Футбол — салауатты өмірдің көпілі І2030 '
жүктеу/скачать 1,91 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «ОМЫРТҚА ЖОТАСЫ» тақырыбына арналған ашық сауалнама оҢайАҚашкызымүхАМБАЕВА
II В А Л Е О Л О Г И Я С витамині - капуста,^ лимон, \ қарақат, \ еңбек қабілетін алма, \ кушейтеді, бүлдірген,
қызанақ
/ сақтайды, Д витамині - балықтың бауыры , мен іш майында, \ бауырда, сүйекті қатайтады, жүмыртқаның тісті сақтайды сары уызында кездеседі К - филохинон - ағза клеткасын нығайтады. Е - токоферол - урлақ әкелу үшін қажет. Н - биотон ақ капустада болады. Ол теріні, шашты қорғайды, нығайтады. 2-жүргізуші: Міне, достар, осындай дәрумендер болады екен, оны біліп, қолданып жүріңдер. Енді витаминдер туралы бізге келесі оқушы айтып берсін. 14-оқушы: Витаминдер - тірегің, А, В, С, Д, Е деп аласың. Ж етпесе бірі оның, Ауырып та қаласың. А-сы қажет көзіңе, В жүйкені нығайтар. С-дан микроб безінер, Д - сүйекті нығайтар. Витаминдер түрағы, Түрлі тағам қурамы А - болады асқабақ, Өрік, қызан, салатта В - балық, картоп, ас буршақ, Сиыр еті жаңғақта С - қарақат, алмүртқа, Кивиге тән танылар. Д - сүт пенен жүмыртқа, Ірімшіктен табылар 1-жүргізуш і: Міне, д остар, витамині бар осы аталған тағамдарды көп жесең, ауру өзі-ақ қашып кетеді. Салауатты өмір сүру дегеніміз тек арақ ішпеу және темекі шекпеуден ғана турмайды Оның басты бөлігі - дене ш ы ны қты ру болуы шарт. Ә сіресе, айнала, қоршаган ортамыздың экологиялық апатқа ұшырап, күн көру қамымен әр адам ны ң жүйкесі күйзелген заманда, әрбір адам күнд ел ікті дене ш ы н ы қты р ы п , с п о р т п е н ш ү ғы л д а н ы п қана
денсаулығын ойдағыдай сақтай алады, 2 -ж ү р гіз у ш і: Д е ч е ш ы н ы қты р у б ұ л ш ы қ етті н ы ға й та д ы , б у ы н д а р д ы ң с о з ы л ғы ш т ы ғы мен с ің ір л е р ін ің б е р ік т іг ін с а қ т а й д ы Т ү л ға н ы сы м баттанды рады Қан айналы м ы н ж ақсарты п, жүрек еттерін өсіріп, күшейтеді және екпенің тыныс алу көл ем ін а р тты р а д ы . С ал м ақты ж еңілдетіл, сем іруден сақтайды . Ac қоры ту м үш елеріне игі ықпал жасайды. Ж үйке жүйесін тыныштандырып. тежелу және қозу үрдістерінің байсалды жүруіне ықпал етеді. Салқын тиюден болатын ауруларға қарсы түру қабілетін күшейтеді. Дене шынықтыруға суды ң да пайдасы орасан зор. Ендеше, келесі оқушылар судың пайдасы туралы не дер екен? 15-оқушы: Су - тіршілік негізі, Онсыз өмір сүрмейсің Гигиена егесі - Су деп және білгейсің. Су - табиғат байлығы, Өзен, көлге барғайсың. Кемі 2 рет әр күні, Суға түсіп турғайсың 16-оқушы: Үйде ванна, душ болса, Салқын сумен құйынғын. Ыстық сумен жуынсаң, Суық сумен шайынғын Су сергітер денеңді, Онымен дос болғайсың. Судан кейін сен енді, Ісіңді оңай жалғайсың 1 -ж ү р гіз у ш і: Д е н е ш ы н ы қт ы р у ға б и д ің де, а к р о б а т и к а н ы ң да ү л е с і м ол О лай б о л са , ұлдардың орындауында акробатиканы тамашала- ңыздар.
2-жүргізуші: Қыздардың орындауында би. 1 -жүргізуші: Денің сау болсын десең, күн тәртібін де дүры с пайдалан. Ол сенің уақытыңды тиімді қолдануға үйретеді. Олай болса, Күн тәртібі - жұмыс пен, Дем алудың кестесі. Пайдасыз бос жүріспен, Бір күнің де өтпесін. 2-жүргізуші: Сақтау үшін тәртіпті, Бөлу керек уақытты. - уйқыдан туруға, - мектепке баруға, - біраз дем алуға, - далада болуға, - ішугетамақты, - дайындап сабақты, - сыртта ойнап келуге, - теледидар көруге, - кітап та оқуға, - уйықтауға, жатуға. 1-жүргізуші: Осы айты лған талаптарды толық орындасаң, деніңнің сау болатыны ақиқат. 2-жүргізуші: «Дені с а у д ы ң - жаны сау» атты ашық тәрбие сағатымыз осымен аяқталды. Салауатты өмір сүрейік, достар! Салауатты өмір - денсаулық кепілі.
- Қалай ойлайсы ңдар, достар, денсаулықтың кепілі - салауатты өмір салтын ұстану қиын ба?! 12 №5/2010 В А Л Е О Л О Г И Я “ rD e n e a ы м , п о e t n t i p h i ff M. ДОСМАҒ АНБЕТОВА, №54 мектеп-лицейінің бастауыш сынып мүғалімі, Астана қаласы Сабақтың мақсаты: Б іл ім д тік мақсаты: кн тәртібін саңтауга, өзін қадірлеп, өз денсаулығын басқара білуге үйрету; Д а м ы ту ш ы л ы қ м а қса ты : оқуш ы ны өз д е н с а у л ы ғы н а ж а у а п к е р ш іл ік п е н қарауға
тәрбиелеу; Тәрбиелік мақсаты: өз денсаулығын сақтаудың, денені жаттықтыру мен қозғалыс белсенділігінің маңыздылығын түсіндіріп, соған тәрбиелеу. Сабақтың түрі: ертеңгілік. Қ олданы латы н әдіс: сұрақ-жауап. К өрнекілігі: мақал-мәтелдер, сөзжүмбақ, нақыл- сөздер, жұмбақтар. Кейіпкерлер: Ақыл, Сырқат, Еріншек, Денсаулық патшасы,
Денсаулық сақшысы, Денсаулық достары. Қатысушының міндеті: есте сақтау қабілетін және шығармашылық белсенділігін арттыру. Мұғалім: - Қүрметті үстаздар, оқушылар, “Д енсаулы қ достары” атты ертеңгілікті бастауға рұқсат етіңіздер. Д е н са ул ьіқ - өм ір ж а л ға сы ны ң сә ул е сі, өз саулығыңа қамқор болсаң, жаныңа үнемі сәттілік серік болады. Ал, егер менің сөзіме нанбасаңыз ақылды тыңданыз. Ақыл: Уа, халқым, назар аудар денсаулыққа, Өмірде бақыттысың денің сауда. “Денсаулық - терең бақыт" деген сөзді Құр айтпаған ұлы Абай данамыз да. Денің сауда күштісің бүл әлемде, Денің сауда сүлусың жер бетінде Сол мықты денсаулықтың арқасында Жетерсің әлі талай бақыттарға Ал, өмірдің қымбатты, асылы - денсаулықтың қадірін түсін б е ге н Е рінш ек Д е р т ауылына тап болады Осында жүрген Сырқат жаңа досының пайда болғанына қуанып, Еріншектің жан-тәнін аш айдаһардай жей береді. Сырқат: Арпалысып, күні-түні күресіп, Мен түрамын аузымды ашып тіресіп Шыбын жанда шама жоқ күресуге. Минут сайын барамын мен және меңдеп. Еріншек: Денсаулық- ен байлықтың бал-бүлағы, Қайда, қане бал-бүлақтың шамшырағы? Кеудеде жан еліріп, дем беретін, Жан бар ма өмірімді көркейтетін? Денсаулық патшасы: Ауру төнсе, кең дүние тар қылмақ, Денсаулықтан адамға не бар қымбат Денсаулықтың қорғаушысы боламын деп, Дәрігерлер берген Отан алдында ант - Ауырмау үшін не істеу керек? - Таза жүріп, д үры с там ақтаны п, уақытылы демалып, денені шынықтырып, жат әдеттен аулақ болу керек. Денсаулық қашанда алтынға тең, Болады болашағың жарқын да кең. Андамай жақын болсаң арсыздықпен, Ойлан, көп тасымай ақылға кел - Денсаулық сақшысы кайдасын"? Еріншекке көмек керек, достарыңды ерте бар Дерт ауылына. Денсаулық сақшысы: Дерт меңдеп, айналмасын ішке жара, Ем тауып, оны зерттеу үлкен сала. Денсаулықтың достары, сақшылары, Қайғыға орын бермес тауың дана - Еңбек, Күн, Ас, Су, ¥йқы, Ауа, Тазалық, Күтім, д е н с а у л ы қты ң д о ста р ы қа й д а с ы ң д а р ? Д ерт ауылына барып, Жолға шығалық. Е рінш екті қүтқаруы мы з қажет. Тазалық Су
д остары Күтім
¥йқы Денсаулық достары: Дертке дауа іздейміз, Ізденісті үзбейміз Дерт ауылын мекендеп, Сырқатты біз жеңеміз. Сейтіп, олар Дерт ауылына келеді. Бүл Дерт ауылы өте қараңғы екен, мүнда денсаулықтың қастары да бар, халыққа зиянын шашып, өздерінің арам
л и ғы л д а р ы н ж үзе ге асы ры п жүрді
Денсаулықтьщ қастары - Ластық, Жалқаулық, Арақ, Т ем екі. Д е р т а уы л ы н ы ң патш асы - Сырқат денсаулықтың достарымен ашық айқасқа кіріседі. Арақ
Темекі Жалқаулық Ластық Сырқат: Бүгінгі күн қорқыныштың базары, Азап пенен ауруда елдің назары. Еріншектің әбден түсіп ажары, Қайраты да өшіп оның барады.
13
В А Л Е О Л О Г И Я Денсаулық сақшысы: Ж адыраған жанымыз бар, Жан дауысты әніміз бар Ауырғанда беретін Шипа дәрі, қанымыз бар. - Сырқат, біз ө з ің е ж ә н е Е р ін ш е к к е ж а л пы денсаулыққа эсер етер зиянды заттардың зардабы туралы айтып, санасына сәуле қуйып, салауатты өмір салтына тәрбиелесек дейміз. Бізге мүмкіндік бере гөр, жас балғынның өмірін қима Сырқат: Ж арайды, тыңдалық. Ауа: Дерттердің түрлері бар мыңнан асқан, Кейбірі жабысады бала жастан. Асқазан, бүйрек, бауыр, өкпелердің, Дерт шалып қабынады жамап астан. Күтім: Темекі тамырыңды тарылтады, Ішкілік ар-ұяттан арылтады Арақпен жақындасып достасқаның, Жүрдай боп адамдықпен қоштасқаның. Тазалық: Дос бол, сабын сумен сен, Жиі-жиі жуын сен: Таңертең де, кешке де, Жуын күндіз, түсте де, Жуын тамақ алдында, Жуын тамақ соңында, Жуын үйықтар кезінде, Жуып турғын мезгілде. Шыныққан шымыр денеміз, Күн сайын өсіп келеміз. “Денсаулық - 5, сабақ - 5" деп рапорт береміз! Сырқат: Қыспағына нарықтың арықтамай, Деме әсте нарықтан тарықтым-ай. Адал болып, еліме қызмет етіп, Жүру маған арман ғой жарықтық-ай - Дерт ауылын басқарып, бүкіл адамзатты ауруға шалдықтырып, болашақтың дамуына кедергі келтіру маған үнайды дейсіңдер ме? Барлық аурудың пайда болып, одан әрі өрши тү суін е а д а м за тты ң өзі кін ә л і С а л а уа тты өм ір салтын сақтам айды , ауруға тап болған соң ғана дәрігерді іздейді Денсаулық сақшысы: Иә, айтпақшы, Еріншекке дәрігер керек. Д әрігер қайда? Ақ халатты абзал жандар көмекке келсе, нүр үстіне нұр болар еді. Бір мезет Аққу көлде керілетін, Арудай ғажап әсем көрінетін. Назданып су бетінде ыршып алып, Ж ылжуға кербез сұлу ерінетін. Сырқат: Дәрігердің жүрегі кең, пейілі ақ, көңілі ақ Д әрігер ақылы - б ө л м е нің іш інде жасырулы, б а с ы н д а д е н с а у л ы қ т ы ң қ а д ір ін т ү с ін б е г е н ж аранд ар, д ә р іге р д і қаж ет етіп қа л д ы ңд ар ма? М енің ш а рты м бар, б іл ім д е р ің д і байқал көргім келеді Осы сауалыма жауап берсеңдер, Еріншекті де, д ә р іг е р д і д е б о с а т а м ы н . С а л а у а т ты ө м ір салтының ф ормуласы қандай? Денсаулық достары: Сау дене, азат ақыл, адал көңіл. Үшеуімен бақытты болады өмір. Міне, формуласы осындай. С ы р қ а т : Ж а р а й с ы ң д а р , к е л е с і м ына сөзжумбақты шешіңдер. Дені саудың . сау? (Жаны) Есту мүшесі - (Құлақ) А, В. С, Д, Е деп нені атаймыз? (Витамин) Сырқат: Балалар, дені сау, қүрыш білекті, батыл жүректі, салауатты өмір салтын орнықтыруға дайын ұрпақ болып өсіңдер Бостанды қ бердім, азаттық тіледім, зор байлық денсаулықты қадір тұтыңдар, бағалаңдар. Денсаулық сақшысы (Еріншекке қарап); Бүл өмірде не керек? Дұрыс сөйлеп, дүры с жүру керек Ішімдік ішпей, шылым шекпей, Денемізді шынықтыру керек. Ерте тұрып, Кеш жатып, Естігенге еліктемей. Ерінбей еңбек ету керек, Бәрінен де салауатты өмір керек Тазалықты сақта, спортпен шүғылдан, Дәрумендерді іш, дүры с тамақтан. Еріншек: Іс істесең әдеппен, Ш ырайлы жүзің, көрік - бет. Ж иреніп жаман әдеттен, Салауаттылықты серік ет. Қалмайсың сонда үятқа, Ж етесің барша мүратқа. Ақыл: Ертеде бір ақж үрек шалдан жануарлар д үн и е д е ж а м а н д ы қ неден б о л аты ны н сүрайды , қанша уақыттан бері кеңес құрып отырған аңдар ж ам анды қты ң аш ты қтан, м ахаббаттан, мінезден, қорқақтықтан болатынын айтып, шешім таба алмай отырған сәтте ақсақал: - Ж амандық аштықтан да емес, махаббаттан да емес, м інезден де ем ес, қорқақты қтан да емес, б із д ің к ө р іп ж ү р ге н а з а б ы м ы з д ы ң б ә р і, жамандығымыздың бәрі - біздің тәнімізден Аштық, махаббат, ж а м а н м інез, қо р қа қты қ - бәрі тәнге байлаулы, тәннен өсіп, өнеді. Олар - тәннің асырап өсірген балапандары. Сондықтан, тәнді таза үстау керек, - деген екен. Тән тазалы ғы ны ң ережесін үнемі сақтап жүру керек. М ү ға л ім : Д е н с а у л ы ғы м ы з д ы с а қта у өз қолымызда. 1-оқушы: Дені саудың - жаны сау. Өшпейтін өмір жоқ, Сынбайтын темір жоқ. Емнің алды - ецбек. 2-оқушы: Т а з а л ы қ - саулық негізі, Саулық - байлық негізі. Саулық қайда, сүлулық сонда. 3-оқушы: Ауырып жазылған жан - олжа, Ж оғалып табылған мал - олжа. Елемеген ауру жаман, Ескермеген дау жаман. Жан ауырса - тән азады, Қайғы басса - жан азады. 14
В А Л Е О Л О Г И Я «ОМЫРТҚА ЖОТАСЫ» тақырыбына арналған ашық сауалнама оҢайАҚашкызымүхАМБАЕВА, №15 С Карабалин атындағы м ектептің валеология пәнінің мүғалімі Атырау облысы, Ж ы лы ой ауданы, Құлсары қаласы № Сұрақтар Жауаптар 1. Неше жастан бастап, омыртқаларын күтіп, дамыту керек? 11-12 жас 2. Қаңқаның басты қызметі неде? Ми мен ішкі мүшелерді қорғау 3. Жүріс-тұрыс, жүгіру, секіру кезінде күшті жеңілдету ушін омыртқа қандай формада болуы керек? Омыртқа S әрпі тәрізді формада 4.
Шеміршек, буындар, байламдар 5. Омыртқа жотасының аурулары неден туындайды? Омыртқа аралық дискілердің бүзылуынан 6. Мойын мен бел тустарының алға қарай ойысуы не деп аталады? Лордоз 7. Кеуде мен құйымшақ жотасының сыртқа тебуін не деп атайды? Кифоз 8 Омыртқа жотасы қисайғанда жасалатын қажетті ем түрі. Емдік гимнастика 9. i Омыртқа жотасы ауыратындар ушін төсек қандай болуы керек? Қаттылау, әрі тегіс, жастық аласа болуы керек 10.
Спорттық ойындардың ішінде қайсысы пайдалы? Суда жүзу, ескек есу 11. " "
...... ' ” " Сабаққа дайындалып, сурет салғанда әр 20 минуттан соң неше түзету жаттығуларын жасау керек? 2-3 түзету жаттығулары 12. Дәрігер нусқауымен баланың жасына байланысты неше рет, неше минуттан шомылу керек? Күніне 2 рет, 5-15 минут 13. Ауыратын балаларға не істеуге рұқсат етілмейді? Велосипед тебуге, секіруге. ауыр зат көтеруге болмайды 14. Еңкейген қалыпта 15-20 минут жүмыс істесең неге күш түседі? Беліңіздің тері бүлшық етіне 15.
Омыртқа жотасын емдейтін дәрігерді не деп атайды? Ортапед
16. Омыртқа жотасы неше жерден иіледі? 4 жерден иіледі 17.
Омыртқа жотасының қисаюы неге эсер етеді? Ішкі мүшелердің іс- әрекеттеріне эсер етеді 18.
Әрбір омыртқа неден түрады? Денеден және өсіндіден түрады 19.
Омыртқалардың түзілуінен не түзіледі? Жүлын, жүлын өзегі түзіледі 20. Омыртқа жотасы нешеге бөлінеді? Мойын, арқа, бел, сегізкөз, құйымшақ Валеология Денсаулы қ және өмірлік дагдылар 1 5
В А Л Е О Л О Г И Я «ТЫ Н Ы С АЛУ» тақырыбы бойынша сұрақтар № Сурақтар Жауаптар 1 Ағзадағы газ алмасу не арқылы жүзеге асады? Альвеола 2. Ересек адам бір минутта қанша рет дем алады? 16-20 рет 3. Қалылты дем алу кезінде өкпеге келетін ауа көлемі қандай? 300-400 мл 4 Ересек адамда өкпенің тіршілік сыйымдылығы қаншаға тең? 4-5 литр 5. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы неге байланысты? Бойына, денсаулығына, жынысына, көкірек көлеміне байланысты 6. Газ алмасу процесі қайда жүреді? Өкпеде ■ 7. Тыныс алу дегеніміз не? Сыртқы орта мен ағза арасындағы газ алмасу 8. Тотығу кезінде ағзадан шығарылатын зат? Су, көмірқышқыл газ 9. Оң жақ өкпе сол жақ өкпеден неше пайыз үлкен? Шамамен 10% 10.
Көмей қай омыртқа тұсында орналасқан? . 4-6 мойын омыртқа түсында 11. Өкпе қайда орналасқан? Кеуде қуысында орналасқан. Өкпе - көкірек қуысын толтырып тұратын жүп ағза 12.
Өкпенің қанша беті бар? Төменгі, сыртқы, ішкі 13. Өкпе қақпасы қай бетте болады? Ішкі бетте 14.
Өкпе қакпасы арқылы өкпе ішіне не кіреді? Бронхы, қантамырлар, нервтер 15 Оң және сол өкпе неше бөліктен тұрады? Оң өкпе үш бөліктен, ал сол өкпе екі бөліктен тұрады 16. |
Ауа тазалайтын, ылғалдайтын, жылытатын қантамырларына бай 17. Қалыпты дем шығарып, күш жұмсау арқылы шығарылатын ауаны қалай атайды? Қорлық ауа 18.
Өкпеде қандай ауа болады? Қалыпты, қосымша, қорлықауа 19. Тыныс алу орталығының қызметі неге байланысты өзгереді. Қанның химиялық құрамына байланысты 20. Қан құрамындағы көмір қышқылының концентрациясы неге байланысты Өкпеде ауаның сыртқа шығарылуына байланысты
В А Л Е О Л О Г И Я Көру м үш есінің қу р ы л ы с ы Ләззат И б р а им ж а нқы зы АУҒАНБАЕВА, Үшарал орта мектебінің валеология пәнінің муғалімі, Алматы облысы, Панфилов ауданы С абақты ң м ақсаты : 1. Білімділік: көру мүшесі - кездің құрылысы, қызметі, жүйке жүйесінің орталығы, гигиенасы, көз ауруларының алдын алу, көрудің маңызы жөнінде білім беру; 2 Д а м ы т у ш ы л ы қ : с е з ім м ү ш е л е р і, а н а - лизаторлар, жүйке жүйесіндегі басқару орталығы, маңызы, сезім м үш ел ер ін ің гигиенасы жөніндегі білімдерін анықтау; 3.
Тәрбиелік: оқушыларды салауатты өмір сүруге, э с т е т и к а л ы қ т а л ға м ы н а р т т ы р у ға , қо р ш а ға н ортаның тазалығы сақтауға баулу, тәрбиелеу. С а б а қ т ы ң ә д іс і: с у р а қ -ж а у а п , ә ң гім е л е с у , баяндау, түсіндіру, сынақ. С аб ақты ң түр і: модульді оқыту әдісі. П ә н а р а л ы қ б а й л а н ы с : биология К ө р н е кіл ікте р і: тірек-сызба нұсқалары, модуль сызба нұсқалары, суреттер, көздің қүрылысы, көз бұлшық еттері, жүйке жүйесі. I. ¥ й ы м д а сты р у кезеңі: а) Амандасу; ә) Түгендеу; б) Сабаққа жүмылдыру; в) Тазалыққа мән беру. Үйге беріл ген та п с ы р м а н ы сурау: 1 Терінің құрылысы, бөлімдері, қабаттары 2 Терінің қосындылары. 3, Терінің қызметі. 4 Терідегі химиялық заттар. 5. Теріні күту гигиенасы, 6, Тері аурулары, алдын алу шаралары. 7 Ж алаң аяқ жүрудің жағымды әсері. III. Үй та п с ы р м а с ы н ңо ры ты нды лау. Тері басқа мүшелермен және жүйелермен қан
тамы рларымен, ішкі мүш елермен, орталы қ жүйе жүйесім ен, эндокринді бездерм ен, ағзадағы зат а л м а су ж ә не и м м у н д ы қ п р о ц е с т е р м е н ты ғы з байланысты. А н а т о м и я л ы қ т ү р ғы д а т е р ін і м ы н а н д а й бөлімдері ажыратады: 1. Эпидермис - терінің беткейлік бөлімі. Ол бес жасуша қабат: мүйізшелі, жылтыр, дәнді, тікенекті, базальттан тұрады, 2 Дерма, немесе ө з і н д і к
тері, талшықтардан, дәнекер тінінің заттарынан және ұлпалы жасуша- лардан түрады 3 Тері асты клетчатка талшықты каркастан және м ай ж а с у ш а л а р д а н тұ р а д ы , О ны ң қа л ы ң д ы ғы өзгермелі. IV. Б екіту (сүрақ-жауап арқылы). - Көру мушесінің орны. - Көру мүшесі - көздің қурылысы. - Қорғаныс жабдықтары. - Көру мүшесінің қызметі - Ж үйке жүйесіндегі басқару орталығы - Көру мүшесінің гигиенасы. - Көрудің бүзылуы, көздің шаршауы V. М ақсат қою : - Көру м үш е сі - кө зд ің құр ы л ы сы , қы зметі, гигиенасы, жүйке жөніндегі орталығы, гигиенасы, көз аурулары, қорғану, алдын алу шаралары, көздің маңызы жөнінде білім қалыптастыру. - Көздің қурылысы. - Көз алмасының қурылысы, көз бүлшық еттері, қорғаныс жабдықтары, мидағы көру орталығы, көру талшақтары. - Көру анализаторының қызметі, тірі ағза үшін қерудің маңызы. - Көру мүшесінің гигиенасы. - Керудің гигиенасы, бұзылуы. - Көзді күту саулығы, аурулары VI. Жаңа са б а қты м еңгерту: Көру мүшесі төрт негізп бөлімдерден тұрады: 1. Оптикалық жүйе, оған қасаң қабық, хрусталик және шыны тәрізді дене жатады. О птикалы қжүйенің негізгі қызметі торшада бейнені пайда болдыру. жүктеу/скачать 1,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|