқыту элементтері кең қолданылады. Тілге байланысты оқу
процесінде жҥйелі жетілдіру жҧмыстары жҥргізіліп отырады, атап айтсақ ашық сабақтар, пікір-сайыстар,
семинар, конференциялар, практикалық сабақтар, дҿңгелек ҥстелдер, кездесулер, ҿзара сабаққа қатынасып
талдау, оқушылардың зерттеу жҧмысымен айналысулары, сонымен қатар студенттердің жеке ізденіс
жҧмыстарына басшылық ету.
Қазақстанның болашағы кҿптілді білім берумен қатар 12 жылдық білім беру саласында осы мақсатты
жҥзеге асыру мҽселесі болып саналады. Сондай-ақ 12 жылдық білім беру ҥлгісіне ауысу мҧғалімнен
инновациялық, шығармашылық тҧрғыдан ойлауды талап етеді. Кҽсіби педагогикалық шеберлікті,
шынайылықты талап ететін қазіргі заманда ҧстаздың ҽрбір ісін, жоспарын мҧқият зерделеуін қажетсінеді. Яғни
жаңаша білім беруде оқытушыларға қойылатын талаптар. Сондықтан кҿптілді білім берудің мақсаты:
- ҽлем бірлестігінің жағдайында бҽсекеге тҥсе алатын кҿптілді тҧлғаны дамыту.
Міндеттері:
- ҽр оқушының жеке қабілеттерін кҿптілді дамытуды қамтамасыздандыратын жағдай жасау;
- ҽртҥрлі деңгейдегі мҽселелерді шешуге бағытталған оқушылардың жобалары.
56
Кҥтілетін нҽтиже: кҿптілді меңгерген, ҿзін-ҿзі ҽлеуметтік жҽне кҽсіби билеуге, ҿздігінен дамуға,
ҿздігінен жетілуге қабілетті тҧлға. Бҥгінде елімізде ағылшын тілді мамандарды даярлау ісіне ерекше мҽн
берілуде. Алайда, бізде қазақ жҽне орыс тілдерін игеру сияқты ағылшын тілін ҥйрену, сондай-ақ осы тілде
сабақ беруде кҿптеген кемшіліктер бар. Оның салдарын барлығымыз сезініп отырмыз. Кҿптілді білім беру
жҥйесі аясында білім саласындағы оқу-ҽдістемелік қҧралдар қайта қарастырылады. Себебі осы саладағы
ағылшын тілін оқыту жҧмысы ҽлемдік талапқа сай емес. Осыған байланысты келешекте осы мҽселені шешу
ҥшін нақты іс-шаралар ҿткізілу керек.
Сондықтан жоғары білім беруді жаңартудың негізгі қҧжаттарында ең негізгі мақсат білікті маман
даярлау деп кҿрсетілген болатын. Ол жауапкершілігі мол, ҿз мамандығы бойынша халықаралық стандарт
деңгейінде тиімді іс-ҽрекетке қабілетті болуы, кҽсіби деңгейінің ҿсуіне ынталы болуы, ҽлеуметтік жҽне кҽсіби
бейімділігі жоғары, ҥш тілді: мемлекеттік тілді-қазақ тілін, ҧлтаралық қатынас қҧралы ретінде орыс тілін,
дҥниежҥзілік экономикалық кеңістікке кірігу тілі ретінде ағылшын тілін еркін меңгерген тҧлға болуы тиіс. Бҧл
міндетті шешудің маңыздылығы Қазақстанның жаhандану жағдайында ҧлттық білім жҥйесінің бҽсекеге
қабілеттілігін арттыруға ҧмтылысымен анықталады. Оның жҥзеге асырылуына Елбасы Н.Ҽ.Назарбаевтың
«Тілдердің ҥш тҧғырлылығы» мҽдени жобасы септігін тигізді деп айтар едім. Қазақстандықтардың ҥш тілді
еркін меңгеруі туралы идеяны тҽжірибе жҥзінде іске асыру бҥгінде отандық мектептен маманның
шығармашылық ҿзін-ҿзі жетілдіру саласын дамытуға, мемлекеттік тілдің қоғамдық ҿмірдің барлық саласында
қызмет етуін қамтамасыз етуге, оның ҧлтаралық келісім мен қазақстандық патриотизмді нығыйту факторы
ретіндегі рҿлін арттыруға, орыс тілінің лингвистік белсенділігін сақтауға жҽне ағылшын тілін ғылыми ақпарат
пен жаhандану экономикасына сҽтті кірігу тілі ретінде енгізу бағытталған кҿптілді білім беруді енгізуді талап
етеді. Бҧл мҽселенің бҥгінде мемлекеттік деңгейде талқыланып, білім реформалары аясында қарастырылып
отырғандығы қуантады.
Қазіргі таңда оқушыларға компьютермен, интернетпен,интербелсенді тақтамен сабақ ҿткізу толығымен
жолға қойылып отыр. Кҿптеген мҧғалімдер осы уақытқа дейін техникалық қҧралдармен сабақ ҿтіп, оның
қаншалықты тиімді екенін дҽлелдеді.Компьютермен сабақ ҿткізу арқылы оның қолданылуын ҥйрене отырып
телесабақтарды тың, жаңа деңгейде ҿткізуге, оқытушы мен оқушының қарым-қатынасының педагогикалық
жҽне методикалық тҧрғыдан сараланып алынған алуан тҥрлі қызмет тҥрлерінің қолданылуы жҥзеге асады.
Компьютерді қолдану барысында ҿздерін қызықтыратын ҽр тҥрлі мҽселелерді шешуге болады жҽне
талқылайды. Компьютермен бала жазады, оқиды, тҥрлі тестер орындайды. Техникалық қҧралдарды
пайдаланудың ең тиімді жағы уақытты ҧтасың, дҽл, тиянақты оқу-материалдарын алдын-ала дайындап,
оқушыға беріп отырсаң ҿзінен-ҿзі жасауға тырысады, қызығады, жасамай, ҥлгермей отырған оқушы болмайды,
себебі оның алдында бҽрі дайын тҧр.
Сонымен қатар мҧғалім қазіргі мектептегі ақпараттық қҧралдарды жетік меңгеру, Power Point, Active
Studio бағдарламаларымен жҧмыс істеп қана қоймай ҥнемі интернет жҥйесіндегі жаңалықтар мен ҿзгерістерді
ҿзінің кҽсіби шеберлігіне қолдана білу, білім кеңістігін кеңейту, ашу бағытындағы ҿзгерістер мен ҽлемдік білім
беру кеңістігіне кіруге талпыну керек. Соңғы кезде уақыт кҿрсетіп отырғандай, мҧғаліммен салыстырғанда
оқушыда кҿп ақпарат болатыны кейінгі кҿрсетілген тҽжірибелер дҽлелдеп отыр. Сондықтан ҽрбір мҧғалім ҿз
қызметіне ақпараттық технологияны пайдалана білуі кажет. Бҧл мҽселе білім беруді ақпаратттындырудың
қажетті шартына айналып отыр. Қазіргі кезде адамның кҽсіби шеберлігіне, білім ҿрісіне, зиялылық жҽне
танымдылық деңгейіне ҿмірдің ҿзі биік талаптар қойып отыр.Бҥгінгі кҥні кҿкейкесті болып отырған білімнің
қҧзырлылық ҧстанымын жҥзеге асыру қҧралы ретінде педагогикалық технологиялар мен белсенді оқыту
ҽдістерінің алар орны ерекше. Ҽрекетке негізделген технологиялық оқыту танымдық белсенділігі жоғары,
ҿмірде ҽртҥрлі мҽселелерінен хабардар, кез келген тапсырманы орындауға қабілетті, қолынан іс келетін
(қҧзырлы) азаматтарды қалыптастырады.
Қорыта айтатын болсақ, кҿптілді білім беру бағдарламасы аясында ҥштілді меңгеру тҽжірибесін
жинақтап, ҽлемдік деңгейде кҿтерілуіміз керек. Бҧл оқушылардың халықаралық жобаларға қатысуын кеңейту,
шетелдік ҽріптестермен ғылыми байланыстарын нығайтуға, шетел тілдеріндегі ақпарат кҿздеріне қол
жеткізуіне мҥмкіндік береді.
Елдің ертеңі ҿресі биік, дҥниетанымы кең, кемел ойлы азаматтарын ҿсіру ҥшін бҥгінгі ҧрпаққа ҧлттық
рухани қазынаны ҽлемдік озық ой-пікірімен ҧштастырған сапалы білім мен тҽрбие берілуі қажет.
Н.Ҽ.Назарбаев ҿзінің Қазақстан халқына жолдаған Ҥндеуінде: «Біздің болашағымыз білікті де, білімді
жастардың қолында», - деп атап кҿрсетсе, сол жастарды мектеп табалдырығынан бастап дайындауға кҿш
алдында болайық.
Достарыңызбен бөлісу: |