Нуржігіт Алтынбеков



Pdf көрінісі
бет8/91
Дата16.05.2023
өлшемі1,09 Mb.
#93891
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   91
Байланысты:
Гиста шпор сурактар(Банда-2курс)

Нуржігіт Алтынбеков 
2) автономды (вегетативті) болып бөлінеді. 
Жалпы нерв жүйесінің бір бөлігі болып табылады . Ағзадағы висцеральды қызметті реттеп 
отырады . Бұл жүйе ас қорыту жүйесіндегі мүшелердің секрет бөлу процесін , қанның қысымын , 
дененің жылуы мен зат алмасу процесстерін реттейтін жүйе .
Внж физнологиялық ерекшеліктері мен морфологиялық жағынан екіге жіктеледі :

симпатикалық

парасимпатикалық . 
Бірақ жалпы екі жүйе де ағзадағы мүшелерді нервтендіруге қатысады . Вегетативті нерв 
жүйесінің орталық бөлігі болып табылатын , ол бас миы мен жұлында орналасқан ядролары , ал 
шеткі бөлігіне ядролардан шығатын нерв бағаналары , ( талықтары ) түйіндері мен нерв ұштары 
жатады .
Вегетативті нерв жүйесінің орталық бөлім ядроларының, экстра- және интрамуральді 
ганглийлердің құрылысы 
Экстрамуральды ганглия паравертебральды форма симпатикалық магистраль симпатикалық 
бөлімге жатады. Превертебральды форма мүшелер айналасындағы симпатикалық және 
парасимпатикалық бөлімдерге жатады 
Паравертебрильды ганглий омыртқа жотасының екі жағында , ал превертебральді ганглий құрсақ 
аортасының алдын ала орналасып , көптеген тармақтарға бөлінеді . Бұларды жоғарғы және төменгі 
шажырқай ганглийлері дейді . 
Интрамуральды өрімдер көбінесе ас қорыту мүшелерінде , жүректе , қуықта кездеседі . Құрамында 
үш түрлі жасушалары ( нейрондары ) болады : Аксоны ұзын эфферентті ( 1 - типті ) – бұларда өте 
қысқа көптеген дендриттер болады , ал аксоны ұзын болғандықтан ганглийден алыстап кетеді . 
Тең өсінділі афферентті нейрондары ( 18 - типті ) өсінділерінің қайсысы аксон , қайсы дендрит 
екені байқалмайды , бірақ бұл өсінділер нейрон денесінен алыс орналасады . Көптеген 
зерттеулердің арқасында бұлардан шыққан аксон - типтегі нейрондармеи синапс түзетіні 
анықталған . Ш – типті ассоциативті нейрондар . Бұлардың өсінділері көршілес жатқан 
нейрондардың дендриттерімен байланысын синапс түзеді . 
8. Cенсорлы жүйе (сезім ағзалары). Классификация. Рецепторлы бөлімдердің жасушалық 
ұйымдасуының жалпы принципі. Нейросенсорлы және сенэпителиальді рецепторлы жасушалар.
Нерв жүйесі екі бөлімнен тұрады: 
1) перифериялық; 
2) орталық 
Перифериялық нерв жүйесі-1) нервтер 2)нерв түйіндері3) нерв ұштары болып бөлінсе, 
Нерв түйіндері (ганглийлер) - орталық нерв жүйеден тыс орналасқан нейрондардың шоғырлары: 
1)сезімтал(сенсорлы) 
2) автономды (вегетативті) болып бөлінеді. 
Сезімтал (сенсорлы ) жұлын нерв түйіндері жұлынның артқы мүйіздерінің бойында орналасады.
Ағзадағы сезу мүшелері сыртқы ортаның әртүрлі әсерлерін қабылдап , нақты бір жүйемен ( 
кодирявания ) өңдейді де , оны нерв сипап импулъсіне айналдырып , өткізгіш жолдары арқылы ми 
қыртысына , қыртыс астына беріп , одан субъективті сезім түрінде жауап алады . Сонымен қоса 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   91




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет