№32 (28760) 18 АҚпан бейсенбі 2016 жыл бїгінгі нґмірде: 7-бет 8-бет 10-бет

- түрлі музыкалық бағыттар, стильдер мен 

жанрларға жататын шығармаларды ажыра-

та білу;  -музыкалық шығармаға теориялық 

және орындаушылық талдау жасай білу; 

- музыкалық шығарманың мазмұнындағы 

көркемдік құралдарға сипаттама беру; 

- бейтаныс музыкалық шығармаға төменде-

гідей талаптар бойынша талдау жасау: 

стильдік ерекшеліктер, жанрлық белгілер, 

формақұрушы ерекшеліктер, фактуралық, 

метр-ырғақты, ладтық ерекшеліктер;-музы-

калық шығарманың түрлі басылымдарына 

салыстырмалы талдау жасай білу; - дыбыс 

жазу аппаратурасымен жұмыс жасай білу. 

БҚ 3

КҚ 

ЖКП 09

Музыка түрлері мен жанрлары. Жалпы тал-

дау туралы түсінік. Кезең, қарапайым түрлер. 

Күрделі түрлері. Вокалды – камералық му-

зыка түрлері. 

Қарама-қарсылық құрас-тырмалы және 

шоғыр-ланған түрлері. Рондо және 

варияциялық түрлері. Сонаталық түрі және 

оның әр түрлілігі. Циклдық түрі. Еркін және 

аралас формалар.

-тарихи қалыптасқан музыкалық формалар-

дың заңдылығын білу; -музыкалық ойлау 

мен форма түзудің дамуы туралы;

- қарапайым және күрделі формаларды 

анықтау, вариациалық және сонаталық, рон-

до-сонатаны; -циклдық және аралас фор-

малар туралы ұғым; музыкалық форманың 

бөліктері туралы; - вокалдық шығармалардағы 

форматүзуші ерекшеліктер туралы.

- кәсіби түрде талдау жасай алу және 

музыкалық формаға байланысты нота мен 

есту арқылы еркін анықтама жасай білу; 

- музыкалық шығарманы жанр, стиль, дәуір 

және композитордың жеке стиліне қарай 

қарастыра алу; -музыкалық шығарманы 

мазмұн тұтастығы және көркемдік форма 

жағынан талдау жасай білу; - музыкалық 

шығарманың маңызына дұрыс баға беру.

БҚ 3

БҚ 10

3.1.5

ноталық сауаттылық, фортепианодағы 

дыбыстың шығуының жолдары; Аспаптың 

құрылымы мен клавиатураларымен танысу; 

фортепианодағы дыбыстың шығуының жол-

дары; техникалық дағдыларды дамыту; 

гамма, арпеджио, жаттығулар, этюдтер-

мен жұмыс жасау; аккордты ойнау; әртүрлі 

жанрдағы пьесаларды ойнау; полифони-

ялы элементтерімен пьесалар; күрделі 

түрдегі шығармаларды ойнау (сонатина, 

вариация, рондо);  күрделі емес реперту-

армен өз бетімен жұмыс жүргізуіне қажетті 

дағдыларды меңгеру; нотаны парақтан оқу,

естумен іріктеп алу, ансамбльдік ойын 

әдістерін меңгеру.

Білімдер: 

-музыкалық өнердің жанрлары, формалары 

және стильдері;

- ансамбльдік және жеке музицирлеуі 

ерекшеліктері;

- белгілі композиторлардың 

шығармашылықтары туралы.

- фортепианода ойнау дағдыларын 

қалыптастыру; 

- ноталық мәтінді талдай алу; 

- өз бетінше шығармамен жұмыс жасай білу; 

орындаушылық және педагогикалық 

қызметінде алған білімі мен дағдыларын 

қолдану.

КҚ 

АП 01

Вокалдық жаттығулар, күрделі 

емес шығармалар негізінде тыныс 

алу, дыбыс шабуылы, дыбысты 

алып жүрумен жұмыс жасау. Ән 

салуда автоматты дағдыларды 

қалыптастыру. 

Бірінші оқу жылындағы 

орындаушылық машықтар 

мен көркемдік міндеттер: 5-6 

вокализдер,мәтіні бар 6-8 шығарма, 

екінші оқу жылында: 3 вокализ, 3 

романс, 5 ария, 3 халық әні, үшінші 

оқу жылында: орындаушылық және 

көркемдік мәндеттерді қиындату: 

диапазонды кеңейту, дауыстың 

иілгіштік қасиетін дамыту, дауыстың 

мәнерін көтеру; 8 вокализ; 7 ария, 

4 романс, 4 Қазақстан және ше-

тел композиторларының әндері, 

4 халық әні, төртінші оқу жылын-

да: мем. Бағдарламаны даярлау, 

вокалдық-техникалық дағдыларды 

дамыту, 4-5 опералық ария, 5-6 

романс, 4 шетел және Қазақстан 

композиторларының әндері, 4 халық 

әнін үйрену.

Білімдер:

-түрлі вокалдық жанрлар, стиль, дәуірлер мен 

бағыттарға жататын түрлі қиындық дәрежесіндегі 

жеке орындаушылық репертуарды, 

- дауысты қою және даму ерекшеліктерін біледі;

- дыбыс шығару, тыныс алу техникаларын біледі; 

- кәсіби терминологиямен таныс.

- Ансамбль құрамында жеке орындаушы ретінде 

жұмыс жасау ерекшеліктері білу; 

- көркемдік орындаушылық тәсілдер. 

- қол жеткізген білімдері мен дағдыларын 

орындаушылық қызметте қолдану; 

- кәсіби міндеттерді қазіргі заман талаптарына сай 

шешу;

- бас, кеуде резонаторларын пайдалану,бас, кеуде 

- түрлі штрихтарды меңгеру (легато, стоккато, нон ле-

гато, акцент, глиссандо, портаменто)

- түрлі ньюанстарды әндету (пиано, форте, меццо-

форте т.б.)

- таза интонацилау, таза интонациялау, 

дикциялықтар, артикуляциялық аппараттың 

қимылдауын дамыту, орфоэпияны білу; 

- концерттік-орындаушылық және ұйымдастырушылық 

қызметте даярлық жасау. 

БҚ 1

БҚ 2

БҚ 4

КҚ 

КҚ 

КҚ 

АП 02

Шығарманы ансамбльдік орын-

дау түрлері; қарапайым вокалдық 

шығармалар негізінде ансамбльдік 

ән салу ерекшеліктерін үйрену 

(дуэттер, трио, шетел, орыс және 

қазақстандық композиторлардың 

операларынан үзінділер); 

ансамбльдік ән салу техникасын 

қиындату; мемлекеттік емтихандық 

бағдарламаға дайындық: халық 

әндері, қазақстандық классикалық 

опералардан 2-3 үзінді. 

Білімдер: - басты вокалдық жанрларға жататын 

шығармаларды қамтитын ансамбльдік репертуар; - 

вокалдық ансам-бльдегі дауыстардың орындаушылық 

мүмкіндіктері; - вокалдық ансамбльдің даярлық 

жұмысының ерекшелігі.

Іскерліктер: 

-ансамбльде ән айту (дуэт, трио, квартет т,б,)

-өз партиясын ұстап тұру және әріптесін әріптесін 

ести білу, -орындаушылық қызметтегі түрлі жанр-

лар, стильдерге жататын шығармалардан тұратын 

ансамбльдік репертуарды пайдалану; 

-орындаушылық қызметте ансамбльдік 

орындаушылықтың ерекшелігін қолдану.

БҚ 1

БҚ 2

БҚ 4

КҚ 

КҚ 

АП 03

Жетекшінің хормен жұмысы, жеке 

хор партияларын орындаушы, жеке 

әншілермен жұмысы; 

Оқушылардың Хор класы 

ұжымымен жұмысы. Орындайтын 

шығармалардың партитураларына 

талдау жасау. теориялық білімдерін 

- бағдарламаны бір композициялық тұтастық 

ретінде құрудың ерекшелігі; - классикалық, қазіргі 

заманғы, халық музыкасына жататын камералық хор 

шығармаларын білу; - маңызды жанрларға жататын 

шығармалардан (ораториялар, кантата, месса, кон-

церттер, поэмалар, сюита) әртүрлі хор ұжымдарына 

арналған орта қиындықтағы репертуарды білу; 

БҚ 1

БҚ 2

БҚ 4

КҚ 

орындаушылық тәжірибеде 

қолдану, шығарманы үйрену және 

орындау жоспары құру. Түрлі 

жанр,форма, стильге жататын 

шығармалардан тұратын реперту-

арды топтау. 

-хор тобындағы мелодиялық және гармониялық 

строймен жұмыс және ансамбльдік алуантүрлілікті 

білу; - фортепианоның сүйемелдеуімен ойналатын 

шығарманы жаттаумен байланысты қимыл-қозғалыс 

тепе-теңдігін білу.

- вокалдық-хор дағдыларын меңгеру; -хорды камер-

тон бойынша партитурамен жұмыстың басында және 

кез келген жерінде күйін келтіру; - кез келген пар-

тияны позиция жағынан дұрыс айту; - шығарманың 

күрделі тұсымен жұмыс жасаудың тәсілін табу; - хор 

мүшелерінің тыныс алуларын қадағалап, түзету; 

- дикция мен артикуляция мәселелерін шешу, 

музыкалық көркемдік құралдарының алуантүрлілігін 

толығымен білу: Хорда ән салу – тыныс алу (тыныс 

алу тәсілдері), дыбыстүзушілік (дыбыс шабуылы, 

дыбысты жұмырландыру; -бас, кеуде және аралас 

резонаторларды қолдану; - түрлі тесситура түрлерін 

қолдану, хорлық дыбысталу тембрінің бірнеше түрін 

дамыту; дыбысты алып жүру; - түрлі штрихтарды, 

ансамбльдік дағдыларды меңгеру; -таза интона-

циялау, дыбыстық күйді ұстап тұру, дикциялық, 

артикуляциялық аппараттың қимылдауын дамыту, ор-

фоэпияны білу; - хор партияларын парақтан оқу.

КҚ 

АП 04

гигиенасының негіздері

Дауыс аппаратының гигиенасы 

және дауыспен жұмыс жасаудың 

өзіндік ерекшеліктерін білу, дау-

ыс аппаратын өз бетімен жұмысқа 

даярлай білу. 

Білімдер:

- дауыс физиологиясы мен гигиенасы негіздері;

- ең үздік вокалист педагогтар мен әншілердің ең 

пайдалы жаттығулары мен вокализдері: Ламперти, 

Дюпре, Гарсиа, Варламов, Панофки, Зейдлер, 

Конконе және т.б.

орындаушылық қызметте пайдалана білу.

БҚ 12

КҚ 

АП 05

Ән салудағы тіл мәдениеті ұғымы; 

орындалушы шығармадағы әдеби 

дыбысталу нормалары; орфоэпия, 

тілдік фонация заңдылықтары, дик-

циямен, ән салудағы дыбысты алып 

жүрумен жұмыс істеу.

Білімдер:

- ән салудағы мәнерлеп сөйлеудің ерекшеліктері; 

- орфоэпия мен дикция заңдары

Іскерліктер:

- поэтикалық және вокалдық шығармалардың 

мәтіндерімен жұмыс жасау; 

- нақты дикцияға қол жеткізу.

БҚ 6

КҚ 

АП 06

Хореография өнерінің тарихы; би 

элементтері мен хореографиялық 

машықтарды және би қимылдарына 

қажетті иілгіштік қасиеттерді дамы-

татын дайындық жаттығулардың 

жүйесі; олардың әнші жұмысындағы 

қажеттіліктері 

Сахналық қимылдар мен актерлік 

қиялды би суреттері мен актерлік 

этюдтер мысалында шыңдау. 

Білімдер:

- фольклорлық, классикалық, тарихи-тұрмыстық, бал 

билерінің негіздерін; 

- би элементтерінің негіздерін. 

- Қазақстан композиторлары классикалық 

операларының сахналарынан алынған қарапайым 

үзінділерді орындау; 

- хореографиядағы қазіргі заман бағыттарын пай-

далану; 

КҚ 

АП 07

ескере отырып балаларға ән салу-

ды үйретудегі түрлі мектептердің 

педагогикалық принциптері 

Опералық әншілердің ән салу 

мәнерінің ерекшеліктерін үйрету. 

Отандық музыкалық-педагогикалық 

мектепті қалыптастыру, жеке 

әншілерді тәрбиелеу. Атақты 

педагог академиялық ән салу 

әншілерінің тәжірибесін үйрену. 

Жас педагогтың жас музыкантты 

тәрбиелеудегі рөлі. Педагогикалық 

жұмыстың тәсіллдері. Орындаушы-

музыканттың қалыптасуын 

көрсететін маңызды белгілер. 

Оқушылардың табиғи дарын-

дарын бағалау мен дамы-

ту тәсілдері. Музыкалық мек-

тепте «Академиялық Ән салу 

(түрлері бойынша) сыныбындағы 

оқу процесін жоспарлау мен 

ұйымдастыру. Оқу жұмыстарының 

әртүрін өткізу әдістемесі. 

Балалар мен жасөспірімдерді 

оқытудың әртүрлі кезеңдерінде 

классикалық ән өнерінің түрлі 

жанрлары, стильдеріне жататын 

шығармалармен таныстыру. 

Білімдер: 

-атақты педагогтардың педагогикалық принциптері; 

-вокалдық тәрбие беру әдістері; 

- балалар дауысының ерекшеліктері; 

- әншілік тәрбиелеудік негіздері; 

- вокалдық жаттығулар 

- репертуармен жұмыс жасау кезеңдерін білу.

Іскерліктер: 

-оқу-тәрбиелік міндеттерді кешенді түрде шешу 

және оқышылардың қызметін жүйелі түрде тексе-

руп, бағалау; 

-оқу-тәрбиелік процессті жобалау; 

-оқушылардың музыкалық даму деңгейін болжау; 

-оқушылардың саналы шығармашылық қызметін 

қалыптастыру.

БҚ 3

3.1.3

3.1.11

Студенттің вокалдық репертуар 

бойынша өз бетімен жұмыс жа-

сау дағдыларын қалыптастыру. 

Балалар мен жасөспірімдерді 

оқытудың әр түрлі кезеңдерінде 

өтілетін түрлі жанрлар мен стиль-

дерге жататын шығармалармен 

танысу.

Білімдер:

- балалар дауысының дыбысталу ерекшеліктері және 

оны қорғау; - балалар дауысы мен оның дамуын 

тәрбиелеу әдістері. 

- жас ерекшеліктерін ескере отырып балалар дауы-

сының біртіндеп дамыту; - шығарманы үйрену мен 

орындау жоспарын құру; - ноталық материал мен 

аудиотасымалдағышпен жұмыс жасау;  - оқушы-

лардың жасына сай вокалдық ерекшеліктері мен 

дауыс аппаратының мүмкіндіктеріне қарай реперту-

ар таңдау.

БҚ 3

КҚ 

КҚ 

АП 09

Вокалдық орындаушылықты дамыту 

тарихының теориялық негіздері. 

Білімдер:

- Жеке вокалдық орындаушылық теориясының даму 

тарихының басты кезеңдері. Музыкалық стильдер 

мен бағыттардың ерекшеліктері. Вокал өнерінің, 

қазақстандық өнерпаздарды қос алғанда, атақты 

орындаушыларының шығармашылық жетістіктері. 

- алған білімдері мен дағдыларын орындаушылық 

қызметті қолдану. 

БҚ 3

3.1.8

Дирижерлік ету: дирижерлік 

қағыстың принциптері, тактілеу, 

дирижерлік етудің сызба-

лары. Дирижер – жетекші, 

ұйымдастырушы, педагог, 

тәрбиеші. Дирижерлік ету процесі, 

оның мәні, негізгі көркемдік 

құралдар. Дирижерлік етудің тех-

никасы, қолдардың автономиялық 

элементтері, қойылым тәсілдері, 

аяқталуы, ферматалар, үзілістер, 

түсірулер. Камертонмен жұмыс. 

Партитурамен жұмыс жасауға 

дайындық. Дайындықтарды өткізу. 

Дирижерлік техниканың негіздері: 

қолды сермеу, динамика,ырғақтық 

сурет, сыныпта партитура бойын-

ша дирижерлік ету. Жылдамдықты 

өзгерту, динамиканың барлық 

спектрі. Методика работы над хором 

«acappella» хорымен жұмыс жа-

сау әдістесмесі. Хормен дайындық 

жұмыс жасау. 

- дирижерлік етудің мануальдық құралдар әдістері, 

хор дыбысталуын меңгеру; - дамыған есту мәдениетін 

меңгеру әдістері; - түрлі құрамдағы хор ұжымымен 

жұмыс жасаудың практикалық негіздері; - хор шығар-

масын оқу мен қамту ережелері, авторлық мәтінді 

детальдық талдау жасаудың ережелері; 

- хормейстер 

ретінде даярлық жұмыс әдістері; 

- дирижерлік қол сермеуде шығарманың басынан 

бастап ұйымдастырылатын ырғақтық құрылымын 

көрсету; - хор шығармасының стилін, онрың тембрлік 

бояуын, динамика, агогикасын дирижердің қол сер-

меуімен көрсету; - хордың дыбысталуының түрлі 

сипаттамасын көрсету үшін керек түрлі штрихтарды 

меңгеру; - шығарманың вокалдық-хор қабілеттерін 

көрсететін әжұмыс жестін» пайдалану; - қателерді 

көріп, оларға талдау жасап және олармен жұмыс 

жасау; - өз орындауымен қызықтыру; - орындала-

тын шығармаға талдау жасау, теориялық білімдерін 

орындаушылық практикада қолдану; -хордағы 

орындаушылық саласындағы теориялық зерттеу 

еңбектерін, атақты музыканттардың ұсыныстары 

мен кеңестерін пайдалану; - шығарманы түрлі 

ұжымдармен орындауға салыстырмалы талдау жасау; 

- Түрлі стиль, жанр, форма, стильдерге жататын 

шығармалардан тұратын репертуарды жинақтау; 

- фортепианода «a

’

cappella» хорының әр түріне 

дықтарға тасымалдау жасау арқылы сүйемелдеу; 

- әртүрлі хор шығармаларына дирижерлік ету: 

«a

’

анода сүйемелдеуімен, бір уақытта хор партия-

ларын ән сала отырып (түрлері бойынша); - хор 

шығармаларының мазмұнынына эмоциялық-бейнелі 

түрде талдау жасау арқылы; - хорға арналған жазу-

дың жанр, стильін арынқтау, партитураның вокалдық-

хор ерекшеліктерін, музыкалық көркемдік-мәнерлік 

құралдарын; - хор шығармаларын орындаудың 

қиындықтарын көрсету (вокалдық, хор, дирижерлік);

- хор шығармаларымен жұмыс жасаудағы фортепиа-

нода ойнау машықтарын қолдану. 

КҚ 

АП 11

ақпараттан- операның құрылымы 

мен драматургиялық жоспары 

туралы хабардар болу; Әлемдік 

опералық жауһарлардың жеке 

опералық партияларын үйрену; 

Студенттің вокалдық опералық ре-

пертуармен өз бетімен жұмыс жасау 

дағдыларын қалыптастыру.

Білімдер:

опералық репертуардың жеке партияларын танысу 

көлемінде.

Іскерліктер: 

опералық репертуар туралы біледі; 

музыкалық материалды техникалық жақтан 

меңгеру (опералық ариялар мен опералардағы 

ансамбльдерді).

БҚ 1

БҚ 3

3.1.1

3.1.2

Сахналық көріністердің түрлері: 

психологиялық, физикалықе, 

сөздік, олардың органикалық 

тұтастығы мен байланысы; зейін, 

қиял, ұсынылатын жағдайлар, 

шиеленістер, Әртістік қабілеттерді 

дамыту, актерлік шеберлік 

элементтерін дамыту, актерлік 

шеберлік элементтерін музыкалық 

шығармамен жұмыс барысында 

меңгеру.

- сахналық қимыл-қозғалыс түрлерін; 

- сахналық алаңда актерлік жұмыс элементтерін. 

Іскерліктер: 

- сахналық қойылымдағы жеке немесе ансамбльдік 

шығармамен жұмыс кезінде актерлік шеберлік 

дағдыларын пайдалану; - музыкалық шығарманың 

мәтініне сай сахналық образ жасау.

БҚ 2

КҚ 

КП 01

Арнайы цикл сыныптарында 

алған білімдері мен дағдыларын 

педагогикалық жұмыста ұштастыру, 

оқушыларға білім беруді педаго-

гика негіздеріне ескере отырып 

ұйымдастыру, 

Ән салуды үйренетін оқышыларға 

сабақты ұйымдастыруда олардың 

жас ерекшеліктері мен дайындық 

деңгейін ескеру; 

Балалармен жеке көркемдік-

шығармашылық жұмысты 

ұйымдастыруда жас ерекшеліктері 

мен жеке тұлғалық ерекшеліктерін 

ескеру.

-жеке шығармашылық білім беру сыныбында жағ-

дайға педагогикалық талдау жасау; -тұлға және 

адамдар арасындағы қарым-қатынастар жайында 

теориялық мәліметтерді педагогикалық қызметте 

пайдаға асыру; -музыкалық (вокалдық) әдебиетке 

педагогикалық талдау жасау; -арнайы әдебиетті 

пайдалану; -оқушының дауысына қатысты маңызды 

сипаттаманы анықтау және оны одан әрі дамытуды 

жоспарлау.

-тәрбие мен білім беру теорияларын тәжірибеде 

қолдану; -мектеп жасындағы балалармен жұмыс 

жасаудағы психолого-педагогикалық ерекшеліктерді 

ескері; -педагог тұлғасына қойылатын талаптар; 

-шығармашылық және педагогикалық мектеп-

тер, дауысты қоюдың қазіргі заманғы әдістері, ар-

найы пәндерді оқыту (вокалдық пәндер); -Балалар 

музыкалық мектептерінде, Балалар Өнер мектеп-

теріндегі педагогикалық (вокалдық) репертуар;

-Жалпыбілім беру мектептерде, қосымша білім 

беретін мекемелерде оқу құжаттарын жүргізу ретін 

ұйымдастыру.

БҚ 3

3.1.3

3.1.11

АП 01

Дауысты қою мен дамыту; дыбы-

сты шығару негіздері, тыныс алу 

техникалары; мәтінмен жұмыс жа-

сау, орындайтын шығармаларына 

актерлік түрлену жасау, репертуар-

ды меңгеру. 

Білімдер: 

-халық әнін орындау мәнері мен (ашық, тілдік) оған 

регистрлерді қосу арқылы қол жеткізу; 

-халық әр шығару ерекшеліктері, оның өзіне тән 

көркемдік құралдары, ән салу жанрлары мен 

диалектерінің алуан түрлілігі; 

-халықтық ән шығармашылығының өзіндік ерекшелігі.

Іскерліктер: 

-берілген халық әуендері негізінде өз ойынаша 

түрлендіру.

БҚ 1

БҚ 3

БҚ 5

3.2.1 

3.2.2

3.2.8

Шығарманы ансамбльдік орын-

дау түрлері; қарапайым вокалдық 

шығармалар негізінде ансамбльдік 

ән салу ерекшеліктерін үйрену 

(дуэттер, трио, шетел, орыс және 

қазақстандық композиторлардың 

операларынан үзінділер); 

ансамбльдік ән салу техника-

сын қиындату; мем, емтихандық 

бағдарламаға дайындық: халық 

әндері, қазақстандық классикалық 

опералардан 2-3 үзінді. 

Білімдер: 

-негізгі вокалдық жанрларға жататын шығармалардан 

тұратын ансамбльдік репертуарды біледі; 

-вокалдық ансамбльдегі дауыстардың мүмкіндіктерін; 

-вокалдық ансамбльдың дайындық жұмыстарының 

ерекшеліктерін. 

- орындаушылық қызметтің түрлі жанр, стиліне жата-

тын шығармалардан тұратын ансамбльдік репертуар-

ды пайдалану; 

-орындаушылық қызметте ансамбльдік 

орындаушылықтың ерекшелігін қолдану.

БҚ 1

БҚ 2

БҚ 4

КҚ 

КҚ 

АП 03