Патологиялыќ физиология оќытады:
-ауру организмніѕ ќўрылымдыќ
ерекшеліктерін
-сау организмніѕ негізгі жїйелік ќызметін
-ауру организмніѕ метаболизмдік їрдістерін
+аурудыѕ жалпы пайда болу заѕдылыќтарын, дамуын, аєымын жјне салдарын
+аурудыѕ негізінде жататын себебін жјне биохимиялыќ бўзылыстар мен ќызметтер механизмдерін
+ауру кезінде ќызметтердіѕ бўзылысы жјне оныѕ ќайта ќалпына келуі, икемделу тетіктер механизмін
-адамныѕ санасын жјне психикасын, сонымен ќатар іс-јрекетін
-тірі организмніѕ ґз-ара ќатынасы бір-бірімен, ќоршаєан ортаєа жјне оларєа адамныѕ јсері
Типтік патологиялыќ їрдістер(процес болып табылады):
+гипоксия
+ќабыну
-атеросклероз
+ґспеніѕ ґсуі
-асќазан ойыќ жарасы
-пневмония
-кїйік
-ќан тамырлардыѕ тромбозы
Жануарларда эксперимент жасау јдістерініѕ негізгі мїмкіншіліктері:
-шизофрения
+организмге жаѕа дјрі-дјрмектердіѕ јсерін
+аурулардыѕ емге жатпайтын тїрлері
-аурудыѕ субъективті белгілері
+ауру дамуына сыртќы ортаныѕ жаєдайлыќ јсері
-бронхиалды демікпе
-гипертониялыќ ауру
-асќазан обыры
Жалпы нозология оќытатын ілім:
+аурудыѕ аєымын жјне салдарын, даму механизмдерін
-патологиялыќ жаєдайда тіндер мен аєзаларда типтік ґзгерістерін
-жїйелер мен аєзалар ќызметініѕ бўзылыстарыныѕ аєымын жјне жалпы заѕдылыќтарын туындауын
+ауру туралы жалпы ілім
-ќан тїзуші жїйедегі бўзылыстарды жјне олардыѕ ерекшеліктерін
+аурудыѕ даму себебін жјне пайда болуын
-типтік патологиялыќ їрдістерді
-тўќымќуалаушылыќ аурудыѕ даму себебін жјне механизмін
Ґлімніѕ кезеѕдері болып табылады:
-жасырын кезеѕ
-продромалды кезеѕ
+преагоналды кезеѕ, агония
-рецидив
-клиникалыќ белгілердіѕ айќындалу кезеѕі
-ґліктік даќтардыѕ пайда болуы
+клиникалыќ ґлім
+биологиялыќ ґлім
Аурудыѕ соѕы, салдары болып табылады:
-эректилді саты
-торпидтік саты
+созылмалы тїрге ауысу
+толыќ сауыєу
+биологиялыќ ґлім
-ремиссия
-агония
-ауру алды
Эксперименталдыќ јдісті ќолдануды шектейтін факторлар:
-адам жјне жануар организміндегі ќўрылымдаєы айырмашылыќ
-адам жјне жануарлардаєы зат алмасулыќ айырмашылыќтары
-адам жјне жануарлардыѕ ґмір сїру ўзаќтылыєыныѕ айырмашылыєы
эксперименталдыќ жануарлардыѕ бастапќы денсаулыєыныѕ аныќталмауы +адамныѕ јлеуметтік табиєаты
+адамныѕ кейбір ауыруларын жануарларда ќайталауєа болмайды
+жануарларда екінші сигналдыќ жїйеніѕ болмауы
-аурудыѕ бастапќы сатысынан соѕєы сатысына дейін байќауєа болады
Патологиялыќ серпіліс - бўл:
+ќоздырєышќа организмніѕ ќысќа мерзімді тўраќсыз жауабы
-баяу дамитын, тўраќты їрдіс (процес немесе оныѕ салдары
+организмніѕ ќандай да бір јсерге ќысќа мерзімді ерекше серпілісі
-ќўрылымдар мен ќызметтердіѕ жаєымсыз ґзгерістері
+стресс кезіндегі уаќытша сјйкессіз психоэмоциялыќ жаєдай
-аурудыѕ рецидиві
-аурудыѕ асќынуы
-жиі ґзгеріп тўратын ќоршаєан орта жаєдайына тірі организмніѕ бейімделуі
Заќымданєан тіндерде ќорєаныштыќ-бейімдеушілік пен патологиялыќ серпілістер бірлестігі -бўл:
-патологиялыќ серпіліс
+патологиялыќ жаєдай
+патологиялыќ їрдіс (процес
-ауру
-симптом
+ауруєа ќарсы «физиологиялыќ ґлшем»
-патологиялыќ рефлекс
-ауру алды
Ауруєа мысал бола алады (нозологиялыќ бірлікте):
-ќызба
+пневмония
-лейкоцитоз
+ќант диабеті
-артериялыќ гиперемия
-ќабыну
+пиелонефрит
-сыздауыќ
Аурудыѕ жаєымды соѕын ќамтамасыз ететін жўмылдыратын ќорєаныштыќ-бейімдеушілік серпіліс болып табылады:
+организмніѕ ќосалќы мїмкіншіліктері
-тіндердіѕ біріншілік заќымдануы
+ќорєаныс рефлекстері (жґтел,тїшкіру)
-тотыќтырєыш їрдістердіѕ (процес заќымдануы
-организм реактивілігініѕ тґмендеуі
+жўп аєзалар ќызметтерініѕ екі еселенуі
-гипертермия
-гипотермия
Ауру алды - бўл:
+ауру мен денсаулыќ арасындаєы жаєдай
-патологиялыќ жаєдай
+ауру сатысы емес
-асќыну кезеѕі
-инкубациялыќ кезеѕ
-рецидив
+денсаулыќ бўзылысыныѕ мјнсіз жаєдайы
-патологиялыќ їрдіс
Биологиялыќ ґлім белгісі – бўл:
+дененіѕ сіресіп ќалуы
-пульстіѕ болмауы
-тыныстыѕ тоќтауы
+дененіѕ сууы
-кґз ќарашыєыныѕ тарылуы
-жїрек соєуыныѕ тоќтауы
-АЌ тґмендеуі
+ґліктік даќтар
Ауру тудыратын физикалыќ себептер болып табылады:
-соќќы
-ќышќылдар
+гамма-сјулелері
+вибрация
-созылу
-ашыєу
+электр тоєы
-
сілтілер
Электр тоєыныѕ жергілікті заќымдау белгілері ретінде ќарастырылады:
+«сїйектік моншаќтар»
-ќарыншалардыѕ фибрилляциясы
-тыныс алу орталыќтыѕ салдануы
+тіндердіѕ ісінуі
-артериалды ќысым жоєарлауы
-брадикардия
+кїйіктер
-артериалды ќысым тґмендеуі
Кинетоздыѕ туындауында басты маѕызды себептер:
+вестибулярлыќ аппараттыѕ јлсіз ќозуы
-вестибулярлыќ аппараттыѕ кїшті ќозуы
+вестибулярлыќ аппараттыѕ туа пайда болєан кемістігі
-дененіѕ орналасу кїйі
-жаєымсыз иіс
+соќыр адамда кґру анализаторыныѕ ґшуі
-ќоршаєан орта температурасы
-ас ќабылдау ерекшелігі
Жедел сјуле ауруына тјн белгілер:
-дене температурасыныѕ тґмендеуі
+лейкопения, анемия, тромбоцитопения
-лимфоцитоз
+геморрагиялыќ синдром
-эритроцитоз
+«рентген ќабылдаєан кейінгі ауыр жаєдай»
-тромбоциттер саныныѕ артуы
-дене температурсыныѕ жоєарлауы
Электр жараќатыныѕ ауырлыєын жоєарлататын себептер:
-асќын ќызу
-ќан жоєалту
+электр тоєыныѕ ґту баєыты
-ќажу
+электр тогыныѕ јсер ету уаќыты
-алкогольмен улану
+тері ылєалдылыєы
-тиреотоксикоз
Жиі шамадан тыс жїктеме тїсуінен дамитын ґлім себебі болып табылады:
+жїрек
жеткіліксіздігі
-эндокриндік жїйеніѕ бўзылысы
-орта жїйке жїйесі бўзылысы
+тамырлар жеткіліксіздігі
-ќан тїзуші жїйеніѕ бўзылысы
+тыныс жеткіліксіздігі
-несеп жыныс жїйесініѕ бўзылысы
-асќорыту жїйесініѕ бўзылысы
Таулыќ ауру кезіндегі компенсаторлы- бейімделу механизмдері дамиды:
-брадикардия
-эйфория
+тахикардия
+эритроцитоз
-апноэ
+артериалды ќысымныѕ жоєарлауы
-лимфопения
-АЌ тґмендеуі
Механикалыќ јсер факторы ретінде ќарастырылады:
-жоєарєы жјне тґменгі температура
-сјулелі энергия
+ соќќы
+жаншылу
-салмаќ тїсу
-жылдамдыќ
+созылу
-шамадан тыс таєам ќабылдау
Механикалыќ ыќпал салдарыныѕ ауырлыќ деѕгейі мен сипаттамасы келесі себептерге байланысты:
-организмніѕ реактивтілігіне
+беткейлік аймаєына
-организмніѕ конституциясына
+жараќатаушы заттыѕ табиєатына
-зат алмасудыѕ ќарќындылыєына
+јсердіѕ кїші мен ўзаќтылыєына
-организмніѕ жасына
-ќабылдаєан таєам сапасына
Ќоршаєан ортаныѕ жасанды факторлары болып табылады:
-космостыќ радиация
+вибрация
-кїнніѕ радиациясы
+жаншылу
-ауаныѕ барометрлік ќысымы
-табиєи радиоактивті сјуле
+шу
-салмаќсыздыќ
Јр тїрлі жаєдайлар мен шарттарєа байланысты болатын уланулар ретінде ќарастырылады:
-тўрмыстыќ жјне кјсіби
+тўрмыстыќ
+дјрі-дјрмекті
+кјсіби
-жедел
-канцерогенді
-созылмалы
-психикалыќ
Улану кезінде ќандаєы жјне тіндегі удыѕ концентрациясы байланысты:
+сіѕірілу ќарќынына
+залалсыздануына
+шыєарылуына
-удыѕ реабсорбциясына
-сіѕірлудіѕ салыстырмалы ќарќындылыєына
-уланулардыѕ байланысуына
-сіѕірілудіѕ орнына
-удыѕ ерігіштігі
Биологиялыќ факторлар болып табылады:
+гельминтоздар
-жаншылу
-кїн радиациясы
+вирустар
-ќышќылдар
-вибрация
+ќарапайымдар
-салмаќсыздыќ
Инфраќызыл сјуле јсері кезіндегі жергілікті кґріністер:
+зат алмасудыѕ жоєарлауы
-жылулыќ соќќы
+артериялыќ гиперемия
-тахикардия
+экссудация
-брадикардия
-зат алмасудыѕ тґмендеуі
-веналыќ гиперемия
Шудыѕ јсерінен жиі заќымдалатын аєзалар мен жїйелерболып табылады:
+орталыќ нерв жїйесі
-эндокринді жїйе
-тыныс алу жїйесі
+АІТ аєзалары
+жїрек-тамыр жїйесі
-ќанжасаушы жїйе
-кґруші мїше
-несеп-жыныстыќ жїйе
Салмаќсыздыќ јсері кезінде байќалатын кґріністер:
+сілекей аєу
-жас аєу
-жґтел
+жїрек айну, ќўсу
-ќозєалыстыѕ дјлдігі
-сезімталдыќтыѕ жоєарлауы
+алаѕдаєы дезориентациясы
-тахикардия
Созылмалы сјулелік ауру 3 кезеѕге бґлінеді:
+ерте ґзгерістер кезеѕі
-кїмјнді сјттілік кезеѕі
-церебралды кезеѕ
+асќынудыѕ даму кезеѕі
-ќалыптасу кезеѕі
-аурудыѕ айќындалу кезеѕі
+ауыр ќайтымсыз асќынулар кезеѕі
-типтік кезеѕ
Этиология – бўл:
+аурудыѕ пайда болуы жјне себебі
-аурудыѕ даму механизмі
+аурудыѕ себебі
+ауру дамуын шаќыратын, біріккен жаєдай жјне себебі
-аурудыѕ аєымы жјне салдары
-аєзалардыѕ типтік патологиялыќ тїрлері
-типтік патологиялыќ їрдістер (процес
-аурудыѕ аєымы оныѕ салдары, сатылары
Этиологиялыќ баєыттары болып табылады:
-фетишизм
+кондиционализм
-абсолютизм
+конституционализм
+монокаузализм
-полицентризм
-моноцентризм
-антидарвинизм
Аурудыѕ нышандары:
+организмніѕ жаѕа сападаєы жагдайы
-баяу дамыйтын патологиялык їрдіс (процес
+ќоршаєан орта жаєдайына организмніѕ бейімдеушілігініѕ шектелуі
+жўмысќа деген ќабілетініѕ тґмендеуі
-денсаулыќ пен ауру арасындаєы жаєдай
-организм їшін бейімдеушілікке маѕызды емес ќалыптантыс тўраќты ауытќу
-ќоздырєышќа организмніѕ ќысќа мерзімді тўраќсыз жауабы
-физикалыќ, психикалыќ, јлеуметтік толыќ тўрєыдаєы жаєдайы
Аурудыѕ даму сатылары:
+продромалды кезеѕ
-агония
-реабилитация сатысы
+айќындалу сатысы
-ремиссия
+аурудыѕ аяќталуы
-преагония
-рецидив
«Патогенез» аныќтамасына тјн белгілер:
+аурудыѕ даму механизмі
-урудыѕ даму себебі
+ауру аєымы
-аєзалардыѕ типтік тїрлері
-типтік патологиялыќ їрдіс (процес
-аурудыѕ туындау жаєдайы
-жўмысќа ќабілеттіліктіѕ тґмендеуі
+ауру соѕы, салдары
Аурудыѕ туындауына јкелетін жаєдайлар болып табылады:
+организмніѕ реактивтілігініѕ тґмендеуі
-вибрация
-кґп таєам ќабылдау
+сапасыз таєам
-созылу
-шу
+антисанитарлыќ жаєдай
-иондаушы сјулелер
Патологиялыќ серпіліске мысал болады:
+инсулинді кґп мґлшерде енгізуге байланысты гипогликемия
-тіндердіѕ тыртыќтануы
-тіс жўлуєа байланысты жаќтаєы альвеолярлыќ ґсіндініѕ атрофиясы
-жїрек ќаќпаќша аппаратыныѕ жїре пайда болєан аќауы
+жїйкелік ауыртпашылыќтан кейін АЌ шамадан тыс жоєаплауы
-тамырлыќ дистония
+суыќќа тері тамырларыныѕ жиырылуы
-буындар анкилозы
Аурудыѕ бастапќы механизмдері:
-тўрмыс жаєдайыныѕ нашар болуы
+ќандайда бір мїшеніѕ ауыр жараќаты
-жўєымсыз тамаќтану
-ауа-райыныѕ жаєымсыз жаєдайы
+тікелей заќымдауышы јсер
-жаќын адамды жоєалту
+тўќымќуалаушылыќ аппаратыныѕ молекулярлыќ бўзылыстары
-жўмыстаєы жаєымсыз жаєдай
Ауру туындау їшін ятрогендік факторлар ретінде ќарастырылады:
-механикалыќ жараќат
-жоєары жјне тґменгі температуралардыѕ јсері
+дјрігердіѕ дўрыс бермеген кеѕесі салдары
-иондаушы саулелердіѕ јсері
-жоєары атмосфералыќ ќысымныѕ ауру туындатушы јсері
-уаќыт пен кеѕістікте жылдамдыќтыѕ ґзгерісі
+бірінші рет жаєымсыз диагнозды естігенде адамныѕ їрейленуі
+дјрігердіѕ ойланбай айтќан ескертуі
Хромосомдыќ аурулар болып табылады:
-фенилкетонурия
+Даун ауруы
-жасушалы-ораќ тјріздес анемия
-гемофилия
-дальтонизм
+Кляйнфельтер синдромы
+Шерешевский-Тернер синдромы
-полидактилия
Аутосомды-їстем тїрінде берілетін тўќымќуалаушылыќтыѕ тїрі:
-фенилкетонурия
+миопия (сыјырлыќ)
-дальтонизм
+полидактилия
+брахидактилия
-альбинизм
-алкаптонурия
-микроцефалия
Бјсеѕкі тїрде тўќымќуалаушылыќ патологияларыныѕ келесі тїрлері беріледі:
+гликогеноздар (Гирке ауруы)
-полидактилия
+альбинизм
+алкаптонурия
-брахидактилия
-Виллебранд ауруы
-миопия (сыєырлыќ)
-астигматизм
Бјсеѕкі типтегі тўќымќуалаушылыќтыѕ х-хромосомасына тіркескен патология тїрлері:
-фенилпирожїзім олигофрениясы
+Марфан синдромы
+гемофилия А
+гемофилия В
-гемофилия С
-дальтонизм
-миопия (сыєырлыќ)
-брахидактилия
Генетикалыќ баєдарламаныѕґзгерісімен туа пайда болєан аурулар белгілері болып табылады:
-екінші ўрпаќ туєанєа дейін тегінде
пайда болады
+бўл пациенттіѕ тегінде байќалмайды
+ауыратын ата-аналарынан ўрпаќќа берілуі мїмкін
+пациеттіѕ генетикалыќ баєдарламасында ауытќудыѕ болуы
-генетикалыќ баєдарламада аќау жоќ, біраќ тўќымќуалаушылыќ аќпарат беру механизмі бўзылєан
-тек жыныстыќ хромосом аќаулары нјтижесінде дамиды
-аутосомды аќаулар нјтижесінде дамиды
-аутосомдыќ жјне жыныстыќ хромосомдар аќауы нјтижесінде дамиды
Бўл аурулардыѕ пайда болуында тўќымќуалаушылыќќа бейімділік маѕызды орын алады:
-гемофилия А
-гемофилия В
+ќант диабеті
-альбинизм
+гипертониялыќ ауру
+атеросклероз
-анемия
Гендік мутацияларды келесі агенттер туындатады:
-натри хлоридініѕ гипертониялыќ ертіндісі
+иондаушы радиация
+бос радикалдар
-онконјруыз
-денатурацияланјан нјруыз
-несепнјр
+формальдегид
-этилспирті
Жыныстыќ хромосомдардыѕ алшаќтануы кезінде дамитын синдромдар болып табылады:
-Даун синдромы
+Кляйнфельтер синдромы
+Х трисомиия синдромы
+Шерешевский-Тернер синдромы
-Марфан синдромы
-гемофилия А
-гемофилия В
-фенилкетонурия
Метаболизмніѕ аралыќ ґнімдерініѕ шамадан тыс жинаќталуына јкелетін энзимопатиялар:
+фенилкетонурия
-альбинизм
-гемофилия А
+алкаптонурия
+гликогеноз тип 3
-ораќтјрізді анемия
-гемофилия В
-гемофилия С
Полигендік тїрдегі тўќымќуалаушылыќ аурулар:
-гемофилия
-алкаптонурия
+асќазан ойыќ жарасы
-фенилкетонурия
-Даун синдромы
+1 типті ќант диабеті
+аллергиялыќ аурулар (атопия)
-фенилкетонурия
Даун синдромына тјн белгілер:
+аќыл ойдыѕ кемістігі
-бўлшыќ еттік гипертония
+монєолоидты кґз ќиыєы
+алаќанда «маймыл сызыќты» іркісі
-мойын терісінде кґлденеѕ сызыќтардыѕ болуы
-гинекомастия
-ўзын бойлы
-бойдыѕ аласа болуы
Тўќымќуалаушылыќ ауруыныѕ негізгі топтары:
+моногенді
+полигенді
-инфекциялыќ
+хромосомдыќ
-жїре пайда болєан
-аутосомды
-їстемдік
-бјсеѕкі
Тератогендік ќасиетке ие емес:
-хинин
-никотин
-анасыныѕ созылмалы маскїнемділігі
-јкесініѕ созылмалы маскїнемділігі
+кґрінетін жарыќ
-јйелдердіѕ жыныстыќ гормондарын ќабылдау
+тґменгі атмосфералыќ ќысым
+ауаныѕ жоєары ылєалдыєы
Тератогендік ќасиетке ие:
+сульфаниламидтер
-кґрінетін жарыќ
+радиациялыќ сјулелену
-ауаныѕ жоєары ылєалдылыєы
+темекі шегу
-тјттіні кґп ќолдану
-гипотермия
-механикалыќ жараќат
Даун ауруында байќалатын їш клиникалыќ белгі:
+јйелдік инфантилизм
-тек ер адамдарда байќалады
+ер адам инфантилизмі
+жыныстыќ дамудыѕ тґмендеуі
-тек јйелдерге байќалады
-кґз тїсініѕ кїлгін болуы
-бойдыѕ ўзын болуы
-мойында ќатпардыѕ болуы
Черноруцкийбойынша конституцияныѕ їш тїрі:
+астеникалыќ
-атлетикалыќ
+гиперстеникалыќ
-тыныстыќ
+нормостеникалыќ
-пикникалыќ
-церебралды
-гипофизарлы
Кляйнфельтер синдромыныѕ клиникалыќ белгілері:
+ўзын бойлы
-аласа бойлы
+еркектік евнухоидизм
-мойында кґлденеѕ ќатпардыѕ болуы
+сїт бездерініѕ ґсуі
-кеуде бўлшыќ етініѕ атрофиясы
-аналыќ безде дјнекер-тін жолаќтыѕ болуы
-монєолоидты кґз ќиыєы
«44 аутосомды+ХХХ» кариотипін тасымалдаушыныѕ сырт белгілеріне тјн:
+жиі олигофрения
+еркек тјріздес дене бітім
-интеллекті саќталєан
+етеккір циклі саќталєан
-жыныс белгілерініѕ айќын дамымауы
-ќысќа мойын
-мойнында ќанат тјріздес ќатпардыѕ болуы
-ўзын бойлы
Жасушада кальцийдіѕ шамадан тысжиналуынандамиды:
-аэробтытотыєу мен фосфорлануарасындаєытыєызбайланыстыѕболуы
+тотыєужјнефосфорлануарасындаєыбайланыстыѕболмауы
-макроэргтердіѕ кґптеп тїзілуі
+фосфолипазаныѕбелсенуі
+бўлшыќет жасушасыныѕѕ босаѕсуыныѕ тґмендеуі
-адренореактивтіліктіѕ тґмендеуі
-актомиозиндікомплексініѕтїзілуініѕќиындауы
-жасушаныѕ гипогидратациясы
Жасушадаєы иондар мен сўйыќтыќтар дисбалансы ишемиялыќ заќымдануы кезінде кґрінеді:
-К+ жиналуымен
+Na+ жиналуымен
-Cl– азаюымен
+Са– жиналуымен
+гипергидратациямен
-Н+ тґмендеуімен
-НСО3– жиналуымен
-ОН– жиналуымен
Апоптоз некроздан келесі белгілермен ажыратылады:
-жасуша мембранасыныѕ айќын заќымдалуы кезінде, сонымен ќоса плазматикалыќ мембрана заќымданєанда, пайда болады
+физиологиялыќ жаєдайда «артыќ» жасушаныѕ ґлуін ќамтамасыз етеді
+жасушаныѕ «ќыржымдалуымен» жїреді
+цитозоль каспазы ќатысуымен іске асырылады
-ќабыну шаќырады
-лизосомальді ферменттердіѕ ќатысуысен іске асырылады
-генетикалыќ баєдарламаланбаєан
-гормональді фактордыѕ тапшылыєымен байланыссыз
Бос радикалдардыѕ патогенді јсерінен жасушаны ќорєайды:
+токоферолдар
-екі валентті темір иондар
+пероксидазалар
+дисмутазаныѕ супероксиді
-сульфатаза
-глюкуронидаза
-D витамині
-фосфатаза
Жасуша заќымдануыныѕ бейспецификалыќ кґріністері болып табылады:
+жасуша мембранасы ґткізгіштігініѕ артуы
+жасушада иондардыѕ жинаќталуы
+ацидоз
-жасушаныѕ бїсіп ќалуы
-Хромосоманыѕ біреуініѕ делециясы
-гемолиз
-аксон тасымалдануыныѕ бўзылуы
-жасушадан тыс плазмалыќ нјруыздардыѕ жиналуы
Жасуша заќымдалуы кезінде гипергидратацияныѕ себебтері:
-Na+,K+ АТФазаныѕ белсенділігініѕ жоєарылауы
+жасуша сыртылыќ [Na+] азаюы
-липидтердіѕ клетка ішіндегі мґлшерініѕ артуы
+плазматикалыќ мембрананыѕ ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+тотыєу фосфорланудыѕ тежелуі
-гликолиздіѕ белсенуі
-К+ жасуша ішіне ќарай аєуыныѕ жоєарылауы
-жасуша сыртылыќ [Na+] кґбеюі
Ишемия кезінде жасуша цитозолінде Са2+ жоєарылауы мынаєан байланысты:
-Na+,K+ АТФаза белсенділігініѕ жоєарылауымен
-гликолиздіѕ белсенуі
+тотыєу фосфорланудыѕ митохондриядаєы ќарќыныныѕ тґмендеуіне
+эндоплазматикалыќ ретикулумніѕ Ca,Mg АТФазасыныѕ белсенділігініѕ тґмендеуі
-кальций каналдарыныѕ белсенділігініѕ тґмендеуі
+плазматикалыќ мембрананыѕ бейселективті ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
-глюкозаныѕ клетка ішілік тасымалыныѕ ќарќындылыєыныѕ артуы
-гликогенніѕ жасушадаєы мґлшерініѕ аруы
Команыѕ себебі болып табылады:
+метаболизм ґнімдері мен ыдырау заттарынан аутоинтоксикация
+метаболизмніѕ ќажетті субстраттарыныѕ тапшылыєы
-жасушадан тыс гипергидратация
+экзогенді интоксикация
-нормоосмолярлыќгиперволемия
-гиполипидемия
-иммундыќтапшылыќты жаєдай
-гипореактивтілік
Сілейменіѕ эректильді (адаптациялыќ) сатысына тјн сипат:
-симпатикоадреналды жјне гипофизарлы бїйрек їстілік жїйеніѕ јсерініѕ тґмендеуі
-артериальді гипотензия
+ќимыл жјне сґйлеулік ќозу
+ґкпеніѕ гипервентиляциясы
-жїрек шыєарылымыныѕ азаюы
-ќанныѕ деполануы
-жїрекке веноздыќ ќайтарылымныѕ азаюы
+гиперрефлексия
Сілейменіѕ торпидті (дизадаптациялыќ) сатысына тјн:
+симпатикоадреналды жјне гипофизарлы бїйрек їстілік жїйеніѕ јсерініѕ тґмендеуі
-тахикардия
-ќимыл жјне сґйлеулік ќозу
+жїрек шыєарылымыныѕ азаюы
+ќанныѕ деполануы
-артериальді гипертензия
-гиперрефлексия
-полиурия
Коллапстыѕ даму механизміне байланысты келесі тїрлерін ажыратады:
+вазодилатационды
-гиперволемиялыќ
+гиповолемиялыќ
-вазоконстрикторлыќ
+кардиогендік
-аллергиялыќ
-ќабынулыќ
-инфекциялыќ
Шўєыл жаєдайларєа жатады:
-иммунодефициттік жаєдай
+коллапс
+диабеттік кома
+травматикалыќ сілейме
-гиперволемия
-гиповолемия
-гипергидратация
-метаболитикалыќ ацидоз
Травматикалыќ сілейме кезінде токсемияны ќамтамасыз етеді:
+денатурация мен нјруыздар гидролизініѕ ґнімдері
+лизосомальдыќ ферменттердіѕ артыќ мґлшері
-гипернатриемия
-гипергликемия
-гипогликемия
-гиполипидемия
-гипопротеинемия
+гистамин, ацетилхолинніѕ артыќ мґлшері
Коллапс туындатады:
-ќанныѕ кеѕ тараєан артериоло-венулярлыќ шунттауы
+веноздыќ ќайтарылымныѕ азаюы
+жїрек шыєарылымыныѕ азаюы
-полицитемиялыќ гиперволемия
+гипоксия
-олигурия
-гиперосмолярлыќ гипергидратация
-гипергликемия
Ўзаќ уаќыт патогенді кїйзелістіѕ себебінен дамиды:
+бїйрек їсті безініѕ ќыртысты ќабатыныѕ гипо- жјне дистрофиясы
+иммунитеттіѕ гуморальді жјне жасушалыќ звеноларыныѕ тежелуі
-аденогипофиздіѕ гипертрофиясы
-аденогипофиздіѕ атрофиясы
-аллергиялыќ реакциялар
-лейкоздар
+артериальды гипертензия
-анемия
Септикалыќ сілеймеге тјн:
+АЌ тґмендеуі
-АЌ жоєарылауы
+ќан аєысыныѕ минуттыќ кґлемініѕ тґмендеуі
-ќан аєысыныѕ минуттыќ кґлемініѕ жоєарылауы
-ќан тамырлардыѕ жалпы перифериялыќ ќарсылыєыныѕ артуы
+ќан тамырлардыѕ жалпы перифериялыќ ќарсылыєыныѕ тґмендеуі
-гипервентиляция дамуы
-циркуляциядаєы жалпы ќан кґлемініѕ жоєарылауы
Микроциркуляцияныѕ тамыр ішілік бўзылыстары кейбір себептердіѕ јсерлері кезінде дамиды:
+ќанныѕ реологиялыќ ќасиеттерініѕ бўзылыстары кезінде
-периваскулярлыќ ќўрылымдардыѕ бўзылыстары кезінде
+ќанныѕ ўю ќасиеттері жоєарлаєан жаєдайда
+ќан аєысыныѕ баяулаєан кезінде
-мес жасушалары јсер еткенде
-тамыр ґткізгіштігініѕґзгерген жаєдайында
-лимфа айналымныѕ бўзылысы кезінде
-микротамырлардыѕ эндотелийніѕ патологиясында
Тамырсыртылыќ бўзылыстары кезінде микроциркуляция жаєдайына келесі себептер јсер етуі мїмкін:
-артерио-венулярлыќ анастомоздардыѕ бўзылыстары
-ўсаќ тамырлардан ќан кетулер
-пішінді элементтердіѕ эмиграциясы мен диапедезі
-ќан аєысыныѕ
баяулауы
+периваскулярлыќ ќўрылымдардыѕ бўзылыстары
+лимфа айналымныѕ бўзылыстары
+мес жасушаларыныѕјсері
-ќанныѕ реологиялыќ ќасиеттерініѕ бўзылыстары
Артериялыќ гиперемияныѕ белгілері болып табылады:
+жергілікті температураныѕ жоєарлауы
+берілген аймаќта ќан ќысымыныѕ жоєарлауы
+ўсаќ тамырлардыѕ пульсациясы
-тінніѕ кґгеруі
-жергілікті температураныѕ тґмендеуі
-ќан аєысыныѕ баяулауы
-веналар мен капиллярларда ќан ќысымыныѕ жоєарлауы
-тінніѕ бозаруы
Артериялыќ гиперемияныѕ себептері болып табылады:
+тамыр тарылтќыш нервтердіѕ заќымдалуы
+тін ќызметініѕ артуы
-веналардыѕ тромбен тыєындалуы
-ангиоспазм
+патогенді ќоздырєыштардыѕјсері
-ќан јкелуші артерияныѕ ќысылуы
-оѕ жаќ ќарынша ќызметініѕјлсіреуі
-ќан јкелуші артерияныѕ саѕылауыныѕ бітелуі
Артериялыќ гиперемияныѕ ыќтимал салдарлары:
-тінніѕ арнайы элементтерініѕ атрофиясы
+ќан ќўюлулар
+тамыр ќабырєасыныѕ заќымдалуы
-тромбоз
-стаз
-дјнекер тінніѕґсіп-ґѕуі
-тіндердіѕ гипоксиясы
+ќызмет атќарушы капиллярлар саныныѕ артуы
Веналыќ гиперемияныѕ себептері болып табылады:
-артериялардыѕ ќысылуы
+веналардыѕ ќысылуы
+веналардыѕ бітелуі
-артериялардыѕ спазмы
-артериялардыѕ бітелуі
-коллатераль саныныѕ кґбеюі
+оѕ жаќ ќарынша ќызметініѕјлсіреуі
-тамыр тарылтќыш нервтердіѕ заќымдалуы
Веналыќ гиперемияныѕ ыќтимал салдарлары:
+тінніѕ арнайы элементтерініѕ атрофиясы
-ќан кету
+дјнекер тінніѕ ґсіп-ґѕуі
+тіндердіѕ гипоксиясы
-ишемия
-стаз
-зат алмасудыѕ артуы
-ќызмет атќарушы капиллярлар саныныѕ артуы
Стаз алды жаєдайындаєы ќан аєысыныѕ ґзгерістері:
-ќан аєысыныѕ кїшеюі
+ќан аєысыныѕ баяулауы
+ќанныѕ тілшік тјріздес ќозєалыстары
+тїрткі тјріздес ќозєалыстар
-ќан аєысыныѕ тоќтауы
-ќан аєысыныѕ кїшеюі
-венула мен капиллярлардыѕ тарылуы
-ќанныѕ сўйылуы
Тромб тїзілуіне јсер етуші факторлар:
+ќан аєысыныѕ баяулауы
+тамыр ќабырєасыныѕ заќымдалуы
-ќанда гепарин мґлшерініѕ жоєарлауы
-тромбоцит мґлшерініѕ азаюы
-эритроцит мґлшерініѕ жоєарлауы
-ќан аєысыныѕ кїшеюі
+ќанныѕ ўю ќабілетініѕ жоєарлауы
-ќан ўю факторларыныѕ белсенділігініѕ тґмендеуі
Ишемияныѕ жаєымсыз соѕдары болып табылады:
-артериялыќ гиперемия
-аєзадаєы веналыќ іркілу
-ќан аєысыныѕ ќалпына келуі
+инфаркт
-эмболия
+циркуляторлыќ гипоксияныѕ дамуы
+метаболизмдік ацидоз
-аєзаныѕ ќанмен ќамтамасыз етілуініѕ жаќсаруы
Тіндердіѕ ісінуі јдетте дамиды:
+веналыќ ќан іркілу кезінде
-артериялыќ гиперемия кезінде
-ишемия кезінде
-коллатеральді ќанайналым жаќсы дамыєан жаєдайда
-ќан кетулерде
+тамыр ґткізгіштігі жоєарлаєан жаєдайда
+ќанныѕ гидростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарлаєан жаєдайында
-эмболия кезінде
Артериялыќ гиперемияныѕ жаєымды жаќтары:
-тамырдыѕ жарылуы
-инфекцияныѕ генерализациясы
-ісіктік ґсудіѕ їдеуі
+аєзада алмасу їрдістері (процес мен ќызметтерініѕ артуы)
-аєзаєа ґттегініѕ жеткізілуініѕ тґмендеуі
+алмасу ґнімдерініѕ шыєарылуыныѕ кїшеюі
+ќанмен ќамтамасыз етілуініѕ кїшеюі
-ќан ќўюлулар
Веналыќ гиперемияныѕ белгілері:
-тінніѕ ќызаруы
-тін температурасыныѕ жоєарлауы
+тін аймаєыныѕ кґгеруі
+жергілікті температураныѕ тґмендеуі
+ќан аєысыныѕ баяулауы
-тін кґлемініѕ азаюы
-тінніѕ бозаруы
-веналардаєы ќысымныѕ тґмендеуі
Эндогендікэмболдар болып табылады:
+тін їзінділері
-ауа кґпіршігі
+тромб їзіндісі
+тїтікше сїйектердіѕ сынєан кезде пайда болєан май тамшылары
-паразиттер
-май ерітінділерін ўќыпсыз парентеральды енгізген жаєдайдаєы май тамшылары
-бґгде заттар
-газ кґпіршігі
Ишемияєа тјн белгілер:
-тінніѕ кґгеруі
-тінніѕ ќызаруы
+тін кґлемініѕ азаюы
+температурасыныѕ тґмендеуі
+тін аймаєыныѕ бозаруы
-температурасыныѕ жоєарлауы
-тін кґлемініѕ ўлєаюы
-ќан ќысымыныѕ жоєарлауы
Веналыќ гиперемия дамуыныѕ жаєымды жаќтары болып табылады:
+жергілікті инфекциялыќ їрдістіѕ (поцес дамуыныѕ баяулауы
+ќанныѕ бактериостатикалыќ јсерініѕ жоєарлауы
+токсиндерді ыдырататын иммуноглобулин мен ферменттердіѕ тіндерге шыєуы
-паренхиматозды элементтердіѕ атрофиясы
-аєзада алмасу їрдістері (процес мен ќызметтерініѕ артуы
-тіндердіѕ гипоксиясы
-дјнекер тінніѕ ґсіп-ґѕуі
-аєза ќызметініѕ бўзылуы
Тоќыраулыќ стаздыѕ себептері болуы мїмкін:
-протромбин синтезініѕ тґмендеуі
-ишемия
-ангиоспазм
+веналардыѕ тромбпен бітелуі
+веналардыѕ сыртынан ќысылуы
-артериялыќ гиперемия
+ўсаќ тамырлардыѕ паралитикалыќ кеѕеюі
-ќан јкелуші артерияныѕ бітелуі
Эмболияныѕ басты ыќтимал салдары:
+ќан аєысыныѕ бўзылуы
+инфекцияныѕ енуі
+ґспелердіѕ метастаздануы
-ќанмен ќамтамасыз етілуініѕ кїшеюі
-аєза ќызметі мен алмасу їрдістердіѕ (процес кїшеюі
-алмасу ґнімдердіѕ шыєарылуыныѕ кїшеюі
-тін ќызметініѕ артуы
-тін тургорыныѕ кїшеюі
Экзогендік эмболдар болуы мїмкін:
-сїйек сынєан кездегі май тамшылары
+ауа кґпіршігі
-тромбтар
-ґспеніѕ жасушалыќ элементтері
-бауыр жараќаты кезіндегі оныѕ жасушалары
+паразиттер
+бґгде заттар
-жараќат кезіндегі тамыр эндотелийініѕ тіні
Капиллярлыќ стаздыѕ даму себептері болып табылады:
-тін ќызметініѕ артуы
-тамырішілік кґп мґлшерде сўйыќтыќтар енгізген жаєдайда
+инфекциялыќ токсиндердіѕ јсері
-гепаринніѕ артыќ болуы
-веноздыќ ќысымныѕ жоєарлауы
+ќышќылдардыѕ, сілтілердіѕ јсері
+жоєарєы жјне тґмен температураныѕ јсері
-ќан јкелуші тамырлардыѕ бітелуі
Микроциркуляцияныѕ реттелуіндегі биологиялыќ белсенді заттардыѕ маѕызы:
+ќан айналымныѕ їздіксіз болуын камтамасыз етеді
+гидростатикалыќ ќысымныѕ деѕгейін реттейді
-онкотикалыќ ќысымныѕ деѕгейін реттейді
+тамыр ґткізгіштігіне јсер етеді
-осмостыќ ќысым деѕгейіне јсер етеді
-алмасу їрдістерін (процес реттейді
-ќанныѕ жасушалыќ ќўрамын реттейді
-тіндердіѕ оксигенациясын кїшейтеді
Капиллярлыќ стаз дамуыныѕ механизмі болып табылады:
-артериялыќ ќанныѕ келуініѕ бўзылысы
-веналыќ ќанныѕ аєып кетуініѕ бўзылысы
+ќанныѕ ќасиеттерініѕ бўзылыстары
+капилляр ќабырєаларыныѕ заќымдалуы
+артериола бойымен ќан аєысыныѕ баяулауы
-эмболияныѕ дамуы
-алмасу ґнімдерініѕ жиналуы
-ќан аєысыныѕ жылдамдыєыныѕ артуы
Артериялыќ гиперемияда:
-ќанныѕ аєып келуі кїшейеді, аєып кетуі -
азаяды
-ќанныѕ аєып келуі кїшейеді, аєып кетуі - ґзгермейді
+ќанныѕ аєып келуі да, аєып кетуі де жоєарлайды
-ќанныѕ аєып келуі ґзгермейді, аєып кетуі азаяды
-ќанныѕ аєып келуі де, аєып кетуі де азаяды
+ќызмет атќарушы капиллярлар саны артады
+ќан аєысыныѕ жылдамдыєы жоєарлайды
-аєзаныѕ ќызметі мен кґректенуі бўзылады
Тромбоцитарлыќ-тамырлыќ гемостаздыѕ жоєарлауы тїсіндіріледі:
+тамыр ќабырєасыныѕ заќымдалуы
+тромбоциттердіѕ адгезивті-агрегациялыќ ќасиеттерініѕ жоєарлауы
+тромбоциттердіѕ саныныѕ артуы
-тромбоциттердіѕ кемістігі
-тромбоциттердіѕ саныныѕ азаюы
-прокоагулянттар мґлшерініѕ азаюы
-плазминніѕ артыќ болуы
-антикоагулянттар мґлшерініѕ кґбеюі
Ќабынудыѕ заќымдаушы рґлініѕ нјтижесінде дамиды:
+альтерация
-транссудация
+фиброз
-эмболия
-анемия
+экссудация
-апоптоз
-регенерация
Біріншілік альтерацияныѕ даму себептері:
-оттегініѕ белсенді
тїрі
-микроциркуляцияныѕ бўзылысы
+микроорганизмдер
-ќабыну медиаторлары
+иммунды комплекстер циркуляциясы
-ќабынумодуляторлары
+жоєарєытемпература
-аксон – рефлекс
Екіншілік альтерация дамуыныѕ себептері болып табылады:
+оттегініѕ белсенді тїрі
+микроциркуляцияныѕ бўзылысы
-микроорганизмдер
+ќабыну медиаторлары
-иммунды комплекстер циркуляциясы
-иондаушы сјулелену
-механикалыќ жараќаттар
-жоєарєы температура
Ќабынудыѕ жергілікті белгілері:
+ќызару
+ісіну
+ауырсыну
-заќымданєан аймаќта температураныѕ тґмендеуі
-лейкоцитоз
-жалпы дене температурасыныѕ кґтерілуі
-гипергаммаглобулинемия
-ЭТЖ артуы
Ќабынудыѕ жалпы белгілері ретінде ќарастырылады:
-ќызару
-ісіну
-ауырсыну
+жалпы дене температурасыныѕ кґтерілуі
+лейкоцитоз
+ЭТЖ артуы
-заќымданєан тіндер ќызметініѕ бўзылысы
-жергілікті температураныѕ жоєарлауы
Альтерация аймаєындаєы физико-химиялыќ ґзгерістер:
-анаэробты гликолиздіѕ жоєарлауы
-гидролизїрдісініѕ (процес жоєарлауы
+гиперонкия
+гиперосмия
+ацидоз
-алкалоз
-нјруыздарсинтезініѕ жоєарлауы
-коллоидтардисперстілігініѕ тґмендеуі
Альтерация аймаєындаєы метаболизмдік ґзгерістерге тјн:
-гипоонкия
+анаэробты гликолиздыѕ жоєарлауы
+гидролиз їрдісініѕ(процес жоєарлауы
-гиперосмия
+липидтердіѕ асќын тотыєыныѕ белсенуі
-гипоосмия
-алкалоз
-гиперонкия
Плазмалыќ медиаторлардыѕ шыєу тегі:
-гистамин
+кинин
+комплемент жїйесі
-серотонин
-тромбоксан
+каллидин
-гепарин
-лизосомальды ферменттер
Экссудацияныѕ жаєымды жаєы болып табылады:
+микробтарды жою
-тіндердегі ќанайналымныѕ жаќсаруы
-альтерация кґріністерініѕ ќиындауы
-ауырсыну белгілерініѕ дамуы
+организмге токсиндер мен микробтардыѕ таралуына кедергі жасау
-тіндерде ќанайналымныѕ нашарлауы
-тіндерде заталмасудыѕ тґмендеуі
+патологиялыќ їрдістіѕ (процес таралуы
Организмдегі ќабыну їрдісініѕ (процес болуын айќындатады:
+лейкоцитоз
-тромбоз
-эритроцитоз
+ќызба
-ЭТЖ тґмендеуі
-гипопротеинемия
-ќан сарысуында?-глобулиндер ќўрамыныѕ тґмендеуі
+ќанда С-реактивті нјруыздыѕ болуы
Ќабыну ошаєында ісінудіѕ дамуын туындатады:
-ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарлауы
+жасуша аралыќ сўйыќтыќта онкотикалыќ ќысымныѕ жоєарлауы
-жасуша аралыќ сўйыќтыќта онкотикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
+тамыр ќабырєалар ґткізгіштігініѕ артуы
-жасуша аралыќ сўйыќтыќта осмостыќ ќысымныѕ жоєарлауы
+веноздыќ бґлімде ќылтамырлар мен венулдарда ќысымныѕ жоєарлауы
-жасуша аралыќ сўйыќтыќта осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-тамырішілік гидростатикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
Ќабыну кезінде ауырсынуды туындататын факторлар:
+простагландиндер Е
+гистамин
-Н+-гипоиониясы
-К+-гипоиониясы
+кининдер
-тін температурасыныѕ жоєарлауы
-ќанаєысыныѕ баяулауы
-ќанаєысыныѕ жоєарлауы
Ќабыну ошаєында тін аќауларын жоятын жасушалар болып табылады:
-Т-лимфоциттер
-В-лимфоциттер
+фибробластар
-моноциттер
+гистиоциттер
+паренхиматозды жасушалар
-тромбоциттер
-нейтрофилдер
Жедел асептикалыќ ќабыну ошаєында байќалады:
+ацидоз
-алкалоз
+гиперосмия
+гиперонкия
-гипоонкия
-гипоосмия
-гипокальцемия
-гипокалиемия
Ќабыну кезінде тамыр ґткізгіштігін жоєарлататын ќабыну медиаторлары:
+гистамин
+брадикинин
-серотонин
+лизосомалды ферменттер
-гепарин
-лимфокиндер
-монокиндер
-тромбоксан
Ќабыну кезінде экссудацияныѕ даму себебі ретінде ќарастырылады:
+тамыр ґткізгіштігініѕ артуы
-осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-лимфа аєымыныѕ кїшеюі
-майда ќантамырларында ќысымныѕ тґмендеуі
-фильтрацияланатын сўйыќтыќ аєымыныѕ кїшеюі
+майда ќантамырларында ќысымныѕ жоєарлауы
+ќабыну ошаєында онкотикалыќ ќысымныѕ жоєарлауы
-ќабыну ошаєында осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
Лейкоциттер эмиграциясыныѕ этаптары:
+лейкоциттердіѕ шеткеріге тўруы
-лейкоциттердіѕ бґгде заттарды ќорытуы
-лейкоциттер бактерия ќабырєаларын тесуі
-бактериялардыѕ сыртќы ќабатына лейкоциттердіѕ жабысуы
-фагосомдардыѕ тїзілуі
+лейкоциттердіѕ хемотаксисі
-фаголизосомдардыѕ ќўрылуы
+тамыр ќабырєасы арќылы лейкоциттердіѕ ґтуі
Ќабыну кезінде артериялыќ гиперемияныѕ даму сатысыныѕ себебі болып табылады:
-ќанныѕ ќоюлануы
+гистаминніѕ јсері
+аксон – рефлекс
+ацидоз
-лимфалыќ тоќырау
-ќанўюыныѕ жоєарлауы
-тромб тїзілуініѕ жоєарлауы
-ќанныѕ пішінді элементтерініѕ агглютинациясы
Ќабыну кезінде веноздыќ гиперемияныѕ даму себебі:
-ќанныѕ сўйылуы
-гистаминніѕ јсері
-аксон – рефлекс
-ацидоз
-лимфа аєымыныѕ кїшеюі
+ќан ўюыныѕ жоєарлауы
+тромб тїзілуініѕ жоєарлауы
+серотонинніѕ јсері
Ќабыну ошаєындаєы онкотикалыќ жјне осмостыќ ќысымныѕ жоєарлау себептері:
-липидтер асќын тотыєы їрдісініѕ (процес босаѕсуы
+жасуша ґлімі кезінде калий иондарыныѕ босап шыєуы
+тамырларда альбуминдердіѕ шыєуы
+нјруыздардыѕ белсенді гидролизі
-полисахаридтер гликолизініѕ кїшеюі
-нјруыз синтезініѕ жоєарлауы
-кетондыќ денелердіѕ тїзілуі
-лизосомалды ферменттердіѕ тґмендеуі
Экзогенді пирогендер болып табылады:
+грам теріс бактериялардыѕ эндотоксиндері
-лейкоциттердіѕ ќўрандылары
-глюкоза
+бактериялардыѕ липополисахаридтері
+бактериялардыѕ экзотоксиндері
-лейкоцитарлыќ пироген
-денитрофенол
-ґспелердіѕ ыдырау ґнімдері
Эндогенді пирогендерге жататын белсенді заттар:
-гистамин
+интерлейкин – 1
-брадикинин
-тромбоциттерді белсендендіруші ыќпал
-серотонин
-гепарин
+простогландин Е
+катиондыќ белоктар
Эндогендік пирогендердіѕ кґзі болып табылатын ќан жасушалары:
-лимфоциттер
+макрофагтар
-эозинофилдер
+эндотелиоциттер
+нейтрофилдер
-эритроциттер
-базофилдер
-тромбоциттер
Ќызбаныѕ бірінші сатысындаєы дене ќызымыныѕ кґтерілу механизмі:
+бўлшыќеттіѕ дірілдеуі
-жылу бґлінудіѕ жоєарылауы
+жылу бґлінудіѕ тґмендеуі
-тері тамырларыныѕ кеѕеюі
+тері тамырларыныѕ тарылуы
-жылу ґндірілудіѕ кїрт жоєарылауы
-тер бґлінудіѕ кїшеюі
-диурездіѕ кґбеюі
Ќызбаныѕїшінші сатысындаєы дене ќызымыныѕ тґмендеу механизмдері:
+тер бґлінудіѕ жоєарылауы
-тер бґлінудіѕ азаюы
-диурездіѕ азаюы
+диурездіѕ кґбеюі
+жылу бґлінудіѕ кїшеюі
-жылу бґлінудіѕ жоєарылауы
-тері тамырларыныѕ тарылуы
-айналымдаєы ќан кґлемініѕ кґбеюі
Субфебрильді (шамалы) ќызбаны сипаттайтын дене ќызымыныѕ кґрсеткіштері:
+37, 1°С
+37, 5°С
-39°С
-38°С
-41°С
-39, 5°С
-40, 7°С
+37,7 °С
Орташа ќызбаны сипаттайтын дене ќызымыныѕ кґрсеткіштері:
+38, 8 °С
+39 °С
-41 °С
-42 °С
-37 °С
-37, 5 °С
+38, 5 °С
-40 °С
Ќатты ќызбаны сипаттайтын дене ќызымыныѕ кґрсеткіштері:
-38 °С
+39 °С
+40, 9°С
-41°С
+40°С
-42°С
-37°С
-38, 5°С
Гиперпериттік (асќын) ќызбаны сипаттайтын дене ќызымыныѕ кґрсеткіштері:
-38°С
-39°С
+41°С
+42°С
-39,5°С
-40,5°С
-37°С
+41,5°С
Гипоталамустыќ жылу реттеу орталыєындаєы екіншілік пирогендердіѕ јсерінен болатын ґзгерістер:
-ИЛ – 1-діѕ пайда болуыныѕ жоєарылауы
-липополисахаридтіѕ жиналып ќалуы
+простагландин Е пайда болуыныѕ кїшеюі
-простагландин Е пайда болуыныѕ тґмендеуі
+цАМФ пайда болуыныѕ кїшеюі
-цАМФ пайда болуыныѕ тґмендеуі
-,, жылулыќ ,, нейрондар ќозуыныѕ жоєарылауы
+,, суыќтыќ ,, нейрондар ќозуыныѕ жоєарылауы
Ќызбаныѕ бірінші сатысындаєыжылу ґндіру мен жылу шыєару серпілістерініѕ абсолюттік кґрсеткіштеріне тјн:
+жылу ґндіру жоєарылап, жылу шыєарылуы тґмендейді
+жылу ґндіру ґзгеріссіз, жылу шыєарылуы тґмендейді
+жылу ґндіру жылу шыєарылудан басым болады
-жылу ґндіру мен жылу шыєару теѕ шамада жоєарылайды
-жылу ґндіру тґмендеп, жылу шыєарылуы ґзгермейді
-жылу ґндіру тґмендеп, жылу шыєарылуы жоєарылайды
-жылу ґндіру ґзгеріссіз, жылу шыєарылуы жоєарылайды
-жылу ґндіру мен жылу шыєару теѕеседі
Инфекциялыќ емес ќызба кезінде дамитын патологиялыќ їрдістер (процес:
+тіндердіѕ ґлеттенуі
-тиреоидтыќ гормондардыѕ артыќ ґндірілуі
+физикалыќ ыќпал јсерінен пайда болатын ќабыну
+ќатерлі ґспелер
-экзогендік асќын ќызыну
-катехоламиндердіѕ артыќ ґндірілуі
-гипоталамустыѕ динитрифенолмен заќымдалуы
-адреналин ґндірілуініѕ тґмендеуі
Жануардыѕ венасына бактериялыќ пироген енгізгеннен кейін байќалады:
-айналымдаєы ќан лейкоциттер саныныѕ тўраќты тґмендеуі
-ќанда эритроциттердіѕ жоєарылауы
-лейкоциттердіѕ жиекте тўру феноменініѕ тґмендеуі
+фагоциттердіѕ белсенділенуі
+лейкоциттердіѕ екіншілік пирогендерді бґліп шыєаруы
+гипоталамустаєы суыќты ќабылдайтын нейрондарыныѕ ќозєыштыєы мен белсенділігініѕ жоєарылауы
-гипоталамустаєыжылуды ќабылдайтын нейрондарыныѕ ќозєыштыєы мен белсенділігініѕ жоєарылауы
-гипоталамустаєы суыќты ќабылдайтын нейрондарыныѕ ќозєыштыєы мен белсенділігініѕ тґмендеуі
Пирогендік јсері бар биологиялыќ белсенді заттар болып табылады:
+простагландин Е
-биогенді аминдер
+интерлейкин – 1
+ґспелер ґлеттену ыќпалы
-липополисахаридтер
-кортикотропин
-тромбоциттердіѕ белсенділену ыќпалы
-адреналин
Пиретикалыќ ќызба кезінде дене ќызымыныѕ кїрт жоєарылауымен ќатар байќалады:
-тері жамылєысыныѕ ќызаруы мен ќалтырауы
+тері жамылєысыныѕ бозаруы мен ќалтырауы
-тері жамылєысыныѕ ќызаруы мен ыстыќтауы
-бїйрек ќызметініѕ кїшеюі
-тер бґлінуініѕ кїшеюі
+тер бґлінуініѕ тґмендеуі
+артериялыќ ќысымныѕ тїсуі
-тіндегі зат алмасудыѕ тежелуі
Ќызба кезіндегі дене ќызымымыныѕ жоєарылауына ќатысатын механизмер:
-ќанттардыѕ фосфорлану мен ќышќылдану їрдістерініѕ (процес тґмендеуі
+перифериялыќ вазоконстрикция
+жиырылєыштыќ термогенезініѕ кїшеюі
+тер бґлінуініѕ тґмендеуі
-май ќышќылдану їрдістерініѕ (процес тґмендеуі
-тер бґліруініѕ кїшеюі
-альдостерон ґндірілуініѕ кїшеюі
-катехоламин ґндірілуініѕ тґмендеуі
Пирогендер јсер ету механизмдерініѕ салдарлары:
+антидене ґндірілуініѕ кїшеюі
-лейкоциттердіѕ фагоцитарлыќ белсенділігініѕ тґмендеуі
+лейкоциттер жјне олардыѕ пирогендерініѕ ґндірілуініѕ кїшеюі
+тіндік тосќауылдар ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
-перифериялыќ тамырлар тонусыныѕ тґмендеуі
-глюкокортикоидтар ґндірілуініѕ тґмендеуі
-асќазан ішек жолы бездерініѕ сґлденуініѕ кїшеюі
-тыртыќтану
Ќызбаныѕ бірінші сатысындаєы симпатикалыќ жїйке жїйесі тонусы жоєарылауына тјн ґзгерістер:
-ыстыќтау сезімі
-тер бґлінуініѕ кїшеюі
-тјбеттіѕ жоєарылауы
+бўлшыќет дірілдеуі
-артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуі
+ќалшылдау
+ќаз терісі
-диурездіѕ кїшеюі
Ќызбаныѕ екінші сатысындаєы парасимпатикалыќ жїйке жїйесі тонусы жоєарылауына тјн ґзгерістер:
+терініѕ ќызаруы
-тыныс алудыѕ сиреуі
-диурездіѕ кїшеюі
-тері жамылєысыныѕ бозаруы
-бўлшыќет дірілдеуі
-ќалшылдау
+ыстыќтау
+терініѕ ыстыќ болуы
Ќызбаныѕ їшінші сатысына тјн ґзгерістер:
+артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуі
+тыныс алудыѕ жиілеуі
+диурездіѕ кїшеюі
-тері жамылєысыныѕ бозаруы
-бўлшыќет дірілдеуі
-ќалшылдау
-ыстыќтау
-терініѕ ыстыќ болуы
Аллергиялыќ аурулардыѕ таралуын жјне жиілеуін туындататын факторлар болып табылады:
-єылыми-техникалыќ даму
-тыныс алу жолдарыныѕ тосќауылдыќ ќызметініѕ жоєарлауы
+баќылаусыз фармакологиялыќ заттарды ќолдану
-гиподинамия
-туылудыѕ тґмендеуі
-халыќтыѕ эмиграциялыќ кґбеюі
+жаппай вакцинациялау
+экологиялыќ жайсыздыќ
Патологиялыќ реактивтілік байќалады:
+жїре пайда болєан иммундыќ синдромда
-ќартаюєа иммундыќ жауап
-инфекцияєа ќарсы иммунитетте
+поллинозда
-ісікке ќарсы иммунитетте
-уларєа тўраќтылыќта
-жїре пайда болєан иммунитетте
+ќарамыќ шешекте
Фагоциттеуші мононуклеарлыќ жїйе жасушалары ретінде ќарастырылады:
-гепатоциттер
+моноциттер
-нейрон
-эритроциттер
-миоциттер
-кардиомиоциттер
+гистиоциттер
+остеокласттар
Поллинозды туындататын себептер болып табылады:
-їй шаѕы
+амброзий тозаѕы
+жусан
-тґсек кеѕесі
+терек мамыєы
-антибиотиктер
-жануарлар тїгі
-косметикалыќ заттар
Баяудамитын иммундыќ жауаптыѕ(IV) тїрі кезінде жоєары сезімталдыќтыѕ себебі болып табылады:
-їй шаѕы
+вирустар
-тґсек кенесі
+бактериялар
+жуєыш заттар
-жануарлар тїгі
-азыќ - тїлік
-жусан
Иммундыќ заќымдалудыѕ III тїрі кезінде дамитын аурулар ретінде ќарастырылады:
-миастения
+сары сулыќ ауру
-иммундыќ агранулоцитоз
-аутоиммундыќ гемолиздік анемия
+гломерулонефрит
+аллергиялыќ васкулит
-миокард инфарктісі
-пневмония
Иммундыќ заќымдалудыѕ IV тїрі бойынша дамитын аллергиялыќ серпілістер жјне аурулар:
+жанасулыќ дерматит
+экзема
-жеделгломерулонефрит
-васкулит
-иммундыќ агранулоцитоз
-атопиялыќ бронхиалдыќ демікпе
+дјрілік аллергия
-иммундыќа гранулоцитоз
Жедел тїрдегі аллергиялыќ серпілістер медиаторлары болып табылады:
-лизоцим
+гистамин
-гаптендер
+серотонин
+кининдер
-гепарин
-вазопресин
-окситоцин
I сатыдаєы аллергиялыќ серпілістіѕ реагиндік тїрінде келесі кґріністер байќалады:
-мес жасушаларыныѕ белсенуі
+арнайы андиденелер синтезі жјне концентрациясыныѕ жоєарлауы
+Т-лимфоциттер – эффекторлардыѕ арнайы клондарыныѕ тїзілуі
+иммуноглобулиндер Е синтезініѕ жоєарлауы
-эозинофилдер хемотаксисі
-нейтрофилдер хемотаксисі
-тромбоциттер агрегациясы
-тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарлауы
Сенсибилизация-бўл:
+аллергендерге организмніѕ жїре пайда болєан жоєарєы сезімталдыєы
+лимфоциттермен белсендірілген аллергенспецификалыќ антидененіѕ ґндірілуі
+арнайы лимфоциттер тїзілуініѕ кїшеюі
-организмніѕ ќарсыласуыныѕ жоєарлауы
-организмніѕ бейімделуініѕ тґмендеуі
-су-электролиттер тепе-теѕдігініѕ бўзылысы
-тромбтар тїзілу
-зат алмасудыѕ бўзылыстары
Баяу дамитын аллергиялыќ серпілістіѕ клиникалыќ симптомдарына тјн белгілер:
+ісінулердіѕ дамуы
+терініѕ ќышынуы
+диарея
-гематомалар
-ќызба
-некроз
-геморрагия
-АЌ жоєарылауы
Организмге аллерген јсер еткенде сенсибилизация белгілеріне тјн:
-теріде бґрітпелердіѕ пайда болуы
-тінніѕ жергілікті ісінуі
-кґрінетін шырыштарды жјне теріде майда ќанќўйылулар
+спецификалыќ иммуноглобулиндер титрініѕ жоєарлауы
-ќанайналым жїйесініѕ жјне тыныстыѕ бўзылыстары
+сырт белгілердіѕ толыќ болмауы
+Т-лимфоциттер саныныѕ артуы
-диарея
Экзоаллергендер болып табылады:
-эластин
+синтетикалыќ жуєыш заттар
+їй шаѕы
-коллагендер
+дјрілік препараттар
-гемоглобин
-майлардыѕ асќын тотыќ ґнімдері
-бос радикалдар
Адамдаєы анафилактикалыќ шок белгілеріне тјн:
-ґкпедегі сырылдар, жґтел
+тыныс тарылуын туындататын, бронхттыѕ жолаќ бўлшыќ ет спазмы
-IgM ќўрамыныѕ жоєарлауы
+тамыр ќабырєалар ґткізгіштігініѕ жоєарлау салдарынан шырышты ќабыќтыѕ ісінуі
+АЌ кїрт тїсіп кетуі
-кґз конъюнктивасыныѕ ќабынуы
-ќызба
-диурездіѕ жоєарлауы
Атопиялыќ аурулар тобын ќўрайды:
-гломерулонефрит
-сјйкес емес ќанќўйылулар
+поллиноздар
+аллергиялыќ ринит
-гемолиздік анемия
-сарысулы ауру
+аллергиялыќ конъюнктивит
-лейкоз
Аллергиялыќ серпілістіѕ иммундыќ заќымданудыѕ IV тїрініѕ даму ерекшелігі болып табылады:
+жанасулыќ дерматит
-Артюсфеномі
+бактериялыќ аллергия
-таєамдыќ аллергия
+трансплантанттыѕ тойтарыс беруі
-сарысулыќ ауру
-жедел гломерулонефрит
-васкулит
Аллергия кезінде бронх тарылуын шаќыратын заттар:
-норадреналин
-Т-лимфоциттер бласттрансформациялайтын фактор
+гистамин
-гиалурон ќышќылы
+лейкотриендер С4, D4, E4.
+С3а жјне С5а комплементтер компоненттері
-адреналин
-окситацин
Аллергия кезінде тїзілетін антидене ерекшеліктері болып табылады:
+физикалыќ факторлар јсерінен тїзілуі мїмкін
-физикалыќ факторлар јсерінен тїзілуі мїмкін емес
+жасуша сезімталдыєыныѕ жоєарылауы
-жасуша сезімталдыєыныѕ тґмендеуі
-тек IgА жатады
+IgE жатады жјне сонымен ќатар IgG жјне IgM ерекше фракциясы
-тек IgG жатады
-химиялыќ факторлар јсерінен тїзіледі
Аллергиялыќ серпілістіѕ II тїрініѕ кґрінісіне тјн:
+миастения
-сары сулыќ ауру
+иммундыќ агранулоцитоздар
-жеделгломерулонефрит
+аутоиммунды гемолиздік анемия
-васкулит
-Артюс феномені
-аллергиялыќ альвеолит
Атопиялыќ аурулардыѕ дамуын аныќтайтын факторлар:
+тіндерде жјне биологиялыќ сўйыќтыќта реагиндердіѕ болуы
-аллергендердіѕ бірнеше рет јсері
+аллергенніѕ ќайта јсері
-макрофагтардыѕ гипербелсенділігі
+тўќымќуалаушылыќ бейімділік
-Т-лимфоциттер-киллерлергипербелсенділігі
-аллергенніѕ химиялыќ арнайы ќўрлымы
-Т-лимфоциттер-киллерлербелсенділігініѕ тґмендеуі
Жасушалардыѕ бґлінуін белсендіретін факторлар:
-цАМФ белсенділігініѕ босаѕсуы
-кейлондар
+жасуша беткейініѕ керілуініѕ тґмендеуі
+ґсу факторлары (g.parotis)
+цГМФ белсенуі
-тґменгі температура
-нјруыздар метоболиті
-изоферменттердіѕ шоєырлануы
Ќатерсіз ісіктерге келесі белгілер тјн:
-тез арада ґспе тїйіндерініѕ тїзілуі
+баяу тїрде ґспе тїйіндерініѕ тїзілуі
+экспансиялыќ ґсу
-инфильтрациялыќ ґсу
-метастаздану
-рецидив
+ґспе жасушаларыныѕ салыстырмалы жоєары дјрежелі жјне функционалдыќ наќтылануы
-жоєары дјрежелі ґспелік прогрессия
Ќатерлі ісіктіѕ атипизмдік ґсу кґріністері болып табылады:
-экспансиялыќґсу
+метастаздану
+инвазиялыќ ґсу
-бґгеттік антиденелердіѕ тїзілуі
-баяу тїрде тїйініѕ пайда болуы
-жоєары дјрежелі жасушалардыѕ жјне функционалдыќ наќтылануы
+рецидивтену
-фагоцитоздыѕ кїшеюі
Ґспе їрдісініѕ сатылары:
-инкубация
+инициация
+промоция
-ќызу
+прогрессия
-трансплантация
-регенерация
-мутация
Анаплазия тїрлері:
-гигиеналыќ
-анатомиялыќ
+биохимиялыќ
+морфологиялыќ
-клиникалыќ
-физиологиялыќ
+иммунологиялыќ
-ќарттыќ
Ќатерлі ґспе ерекшеліктері:
-жасушалардыѕ тез жетілуі
-жасуша ќўрлымыныѕ жоєары дјрежелі наќтылануы
+ґспе жасушасыныѕ дисплазиясы
+ґспе їрдісініѕ рецидивтелуі
+ґспе жасушасыныѕ метастаздануы
-экспансиялыќ ґсу
-заќымданєан аєзалардыѕ регенерациясы
-аєзалардыѕ атрофиясы
Организм жасушаларына кїшті канцерогендік јсерін тигізетін факторлар:
+коканцерогендер јсері
+синканцерогендер јсері
-антиоксиданттар јсері
-мононуклеарлы антигендердіѕ фагоцитозды тежеуі
+ґспеге ќарсы организмніѕ антиканцерогендік механизмдер белсенділігініѕ тґмендеуі
-жасушада мутациондыќ механизмдердіѕ белсенділігі
-регенерациялыќ їрдістердіѕ (процес бўзылысы)
-зат алмасулардыѕ патологиясы
Организмде ісіктік жасушаларды жоюєа баєытталєан факторлар:
+макрофагты фагоцитоздыѕ белсенділігі
+аллогенді ингибирленулер
-Т-супрессорлар
-ісіктік жасуша беткейіндегі фибринді жамылєы
+Т-киллерлер
-ґзіне тјн
антиденелерді тежеу
-плазмоциттерге иммундыќ антидене синтезініѕ тґмендеуі
-Т – хелперлар
Ќазіргі таѕда ґспе вирусыныѕ шыєу тегі болып табылады:
-асќазан аденокарциномасы
+лейкоздар
-ќуыќ обыры
+саркома
+Беркитт лимфомасы
-жатыр аденокарциномасы
-феохромацитома
-сїт безініѕ обыры
Табак тїтінінен келесі канцерогендік факторлар тобы ќўрылады:
-афлотоксиндер
+бензидин
+3,4 бензинпирин
-бромидтер
+антрацен
-молибден
-нитраминдер
-кобальт
Негізгі ґспені туындататын этиологиялыќ факторлар:
-травмалыќ жараќаттар
+химиялыќ канцерогендер
-гепатит вирусы
+ретровирустар
+иондаушы сјулелер
-жоєары температура
-инфраќызыл сјулелері
-ќышќылдар, сілтілер
Физикалыќ канцерогендерге жатады:
+иондаушы сјулелер
-травмалыќ жараќат
+ультракїлгін сјлелер
-жылдамдыќ
-ДНК ќўрамды онковирустар
-термиялыќ јсерлер
+сјулелік энергия аєымдары
-электр тоєы
Ќатерлі ґспеніѕ морфологиялыќ анаплазиясына тјн:
+ќўрылым мен ўлпалар ара ќатынасыныѕ бўзылысы
-ќўрылым мен ўлпалар ара ќатынасыныѕ ќалыптылыєы
+бґлінуші жасуша саныныѕ артуы
-бґлінуші жасуша саныныѕ ќалыптылыєы
-бґлінуші жасуша саныныѕ азаюы
-митохондрия саныныѕ артуы
-митохондрия саныныѕ ќалыптылыєы
+митохондрия саныныѕ азаюы
Ќатерлі ґспеніѕ инвазия жјне деструкция ќабілеті байланысты:
+протеолиттік ферменттердіѕ жоєары концентрациясына
-протеолиттік ферменттердіѕ жойылуына
-жасуша аралыќ ќатынастыѕ жоєарлауы
+жасуша аралыќ ќатынастыѕ жойылуына
+гидролитикалыќ ферменттердіѕ артыќ ґндірлуіне
-гидролитикалыќ ферменттердіѕ тапшылыєы
-ДНК синтезініѕ тґмендеуі
-РНК синтезініѕ тґмендеуі
Канцерогендік јсерді туындататын эндогендік заттар болып табылады:
-кетонды денелер
-иммуноглобулин Е
-иммуноглобулин А
-иммуноглобулин М
-комплемент жїйесі
+индол
+липидтердіѕ асќынтотыќтарыныѕ бос радикалды ґнімдері (СПОЛ)
+су радиолизініѕ бос радикалдары
Тіндік ґсудіѕ патологиялыќ кґріністері ретінде ќарастырылады:
-некроз
+жасушаныѕ патологиялыќ гипертрофиясы
+жасушаныѕ патологиялыќ гипотрофиясы
-митохондриялардыѕ гипертрофиясы
-ќабыну
-ќызба
+ґспе прогрессиясы жјне селекциясы
-аллергия
Ґспе жасушаларында тотыєу їрдістерініѕ (процес тґменгі деѕгейініѕ патогенетикалыќ факторлары болып табылады:
-митохондрияда аэробтыќ тыныс белсенділігініѕ жоєарлауы
+митохондрия саныныѕ азаюы
-митохондрия саныныѕ ґзгермеуі
-тыныстыќ ферментер жїйесініѕ кїшеюі
+тыныстыќ ферментер жїйесініѕ јлсіреуі
-гипероксия
+гипоксия
-гипертермия
Ґспе ґсуін алдын-алу шараларына тјн:
+гигиеналыќ
-биологиялыќ
+клиникалыќ
-салауатты ґмір салты
+биохимиялыќ
-генетикалыќ
-типтік
-жеке
Гипоксиялыќ гипоксия кезіндегі артериялыќ ќанныѕ гемоглобинмен ќаныєуыныѕ пайыздыќ кґлемі:
-95 %
+90 %
-96 %
-98 %
+92 %
+88 %
-80 %
-75%
Циркуляторлыќ гипоксия кезіндегі артериялыќ ќандаєы оттегі кернеуініѕ (рО2) (мм с.б.б.) кґрсеткіштері:
-105
+100
+90
+80
-80 –нен тґмен
-70 –тен тґмен
-60 –тан тґмен
-50
Метгемоглобинніѕтїзілуі їшін гемоглобин байланысатын заттар:
-Сu металдарымен
-Мg металдарымен
-Мg металдарымен
+нитраттармен
+нитриттермен
-метанмен
-кїкіртті сутегімен
+нитраттар мен нитриттермен
Циркуляторлыќ гипоксия кезінде ќанныѕ газдыќ ќўрамы мен рН ґзгерістері:
+оттегініѕ артериовеноздыќ айырмашылыєы ґседі
-оттегініѕ парциалдыќ ќысымы тґмендейді
+оттегі Рv (парц. кернеу) тґмендейді
+оттегі їлестік ќысымы ґзгермейді
-оттегі Рv (парц. кернеу) жоєарылайды
-Рн жоєарылайды
-оттегі бойынша артериялыќ-веналыќ айырмасы ґзгереді
-Рн ґзгермейді
Гипоксияєа бейімделу механизмдерініѕ ўзаќ дамуы салдарынан ќалыптасатын ґзгерістер:
+ґкпе тінініѕ гипертрофиясы
-айќын тахипноэ
+митохондриогенездіѕ кїшеюі
-деполанєан ќанныѕ мобилизациясы
+миокард гипертрофиясы
-эритропоэздіѕ тґмендеуі
-айќын тахикардия
-айќын брадипноэ
Ќандыќ (гемдік) гипоксияныѕ пайда болу себептері:
-Д авитаминозы
-цианидпен улану
+нитритпен улану
+кґміртегі тотыєымен улану
+НbS
-газдыќ эмболиясы
-сынап буымен улану
-Д гипервитаминозы
Циркуляциялыќ гипоксияєа тјн белгілер:
+ќан аєымыныѕ сызыќтыќ жылдамдыєыныѕ тґмендеуі
-оттегі бойынша артериялыќ-веналыќ айырмашылыєыныѕ тґмендеуі
-оттегініѕ артериялыќ ќандаєы кґлемініѕ тґмендеуі
+капиллярлыќ ќан аєымыныѕ кґлемдік жылдамдыєыныѕ тґмендеуі
+оттегі бойынша артерио-веналыќ айырмашылыќтыѕ жоєарылауы
-сызыќтыќ жылдамдыќтыѕ жоєарылауы
-капиллярлыќ ќан аєымыныѕ кґлемдік жылдамдыєыныѕ жоєарылауы
-оттегі бойынша артериялыќ-веналыќ айырмашылыєыныѕґзгермеуі
Біріншілік тіндік гипоксияныѕ себептері:
-тамырішілік гемолиз
+цианидпен улану
-гемолитикалыќ анемия
-жедел ќансырау
+тіндік тыныс алу ферменттері белсенділігініѕ тґмендеуі
-тіндік тыныс алу ферменттері белсенділігініѕ жоєарылауы
-простагландин Е тїзілуініѕ жоєарылауы
+ауыр металл тўздарымен улану
Гемоглобинніѕ оттегіге їйірлігініѕ тґмендеуіне јкелетін жаєдайлар:
+ацидоз
-алколоз
+гиперкапния
-гипокапния
+тыныстыќ ацидоз
-гипоксемия
-гиперксемия
-тыныстыќ алколоз
Гипоксияєа жедел бейімделу серпілістері:
+альвеолалыќ вентиляция кґлемініѕ жоєарылауы
+деполанєан ќанныѕ мобилизациясы
+анаэробтыќ гликолиздіѕ кїшеюі
-оксигемоглобин диссоциациясыныѕ тґмендеуі
-альвеолалыќ вентиляция кґлемініѕ тґмендеуі
-митохондропоэздіѕ кїшеюі
-эритропоэздіѕ тґмендеуі
-брадикардия
Ќандаєы оттегі сыйымдылыєыныѕтиімділігініѕ тґмендеу себептері:
-полицитемиялыќ гиповолемия
+олигоцитемиялыќ гиперволемия
+карбоксигемоглобинніѕ тїзілуі
-оттегі парциалдыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
+анемиялар
-оттегі парциалдыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-оттегініѕ Рv (парц. кернеу) тґмендеуі
-полицитемиялыќ гиперволемия
Екінші реттік орташа дјрежелі гипоксия кезіндегі ќанныѕ оттегі сыйымдылыєыныѕ жоєарылауына јкелетін негізгі механизмдер:
-жїрек шыєарымыныѕўлєаюы
+эритропоэтин тїзілуініѕ жоєарылауы
+сїйек кемігіндегі эритропоэздіѕїдеуі
+ќанда эритроциттер саныныѕ артуы
-эритропоэтин тїзілуініѕ тґмендеуі
-ќанда эритроциттер саныныѕ кемуі
-альвеолалыќ вентиляция кґлемініѕ жоєарылауы
-оттегіге аэрогематикалыќ тосќауыл ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
Экзогендік гипобариялыќ гипоксияныѕ бастапќы сатысына тјн ќан ґзгерістері:
-гиперкапния
+гипокапния
+гипоксемия
+газдыќ алколоз
-газдыќ ацидоз
-гиперксемия
-газдыќ емес ацидоз
-метаболизмдік ацидоз
Тыныстыќ гипоксияныѕ пайда болу себептері:
-тґменгі барометрлік ќысым жаєдайы
-ќандаєы оттегі сыйымдылыєыныѕ тґмендеуі
+альвеолалыќ гиповентиляция
-альвеолалыќ гипервентиляция
+вентиляция-перфузиялыќ араќатынас бўзылыстары
+ґкпедегі веналыќ ќан шунттауыныѕ кїшеюі
-тыныстыќ ферменттер белсенділігініѕ тґмендеуі
-тыныстыќ ферменттер белсенділігініѕ тґмендеуі
Тыныстыќ гипоксияныѕ пайда болу себептері:
+ґкпелік артерия тарамдарыныѕ стенозы
-ауа ќўрамында инертті газдардыѕ болуы
+вентиляция-перфузиялыќ араќатынас бўзылыстары
+алвеолалыќ ауада оттегі парциалдыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
-оксигемоглобинніѕ диссоциациялыќ сызыєыныѕ солєа ауытќуы
-тыныс алу орталыєы ќозєыштыєыныѕ жоєарылауы
-алвеолалыќ гипервентиляция
-ќандаєы оттегі сыйымдылыєыныѕ тґмендеуі
Тіндік гипоксияныѕ себептері болып табылады:
+барбитураттармен улану
-нитритпен улану
-сынап буымен улану
+цианидтермен улану
-жедел ќансырау
+синил ќышќылымен улану
-талу
-коллапс
Тыныстыќ гипоксияныѕ себептері ретінде ќарастырылады:
+ашыќ пневмоторакс
-нитраттармен улану
-бертолет тўзымен улану
-алкогольмен улану
-наркотиктермен улану
-анилинмен улану
+пневмосклероз
+бронхиалдыќ демікпе
Циркуляторлыќ гипоксияныѕ себептері:
-ќанныѕ минуттыќ жјне соќќылыќкґлемініѕ жоєарылауы
+ќанныѕ минуттыќ жјне соќќылыќкґлемініѕ тґмендеуі
+айналымдаєы ќан кґлемініѕ абсолюттік тґмендеуі
+айналымдаєы ќан кґлемініѕ салыстырмалы тґмендеуі
-айналымдаєы ќан кґлемініѕ салыстырмалы жоєарылуы
-ќандаєы оттегі сыйымдылыєыныѕ тґмендеуі
-ќандаєы оттегі сыйымдылыєыныѕ жоєарылауы
-жасуша мембранасы арќылы оттегі диффузиясыныѕ тґмендеуі
Ќандыќ гипоксияны туындатады:
-Альвеолалыќ-капиллярлы мембрана (АКМ) арќылы оттегі диффузиясыныѕ жоєарылауы
-АКМ арќылы оттегі диффузиясыныѕ тґмендеуі
-эритропоэздіѕ їдеуі
+эритропоэздіѕ тежелуі
+эритроциттердіѕ бўзылуыныѕ кїшеюі
-ґкпеде ќанныѕ артериялыќ-веналыќ шунтталуыныѕ кїшеюі
+гемоглобинніѕ оттегіге їйірлігініѕ кїшеюі
-гемоглобинніѕ оттегіге їйірлігініѕ тґмендеуі
Тіндік гипоксия себептері ретінде ќарастырылады:
-тінге оттегі жеткізілу ќарќындылыєыныѕ тґмендеуі
-тінге оттегі жеткізілу ќарќындылыєыныѕ жоєарылауы
-АКМ арќылы оттегі диффузиясыныѕ тґмендеуі
-эритроцит мембранасы арќылы оттегі диффузиясыныѕ тґмендеуі
+жасуша мембранасы арќылы метаболизм їрдісінде (процес пайдаланылатын оттегі диффузиясыныѕ тґмендеуі
-тіндік тыныс ферменттері белсенділігініѕ жоєарылауы
+тіндік тыныс ферменттері белсенділігініѕ тґмендеуі
+тыныс пен фосфорлану сєйкестігініѕ тґмендеуі
Гипоксия кезіндегі ўзаќ мерзімді компенсаторлыќ механизмдері болып табылады:
-тыныс алу механикасыныѕ кїшеюі
-ќан айналымныѕ орталыќтануы
+тыныс алу орталыєыныѕ нейрондар массасыныѕўлєаюы
-айналымдаєы ќан массасыныѕ жоєарылауы
-тыныс пен фосфорлану сјйкестігініѕ жоєарылауы
+сїйек кемігі эритробластыќ ґсіндісініѕ гиперплазиясы
+жїрек бўлшыќетініѕ гипертрофиясы
-ґкпе вентиляциясыныѕ кїшеюі
Гипоксия кезіндегі жедел компенсаторлыќ механизмдері ретінде ќарастырылады:
+тыныс механикасыныѕ кїшеюі
+ќан айналымыныѕ орталыќтануы
-тыныс алу орталыєыныѕ нейрондар массасыныѕўлєаюы
+айналымдаєы ќан массасыныѕ жоєарылауы
-жїрек бўлшыќетініѕ гипертрофиясы
-эритробластыќ ґсіндісініѕ гиперплазиясы
-тыныс алу орталыєыныѕ нейрондар массасыныѕ азаюы
-ґкпе вентиляциясыныѕ тґмендеуі
Гипоксияныѕ бастапќы сатыларында ќатар жїреді:
+тахикардия
-брадикардия
+тахипноэ
-брадипноэ
+ґкпе вентиляциясыныѕ жоєарылауы
-тыныстыќ ферменттер белсенділігініѕ жоєарылауы
-тыныстыќ ферменттер белсенділігініѕ тґмендеуі
-ґкпе вентиляциясыныѕ тґмендеуі
Контринсулярлыќ гормондар болып табылады:
+адреналин
+Т3, Т4
+глюкокортикоидтар
-паратгормон
-минералокортикоидтар
-вазопрессин
-окситоцин
-тирокальцитонин
Гипергликемиялыќ јсерге ие:
+адреналин
+Т3, Т4
+глюкокортикоидтар
-паратгормон
-минералокортикоидтар
-вазопрессин
-окситоцин
-тирокальцитонин
Гиперинсулинизмге тјн кґмірсу алмасуыныѕ ґзгерістері:
-жасуша мембранасы арќылы глюкоза тасымалдауыныѕ тежелуі
-гипергликемия
-кетогенез белсенуі
+кетогенез тежелуі
-гликогеногенездіѕ тежелуі
+гликогеногенездіѕ глюкозамен белсендірілуі
-глюкоза тотыєуыныѕ баяулауы
+глюкоза тотыєуыныѕ белсенуі
Гипоинсулинизмге тјн кґмірсу алмасуыныѕ ґзгерістері:
-гипогликемия
-жасуша мембранасы арќылы глюкоза тасымалдауыныѕ белсенуі
+кетогенезбелсенуі
-кетогенезтежелуі
+гликогеногенездіѕтежелуі
-гликогеногенездіѕглюкозаменбелсендірілуі
+глюкоза тотыєуыныѕбаяулауы
-глюкоза тотыєуыныѕ белсенуі
Кґмірсу алмасуыныѕ бузылысыныѕ типтік тїрлері болып табылады:
+кґмірсудыѕ ішекте ќорытылуыныѕ бўзылыстары
-ЌД 1 тїрі
-арыќтау
+гликоген синтезініѕ тежелуі (агликогеноздар)
-ЌД 2 тїрі
+гликоген ыдырауыныѕ тежелуі (гликогеноздар)
-бїйректік диабет
-семіру
Организмніѕ жалпы немесе жекеленген бґліктерінде судыѕ жиналуымен сипатталатын су - электролит алмасуыныѕ бўзылыстары ретінде ќарастырылады:
-гипогидратация
+гипергидритация
-дегидратация
-эксикоз
-гиповолемия
+ісіну
+шемен
-гипоосмия
Ісінудіѕ жергілікті патогендік ыќпалдары болып табылады:
-вазопрессинніѕ артыќ ґндірілуі
-судыѕ бїйректе сїзілуініѕ жоєарылауы
+тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+ќанныѕ гиростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
+тінніѕ гидрофилділігініѕ жоєарылауы
-альдостерон ґндірілуініѕ жоєарылауы
-ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-лимфаныѕ кері аєуыныѕ жоєарылауы
Изотониялыќ сусыздану дамуыныѕ себептері:
-ґкпеніѕ гипервентиляциясы
+кґп ќан жоєалту
+кґлемді кїйіктер
+кґлемді беткейлік жараќаттар
-организмге судыѕ артыќ тїсуі
-ќатты терлеуден кейін организмніѕ сумен толыќпауы
-вазопрессинніѕ артыќ ґндірілуі
-альдостеронныѕ артыќ ґндірілуі
Сусыздануєа јкелетін себептер:
+сумен ашыєу
-судыѕ бїйректе сїзілуініѕ тґмендеуі
+жиі іш ґту
+толассыз ќўсу
-іркілулік жїрек жеткіліксіздігі
-вазопрессинніѕ артыќ ґндірілуі
-альдостеронныѕ артыќ ґндірілуі
-бїйрек жеткіліксіздігі кезінде глюкоза ерітіндісін артыќ мґлшерде енгізу
Ауыр сусызданудыѕ кґріністері:
+ќанныѕ ќоюлануы
-ісінудіѕ дамуы
+ќан тўтќырлыєыныѕ жоєарылауы
-диурездіѕ жоєарылауы
+ќан кґлемініѕ тґмендеуі
-бїйрек шумаќшасындаєы су сїзілуініѕ жоєарылауы
-судан улану
-катехоламин сґлденуініѕ тґмендеуі
Жїректік ісінуініѕ патогендік факторлары болып табылады:
-вазопрессин ґндірілуініѕ жеткіліксіздігі
-ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
+альдостеронныѕ артыќ ґндірілуі
+ќанныѕ гидростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-тіндік ќарсылыќты ќысымныѕ жоєарылауы
+лимфалыќ кері аєымныѕ ќиындауы
-судыѕ бїйректе сїзілуініѕ жоєарылауы
-тамыр ґткізгіштігініѕ тґмендеуі
Ќабынулыќ ісінудіѕ патогендік факторлары ретінде ќарастырылады:
+ќан гидростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
+тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+тін гидрофилділігініѕ жоєарылауы
-ќан онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-лимфа кері аєымыныѕ жоєарылауы
-ќан гидростатикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
-тамыр ґткізгіштігініѕ тґмендеуі
-тін гидрофилділігініѕ тґмендеуі
Ашыєулыќ немесе кахексиялыќ ісінулердіѕ патогендік факторлары:
-ќан гидростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
+ќан онкотикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
+тіндегі ќан ќысымныѕ тґмендеуі
+тін гидрофилділігініѕ жоєарылауы
-лимфа кері аєымыныѕ жоєарылауы
-тамыр ґткізгіштігініѕ тґмендеуі
-гидростатикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
-ќан онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
Тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарылауына јкелетін ісінудіѕ патогендік факторлар:
+нефриттік
-іркулік
+ќабынулыќ
-лимфогендік
+аллергиялыќ
-гипотиреоидтыќ
-нефротикалыќ
-бауыр цирроз кезінде
Ќанныѕ гидростатикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауына јкелетін ісінудіѕ патогендік факторлары:
+іркулік
-ашыєулыќ
+жїректік
-гипотиреоидтыќ
-кахексиялыќ
+ќабынулыќ
-лимфатикалыќ
-нефротикалыќ
Альдостеронныѕ артыќ ґндірілуінен болатын ісіну дамуындаєы маѕызды патогендік ыќпалдар:
-лимфатикалыќ
+жїректік
-ашыєулыќ
+нефротикалыќ
+бауыр циррозы кезінде
-ќабынулыќ
-аллергиялыќ
-кахексиялыќ
Гипотониялыќ гипергидратация дамуыныѕ себептері:
+5 % -дыќ глюкоза ерітіндісін артыќ мґлшерде енгізгенде
-изотониялыќ ерітіндіні артыќ мґлшерде енгізгенде
-физиологиялыќ ерітіндіні артыќ мґлшерде енгізгенде
+жіті гломерулонефрит кезінде диурездіѕ едјуір тґмендеуі
-тўзды суды кґп мґлшерде пайдаланєанда
-диуретиктерді тым кґп таєайындаєанда
+вазопрессинніѕ артыќ ґндірілуі
-альдостеронныѕ артыќ ґндірілуі
Гипертониялыќ дегидратацияныѕ ќауіпті салдарлары:
+жасушадан тыс сўйыќтыќ кґлемініѕ азаюы
+жасушадан тыс сўйыќтыќ осмолярлыєыныѕ кґбеюі
+жасушалардыѕ сусыздануы
-диурездіѕ жоєарылауы
-гиперволемия
-ќан плазмасы осмолярлыєыныѕ тґмендеуі
-организмдегі натрий мґлшерініѕ тґмендеуі
-ісінулердіѕ дамуы
Вазопрессинніѕ секрециясын јсерлендіріп, организмде судыѕ іркілуіне јкелетін ыќпалдар:
-бїйректік ќан аєымыныѕ кїшеюі
-организмдегі кальций мґлшерініѕ тґмендеуі
+стресс жаєдайлары
+жасушадан тыс сўйыќтыќ осмолярлыєыныѕ жоєарылауы
+гиповолемия
-айналымдаєы ќан кґлемініѕ кґбеюі
-артериялыќ ќан ќысымыныѕ жоєарылауы
-ќан плазмасы осмолярлыєыныѕ тґмендеуі
Альдостеронныѕ ґндірілуін јсерлендіріп, организмде натрийдіѕ жиналып ќалуына јкелетін ыќпалдар:
+ангиотензин жјне ренинніѕ тїзілуін ќоздыратын орталыќ веналыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-айналымдаєы ќан кґлемініѕ кґбеюі
+ќандаєы натрий иондары мґлшерініѕ тґмендеуі
+ќандаєы калий иондары мґлшерініѕ жоєарылауы
-бїйректік ќан аєымыныѕ кїшеюі
-физикалыќ жїктемелер
-ќан плазмасы осмолярлыєыныѕ жоєарлауы
-кґлемді ісінулер
Уыттыќ ісінудіѕ негізгі патогендік факторлары:
-тамырлардаєы гидростатикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-тін гидрофилділігініѕ тґмендеуі
-тамыр ґткізгіштігініѕ тґмендеуі
-вазопрессин ґндірілуініѕ жоєарылауы
+тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+тамырлардаєы гидростатикалыќ ќысымныѕ жоєарылауы
+тін гидрофилділігініѕ жоєарылауы
-лимфа кері аєымыныѕ кїшеюі
Тоќыраулыќ ісіну дамуыныѕ себептері:
+вена тромбпен бітелуі
-тамыр ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+венаныѕ ќысылып ќалуы
-лимфа кері аєымыныѕ кїшеюі
+жїкті јйелде ўлєайєан жатырмен аяќ веналарыныѕ ќысылуы
-альдостеронныѕ артыќ ґндірілуі
-муцинніѕ жиналып ќалуы
-бїйрек жеткіліксіздігі
Теріс су балансыныѕ даму себептері болып табылады:
-организмге судыѕ кґп мґлшерде тїсуі
+жиі іш ґту
+тыйылмайтын ќўсу
+сумен ашыєу
-вазопрессин ґндірілуініѕ жоєарылауы
-бїйрек жетіспеушілігі кезіндегі су сїзілуініѕ тґмендеуі
-ќан pH – ныѕ жоєарылауы
-физиологиялыќ ерітіндіні артыќ мґлшерде енгізгенде
Оѕ су балансыныѕ даму себептері:
+организмге судыѕ кґп мґлшерде тїсуі
+бїйрек ќыэметі бўзылыстары кезінде глюкоза ерітіндісініѕ артыќ енгізілуі
+вазопрессин ґндірілуініѕ жоєарылауы
-сумен ашыєу
-жиі іш ґту
-толассыз ќўсу
-ќатты терлеуден кейін организмніѕ сумен толыќпауы
-диуретиктерді тым кґп таєайындаєанда
Сумен уланудыѕ кґріністері:
-жасушадан тыс сўйыќтыќтыѕ осмостыќ концентрациясыныѕ жоєарылауы
-жасушалардыѕ сусыздануы
+жасушадан тыс сўйыќтыќ кґлемініѕ жоєарылауы
+гипонатриемия
+жасушалардыѕ сулануы
-дене салмаєыныѕ тґмендеуі
-гиповолемия
-ќанныѕ ќоюлануы
Жануар аєзасындаєы нјруыз жјне амин ќышќылдары алмасуыныѕ биологиялыќ ерекшеліктері:
-Нјруыздар мен амин ќышќылдарыныѕ деполану мїмкіндіктері болуы
+Нјруыздар мен амин ќышќылдарыныѕ деполану мїмкіндіктері болмауы
-Тґмен ќарќынды нјруыздар мен амин ќышќылдарыныѕ алмасуы
+Тамаќ рационына тјуелділік
-Тамаќ рационына тјуелсіз
-Ауадаєы азотты амин ќышќылы синтезіне пайдалана алу мїмкіндігі
+Нјруыздар мен амин ќышќылдарыныѕ алмасу ќарќыны жоєары
-Май ќышќылдарын амин ќышќылдар синтездеуге ќолдана алу мїмкіндігі
Нјруыз алмасу барысында анаболизмдік јсерге ие:
+Инсулин
-Т3 жјне Т4 олардыѕ артыќ ґндірілуі кезінде
+Соматотропин
+Т3жјне Т4 физиологиялыќмґлшерде
-Катехоламиндер
-Андрогендер
-Глюкокортикоидтар
-Адреналин
Нјруыз алмасу барысында катаболизмдік јсерге ие:
+Т3 жјне Т4 олардыѕ артыќ ґндірілуі кезінде
-Т3 жјне Т4 физиологиялыќ мґлшерде
-Инсулин
+Катехоламиндер
-Соматотропин
-Андрогендер
+Глюкокортикоидтер
-Альдостерон
Нјруыз бен амин ќышќылдар ыдырауыныѕ соѕєы ґнімі болып табылады:
-Сутек асќын тотыєы
+Кґмір ќышќылы
-Ацетил-КоА
+Cу
-Кетонды денелер
+Аммиак
-Зјр ќышќылы
-Малон диальдегиді
Аммиакты залалсыздандыру жолы ретінде ќарастырылады:
+Несепнјр тїзілуі
-Трансаминдеу
+Аминдеу
-Трансметилдеу
+Аммоний тўздарыныѕсинтезі
-Декарбоксилдеу
-Деметилдеу
-Гликозирлеу
Ќан плазмасындаєы ќалдыќ азоттыѕ компоненттері болып табылады:
+Несепнјр
-Кетонды денелер
+креатинин
-Ацетил-КоА
+Зјр ќышќылы
-Эстерифицирленбеген май ќышќылы
-Глюкоза
-Никотинамид
Нјруыз жјне амин ќышќылы алмасуыныѕ кґрсеткіші ретінде ќарастырылады:
+Ќан плазмасы ќўрамындаєы нјруыздардыѕ бґлшектік ќўрамы
-Ќан плазмасыныѕ липопротеиндік спектрі
-Ќан плазмасындаєы зјр ќышќылы
+Ќанплазмасынданесепнјрдіѕболуы
-Парапротеинемия
-Гипопротеинемия
+Ќан плазмасындаєы креатинин
-Гиперпротеинемия
Липид алмасудыѕ бўзылыстарыныѕ типтік тїрі болып табылады:
+майдыѕ ішекте ќорытылуы мен сіѕірілуініѕ бўзылыстары
-атеросклероз
+кетонурия
-жалпы семіру
-бауырды май басу
+тўраќты гиперлипопротеинемия
-арыќтау жјне кахексия
-ґт-тас ауруы
Патологиялыќ физиология зерттейді:
-Сау организмніѕ ќўрылымдыќ ерекшеліктерін
-Сау организмніѕ негізгі аєзалары мен жїйелерініѕ ќызметін
-Сау организмдегі метаболизмдік їрдістерді
-Аурудыѕ кґріністерін
+Аурудыѕ пайда болуыныѕ жалпы заѕдылыќтарын
+Аурудыѕ дамуы мен аяќталуыныѕ жалпы заѕдылыќтарын
+Ауру организмніѕ ќызметтерін
-Аурудыѕ ажырату диагнозын
Патологиялыќ физиологияныѕ міндеттері
+Жалпы этиология жјне патогенездіѕ мјселелерін зерттеу
+Дјрігерлік кґзќарасты ќалыптастыру
-Аурудыѕ клиникалыќ кґріністерін зерттеу
+Тјжірибелік емдеу тјсілдерін дайындау
-Белгілі науќаста ауру ґтуініѕ ерекшеліктерін зерттеу
-Аурудыѕ ажырату диагнозын зерттеу
-Аутопсия
-Макро- жјне микропрепараттарды сараптау
Жануарларда тјжірибе жїзінде зерттеу мїмкін емес:
-Невроздарды.
-Кјсіби ауруларды.
-Аурулардыѕ емделмеген тїрлерін
+Жан дїниелік ауруларды
-Жаѕа дјрілердіѕ организмге јсерін
+Аурудыѕ субъективті белгілерін
+Адам ауруын толыќ кґлемде алу
-Сыртќы орта жаєдайыныѕ организмге јсерін
Жануарларда їлгілеу мїмкін емес:
-Невроздарды.
-Атеросклерозды
-Гломерулонефритті
+Шизофренияны
-Ґспелерді
+Бронх демікпесі
+Подагра
-Анафилаксиялыќ сілеймені
Патологиялыќ физиологияныѕ негізгі бґлімдері
-Жїрек-ќан тамырлары жїйесініѕ аурулары
+Аєзалар мен жїйелер патофизиологиясы
+Жалпы нозология
+Біртектес дерттік їрдістер
-Заќымдануєа организмніѕ жергілікті жјне жалпы јсерленісі
-Зјр шыєару жїйесініѕ аурулары
-Тыныс алу жїйесініѕ аурулары
-Асќорыту жїйесініѕ аурулары
Медициналыќ-биологиялыќ зерттеулерде аса жиі пайдаланатын зертханалыќ жануарлар
+Егеуќўйрыќ
-Ќоян
-Ит
+Тышќан
-Теѕіз шошќасы
+Баќа
-Мысыќ
-Маймыл
Зертханалыќ жануарлармен жўмыс істеудіѕ ўстанымдары
-Жануарларды наркозсыз ґлтіру
-Тјжірибе барысында ауырусыздандыруды жїргізбеу
+Зерттеу маќсаттарына байланысты зертханалыќ жануарлардыѕ белгілі бір тїрін пайдалану
+Эвтаназия (мейірбандыќ жолмен ґлтіру)
+Тјжірибе барысында ауыру сезімін басу
-Бґлме температурасын саќтамау
-Бґлменіѕ ылєалдылыєын саќтамау
-Эпидемиологиялыќ режимді саќтамау
Клиникалыќ баќылаумен салыстырєанда жануарларєа тјжірибе жасаудыѕ артыќшылыєы
+Аурудыѕ алєашќы кезеѕін зерттеу
+Аурудыѕ емделмеген тїрлерін зерттеу
-Аурудыѕ даму сатыларын зерттеу
+Тјжірибелік емдеуді жїргізу
-Аурудыѕ пайда болуында јлеуметтік жайттардыѕ маѕызын зерттеу
-Ауруларды функционалдыќ јдіспен зерттеуді жїргізу
-Ауруларды биохимиялыќ јдіспен зерттеуді жїргізу
-Алынєан нјтижелерді статистикалыќ ґѕдеу
Тјжірибелік тјсілді ќолдануды шектейтін жайттар
-Тјжірибелік жануарларда аурудыѕ белгілерін аныќтаудыѕ ќиындыєы
+Жануарлар жјне адамда зат алмасу їрдістерініѕ айырмашылыєы
+Адам жјне жануарлардыѕ ґмір ўзаќтыєыныѕ јртїрлілігі
-Тјжірибелік жануарларда денсаулыќтыѕ бастапќы деѕгейін аныќтаудыѕ ќиындыєы
+Адамныѕ јлеуметтік табиєаты
-Виварий эаєдайында жануарларды ўстаудыѕ ерекшелігі
-Јртїрлі жануарларды ќолдану
-Емдеу кезінде аурудыѕ аєымын зерттеудіѕ мїмкінсіздігі
Материалдыќ емес їлгілеуге жататыны:
+Логикалыќ
+Интеллектуалды
-Жануарларда їлгілеу
-Жекеленген аєзалар јдісі
-Парабиоз јдісі
-Тітіркендіру јдісі
+Компьютерлік јдіс
-Тіндер мен жасушаларда їлгілеу
Патофизиологияныѕ «Жалпы нозология» бґлімі зерттейді
+Денсаулыќ, ауру туралы тїсінікті жјне олардыѕ маѕызын
+Ауру нышандарын
-Жекелеген біртектес дерттік їрдістердіѕ этиологиясы мен патогенезін
-Жекелеген аурулардыѕ клиникалыќ кґріністерін
+Ауру дамуыныѕ сатыларын
-Жїйке жїйесі ауруларыныѕ этиологиясы мен патогенезін
-Жїрек ќантамыр жїйесі ауруларыныѕ этиологиясы мен патогенезін
-Эндокрин жїйесі ауруларыныѕ этиологиясы мен патогенезін
Дерттік їрдіске мысал бола алады:
-Тінніѕ тыртыќтыќ ґзгерістері
+Гипоксия
-Жарыќќа кґз ќарашыєыныѕ ўлєаюы.
-Жараќаттыѕ немесе кїйіктіѕ јсерінен дамыєан соќырлыќ
+Ќабыну
-Теріс эмоцияныѕ јсерінен АЌ ќысќа уаќытќа тґмендеуі
+Ґспелер
-Тісті жўлєаннан кейінгі тўќыл
Дерттік їрдіс болып табылады:
-Тінніѕ тыртыќтыќ ґзгерістері.
+Аллергия
-Жарыќќа кґз ќарашыєыныѕ ўлєаюы.
-Жараќаттыѕ немесе кїйіктіѕ јсерінен дамыєан соќырлыќ
+Ќызба
-Теріс эмоцияныѕ јсерінен АЌ ќысќа уаќытќа тґмендеуі
+Ісіну
-Тісті жўлєаннан кейінгі тўќыл
Дерттік їрдіске жататыны:
+Артериялыќ гиперемия
-Кесіліп алынєан жердіѕ орны
-Суыќќа тамырлардыѕ кеѕеюі
-Гемартроздан кейінгі буындардыѕ анкилозы
+Тромбоз
+Ишемия
-Кїйіктен кейін ґѕештіѕ тарылуы
-Ќал мен меѕ
Дерттік жаєдайєа мысал бола алады:
+Кїйіктіѕ јсерінен дамыєан соќырлыќ
-Сїйектердіѕ сынуы
+Сыныќтан кейін сїйектердіѕ ґзгеруі
-Ортаѕєы ќўлаќтыѕ ќабынуы
+Кесілгеннен кейінгі ќол немесе аяќ
-Ауыру сезімі јсерінен АЌ ќысќа уаќытќа жоєарылауы
-Жўќпалы аурулардаєы ќызба
-Таулы аймаќта тіндерге оттегі жеткіліксіздігі
Дерттік жаєдай болып табылады:
-Артериялыќ гиперемия
+Ќал мен меѕ
-Тері тамырларыныѕ суыќќа тарылуы
+Гемартроздан кейінгі буындардыѕ анкилозы
-Веналыќ гиперемия
-Ишемия
+Эндокардиттен кейінгі жїрек аќауы
-Гипоксия
Дерттік серпіліске мысал бола алады:
+Теріс эмоцияныѕ јсерінен АЌ ќысќа уаќытќа тґмендеуі.
+Жарыќќа кґз ќарашыєыныѕ ўлєаюы.
+Жылдыѕ ыстыќ мерзімінде терлеудіѕ тґмендеуі
-Тереѕ кґктамырлардыѕ тромбозында балтырдыѕ ісінуі
-Тері тамырларыныѕ суыќќа тарылуы
-Лимфаденитте лимфа тїйіндерініѕ ўлєаюы
-Айќын ќансырауда артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-гипероксемия жјне гипокапния жаєдайындаєы брадипноэ
Ауруєа мысал (нозологиялыќ бірлікке) бола алады:
-Ќызба.
-Лейкоцитоз
+Миелолейкоз
-Артериалыќ гиперемия
-Ќабыну
+Жўќпалы эндокардит
+Бронх демікпесі
-Гипоксия
Ауру нышандары болып табылады
-Жїктеме кезінде бейімделу тетіктерініѕ шектелуі
+Ауру јйгіленімдерініѕ болуы
-Гомеостазды саќтауєа ќабілеттік
-Кґѕіл-кїйдіѕ жјне јлеуметтік сјйкестігі
+Еѕбекке ќабілеттіліктіѕ тґмендеуі
+Себептіѕ јсерінен бїліну
-Ќўрылымы мен ќызметініѕ сјйкестігі
-Еѕбекке ќабілеттілігі жоєары
Ауру сипатталады:
+Заќымдану жјне ќорєану-бейімделу ќўбылыстарыныѕ диалектикалыќ бірлігімен
+Саты бойынша дамуымен
-Гомеостаздыѕ саќталуымен
-Ќорєану-бейімделу ќўбылыстарыныѕ болмауы кезінде заќымданудыѕ болуымен
+Бірнеше дерттік їрдістердіѕ жиынтыєымен
-Еѕбекке ќабілеттілігініѕ саќталуымен
-Заќымданудыѕ болмауымен
-Ќўрылымы мен ќызметініѕ сјйкестігімен
Ауру алдына тјн:
+жїктеме кезінде икемделулік тетіктердіѕ шектелуі
-тыныштыќта икемделулік тетіктердіѕ шектелуі
-ауруєа ауысуыныѕ шарасыздыєы
+жїктемелік сынамалармен аныќталуы
+денсаулыќ жаєдайына ауысуыныѕ мїмкіндігі
-клиникалыќ кґріністерініѕ болуы
-физикалыќ, јлеуметтік жјне кґѕіл-кїйініѕ толыќ сјттілігі
-ќўрылымы мен ќызметініѕ бўзылыстары
Аурудыѕ инкубациялыќ кезеѕіне тјн:
+Симптомдардыѕ болмауы
+Иммундыќ жїйеніѕ јсерленуі
-Физикалыќ толыќ сјттілік
+Микробтардыѕ кґбеюі
-Бас ауыруы
-Аурудыѕ арнайы белгілерініѕ пайда болуы
-Јлеуметтік жјне кґѕіл кїйініѕ сјттілігі
-Ќызба
Толыќ сауыєуєа тјн:
+Симптомдардыѕ болмауы
+Гомеостаздыѕ ќалпына келуі
-Зертханалыќ кґрсеткіштердіѕ уаќытша ќалпына келуі
-Микробтардыѕ кґбеюі
-Эндокардиттен кейінгі жїрек аќауы
-Сїйектердіѕ сыныќтан кейінгі деформациясы
+Ќўрылымы мен ќызметініѕ ќалпына келуі
-Клиникалыќ кґріністердіѕ уаќытша жойылуы
Науќастыѕ асќазанныѕ ойыќ жарасынан емделіп, ауруханадан шыєарылєан кездегі ремиссия жаєдайына тјн:
+Шаєымыныѕ болмауы
+Асќазан сґлініѕ ќалпына келуі
-Таєам ќабылдаєаннан 20 минуттан кейін эпигастр аймаєындаєы ауыру сезімі
-Ќышќылмен кекіру
-Іш ґтулер
-Ќанныѕ бірлік кґлемінде лейкоциттердіѕ кґбеюі
+Асќазан шырышты ќабатыныѕ ќалпына келуі
-ЭТЖ жылдамдауы
Ґлімніѕ жанталас алды сатысыныѕ клиникалыќ белгілері болып табылады:
+Тахипноэ
-Чейн- Стокс жјне Биотт тынысы
-Есініѕ аныќ болуы
-Артериялыќ гипертензия
+Артериялыќ гипотензия
-Дене температурасыныѕ ќоршаєан орта температурасына дейін тїсуі
+Жїрек шыєарымыныѕ азаюы
-Тыныс пен жїрек соєуыныѕ тоќтауы
Ґлімніѕ жанталас сатысыныѕ клиникалыќ белгілері болып табылады:
+Естіѕ болмауы
+Гаспинг тыныс
-Есініѕ аныќ болуы
-Артериялыќ гипертензия
+Артериялыќ гипотензия
-Дене температурасыныѕ ќоршаєан орта температурасына дейін тїсуі
-Гиперрефлексия
-Тыныс пен жїрек соєуыныѕ тоќтауы
Клиникалыќ ґлімніѕ басталєанын мјлімдейді:
+Естіѕ болмауы
-Гаспинг тыныс
+Жїрек соєысыныѕ болмауы
-Гипорефлексия
-Артериялыќ гипотензия
-Ґлік даќтарыныѕ пайда болуы
-Дене температурасыныѕ ќоршаєан орта температурасына дейін тїсуі
+Тыныстыѕ тоќтауы
Биологиялыќ ґлімніѕ кґріністеріне жататыны:
-Естіѕ кґмескіленуі
-Гаспинг тыныс
-Жїрек ќарыншаларыныѕ фибриляциясы
-Гипорефлексия
-Жїректіѕ жјне тыныстыѕ тоќтауы
+Теріде кґгіс тїсті бґліктердіѕ пайда болуы
+Дене температурасыныѕ ќоршаєан орта температурасына дейін тїсуі
+Аяќ бўлшыќеттерініѕ тўраќты ќатаюынан ќозєалмауы
Біртектес дерттік їрдіске тјн:
+Кґпжайттылыќ
+Аныќ орныќпауы
+Адам мен жануарларда бірдей дамуы (монопатогенез)
-Ќорєаныстыѕ болмауы
-Белгілі бір аєзада жјне тінде орныєуы
-Бір себептік
-Заќымданудыѕ болмауы
-Ќорєану болмай заќымданудыѕ болуы
Клиникалыќ ґлімніѕ басталєанын мјлімдейді:
-Апнейстік тыныс жјне тамыр соєысыныѕ болмауы.
+Жїрек соєуыныѕ тоќтауы
-Естіѕ кґмескіленуі.
-АЌ тез тїсуі.
+Тыныстыѕ тоќтауы
-Тамыр соєысыныѕ сиреуі
+Рефлекстердіѕ жоєалуы
-ЭЭГ-да айќын бўзылыстар
Науќасќа ќойылєан «Вирустыќ гепатит А» ауруына тјн арнайы белгілер:
-Ќызба
-Басы ауыруы
-Тјбеттіѕ тґмендеуі
+Тері мен шырышты ќабаттардыѕ сарєыштануы
-Јлсіздік
+Ќанда АЛТ, АСТ, ЛДГ5 ферменттерініѕ жоєарылауы, гипербилирубинемия
+Бауырдыѕ ўлєаюы мен сипаєанда ауыруы
-Ўйќышылдыќ
Сауыєудыѕ ўзаќ, тўраќты тетіктеріне жататыны:
-Ќауырт гипогликемияда контринсулиндік гормондардыѕ шыєуы
-Асќазан ќойыртпаєымен тўншыќќанда жґтелу
+Созылмалы коронарлыќ жеткіліксіздікте ангиогенездіѕ јсерленуі
+Экзогенді гипоксия жаєдайында ќан тїзуші тінніѕ гиперплазиясы.
-Ќауырт гипотензияда адреналинніѕ бґлінуі
+Тўраќты артериялыќ гипертензияда жїрек етініѕ гипертрофиясы
-Кґзге бґгде зат тїскенде кірпік ќаєу
-Физикалыќ жїктемедегі тахикардия, тахипноэ
Постреанимациялыќ аурудыѕ патогенезінде маѕыздысы
+Гипоксия
-Газдыќ емес алкалоз
+Ќан ќайта келгенде майлардыѕ асќын тотыєыныѕ јсерленуі
+Зат алмасу бўзылыстары ґнімдерімен уыттану
-рСО2 40 мм.с.б., рН -7,35
-Гликемия 5,5 ммоль/л
-Азотемия 30 ммоль/л
-рО2 80 мм.с.б.
Клиникалыќ ґлімнен шыєарєан науќастыѕ 1 тјуліктен соѕ жаєдайы нашарлап, есінен танды, жїрек жјне тыныс жеткіліксіздігі кґріністері кїшейе тїскен, осы постреанимациялыќ аурудыѕ сатысы:
-Организмніѕ негізгі ќызметтерініѕ уаќытша жјне салыстырмалы тўраќтану сатысы
+Жаєдайыныѕ ќайталап нашарлау сатысы
-Аяќталу сатысы
+Ќан ќайта келгенде майлардыѕ асќын тотыєыныѕ јсерленуі
+Зат алмасу бўзылыстары ґнімдерімен уыттану
-рН -7,35, SB – 21 ммоль/л BB - 50 ммоль/л
-рО2 80 мм.с.б., рСО2 40 мм.с.б., ЌОС – 30 об%
-ЌМК -5 л, АЌ 90/60 мм с.б.
Реанимациялыќ шараларда ќанды артерия ішілік енгізудіѕ маѕызы:
+Тамыр аймаєы рефлекстері рецепторларыныѕ ќозуын дамытады
-Сол ќарыншаныѕ ќанєа жаќсы толуын ќамтамасыз етеді
+Коронарлыќ ќанайналымыныѕ ќалпына келуін ќамтамасыз етеді
-Ашішекте ќанаєымын жаќсартады
-Кґкбауырда ќанаєымын жаќсартады
-Жїрек ќарыншаларыныѕ фибриляциясын тоќтатады
+Мый тамырларына ќан келуін ќамтамасыз етеді
-Артериялыќ ќысымды тґмендетеді
Себепкер ыќпал сипатталады:
+Себеп аурудыѕ туындауына ќажет
-Жаєдай аурудыѕ туындауы мен дамуына ќажет
+Себеп аурудыѕ арнайы белгілерін аныќтайды
-Жаєдай аурудыѕ арнайы белгілерін аныќтайды
+Ќоршаєан ортаныѕ патогенді јсері жаєдайлар жиынтыєыныѕ јсерінсіз ауруды туындатады
-Аурудыѕ себебі мен жаєдайы ауру дамуында бірдей маѕызды
-Аурудыѕ себебі ауруды туындатады, біраќ оныѕ арнайы белгісін ќамтамасыз етпейді
-Аурудыѕ себебі ауруды туындатпайды, біраќ оныѕ аєымына јсер етеді
Дўрыс тўжырымды табыѕыз:
-Аурудыѕ жаєдайы оныѕ арнайы белгілерін айќындайды.
+Аурудыѕ арнайы белгілері себептіѕ организммен јсерлесуінен туындайды
-Этиология – ауруды тудыратын жаєдайлар жиынтыєы туралы ілім.
Аурудыѕ арнайы белгілері негізінен организм реактивтілігініѕ ґзгеруімен аныќталады.
-Аурудыѕ жаєдайы – бўл, ауру онсыз туындамайтын жайт
+Этиология – ауру пайда болуыныѕ себебі мен жаєдайлары туралы ілім
-Организмніѕ тґзімділігі – ќоршаєан ортаныѕ јсеріне тіршілігін ґзгертіп жауап беру ќабілеті
+Организмніѕ тґзімділігі – заќымдаушы жайттардыѕ јсеріне организмніѕ тґзімділігі
Сыртќы этиологиялыќ жайттарєа жататыны:
+Ќўнсыз тамаќтану
-Ќарттыќ жас
-Экссудативті – шырышты диатез
-Тўќымќуалауєа бейімділік
-Ерте балалыќ шаќ
+Тўрмыс тірішілігініѕ нашарлыєы
-Астениялыќ
конституция
+Кїн тјртібін дўрыс ўйымдастырмау
Ішкі этиологиялыќ жайттарєа жатады
-Ќўнсыз тамаќтану
+Ќарттыќ жас
+Экссудативті – шырышты диатез
+Тўќымќуалауєа бейімділік
-Ќоршаєан ортаныѕ ластануы
-Тўрмыс тірішілігініѕ нашарлыєы
-Психологиялыќ дискомфорт
-Кїн тјртібін дўрыс ўйымдастырмау
Дўрыс тўжырымды табыѕыз:
-Аурудыѕ себебі ауру туындатуына јрќашан ќажет емес
+Аурудыѕ себебі – ауру туындатады жјне оєан арнайы белгі беретін жайт
-Жаєдай – бўл ауру туындауына јсер етпейтін жайттар
+Ауру себеп болып, жаєдай болмаєанда туындайды
-Јртїрлі жаєдайлар бірдей аурулардыѕ дамуына јсер етпейді
+Атеросклероз, артериялыќ гиперемия, жїректіѕ ишемиялыќ ауруы кґпжайттыќ ауруєа жатады
-Аурудыѕ жаєдайы ауру пайда болуына ґте ќажет
-Ауру пайда болуы їшін себеп пен жаєдайдыѕ јсері ќажет емес, организм тґзімділігі тґмендесе жеткілікті
Кґпжайттыќ тїсінік, сипаттауєа ќолданылады:
-Термиялыќ кїйікті
-Сјулесоќ ауруын
-Туберкулезді
+Ќабынуды
-Аяќ-ќолдардыѕ сынуын
+Гипоксияны
+Тромбозды
-Салмонеллезді
Аурудыѕ сыртќы этиологиялыќ жайтќа жататыны:
-Дерттік конституция
-Дерттік тўќымќуалаушылыќ
-Жас мґлшері
-Жынысы
+Вирустар
+Иондаушы сјуле
-Даралыќ реактивтілік
+Нјруыздыќ-ќажымдыќ жеткіліксіздік
Жыныстыќ ерекшеліктіѕ этиологиядаєы маѕызы:
-Аурудыѕ тек ќана себебі
+Аурудыѕ тек ќана жаєдайы
-Аурудыѕ јрі себебі, јрі жаєдайы
-Ауру туындататын жайт
-Ауру туындауына јсер етпейтін жайт
-Ауру туындауына ќажет жайт
+Кейбір ауруларды дамытатын жайт
+Ішкі этиологиялыќ жайт
Тўќымќуалаушылыќтыѕ этиологиядаєы маѕызы:
-Аурудыѕ тек ќана себебі
-Аурудыѕ тек ќана жаєдайы
+Аурудыѕ јрі себебі, јрі жаєдайы
-Полигенді ауруларды туындататын себеп
-Онсыз ауру туындамайтын жайт
-Сыртќы этиологиялыќ жайт
+Ішкі этиологиялыќ жайт
+Моногенді ауруларды туындататын себеп
Организм конституциясыныѕ этиологиядаєы маѕызы:
-Аурудыѕ себебі
+Аурудыѕ жаєдайы
-Аурудыѕ јрі себебі, јрі жаєдайы
-Сыртќы этиологиялыќ жайт
+Ішкі этиологиялыќ жайт
-Ауру туындауына јсер етпейтін жайт
+Кейбір аурулардыѕ дамуына бейімдейтін жайт
-Аурудыѕ ерекшелігін аныќтайтын жайт
Патогенез - бўл
-Ауру дамуыныѕ себебі мен жаєдайлары туралы ілім
-Аурудыѕ аєымы туралы ілім
+Аурудыѕ даму тетіктері туралы ілім
+Ауру кезінде дамитын организмдегі бір-бірімен байланысќан заќымдану мен бейімделу їрдістерініѕ жиынтыєы
-Организмніѕ тўќымќуалаушылыєы туралы ілім
+Ауру кезіндегі бір-бірімен байланысќан «Бїліну» мен «Физиологиялыќ шаралар» їрдістерініѕ жиынтыєы
-Заќымдаушы жайттыѕ јсеріне организмніѕ тўраќтылыєы
-Јртїрлі ауруларєа бейімделушілік туралы ілім
Ауру патогенезін оќып білу мына сўраќќа жауап беруге мїмкіндік береді
-Ауру неге пайда болды?
-Ауру пайда болуыныѕ себебі не?
-Ауру дамуына не септеседі?
-Ауру дамуына не кедергі келтіреді?
+Ауру ќалай, ќайтіп дамиды?
+Ауру дамуындаєы негізгі тізбек не?
+Ауру дамуында кері айналып соєу шеѕбері деген не?
-Аурудыѕ этиологиясы нені оќытады?
Патогенездіѕ бастапќы тізбегі болуы мїмкін:
-Салдарлыќ јлтерация
-Аурудыѕ асќынуы
-Созылмалы тїрге ауысуы
+Алєашќы бїлініс
-Кері айналып соєу шеѕберініѕ тїзілуі
+Себептіѕ јсерінен дамыєан заќымдану
+Патогенездіѕ негізгі тізбегі
-Патогенездегі себеп-салдарлыќ араќатынас
Аурулар патогенезіндегі кері айналып соєу шеѕбері– бўл
-аурудыѕ ґршу жјне ремиссия кезеѕдері бар созылмалы тїрге ауысуы
+аурудыѕ їдеуіне септесетін, патогенездіѕ жекелеген тізбектері арасында, оѕ кері байланыстыѕ пайда болуы
-патогенездіѕ жекелеген тізбектері арасында теріс кері байланыстыѕ пайда болуы
-Дерттік їрдістіѕ жайылуы
-Салдарлыќ бїліністердіѕ пайда болуы
+Патогенді жайт алдында туындатќан дерттік їрдістіѕ даму ќарќынын кїшейтіп, тездететін їрдістердіѕ жиынтыєы
+Патогенездегі кейінгі тізбектіѕ алдындаєы тізбекті тереѕдететін патогенез тізбектерініѕ тўйыќталуы
-Патогенді жайт дерттік їрдістіѕ дамуын їзетін їрдістердіѕ жиынтыєы
Патогенездіѕ негізгі жјне бастапќы тізбегі болып табылады:
+Аурудыѕ келесі кезеѕдерін аныќтайтын ґзгерістер
-Патогенді жайттыѕ јсерінен дамитын ґзгерістер
-Жаѕадан келесі ґзгерістердіѕ пайда болуын аныќтайтын жайт
-Дерттік їрдістіѕ аєымына жаєымсыз жаєдайлардыѕ јсерін жоятын жайт
-Патогенезде кері айналып соєу шеѕберініѕ ќалыптасуы
+Тиімді патогенезді емді ќамтамасыз етуге ќажетті патогенездіѕ тізбегі
+Жойєанда, ќалєан тізбектердіѕ јсері јлсірейтін немесе жойылатын, негізгі тізбекті тїзетін жайт
-Дерттік їрдістіѕ аєымына жаєымсыз жаєдайлардыѕ јсерін кїшейтетін жайт
Физикалыќ этиологиялыќ жайттарєа жатады
+Шу
-Ќўнсыз тамаќтану
+Ќоршаєан ортаныѕ жоєары жјне тґмен температурасы
-Вирустар
+Иондайтын радиация
-Гельминттер
-Приондар
-Гипокинезия
Химиялыќ этиологиялыќ жайттарєа жатады
-Рентгендік сјулелену
+Пестицидтер
-Їдеу
-Электр аєымы
-Ќысылу
+Гербицидтер
+Ауыр металл тўздары
-Витаминдер тапшылыєы
Механикалыќ этиологиялыќ жайттарєа жатады:
-Ванадий мен хром тўздары
+Созылу
-Фосфорорганикалыќ заттар
+Ќысылу
-Кандидалар
+Соќќы
-Вирустар
-Сілтілер, ќышќылдар
Ќабынудыѕ этиотропты емінде ќолданылады:
+Бактериастатикалыќ дјрілер
-Мембрана тўраќтандырєыштар
-Дјнекерлерге ќарсы дјрілер
+Бактерицидтік дјрілер
+Заќымданєан тінді кесу
-Микроциркуляцияны жаќсартатын дјрілер
-Пролиферацияны кїшейткіштер
-Антиоксиданттар
Ќоршаєан ортаныѕ температурасы жоєарылаєанда адамда дамитын бейімделу тетіктері
-Шеткері ќантамырларыныѕ тарылуы
-Тыныстыѕ сиреуі
+Шеткері ќантамырларыныѕ кеѕеюі
-Бўлшыќет межеќуатыныѕ жоєарылауы
+Тыныстыѕ жиілеуі
-Ішкі аєзалар тамырларыныѕ кеѕеюі
-Бўлшыќет дірілі
+Терлеудіѕ кїшеюі
Гипертермияныѕ бейімделу сатысында организмдегі ґзгерістерді атаѕыз:
+Тыныстыѕ жиілеуі
+Тахикардия
+Шеткері ќантамырларыныѕ кеѕеюі
-Бўлшыќет межеќуатыныѕ жоєарылауы
-Брадикардия
-Ішкі аєзалар тамырларыныѕ кеѕеюі
-Бўлшыќет дірілі
-Гемодилюция
Ауруларды патогенездік емдеуге жататыны:
+Патогенездіѕ негізгі тізбегін жою
-Аллергендердіѕ аз мґлшерімен емдеу
-Жўќпаны таратушылармен кїрес
-Жўќпалы ауруларєа ќарсы егу
-Витаминотерапия, витаминопрофилактика
-Емдік сары сулар ќолдану
+Кері айналып соєу шеѕберін їзу
+Патогенездіѕ бастапќы тізбегін алстау
Монокаузализм – бўл
+Ауру пайда болуына бір єана себептіѕ јсері жеткілікті болатыны туралы кґзќарас
+Ауру пайда болуы їшін жаєдайдыѕ маѕызы болмайтыны туралы кґзќарас
-Ауру себептері туралы идеалистік кґзќарас
-Ауру, маѕыздылыєы бірдей, жаєдайлар кешенініѕ јсерінен пайда болатыны туралы кґзќарас
+Ауру себептері туралы материалистік кґзќарас
-Ауру пайда болуы їшін жаєдайдыѕ да, себептіѕ де ќажеттігі туралы кґзќарас
-Неміс физиологы жјне философы М. Ферворнмен дјлелденген ілім
-Ауру себептері туралы диалектикалыќ кґзќарас
Кондиционализм – бўл
-Ауру себептері туралы материалистік кґзќарас
-Ауру пайда болуына бір єана себептіѕ јсері жеткілікті болатыны туралы кґзќарас
-Ауру пайда болуы їшін жаєдайдыѕ маѕызы болмайтыны туралы кґзќарас
+Ауру себептері туралы идеалистік кґзќарас
+Ауру, маѕыздылыєы бірдей, жаєдайлар кешенініѕ јсерінен пайда болатыны туралы кґзќарас
-Ауру пайда болуы їшін жаєдайдыѕ да, себептіѕ де ќажеттігі туралы кґзќарас
+Неміс физиологы жјне философы М. Ферворнмен дјлелденген ілім
-Ауру себептері туралы диалектикалыќ кґзќарас
Молекулалыќ деѕгейдегі заќымданудыѕ мысалы
+Иондайтын радиацияныѕ јсерінен белсенді радикалдардыѕ тїзілуі
-Аллергиялыќ серпілістердіѕ цитотоксиндік тїрі
-Аутоиммундыќ гемолиздік анемия
-Ќос жарєаќты ќаќпаќшаныѕ жеткіліксіздігі
-Жїрекшелік-ќарыншалыќ тесіктіѕ тарылуы
+Ораќ тјрізді жасушалы анемия кезінде глобинніѕ бета-тізбегіндегі глутамин ќышќылыныѕ валинге алмасуы
-Иммундыќ тромбоцитопения
+А гемофилиясында ЇІІІ жайттыѕ тўќымќуалайтын жеткіліксіздігі
Биіктік ауруыныѕ себептері мен патогенезініѕ негізгі тізбегі болып табылады:
+Барометрлік ќысымныѕ тґмендеуі
+Атмосфералыќ ауада рО2 тґмендеуі
-Барометрлік ќысымныѕ жоєарылауы
-Зат алмасудыѕ бўзылуы
+Гипоксемия
-Ацидоз
-Жїйке жїйесі ќызметініѕ бўзылуы
-Гипоксия
Альпинист 6500м биіктікке шыќќанда есінен танып, оны ќарап тексергенде айќын цианоз, тынысы сирегендігі аныќталды. Дамыєан аурудыѕ себебі, патогенездегі негізгі тізбегі жјне патогенезіндегі кері айналып соєу шеѕбері:
-Атмосфералыќ ауада рСО2 тґмендеуі
+Атмосфералыќ ауада рО2 тґмендеуі
-Барометрлік ќысымныѕ жоєарылауы
+Гипоксемия
+гипоксемия > тыныс орталыєыныѕ ќозуы> гиперпноэ > гипокапния > тыныс орталыєыныѕ тежелуі > брадипноэ > гипоксемия
-Ацидоз
-Гипоксемия > ќан тамырларын ќозєалтќыш орталыќтыѕ ќозуы > тахикардия > гипоксемия
-Гипоксемия > эритропоэтин ґндірілуініѕ жоєарылауы > эритроцитоз > гипоксемия
Биіктік ауруы кезінде гиперпноэ патогенезінде маѕыздысы
+Гипоксемия кезінде шеткері хеморецепторлардыѕ ќозуы
+Тыныс орталыєыныѕ ќозуы
-Тыныс орталыєыныѕ тежелуі
-Гипокапния
-Ацидоз
-Ќанда оттегініѕ їлестік ќысымыныѕ жоєарылауы
+Гипоксемия кезінде орталыќ хеморецепторлардыѕ ќозуы
-Алкалоз
Нґсер жаѕбырдын астында ќалєан туристердіѕ біреуі ауырєан пневмонияныѕ дамуындаєы себеп пен жаєдай, аурудыѕ арнайы емес белгісі:
+Пневмококктар
-Жґтел
-Ґкпедегі ылєал сырылдар
+Организмніѕ суыќтауы
-Нормостениялыќ конституция
-Ер жынысы
+Дене температурасыныѕ кґтерілуі, јлсіздік
-Жасы 30-да
Гипоксемия, гипокапния жјне декомпрессияны сипаттайтын симптомдар:
+Цианоз
+Брадипноэ
-Газдыќ алкалоз
-Гипероксемия
+Газдыќ эмболия
-Сатурация
-Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы тґмендеуі
-рО2 98%
Биіктік ауруы кезінде теѕгерілулік-бейімделулік маѕызы бар
-Кґгерудіѕ
-Селкілдектіѕ
+Эритроцитоздыѕ
-Ќозєалыстар їйлесімділігі бўзылуыныѕ
-Брадипноэніѕ
+Гиперпноэніѕ
+Тахикардияныѕ
-Дезоксигемоглобин мґлшері артуыныѕ
Биіктік ауруыныѕ кґрінісі болып табылады
-Гиперпноэ
+Брадипноэ
-Тахикардия
+Кґгеру
-Эритроцитоз
+Ќозєалыстар їйлесімділігі бўзылуы
-Ќанайналымыныѕ орталыќтануы
-Ќордан ќанныѕ шыєуы
Декомпрессия жаєдайына тјн
+Газдыќ эмболия
+Тері асты эмфиземасы
+Жабыќ ќуыстарда газдар кґлемініѕ ўлєаюы жјне олардыѕ ќысымыныѕ жоєарылауы
-Ауа эмболиясы
-Ќанда газдар ерігіштігініѕ жоєарылауы
-Тіндер мен организмніѕ сўйыќ орталыќтарында азот ерігіштігініѕ жоєарылауы
-Сатурация
-Ішекте газдардыѕ ќысылуы
Гипербария жаєдайына тјн:
+Организмніѕ тіндері жјне сўйыќ ортасында азот ерігіштігініѕ жоєарылауы
-Организмніѕ тіндері жјне сўйыќ ортасында газдар ерігіштігініѕ тґмендеуі
+Сатурация
+ОЖЖ уыттыќ заќымдануы
-Газдыќ эмболия
-Жабыќ ќуыстарда газдар кґлемініѕ ўлєаюы жјне олардыѕ ќысымыныѕ жоєарылауы
-Тері асты эмфиземасы
-Ішекте газдардыѕ ќысылуы
Ќабынудыѕ патогенездік емінде ќолданылады:
-Бактериастатикалыќ дјрілер
+Мембрана тўраќтандырєыштар
+Дјнекерлерге ќарсы дјрілер
-Бактерицидтік дјрілер
-Заќымданєан тінді кесу
+Микроциркуляцияны жаќсартатын дјрілер
-Жўќпалы аурулардыѕ алдын алу їшін егу
-Карантиндік шаралар
Реактивтілік – бўл
+Біртўтас организмніѕ ќоршаєан ортаныѕ јсеріне тіршілігін ґзгертуімен жауап беру ќасиеті
+біртўтас организмніѕ ќоршаєан ортаныѕ јсеріне белгілі бір жолмен жауап беру ќасиеті
-Жауаптыѕ сипатын ќамтамасыз ететін организмніѕ ўрпаќтан берілген немесе жїре пайда болєан морфологиялыќ жјне функциялыќ ерекшеліктерініѕ жиынтыєы
-ауру туындататын ыќпалдарєа организмніѕ тўраќтылыєы
-ауру пайда болуыныѕ себептік байланыстары туралы ілім
-дерттуындататын тітіркендіргіштіѕ јсеріне организмніѕ ќорєаныстыќ јсерленісі
-организмніѕ бейнаќты тґзімділігі
+Сыртќы жјне ішкі жайттардыѕ јсеріне толыќ организмніѕ тіршілігін ґзгертіп айќын жауап беру ќасиеті
Баќалар гипоксияєа тґзімді - бўл мысалы, реактивтіліктіѕ:
+Тїрлік
-Арнайы
-Жїре пайда болєан
+Арнайы емес, бейнаќты
-Белсенді
-Топтыќ
+Физиологиялыќ
-Дерттік
Арнайы емес дерттік реактивтілікке мысал бола алады:
-Аллергия.
-Иммундыќ- тапшылыќты жаєдайлар.
-Иммундыќ – тежелулік жаєдайлар.
-Иммундыќ - пролиферациялыќ аурулар.
+Сілеймелік жаєдайлар.
-Аутоиммундыќ аурулар
+Наркоз кезіндегі реактивтілік
+Аќтыќ жаєдайлардаєы реактивтілік
Арнайы патологиялыќ реактивтілікке мысал бола алады:
+Аллергия.
+Иммундыќ - тапшылыќты жаєдайлар.
-Иммунитет
+Аутоиммундыќ їрдістер.
-Сілеймелік жаєдайлар.
-Ќабынуда фагоцитоздыѕ јсерленуі
-Ќоршаєан орта температурасы кґтерілгенде тамырлардыѕ кеѕеюі
-Аќтыќ жаєдайлардаєы реактивтілік
Дизергиялыќ серпілістердіѕ мысалы болып табылады:
+Жарыќќа кґз ќарашыєыныѕ кеѕеюі
-Жарыќќа кґз ќарашыєыныѕ тарылуы
+Суыќќа тамырлардыѕ кеѕеюі
-Суыќќа тамырлардыѕ тарылуы
+Ноцицепторлар тітіркенгенде артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Тыныс жолдарына бґгде зат тїскенде жґтелу
-Мўрын жолдары шырышты ќабаты тітіркенгенде тыныстыѕ тежелуі
-Таєаммен уланєандаєы ќўсу
Тїрлік реактивтіліктіѕ мысалы болып табылады:
+Жануарлардыѕ ќысќы ўйќысы
+Балыќтар мен ќўстардыѕ маусымдыќ миграциясы
+Иттіѕ обасымен адамныѕ ауырмауы
-Конституцияныѕ астениялыќ тїрі
-Темперамент ерекшелігі
-Балалыќ шаќ
-Жыныстыќ ерекшелігі
-Ќан тобы
Жануарлардыѕ ќысќы ўйќысы мысалы болып табылады:
+Тїрлік реактивтіліктіѕ
-Топтыќ реактивтіліктіѕ
-Даралыќ реактивтіліктіѕ
+Бейнаќты реактивтіліктіѕ
+Физиологиялыќ реактивтіліктіѕ
-Дерттік реактивтіліктіѕ
-Арнайы реактивтіліктіѕ
-Жїре пайда болєан реактивтіліктіѕ
Жаѕатуылєандар гипоксияны жеѕіл ґткереді. Бўл мысалы болып табылады:
-Арнайы реактивтіліктіѕ
-Тїрлік реактивтіліктіѕ
+Топтыќ реактивтіліктіѕ
+Бейнаќты реактивтіліктіѕ
-Даралыќ реактивтіліктіѕ
+Физиологиялыќ реактивтіліктіѕ
-Дерттік реактивтіліктіѕ
-Биологиялыќ реактивтіліктіѕ
Белсенді тґзімділікке мысал бола алады:
+Уларды уытсыздандыру їрдісі
-Гистогемдік тосќауылдар
-Тері, шырышты ќабыќтар
+Антидене тїзілуі
+Жедел кезеѕ жауабы
-Асќазан сґліндегі НCl мґлшері
-Баќалар мен ќўрт-ќўмырсќалардыѕ ќатты жабыны
-Теріасты май ќабаты
Енжар тґзімділікке мысал бола алады:
-Эритропоэздіѕ јсерленуі
+Гематоэнцефалдыќ тосќауыл
+Мый ќабыќтары
-Антидене тїзілуі
-Жедел кезеѕ жауабы
+Асќазан сґліндегі НCl мґлшері
-Фагоцитоз
-Стресс дамытатын жїйеніѕ јсерленуі
Акуланыѕ жарасы ешќашан іріѕдемейді. Бўл мысалы болып табылады:
+Тїрлік реактивтіліктіѕ
-Топтыќ реактивтіліктіѕ
-Даралыќ реактивтіліктіѕ
+Туа біткен тґзімділіктіѕ
-Жїре пайда болєан тґзімділіктіѕ
-Дерттік тґзімділіктіѕ
-Енжар тґзімділіктіѕ
+Белсенді тґзімділіктіѕ
Жаѕатуылєандар мен жас балалардаєы аурудыѕ аєымы сипатталады:
-Комплемент жїйесініѕ јсерленуімен
+Организмніѕ жалпы уыттануымен
+Їрдістіѕ жайылуымен
-Аєзалардыѕ айќын заќымдануымен
-Лейкоциттердіѕ жоєары фагоцитоздыќ белсенділігімен
-Їрдістіѕ айќын орныєуымен
-Айќын иммундыќ жауаппен
+Бейімделу тетіктерініѕ тез ќажуымен
Ќарттыќ шаќтаєы дерттіѕ ерекшелігіне жатады:
-Аурудыѕ гиперергиялыќ ґтуі
+Ґспелер дамуыныѕ жиілігі
-Ауру белгісініѕ айќын болуы
+Ауру белгісініѕ жасырын болуы
-Ауыру сезімініѕ орныќпауы
-Айќын иммундыќ жауап
+Дерттіѕ кґптігі
-Заќымдануєа жайылєан серпіліс
М.В.Черноруцкийдіѕ конституция тїрлерін жіктеуіне сјйкес келеді:
+Нормостеник.
-Сангвиник.
-Атлеттік тїрі.
-Бўлшыќ еттік тїрі.
-Кїшті, ўстамды, жігерлі тїрі
+Астеник
+Гиперстеник
-Холерик
Гиперстениктер бейім:
-Артериялыќ ќысымныѕ деѕгейі тґмен болуына
-Анемияларєа
-Ќанда глюкоза деѕгейініѕ тґмен болуына
+Ќанда холестерин деѕгейініѕ жоєары болуына
-Ішектіѕ сіѕіру ќабілетініѕ тґмен болуына
-Ќалќанша без гормондарыныѕ артуына
+Глюкокортикоидтар мґлшерініѕ артуына
+Асќазан сґлі ґндірілуініѕ артуына
Гиперстениктерде жиі дамиды:
+Жїректіѕ ишемиялыќ ауруы
-Анемиялар
-Созылмалы колит
+Семіру
+Артериялыќ гипертензия
-Асќазанныѕ ойыќ жара ауруы
-Ґкпе туберкулезі
-Гипертиреоз
М.В.Черноруцкий бойынша гиперстениктерге тјн:
-Ўзынбойлы
-Кеуде сарайыныѕ тар болуы
+Аяќ-ќолдарыныѕ ќысќа болуы
+Жїректіѕ кґлденеѕ орналасуы
+Бўлшыќ еті мен тері асты май ќабатыныѕ жаќсы дамуы
-Эпигастр бўрышыныѕ сїйір болуы
-Негізгі алмасу жоєары деѕгейде
-Ішектіѕ сіѕіру ќабілетініѕ тґмен болуы
М.В.Черноруцкий бойынша астениктерге тјн:
+Эпигастр бўрышыныѕ сїйір болуы
+Негізгі алмасу жоєары деѕгейде
+Аяќ-ќолдарыныѕ ўзын болуы
-Семіруге бейім болуы
-Артериялыќ ќысымы жоєарылауєа бейім
-Жїректіѕ кґлденеѕ орналасуы
-Ґкпеніѕ тіршілік сыйымдылыєы тґмен
-Кеуде сарайыныѕ кеѕ болуы
Астениктерде жиі дамиды:
-Ґт-тас ауруы
+Анемиялар
+Созылмалы жаралы колит
-Семіру
+Артериялыќ гипотензия
-Жїректіѕ ишемиялыќ ауруы
-Ќантты диабеттіѕ ІІ тїрі
-Артериялыќ гипертензия
Хромосомдыќ ауру болып табылады:
-Фенилкетонурия
+Даун ауруы
-Ораќтјрізді жасушалы анемия
-Гемофилия
+Шерешевский-Тернер синдромы
+Клайнфельтер синдромы
-Альбинизм
-Гликогеноздар
Жыныспен тіркескен ауру болып табылады:
-Агаммаглобулинемия
-Гемофилия С
-Альбинизм
+Дальтонизм
-Брахидактилия
-Фенилкетонурия
+Гемофилия А
+Гемофилия В
Полигендік ауру болып табылады:
-Фенилкетонурия
+Семіру
-Ораќтјрізді жасушалы анемия
-Гемофилия
-Шерешевский-Тернер синдромы
-Клайнфельтер синдромы
+Аллергиялыќ аурулар
+Эссенциалды гипертензия
13 жастаєы жасґспірім М., аќыл-есініѕ жетілмеу белгілері, беті жалпаќ, кґзі сызыєы ќисыќ, аузы ашыќ, мўрныныѕ ќыры жоќ. Науќаста келесі кариотип ґзгерісі, Барр денешіктерініѕ саны аныќталып, диагноз ќойылды:
+47 (23А + ХY)
-46 (22А + ХY)
+0 Барр денешігі
-1 Барр денешігі
-2 Барр денешігі
-Фенилкетонурия
-Шерешевский-Тернер синдромы
+Даун ауруы
Зат алмасуыныѕ аралыќ ґнімдері жинаќталуымен сипатталатын тўќымќуатын энзимопатиялар:
+Гликогеноз
+Фенилкетонурия
-Гемофилия А
-Гемофилия В
-Дальтонизм
+Галактоземия
-Гемофилия С
-Ораќтјрізді жасушалы анемия
Даун ауруына тјн белгілер:
+Аќыл-есініѕ кемдігі
-Бўлшыќетініѕ гипертониясы
+Беті монєол типті
-Дене бітімі кемтар
-Аяќ-ќолы ўзын
+Алаќанында «маймылдыѕ ќатпары»
-Балтыры ќылыштјрізді
-Мойнында ќанаттјрізді ќатпар
Жасуша заќымдануын туындататын эндогендік жайтќа жататыны:
-Вирустар
-Ауыр металл тўздары
-Иондаушы радиация
+Майлардыѕ асќын тотыќ ґнімдері
-Ќоршаєан ортаныѕ температурасы
+Иммундыќ кешендер
+Заќымдану медиаторлары
-Пестицидтер
Жасуша заќымдануын туындататын экзогендік жайтќа жататыны:
+Гамма-сјулелену
-Жасуша сыртында осмостыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Жасуша сыртында осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Тироксинніѕ гиперсекрециясы
-Белсенді бос радикалдар
+Вирустар
+Пестицидтер
-Ацидоз
Жасуша заќымдануыныѕ арнайы емес кґріністері
-Жоєары температураныѕ јсерінен нјруыз молекулаларыныѕ табиєатын жоєалтуы
+Ацидоз
+Мембрана ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
-Цианидтермен цитохромоксидазаныѕ тежелуі
+Жасушаныѕ сорєыштыќ ќабілетініѕ жоєарылауы
-Жасушаныѕ кальциймен зорыєуынан тотыєу жјне фосфорлану їрдістерініѕ ажырауы
-Радиация јсерінен молекулалардыѕ иондануы
-Механикалыќ жайт јсерінен жасуша мен субжасушалыќ ќўрылымдардыѕ ќўрылымы бўзылуы
Жасушаныѕ созылмалы заќымдануыныѕ апаттыќ сатысында байќалады
+Бўзылмаєан ќўрылымдар ќызметініѕ жоєарылауы
+Жасушаныѕ тектік ќўралыныѕ белсенділенуі
-Жасуша ќўрылымдарыныѕ гипертрофиясы жјне гиперплазиясы
-РНЌ, нјруыздар жјне АЇФ тїзілуініѕ тўраќтануы
+Тїзілулік їрдістердіѕ јсерленуі
-Жасушаныѕ дистрофиясы
-Жасуша ґлуі
-Жасушаішілік органеллалардыѕ гипертрофиясы
Жасушаныѕ созылмалы заќымдануыныѕ тўраќты бейімделу сатысында байќалады
-Бўзылмаєан ќўрылымдар ќызметініѕ жоєарылауы
+Жасушаішілік гомеостаздыѕ саќталуы
+Жасуша ќўрылымдарыныѕ гипертрофиясы жјне гиперплазиясы
+РНЌ, нјруыздар жјне АЇФ тїзілуініѕ тўраќтануы
-Жасушаныѕ дистрофиясы
-Жасуша ґлуі
-Жасуша апоптозы
-Паранекроз
Апоптозєа тјн:
-Ќабынулыќ серпіліспен ќабаттасуы
-Жасуша дистрофиясыныѕ салдары болып табылады
+Жасушаныѕ жоспарланєан ґлімі
-Заќымдаушы жайттыѕ јсерінен дамиды
-Кариолизис
+Апоптоз «денешіктерініѕ» фагоцитозы
-Жасушаныѕ ісінуі
+Жасушаныѕ хроматині бар бґлшектерініѕ тїзілуі
Некрозєа тјн:
-Жасушаныѕ хроматині бар бґлшектерініѕ тїзілуі
+Жасуша дистрофиясыныѕ салдары болып табылады
-Жасушаныѕ жоспарланєан ґлімі
-р53 јсерінен дамыєан инициация
+Заќымдаушы жайттыѕ јсерінен дамиды
-Апоптоз «денешіктерініѕ» фагоцитозы
-Патогенезінде каспаза мен эндонуклеазалар јсерленуініѕ маѕызы бар
+Ќабынулыќ серпіліспен ќабаттасуы
Жасуша мембранасы пероксидтік тотыєуыныѕ кїшейткіші болып табылады:
+УКС
-Е гипервитаминозы
+Гипероксия
-Пероксидазаныѕ јсерленуі
-Супероксиддисмутазаныѕ јсерленуі
+Иондаушы радиация
-SH тобы бар нјруыздардыѕ артуы
-Каталазаныѕ јсерленуі
Жасуша мембранасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауынан дамиды:
-Жасушадан натрий ионыныѕ шыєуы
+Жасушадан калий ионыныѕ шыєуы
-Жасушадан кальций ионыныѕ шыєуы
+Гиперферментемия
-Жасушаныѕ боялуыныѕ тґмендеуі
+Жасушаныѕ сорєыштыќ ќабілетініѕ жоєарылауы
-Митохондрий ферменттерініѕ јсерленуі
-Электрґткізгіштігініѕ тґмендеуі
Жасуша ісінуініѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Na/К - АТФазалардыѕ јсерсізденуі
+Жасушаішілік осмостыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Майлардыѕ пероксидтік тотыєуы тґмендеуі
+Цитозоль нјруыздарыныѕ гидрофилдігі артуы
-Са2 - АТФ-азаныѕ јсерленуі
-Жасушаішілік осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Жасушаішілік натрийдіѕ азаюы
-Жасушаішілік калийдіѕ артуы
Жасушада калций кґбеюініѕ салдарлары
+Мембраналыќ фосфолипазалар, калций тјуелді протеазалардыѕ јсерленуі
+Митохондрийларда тотыєу жјне фосфорланудыѕ ажырауы
-Миофибрилдердіѕ тўраќты босаѕсуы
-Адренореактивтіліктіѕ жоєарылауы
-Бос калмодулин мґлшерініѕ кґбеюі
+Миофибрилдердіѕ тўраќты жиырылуы
-Гидролазалар белсенділігі тґмендеуі
-Митохондрий ферменттерініѕ јсерленуі
Жасушаныѕ гипоксиялыќ заќымдануы кезіндегі теѕгерілулік ќўбылыстарєа жатќызуєа болады
-Na/К АТФ-азалардыѕ белсенділігініѕ тґмендеуі
+Гликолиздіѕ јсерленуі
-Фосфолипаза А2 јсерленуі
+Буферлік жїйелердіѕ јсерленуі
-МАТ јсерленуі
-Са2- АТФ-азаныѕ белсенділігініѕ тґмендеуі
+Гипоксия-индуцибилді жайт тїзілуі јсерленуі
-Мембраналыќ фосфолипазалар јсерленуі
Эритроциттер гипотониялыќ ерітіндіге салынды. Аныќталатын ґзгерістер:
+Осмостыќ гемолиз
-Эритроциттердіѕ бїрісуі
+Эритроциттердіѕ ісінуі
+Эритроциттердіѕ шартјрізді болуы
-МАТ јсерленуінен эритроциттердіѕ бўзылуы
-Мембраналыќ фосфолипазалар јсерленуінен эритроциттердіѕ бўзылуы
-Ораќтјрізді эритроциттер пайда болады
-Жўлдызшатјрізді эритроциттер пайда болады
Жасушаныѕ ќайтымды бїліністерініѕ белгісі:
-Митохондрий ќўрылымы бўзылуы
-Жасушаларда жасушадан тыс пайда болєан нјруыздар жинаќталуы
-Кариолизис
+Жасуша кґлемініѕ аздап ўлєаюы
+Жасуша сыртында калийдіѕ жинаќталуы
+Митохондрий ферменттерініѕ јсерсізденуі
-Кариорексис
-Плазмалыќ мембрананыѕ тўтастыєы бўзылуы
Жануарларєа фенилгидразинді енгізгенде, эритроциттер саны азайып, ќанда бос жјне метгемоглобин пайда болды. Эритроциттер бўзылуыныѕ, ќанда бос жјне метгемоглобин мґлшерініѕ арту патогенезінде маѕыздысы:
+Эритроциттер мембранасы липидтерініѕ пероксидтік тотыєуы
-Эритроциттер мембранасыныѕ осмостыќ заќымдануы
-Эритроциттердіѕ мембраналыќ фосфолипазалары јсерленуі
+Заќымданєан эритроциттерден гемоглобинніѕ ќанєа шыєуы
+Fe гемоглобинніѕ Fe тїзіп тотыєуы
-Fe гемоглобинніѕ Fe тїзіп тотыќсыздануы
-Эритроциттер мембранасыныѕ иммундыќ заќымдануы
-Заќымданєан миоциттерден метгемоглобинніѕ шыєуы
«Жедел кезеѕ жауабыныѕ» негізгі дјнекерлері:
+Интерлейкин –1, интерлейкин – 6
+Ґспе тіршілігін жоятын жайт-а
-С-реактивті нјруыз
+Интерферон-y
-Гистамин
-Арилсульфатаза
-Лизосомалыќ ферменттер
-Простагландиндер
«Жедел кезеѕ жауабыныѕ» негізгі дјнекері интерлейкин -1 јсерініѕ кґрінісі:
-Дене температурасыныѕ жоєарылауын
-Жасушалар мембраналарыныѕ тўраќтануы
-Оѕ азоттыќ тепе-теѕдік
+Ќанда «жедел кезеѕ жауабы» нјруыздары пайда болуы
-АКТГ сґлденісі азаюы
+Гипергаммаглобулинемия
+Ќызба
-Ќанда альбумин кґбеюі
«Жедел кезеѕ жауабы» ќабаттасады
+Ќанда темір мґлшерініѕ азаюымен
+АКТГ мґлшерініѕ жоєарылауымен
-Ќанда альбумин мґлшері жоєарылауымен
-Фагоцитоздыѕ тежелуімен
+ЭТЖ жоєарылауымен
-Оѕ азоттыќ тепе-теѕдікпен
-С-реактивті нјруыздыѕ мґлшері тґмендеуімен
-Ќанда лейкоциттердіѕ азаюымен
Стресс дамытатын жїйеге жататыны
+Симпато-адреналдыќ жїйе
+Гипоталамус, гипофиз
-Серотонинергиялыќ жїйе
+Бїйрекїсті безініѕ ќыртысты ќабаты
-ГАМК-ергиялыќ жїйе
-Опиоидергиялыќ жїйе
-Антиоксиданттыќ жїйе
-Ренин-ангиотензин-альдостерон жїйесі
Жалпы адаптациялыќ синдромныѕ тґзімділік сатысына тјн:
+Бїйрекїсті безініѕ ќыртысты ќабатыныѕ гиперплазиясы
-Ќанда АКТГ жјне глюкокортикоидтар мґлшері азаюы
-Жыныс гормондары мґлшері азаюы
+Глюконеогенездіѕ кїшеюі
+Глюкокортикоидтар ґндірілуі артуы
-Гипотензия
-Адинамия
-Гипогликемия
Стрессте бейнаќты тґзімділіктіѕ жоєарылауын ќамтамасыз етеді:
+Энергия ќорын жўмылдыру жјне ќайта бґлу
+Иондыќ каналдар жўмысыныѕ тўраќтылыєы мен ќуаты артуы
+Жасуша мембраналарыныѕ тўраќтануы
-Глюкокортикоидтардыѕ иммундыќ депрессивті јсері
-Фагоцитоздыѕ јсерленуі
-Липидтердіѕ пероксидтік тотыєуыныѕ јсерленуі
-Ўзаќ гиперлипидемияныѕ дамуы
-Лимфоидты тінніѕ атрофиясы
Стресстегі дезадаптациялыќ аурулардыѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Ќанда катехоламиндер мґлшері ўзаќ артуы
+Ўзаќ гиперлипидемия
-Эндогенді опиоидты жїйеніѕ јсерленуі
+Липидтердіѕ пероксидтік тотыєуыныѕ јсерленуі жјне антиоксиданттыќ жїйеніѕ јсерсізденуі
-Функциялыќ жїйеніѕ тїзілуі
-ГАМК-ергиялыќ жїйеніѕ јсерленуі
-Серотонинергиялыќ жїйеніѕ јсерленуі
-Стресс шектейтін жїйеніѕ јсерленуі
Сілейменіѕ (шоктыѕ) эректилді сатысыныѕ белгілері болып табылады:
-Артериялыќ гипотензия
+Ќозу
-Жїрек шыєарымыныѕ азаюы
+Артериялыќ гипертензия
+Ќимылдыќ жјне сґйлеудіѕ ќозуы
-ОЖЖ тежелуі
-Тамыр ќимылдатќыш орталыќтыѕ тежелуі
-Ќанныѕ ќорєа дерттік жиналуы
2 дјрежелі кїйікке ўшыраєан науќас ќозєан, айќын ауыру сезімі, ќалтырау, шґлдеуді сезінеді, есі шатысќан, АЌ 90/60 мм.с.б., тамыр соєысы јлсіз толєан, минутына 130 рет. Науќаста дамыєан жаєдай, оныѕ сатысы мен патогенезі:
-Жараќаттыќ сілейме
-Анафилаксиялыќ сілейме
+Кїйіктік сілейме
-Эректилді сатысы
+Торпидті сатысы
+ОЖЖ тежелуі
-ОЖЖ ќозуы
-Гипоталамо-гипофиз жїйесініѕ јсерленуі
Инсулинді енгізгеннен кейін науќастыѕ ќанында глюкоза деѕгейі 2 ммоль/л-ге тґмендеп, есінен танєан. Науќастаєы дамыєан жаєдай, нейрон заќымдануыныѕ негізгі тізбегі жјне дамыєан гипоксияныѕ тїрі:
-Гипергликемиялыќ кома
+Гипогликемиялыќ кома
+АТФ тїзілуі азаюы
-Иондар теѕсіздігі
-Мембрана мен ферменттер жїйесініѕ заќымдануы
-Тіндік гипоксия
-Гемдік гипоксия
+Субстраттыќ гипоксия
Артериялыќ гиперемияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
-Ќанныѕ аєып кетуініѕ ќиындауы.
+Артериолалардыѕ кеѕеюі жјне ќан келуініѕ артуы.
-Ќан келуініѕ азаюы.
+Ќанныѕ сызыќтыќ жылдамдыєыныѕ артуы.
+Ќызмет атќаратын ќылтамырлар саныныѕ артуы.
-Артериолалардыѕ тарылуы жјне артериялыќ ќан келуініѕ азаюы
-Ќанныѕ ќоюлануы жјне тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
-Транссудация їрдісініѕ тґмендеуі
Артериялыќ гиперемия дамуында ќанда, артыќтыєы маѕызды:
-Адреналинніѕ
+Ацетилхолинніѕ
+Брадикининніѕ
-Тромбоксан А2- ніѕ
+Азот тотыєыныѕ
-Ангиотензин-2-ніѕ
-Эндотелинніѕ
-Серотонинніѕ
Артериялыќ гиперемия дамыєан тін бґлігінде байќалады:
-Тін бґлігініѕ кґгеруі
+Тін тыєыздыєыныѕ артуы
-Тін бґлігі ќызымыныѕ тґмендеуі
+Тін бґлігініѕ ќызаруы
-Бозару
-Ісіну
+Тін бґлігі ќызымыныѕ жоєарылауы
-Тін тыєыздыєыныѕ тґмендеуі
Артериялыќ гиперемияда микроциркуляция ґзгерістеріне тјн:
-Тамырлардыѕ кґлденеѕ кесіндісі ауданыныѕ кішіреюі.
-Ќанныѕ кґлемдік жылдамдыєыныѕ азаюы
+Веналыќ ќанныѕ артерилизациялануы.
+Ќанныѕ кґлемдік жылдамдыєыныѕ артуы
-Ќызмет атќаратын ќылтамырлар саныныѕ азаюы.
+Ќанаєымыныѕ сызыќтыќ жылдамдыєыныѕ артуы
-Транссудация їрдісініѕ тґмендеуі
-Веналыќ ќанныѕ аєып кетуі тґмендеуі
Артериялыќ гиперемияныѕ жаєымсыз јсеріне жататыны:
+Тамыр ќабырєасыныѕ жарылуы жјне тінге ќан кету
-Заќымданєан жерден ыдырау ґнімдерініѕ таралуыныѕ шектелуі
+Заќымданєан жерден ыдырау ґнімдерініѕ таралуы кїшеюі
-Дјнекер тінніѕ ґсіп-ґнуі
-Тіндерге оттегініѕ келуі артуы
-Тіндерден кґмір ќышќыл газыныѕ кетуі кїшеюі
-Тінніѕ некрозы
+Липидтердіѕ асќын тотыєу їрдістері кїшеюі
Артериялыќ гиперемияны дамытуєа баєытталєан емдік шаралар:
-Ќанды тоќтату їшін байлам салу
-Ќан алу їшін байлам салу
+Банкамен массаж жасау жјне ќыздырєыш ќаєаз ќою
+Ультракїлгін сјулелену ќолдану
+Массаж жјне ысќылау
-Бўєана асты венасын катетерлеу
-Асќазанды шаю
-Суыќ ќою
Физиоемнен кейін науќастыѕ беті ќызарып, басы соќќылы сипатта ауырды. Шеткері ќанайналым бўзылысыныѕ тїрі, патогенездегі негізгі тізбегі жјне бўл бўзылыстыѕ мїмкін болатын жаєымсыз јсері:
-Бас пен бет тамырларыныѕ ишемиясы
+Бас пен бет тамырларыныѕ артериялыќ гиперемиясы
-Бас пен бет тамырларыныѕ тарылуы
-Бас пен бет тамырларыныѕ веналыќ гиперемиясы
+Артериялыќ тамырлардыѕ кеѕеюі
-Вена тамырларыныѕ кеѕеюі
-Нейрондардыѕ гипоксиялыќ заќымдануы
+Нейрондардыѕ ЛАТ јсерленуінен заќымдануы
Веналыќ гиперемияныѕ себебі болуы мїмкін:
+Вена ќаќпаќшаларыныѕ жеткіліксіздігі.
-Артериолалардыѕ кеѕеюі.
-Артериосклероз.
+Веналардыѕ тромбозы.
+Ќысымныѕ артерио-веноздыќ айырмасы тґмендеуі
-Артериялардыѕ тромбозы
-Ангиоспазм
-Артериялардыѕ эмболиясы
Веналыќ гиперемия патогенезініѕ тізбектері болып табылады:
+Ќанныѕ аєып кетуініѕ ќиындауы.
-Ќанныѕ аєып келуініѕ кїшеюі.
+Тамырішілік веналыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Ќызмет атќаратын ќылтамырлар саныныѕ кґбеюі
+Ќанаєымыныѕ сызыќтыќ жылдамдыєыныѕ артуы
-Ќанаєымыныѕ кґлемдік жылдамдыєыныѕ артуы
-Тамырішілік ќысымныѕ тґмендеуі
-Ќанаєымыныѕ тоќтауы
Веналыќ гиперемия дамыєан тін бґлігінде байќалады:
-Тінніѕ ќызаруы.
-Тін ќызымыныѕ жоєарылауы.
+Тінніѕ кґгеруі
-Тін кґлемініѕ кішіреюі.
+Тін температурасыныѕ тґмендеуі
+Ісінулер
-Тін тыєыздыєыныѕ жоєарылауы
-Тін тыєыздыєыныѕ тґмендеуі
Веналыќ гиперемияныѕ жаєымсыз јсеріне жататыны:
-Тінніѕ некрозы
+Тіндердіѕ дистрофиясы
-Дерттік їрдістіѕ жайылуы
+Тіндердіѕ гипоксиялыќ заќымдануы
+Тіндердіѕ ўлєаюы жјне ісінуі
-Тамыр ќабырєасыныѕ жарылуы
-Веналыќ ќанныѕ артерилизациялануы
-Тіндермен оттегініѕ ќолданылуы азаюы
Гипс салєаннан кейін науќастыѕ байламнан тґмен орналасќан иыќ тіндерініѕ ісінуі, ќол саусаќтарыныѕ кґгістенуі, сипаєанда салќындыєы сезілді. Шеткері ќанайналымы бўзылысыныѕ тїрі, ісіну мен саусаќтардыѕ кґгеру патогенезі:
-Артериялыќ гиперемия
+Веналыќ гиперемия
-Ишемия
+Ќылтамырішілік ќысымныѕ жоєарылауы
-Ќанныѕ аєып келуініѕ бўзылуы
-Ќанаєымы жылдамдыєы артуы
+Дезоксигемоглобин мґлшері артуы
-Карбоксигемоглобин мґлшері артуы
Артериядаєы тромб, дамытуы мїмкін:
-Веналыќ гиперемияны.
-Артериялыќ гиперемияны.
-Ќанныѕ аєып кетуініѕ ќиындауын.
+Ишемияны.
-Іркілістік стазды.
+Ишемиялыќ стазды
+Тінніѕ жергілікті гипоксиясын
-Тінніѕ толыќќандыєын
Ишемияныѕ белгісі болып табылады:
-Тін ќызымыныѕ жоєарылауы.
+Тінніѕ бозаруы.
-Тін тыєыздыєыныѕ жоєарылауы
-Тінніѕ кґгеруі.
-Ўсаќ тамырлардыѕ соєуы.
+Тін тыєыздыєыныѕ тґмендеуі
+Тін ќызымыныѕ тґмендеуі
-Ісіну
Ишемиядаєы микроциркуляция ґзгерістері сипатталады:
-Артериялыќ тамырлардыѕ кеѕеюімен
-Ќанаєымы жылдамдыєы артуымен.
-Ќанныѕ аєып кетуініѕ тґмендеуімен
+Аєып келетін ќан кґлемініѕ азаюымен.
+Артериялыќ тамырлар кемерініѕ тарылуымен
-Ќызмет атќаратын ќылтамырлар саныныѕ артуымен
+Плазмалыќ ќылтамырлар саныныѕ азаюымен
-Тамырішілік ќысымныѕ артуымен
Ишемияныѕ салдарлары болуы мїмкін:
-Веналыќ толыќќандылыќ
+Постишемиялыќ артериялыќ гиперемия.
+Ишемиялыќ стаз
+Жасушаныѕ некрозы
-Тіндердіѕ дистрофиясы
-Жасушалыќ ќўрылымдардыѕ гиперплазиясы
-Тіндерге ќан ќўйылу
-Іркілулік стаз
Науќас аяќ тамырларыныѕ жайылєан атеросклерозы јсерінен жїргенде аќсайтындыєына, табан аймаєында тері температурасыныѕ тґмендеуі мен парестезияєа шаєымданады. Шеткері ќанайналымы бўзылысыныѕ тїрі, патогенездіѕ негізгі тізбегі жјне табан терісі температурасыныѕ тґмендеу патогенезі:
-Артериялыќ гиперемия
-Веналыќ гиперемия.
+Ишемия
+Артерия кеѕістігі тарылуынан ќан келуініѕ ќиындауы
-Ќанныѕ аєып кетуі ќиындауынан ќанаєымыныѕ тоќтауы
+Тіндерде тотыєу-тотыќсыздану їрдістерініѕ тґмендеуі
-Тіндермен оттегініѕ ќолданылуы бўзылуы
-Митохондрийде тотыєу мен фосфорлану їрдістерініѕ ажырауы
Даму тетіктеріне ќарай ишемияныѕ тїрлері болуы мїмкін:
+Компрессиялыќ
+Обтурациялыќ
-Жергілікті-локальді
+Ангиоспазмдыќ
-Жайылєан
-Ќайтымды
-Ќауырт
-Созылмалы
Шынайы ќылтамырлыќ стаздыѕ патогенезінде маѕыздысы:
-Гематокриттік кґрсеткіштіѕ азаюы
+Гематокриттік кґрсеткіштіѕ артуы
+Ќылтамыр ќабырєасы ґткізгіштігі жоєарылауы
-Айналымдаєы ќан кґлемініѕ азаюы
+Эритроциттердіѕ агрегациясы
-Плазматикалыќ ќылтамырлардыѕ саны кґбеюі
-Ќанныѕ гидростатикалыќ ќысымы тґмендеуі
-Эритроциттер мембранасыныѕ теріс заряды жоєарылауы
Шеткері ќанайналымы тамырларында ќанаєымыныѕ тоќтауы, жабысќан эритроциттер бґлігі, ќанныѕ гомогенденген бґліктері аныќталды. Шеткері ќанайналымы бўзылысыныѕ тїрі, патогенездіѕ негізгі тізбегі жјне салдары:
+Шынайы ќылтамырлыќ стаз
-Веналыќ гиперемия.
-Ишемия
+Ќылтамыр ќабырєасы ґткізгіштігі жоєарылауы
-Гематокриттік кґрсеткіштіѕ тґмендеуі
+Тіндердіѕ некрозы
-Зат алмасу їрдістерініѕ јсерленуі
-Жасуша ќўрылымдарыныѕ гиперплазиясы
Ќабынудыѕ ќўрамбґлшектеріне жататыны:
-Домбыєу, ќызару, ауыру сезімі
-Артериялыќ гиперемия
-Ќабыну ошаєындаєы ацидоз, гиперосмия, гиперонкия
+Јлтерация
-Лейкоцитоз, ЭТЖ артуы
+Лейкоциттер эмиграциясы жјне экссудациямен кґрінетін ќанайналымыныѕ бўзылуы
+Пролиферация
-Веналыќ гиперемия, стаз
Асептикалыќ ќабынудыѕ себебі болып табылады:
-Микробтар
+Ќышќылдар, сілтілер
+Иммундыќ кешендер
+Ґт ќабыныѕ тастары
-Кандидалар
-Ќўрттар
-Вирустар
-Ќарапайымдар
Ќабынуды дамытатын жаєдайларєа жататыны:
+Ќант диабеті
-Стафилококктар
-Ќышќылдар
-Сіѕірлер мен байламдардыѕ созылуы
+Организмніѕ суыќтауы
+Фагоцитоздыѕ жеткіліксіздігі
-Ультракїлгін сјуленіѕ јсері
-Жоєары температураныѕ јсері
Салдарлыќ альтерацияны дамытатыны:
-Ќышќылдардыѕ јсері
-Микрорганизмдердіѕ јсері
-Механикалыќ жайттардыѕ јсері
-Иондаушы сјуленіѕ јсері
+Ќабыну медиаторларыныѕ јсері
-Ультракїлгін сјуленіѕ јсері
+Микроциркуляция бўзылыстары
+Ќабыну ошаєындаєы физикалыќ-химиялыќ ґзгерістер
Ќабыну ошаєында дамиды:
+Анаэробты гликолиздіѕ јсерленуі.
-Органикалыќ ќышќылдар мґлшерініѕ азаюы.
-Гликоген тїзілуі жоєарылауы
+Зат алмасудыѕ тотыќпаєан ґнімдерініѕ жиналуы
+Ўсаќ дисперсті нјруыздардыѕ кґбеюі
-Нјруыз синтезі артуы
-Биологиялыќ тотыєудыѕ ќарќындауы
-Сїт жјне пирожїзім ќышќылдары тїзілуі азаюы
Ќабыну ошаєындаєы физикалыќ-химиялыќ ґзгерістер жататыны:
-Алкалоз
+Онкотикалыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Онкотикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
+Осмостыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Органикалыќ ќышќылдар мґлшерініѕ азаюы
-Калий ионыныѕ мґлшері азаюы
+Ацидоз
-Сїт жјне пирожїзім ќышќылдары мґлшері азаюы
Ќабыну ошаєындаєы гиперонкияныѕ патогенезін ќамтамасыз ететіні:
+Полипептидтер мен аминќышќылдарыныѕ жиналуы
-Гиперкалийиония
-Май ќышќылдарыныѕ кґбеюі
+Тамырлардан нјруыздардыѕ ќабыну ошаєына шыєуы
-Тыныстыќ коэффициенттіѕ тґмендеуі
+Нјруыз молекулаларыныѕ ыдырауы артуы
-Биологиялыќ тотыєудыѕ ќарќындауы
-Алкалоз
Ќабынудыѕ гуморалдыќ дјнекерлеріне жататыны:
-Гистамин.
+Брадикинин
+Ќан ўйытушы жїйеніѕ нјруыздары
-Простагландиндер
-Лейкотриендер
-Р заты
-Интерлейкиндер
+Комплемент жїйесініѕ нјруыздары
Ќабынудыѕ жасушалыќ дјнекерлеріне жататыны:
+Лизосомалыќ ферменттер
-Брадикинин
-Ќан ўйытушы жїйеніѕ нјруыздары
+Эйкозаноидтар
+Азот тотыєы
-С3а, С5а
-Мембранаєа јсер ететін С5-С9 кешені
-Ўйытуєа ќарсы жїйеніѕ нјруыздары
Мембрана фосфолипидтерінен тїзілетін ќабыну дјнекерлеріне жататыны:
-Лизосомалыќ ферменттер
-Брадикинин
-Ферменттік емес катиондыќ нјруыздар
+Лейкотриендер
-Азот тотыєы
+Простагландиндер
+Тромбоциттерді јсерлендіргіш жайт
-Серотонин
Ќабынудыѕ жалпы белгілерін камтамасыз ететін дјнекерлерге жататыны:
-Лизосомалыќ ферменттер
+Интерлейкиндер
-Ферменттік емес катиондыќ нјруыздар
-Тромбоциттерді јсерлендіргіш жайт
-Азот тотыєы
-Серотонин
+Ґспе тіршілігін жоятын жайт
+Гамма-интерферон
Ќабынудаєы артериялыќ гиперемия, тамыр ќабырєасына јсерінен дамиды:
-Гепаринніѕ
+Гистаминніѕ
+Ацетилхолинніѕ
+Брадикининніѕ
-Норадреналинніѕ
-Ангиотензин – ІІ-ніѕ
-Эндотелинніѕ
-Тромбаксан А2-ніѕ
Ќабынудаєы веналыќ гиперемияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
-Артериолдардыѕ тарылуы.
-Артериолдардыѕ кеѕеюі.
-Ацетилхолинніѕ тамыр ќабырєасына јсері.
+Ќан тўтќырлыєыныѕ жоєарылауы.
-Ќанныѕ аєып келуініѕ артуы.
+Венулалардыѕ жасушалыќ инфильтратпен жјне экссудатпен басылуы
+Эндотелийдіѕ ісінуі
-Норадреналинніѕ тамыр ќабырєасына јсері
Конгейм тјжірибесінде артериолалардыѕ айќын кеѕеюі, ќызмет атќаратын ќылтамырлардыѕ саны кґбеюі, ќан аєымыныѕ жылдамдауы байќалды. Ќабыну ошаєында ќанайналым ґзгерістерініѕ сатысы жјне патогенезі:
-Ишемияєа
+Артериялыќ гиперемияєа
-Веналыќ гиперемияєа
-Стазєа
-Стаз алдыќ жаєдайєа
+Вазодилятаторлар тонусы жоєарылауы
+Тамыр ќабырєасына гистамин, простагландиндердіѕ јсері
-Вазоконстрикторлардыѕ тамыр ќабырєасына јсері
Экссудацияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+Ќылтамырларда гидростатикалыќ ќысымныѕ жоєарылауы
+Ќабыну ошаєында тіндердіѕ гиперосмиясы мен гиперонкиясы
-Ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-Ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
-Ќылтамырларда гидростатикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Ќабыну ошаєында осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Тамырлардыѕ тарылуы
Ќабынуда тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауын ќамтамасыз етеді:
+Ультрапиноцитоздыѕ јсерленуі
+Тамыр ќабырєасыныѕ заќымдануы
+Эндотелиоциттердіѕ жиырылуынан эндотелийаралыќ кеѕістіктіѕ кеѕеюі
-Ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-Ќанныѕ ірі дисперсті нјруыздары кґбеюі
-Ќылтамырларда гидростатикалыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Ќабыну ошаєында осмостыќ ќысымныѕ тґмендеуі
-Тамырлардыѕ тарылуы
Шырышты экссудатќа тјн:
+Нјруыздар аз мґлшерде, тыєыздыєы аздап жоєары
-Фибринніѕ кґптігімен ерекшеленеді
-Іріѕді денешіктердіѕ болуы
+Шырышты ќабаттарда дамиды
+Кїйіктік, иммундыќ, аллергиялыќ ќабынуларда тїзіледі
-Жоєары протеолиздік белсенділігімен ерекшеленеді
-Тек созылмалы ќабынуда кездеседі
-Вирустармен шаќырылєан ќабынуєа єана тјн
Іріѕді экссудат сипатталады:
-Фибринніѕ кґптігімен
-Лейкоциттердіѕ аздыєымен
+Жоєары протеолиздік белсенділігімен ерекшеленеді
-Тек созылмалы ауруларда кездеседі.
-Вирустармен шаќырылєан ќабынуєа єана тјн
+Кокктармен шаќырылєан ќабынуєа єана тјн
+Іріѕді денешіктердіѕ кґптігімен
-Дизентерия, дифтерияда дамиды
Фибринді экссудатќа тјн:
+Фибринніѕ кґптігі
-Жоєары протеолиздік белсенділік
+Ауыз ќуысы, бронх, асќазан, ішек шырышты ќабаттарында дамуы
-Тек созылмалы ауруларда кездесу
-Кокктармен шаќырылєан ќабынуда кездесуі
+Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігі айќын жоєарылауы
-Іріѕді денешіктердіѕ кґптігі
-Вирустармен шаќырылєан ќабынуда кездесуі
Ќабынудаєы іріѕді экссудаттан транссудаттыѕ айырмашылыєы, іріѕді экссудатта кездеседі:
+Жасушалардыѕ кґптігі (лейкоциттер, ж.б.)
+Кґптеген бїлінген жјне заќымданєан тін элементтері болуы
-Нјруыздардыѕ аз болуы
+Нјруыздардыѕ кґп болуы
-Эритроциттердіѕ кґп болуы
-Фибрин жіпшелері кездесуі
-Эозинофилдердіѕ кґптігі
-Атипиялыќ жасушалар болуы
Науќастыѕ плевра ќуысынан алынєан сўйыќтыќ мґлдір емес, рН – 5,0, нјруыз мґлшері – 7%, микроскопта - лейкоциттер кґп мґлшерде болатын экссудат тїрі жјне оныѕ негізгі ќасиеті мен патогенезі:
-Фибринді экссудат
-Шырышты экссудат
+Іріѕді экссудат
+Ќоршаєан тіндерді ерітуге ќабілетті
-Ќоршаєан тіндерді бояуєа ќабілетті
+Лейкоциттер лизосомасыныѕ протеолиздік ферменттері бар
-Антиоксиданттар бар
-Фибрин бар
Ќабыну ошаєында лейкоциттердіѕ баєытталєан ќозєалысын ќамтамасыз етеді:
+Хемотаксистік кїшейткіштер
+Лейкоциттердіѕ жиырылтатын аппаратыныѕ јсерленуі
+Тиксотропия ќўбылысы (гел кїйінен зол кїйіне ќайтымды ауысу)
-Тотыєудан фосфорланудыѕ јсерленуі
-Липолиздіѕ јсерленуі
-Хемоаттрактанттарєа рецептордыѕ болмауы
-Лейкоциттер бетінде селектиндер мен интегриндердіѕ болмауы
-Лейкоциттердіѕ жиырылтатын аппаратыныѕ тўќымќуатын жеткіліксіздігі
Фагоцитоздыѕ тўќымќуатын жеткіліксіздігі дамиды:
+ЛАА -1 синдромында (лейкоциттердіѕ ажгезиясы аќауы)
+ЛАА -2 синдромында
+Чедиак-Хигаси синдромында
-Ќантты диабетте
-Полигиповитаминоздарда
-Жаѕатуылєандарда
-Сјулесоќ ауруында
-Ґспе ґсуінде
Фагоцитоздыќ белсенділік кґрсететіні:
+Нейтрофилдер
+Моноциттер
+Купфер жасушалары
-Эритроциттер
-Лимфоциттер
-Кардиомиоциттер
-Нейрондар
-Миоциттер
Макрофагтарєа жататыны:
+Моноциттер
-Лимфоциттер
-Нейтрофилдер
+Купфер жасушалары
+Микроглия жасушалары
-Кардиомиоциттер
-Нейрондар
-Миоциттер
Пролиферацияныѕ јсерлендіргіштері болып табылады:
-Адгезиялыќ молекулалар
+Соматотропин
+Фибробластардыѕ ґсу жайты
-Ґспе тіршілігін жоятын жайт
+Тромбоциттердіѕ ґсу жайты
-Гамма-интерферон
-Кейлондар
-Гепарин
Ќабынудыѕ жергілікті белгілері болып табылады:
+Ісіну
+Жергілікті температураныѕ жоєарылауы
-Ќызба
-Гамма глобулиндердіѕ жоєарылауы
+Ауыру сезімі
-ЭТЖ жоєарылауы
-Лейкоцитоз
-С-реактивті нјруыздыѕ артуы
Тізе буыныныѕ артриті бар науќаста аныќталєан ќабынудыѕ жалпы белгілері тјн:
-Буынныѕ ісінуі
-Жергілікті температураныѕ жоєарылауы
+Ќызба
-Буындаєы ауыру сезімі
-Буын ќызметініѕ бўзылуы
+ЭТЖ жоєарылауы
+Лейкоцитоз
-Буын їстіндегі терініѕ ќызаруы
Ќабынуда жергілікті температураныѕ кґтерілу патогенезін тїсіндіреді:
+Артериялыќ гиперемия дамуы
+Артериялыќ ќанныѕ аєып келуі кїшеюі
-Экссудация їрдісініѕ јсерленуі
-Ќабыну ошаєына лейкоциттер эмиграциясыныѕ јсерленуі
-Веналыќ гиперемия дамуы
+Ќабыну ошаєында тотыєу-тотыќсыздану їрдістерініѕ јсерленуі
-Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ артуы
-Митохондрий ферменттерініѕ јсерсізденуі
Созылмалы ќабынуєа тјн:
-Негізінен нейтрофилдер маѕызды рґл атќарады
-Экссудация їрдісі айќын
+Склероздану їрдісімен аяќталады
-Тамырлыќ серпілістер айќын
+Пролиферация їрдісі айќын
-Клиникалыќ кґріністері ќарќынды кґрінеді
-Заќымданєан тінніѕ ќалпына келуімен аяќталады
+Макрофагтар негізгі рґл атќарады
Экзогенді пирогендер болып табылады:
-Мукополисахаридтер
-Гликопротеидтер
+Липополисахаридтер
-Фосфолипидтер
-Липопротеидтер
+Эндотоксиндер
+Нуклеин ќышќылдары
-Їшглицеридтер
Алєашќы пирогендер болып табылады:
+Тіндердіѕ асептикалыќ ќабыну ґнімдері
-Интерлейкин -1
+Микробтыќ эндотоксиндер
-Ґспелер тіршілігін жоятын жайт
+Иммундыќ кешендер
-Интерлейкин -4
-Интерлейкин -8
-Лимфотоксин
Салдарлыќ эндогенді пирогендерді ґндіреді:
-Тромбоциттер
+Моноциттер
+Тіндік макрофагтар
-Эритроциттер
+Лимфоциттер
-Мес жасушалары
-Кардиомиоциттер
-Макрофагтар
Жўќпалы ќызбаны дамытатыны:
-Тіндердіѕ ґлеттенуі
-Тиреоидты гормондардыѕ кґп ґндірілуі
-Физикалыќ немесе химиялыќ жайттармен туындатылєан ќабыну
-Ыдыраєан ґспелер
+Баспа
+Биологиялыќ жайттармен туындатылєан ќабыну
-Ауќымды ќанќўйылулар
+Фурункулез
Салдарлыќ эндогенді пирогендер болып табылады:
+Интерлейкин -1
-Интерлейкин -4
-Интерлейкин -12
+Интерлейкин -6
+Ґспелер тіршілігін жоятын жайт
-Микробтыќ эндотоксиндер
-Гистамин
-Тінніѕ ыдырау ґнімдері
Эндогенді пирогендердіѕ жылу реттеу орталыєына јсерінен дамиды:
-Жылу реттеу орталыєыныѕ жылу сезгіш нейрондарыныѕ сезімталдыєы артуы
+Жылу реттеу орталыєыныѕ суыќ сезгіш нейрондарыныѕ сезімталдыєы артуы
+Мый ќылтамырларында простагландин Е тїзілуі артуы
-Парасимпатикалыќ жїйке жїйесі јсерленуі
+Гипоталамустыѕ жылу сезгіш нейрондарында цАМФ тїзілуі артуы
-Жылу реттеу орталыєыныѕ јсерсізденуі
-Жылу реттеу орталыєыныѕ јсерленуі
-Жылу реттеу орталыєыныѕ ќызметі бўзылуы
Ќызбадаєы зат алмасудыѕ ґзгерістеріне тјн:
-Гликогенездіѕ јсерленуі
+Гликогенолиздіѕ јсерленуі
-Липолиздіѕ кїшеюі
+Липолиздіѕ јсерленуі
+Нјруыз ыдырауы кїшеюі
-Гиперкалиемия
-Гипонатриемия
-Анаболикалыќ їрдістердіѕ јсерленуі
Ќызбадаєы температураныѕ кґтерілу дјрежесі мен температуралыќ сызыќтыѕ сипаты байланысты:
+Этиологиялыќ жайтќа
-Ќоршаєан ортаныѕ температурасына
+Жїйке жјне эндокрин жїйесініѕ ќызметтік жаєдайына
-Ауаныѕ ылєалдылыєына
-Жыныстыќ ерекшелігіне
+Иммундыќ жїйеніѕ ќызметтік жаєдайына
-Ґмір сїру ќалпына
-Дене салмаєына
Ќызбада температураныѕ кґтерілу патогенезінде маѕыздысы:
+Тотыєу мен фосфорланудыѕ ажырауы
-Тотыєу мен фосфорланудыѕ ілесуі
-Шеткері вазодилятация
+Жиырылєыштыќ («бўлшыќеттік») термогенездіѕ кїшеюі
-Диурездіѕ кїшеюі жјне тыныстыѕ жиілеуі
+Жиырылмайтын (биологиялыќ тотыєу) термогенездіѕ јсерленуі
-Терлеудіѕ кїшеюі
-Парасимпатикалыќ жїйке жїйесі тонусы жоєарылауы
Ќызбаныѕ бірінші сатысында дене ќызымыныѕ тез кґтерілуі ќабаттасады:
+Бўлшыќет дірілі жјне ќалтыраумен.
-Тахипноэмен.
-Терініѕ ќызаруымен.
-Артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуімен.
-Терлеудіѕ кїшеюімен.
+«Ќўс терісініѕ» пайда болуымен
-Асќазан-ішек жолы сґл бґлуініѕ артуымен
+Диурездіѕ артуымен
Ќызбаныѕ екінші сатысына тјн:
-Брадикардия.
+Терініѕ ќызаруы.
-Брадипноэ
-Диурездіѕ артуы.
+Артериялыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Бўлшыќет дірілі
+Тахикардия
-Брадипноэ
Ќызбаныѕ їшінші сатысында жылу шыєарудыѕ кїшеюі байланысты:
+Тері тамырларыныѕ кеѕеюіне
-Терлеудіѕ шектелуіне
-Зат алмасудыѕ кїшеюіне
+Терлеудіѕ кїшеюіне
-Бўлшыќет діріліне
+Диурездіѕ кїшеюіне
-Тотыєу мен фосфорланудыѕ ажырауына
-Тыныстыѕ сиреуіне
Ќызба кезінде жїрек-ќантамыр жїйесі ќызметі ґзгеруіне тјн:
-Екінші сатысында артериялыќ ќысымныѕ тґмендеуі
+Бірінші жјне екінші сатысында артериялыќ ќысымныѕ жоєарылауы
+Ќызбаныѕ барлыќ сатысында тахикардия болуы
-Ќызбаныѕ барлыќ сатысында брадикардия болуы
-Дене ќызымы 10 С-ќа кґтерілгенде жїрек соєу жиілігі 18-20 ретке артуы
-Ќызбаныѕ їшінші сатысында артериялыќ ќысым біртіндеп тїсіп, брадикардия дамуы
+Дене ќызымы 10 С-ќа кґтерілгенде жїрек соєу жиілігі 8-10 ретке артуы
-Ќызбаныѕ їшінші сатысында артериялыќ ќысымныѕ жоєарылауы
Ќызу тїсіретін дјрілерді ќолданудыѕ кґрсеткіштері болып табылады:
-Пневмония кезіндегі дене температурасыныѕ шамалы кґтерілуі
+Асќын ќызба
-Аппендицитпен ауырєан науќастаєы орташа ќызба
+Миокард инфарктымен ауырєан науќастаєы орташа ќызба
+Анамнезінде ќўрысулыќ синдромы бар 2 жастаєы баладаєы шамалы ќызба
-Сауыєу сатысында 6 жастаєы балада шамалы ќызба
-Дене температурасы кґтерілуімен сипатталатын барлыќ аурулар
-Ќауырт респираторлыќ жўќпалы вирустыќ ауруы бар науќастаєы орташа ќызба
Пиротерапия, емдеу їшін кешенді тїрде ќолданылуы мїмкін:
-Ќауырт ќабынуды
+Сылбыр ґтетін созылмалы ќабынуды
+Сылбыр салдануларды
-Эпилепсияны
-Миокард инфарктын
-Тиреотоксикозды
+Аллергиялыќ ауруларды
-Онкологиялыќ ауруларды
Табиєи (біріншілік) эндоаллергендерге жататыны:
+Кґз бўршаєы тіні
+Ќалќанша бездіѕ коллоиды
-Эритроцит мембранасыныѕ антигендері
+Миелин
-Кїйіктік тін
-Гепатоциттер мембранасыныѕ антигендері
-Бїйрек шумаєы ќылтамырлары тіректі мембранасыныѕ антигендері
-Кардиомиоциттер мембранасыныѕ антигендері
Атопиялыќ ауруларєа жататыны:
-Гломерулонефрит
-Тобы сјйкессіз ќан ќўюєа реакция
+Поллиноздар
+Аллергиялыќ ринит
-Гемолиздік анемия
-Сарысулыќ ауру
+Аллергиялыќ коньюнктивит
-Анафилаксиялыќ сілейме
Аллергиялыќ серпілістерді П.Джелл мен Р.Кумбс бойынша жіктеуге жататыны:
-Дереу дамитын аллергиялыќ серпілістер
-Баяу дамитын аллергиялыќ серпілістер
+Аллергиялыќ серпілістердіѕ реагиндік тїрі
+Аллергиялыќ серпілістердіѕ цитотоксиндік тїрі
+Аллергиялыќ серпілістердіѕ иммундыќ кешендік тїрі
-Жалєан аллергиялыќ серпілістер
-В-баєынышты аллергиялыќ серпілістер
-Т-баєынышты аллергиялыќ серпілістер
Аллергиялыќ серпілістердіѕ иммундыќ сатысыныѕ негізінде жатады:
-Аллергия дјнекерлерініѕ тїзілуі
-Мес жасушаларыныѕ тїйіршіксізденуі
-Аллергия дјнекерлеріне жасушалардыѕ серпілісі
+Антидене, сенсибилизацияланєан Т-лимфоциттер тїзілуі
-Антидене титрі азаюы.
+Антиген антидене немесе антиген сенсибилизацияланєан Т-лимфоцит кешені тїзілуі
-Жасушалыќ рецепторлардыѕ тежелуі
+Фагоцитоз, антигенді тану жјне таныстыру
Аллергиялыќ серпілістердіѕ патохимиялыќ сатысы сипатталады:
-Микроциркуляция бўзылыстарымен.
-Тегіс салалы бўлщыќ еттердіѕ жиырылуымен.
-Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауымен.
+Аллергия дјнекерлерініѕ босауымен.
-Иммундыќ кешендер тїзілуімен.
+Аллергия дјнекерлері тїзілуімен
-Антидене титрі артуымен
+Аллергия дјнекерлері јсерленуімен
Аллергиялыќ серпілістердіѕ патофизиологиялыќ сатысы сипатталады:
-Иммундыќ кешендердіѕ тїзілуімен.
-Биологиялыќ белсенді заттардыѕ јсерленуімен.
+Аллергия дјнекерлері јсерінен аєзалар мен тіндердіѕ ќызметі бўзылыстарымен
-Антидене тїзілуімен.
-Сенсибилизацияланєан лимфоциттердіѕ тїзілуімен
+Аллергия дјнекерлері јсерінен аєзалар мен тіндердіѕ ќўрылымдыќ бўзылыстарымен
-Антидене титрі артуымен
+Тамыр ґткізгіштігі жоєарылауымен
Аллергиялыќ серпілістіѕ І тїрініѕ себептері:
+Їй шаѕы
-Бактериялыќ уыттар
+Кґрпе-жастыќ уаќ кенелер
-Ќан тобыныѕ антигендері
+Ґсімдіктер тозаѕы
-Бїйрек шумаєы ќылтамырлары тіректі мембранасыныѕ нјруыздары
-Бета-гемолиздік стрептококк
-туберкулез микобактериясы
Аллергиялыќ јсерленістердіѕ реагиндік тїріне тјн
+Иммуноглобулиндер IgЕ маѕызы зор
+Јсерленіс аллергенмен ќайтадан жанасќаннан кейін 15 - 20 минґттен соѕ
кґрінеді
-Јсерленіс аллергенмен ќайтадан жанасќаннан кейін 24 - 48 сає. соѕ
кґрінеді
+Патохимиялыќ сатыда гистамин, гепарин, простагландиндер, лейкотриендердіѕ босауы болады
-Клиникалыќ кґріністері болып жанасулыќ
дерматит болып табылады
-Негізгі дјнекерлері лимфокин болып табылады
-Т-лимфоциттер негізгі рґл атќарады
-Тh-1 (Т-хелпер) иммундыќ жауапќа жатады
Аллергиялыќ серпілістердіѕ реагиндік тїрініѕ иммундыќ сатысы сипатталады:
+Антигенді танып, оны Т-лимфоциттерге таныстырумен
+Тh-2 хелперді тїзумен
Сезімталдыєы жоєарылаєан Т-лимфоциттердіѕ клоны тїзілуімен
+IgЕ иммуноглобулинініѕ титрі жоєарылап, олардыѕ мес жасушаларыныѕ бетіне бекуімен
-IgG иммуноглобулинініѕ титрі жоєарылап, олардыѕ мес жасушаларыныѕ бетіне бекуімен
-IgG жјне IgM иммуноглобулиндері титрі артуымен
-Мес жасушаларыныѕ тїйіршіксізденуімен
-Антиденелер титрініѕ азаюымен
Аллергиялыќ серпілістердіѕ реагиндік тїрінде мес жасушалары тїйіршіксізденгенде бґлінетін дјнекерлер:
+Гистамин
-Лейкотриендер С4, Д4, простагландиндер
-Арилсульфатаза
-Гистаминаза
+Эозинофилдердіѕ хемотаксистік жайты
-Тромбоксан А2
+Гепарин, серотонин
-Лимфокиндер
Аллергиялыќ серпілістердіѕ реагиндік тїрі, патогенезінде маѕызды:
+Есекжемніѕ
-Миастенияныѕ
-Аутоиммундыќ гемолиздік анемияныѕ
+Квинке ісінуініѕ
-Сарысулыќ аурудыѕ
-Туберкулиндік сынаудыѕ
+Поллиноздыѕ
-Трансплантатты тойтару серпілісініѕ
Аллергиялыќ јсерленістердіѕ цитотоксиндік тїрініѕ иммундыќ сатысы сипатталады
-Базофилдердіѕ бетінде аллергендердіѕ антиденелермен јрекеттесуімен
+Антигендерді танумен
+IgG1, 2, 3 жјне IgM антиденесін тїзумен
-IgE антиденесін тїзумен
+Антидененіѕ жасуша мембранасыныѕ ґзгерген бґлшектерімен јрекеттесуімен
-Мес жасушаларыныѕ беткейінде аллергендердіѕ реагиндермен ґзара јрекеттесуімен
-Сенсибилизацияланєан Т-лимфоциттердіѕ аллергендермен јрекеттесуімен
-Ќанда айналып жїретін иммундыќ кешендердіѕ тїзілуімен
Аллергиялыќ серпілістердіѕ цитотоксиндік тїрініѕ негізгі дјнекері:
-Гистамин.
-Нейтрофилдер мен эозинофилдердіѕ хемотаксистік жайты
+Лизосомалыќ ферменттер
+Оттегініѕ бос радикалдары
+Комплимент жїйесініѕ нјруыздары
-Лимфокиндер
-Брадикинин
-Лейкотриендер
Аллергиялыќ серпілістердіѕ цитотоксиндік тїрі, патогенезінде маѕызды:
-Трансплантатты тойтару серпілісінде
-Туберкулиндік сынауда
-Есекжемде
-Поллинозда
+Аутоиммундыќ гемолиздік анемияда
+Иммундыќ агранулоцитозда
+Иммундыќ тромбоцитопенияда
-Квинке ісінуінде
Аллергиялыќ јсерленістердіѕ иммундыќ кешендік тїрініѕ аллергендері
+Еритін нјруыздар
+Дјрі-дјрмектер
+Емдік сарысулар
-Жусан тозаѕы
-Їй шаѕы
-Тґсек орын кенесі
-Ќан тобыныѕ антигендері
-Кґз бўршаєы
Аллергиялыќ јсерленістердіѕ III тїрі бойынша, басымыраќ дамитын
ауруларєа жатады
+Сарысулыќ ауру
-Иммундыќ агранулоцитоз
+Васкулит
+Артюс феномені
-Есекжем
-Туберкулиндік сынау
-Трансплантатты тойтару серпілісі
-Квинке ісінуі
Аллергиялыќ јсерленістердіѕ IV тїріне тјн
+Сезімталдыєы жоєарылаєан Т-лимфоциттердіѕ маѕыздылыєы
+Јсерленіс, аллергенмен ќайтадан жанасќаннан кейін 6 - 8 сає. соѕ кґріне бастайды жјне 24 - 48 сає.соѕ жоєары деѕгейге жетеді
-Јсерленіс, аллергенмен ќайтадан жанасќаннан кейін 20 - 30 минґттен соѕ кґріне бастайды
+Негізгі дјнекерлері болып лимфокиндер
-Негізгі дјнекерлері болып гистамин, кининдер, лейкотриендер
-В-лимфоциттер негізгі рґл атќарады
-Комплимент бґлшектері негізгі дјнекер болып табылады
-Th-2 иммундыќ жауапќа жатады
Оѕ Манту сынауына тјн:
-Аллергиялыќ серпілістердіѕ реагиндік тїрі
+Жасуша атысуымен жїретін аллергиялыќ серпілістер
-Аллергиялыќ серпілістіѕ цитотоксиндік тїрі
+Негізгі дјнекерлері - лимфокиндер
-Негізгі дјнекерлері - гистамин, кининдер, лейкотриендер
-Комплимент бґлшектері негізгі дјнекер болып табылады
+Бала туберкулез микобактериясын жўќтырєан
-Баланыѕ дені сау
Шґп шабу кезінде жўмысшыда ќышыну, ќабаќтарыныѕ гиперемиясы жјне ісінуі; мўрынныѕ шырышты ќабатыныѕ ќышуы; толастамайтын тїшкіру ўстамасы пайда болды. Науќаста дамыєан аллергиялыќ серпілістіѕ тїрі жјне иммуноглобулиндер тобы:
+Поллиноз
-Квинке ісінуі
-Есекжем
+Аллергиялыќ серпілістіѕ реагиндік тїрі
-Аллергиялыќ серпілістіѕ жасуша атысуымен жїретін тїрі
-Аллергиялыќ серпілістіѕ цитотоксиндік тїрі
-IgG1, 2, 3 жјне IgM
+IgE
Жалєан аллергиялыќ јсерленістер дамуыныѕ негізгі тетіктері
-Мес жасушаларыныѕ бетінде антиген-антидене кешенініѕ тїзілуі
-IgE тобыныѕ иммуноглобулиндерініѕ тїзілуі
-IgG тобыныѕ иммуноглобулиндерініѕ тїзілуі
+Мес жасушаларыныѕ гистамин кїшейткіштерініѕ јсерінен тїй+
іршіксізденуі
+Комплимент жїйесініѕ шектен тыс јсерленуі
+Арахидон ќышќылыныѕ метаболизмі бўзылуы
-Сенсибилизацияланєан Т-лимфоциттердіѕ тїзілуі
-антигенніѕ артыќшылыєында ерігіш иммундыќ кешендердіѕ тїзілуі
Эндогенді химиялыќ канцерогендерге жататыны:
-Кґпоралымды хошиісті кґмірсутектер.
+Оттегініѕ бос радикалдары жјне азот тотыєы.
-Аминоазоќосындылар.
-Афлотоксиндер.
-Жай химиялыќ ќосындылар (Be, As, P)
+Триптофан, триптозин метаболиттері
-Адам папилломасы вирусы
+Холестерин туындылары
Кґпоралымды хошиісті кґмірсутектерге жататыны:
+Жергілікті јсер кґрсетеді
-Аєзаєа ќасиет кґрсетеді
+Организмге енгізгенде ќай аєзада жиналса сол жерде ґспе дамытады
-Ќуыќ пен бауырда ґспе дамытады
+Машинаныѕ тїтінінде, бетонда, ысталєан таєамда, темекіде кездеседі
-Анилин бояєыштарыныѕ ќўрамында кездеседі
-Таєамдыќ бояєыштарыныѕ ќўрамында кездеседі
-Асќазанда тўз ќышќылыныѕ ќатысуымен нитраттар мен аминдерден тїзіледі
Адамда вирусты этиологиялы болып есептеледі:
-Миелолейкоз
-Ретинобластома
+Т-жасушалы лейкоз
+Жатыр мойныныѕ ќатерлі ґспесі
-Пигментті ксеродерма
+Беркитт лимфомасы
-Нейрофиброматоз
-Тоќ ішектіѕ полипозы
Ґспе жасушаларыныѕ ґсуін ќамтамасыз етеді:
-Ерте жас
+Ґспе жасушаларыныѕ антигендік ќасиетініѕ јлсіз болуы
-Организмніѕ ґспе тіршілігін жоятын жайт ґндіруі
-Жасушаныѕ жетілу їрдістерініѕ кїшеюі
-Табиєи киллердіѕ (NK-жасуш јсерленуі
-Салауатты ґмір салты
+Иммундыќтапшылыќты жаєдайлар
+Тиреоидты гормондардыѕ тапшылыєы
Ќатерсіз ґспелерге тјн:
+Ґспе тїйінініѕ баяу ґсуі
+Экспансивті ґсу сипаты
-Инфильтративті ґсу сипаты
-Метастаздану
-Ґспе їдеуініѕ жоєары дјрежеде болуы
-Айќын атипизм
+Ќоршаєан тіндермен шекарасы аныќ
-Кахексия дамуы
Ќатерлі ґспелерге тјн:
+Инфильтративті ґсу сипаты
-Экспансивті ґсу сипаты
-Ґспе тїйінініѕ баяу ґсуі
+Метастаздану
+Ґспе їдеуініѕ жоєары дјрежеде болуы
-Айќын емес атипизм
-Ќоршаєан тіндермен шекарасы аныќ
-Метастаз бен ќайталанудыѕ болмауы
Канцерогенездіѕ инициация сатысына тјн:
+Онкогендердіѕ јсерленуі
+Антионкогендердіѕ делециясы
-Апоптоз гендерініѕ јсерленуі
-Антиапоптоз гендерініѕ јсерсізденуі
-Јсерленген онкогендердіѕ амплификциясы
-Кґптеген дјрілерге тґзімділік генініѕ јсерленуі
+Ќалыпты жасушаныѕ ґспе жасушасына айналуы
-Метастаздану
Сау жасушаныѕ ґспе жасушасына айналуыныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Ras генініѕ мутациясы
+Rb генініѕ делециясы
-р53 генініѕ амплификациясы
+Гибридті abl-bcr генініѕ тїзілуі
-Таќ негіздердіѕ репарация гендерініѕ жоєары белсенділігі
-bax гендерініѕ жоєары белсенділігі
-bcl гендерініѕ јсерсізденуі
-ДНК репарация гендерініѕ жоєары белсенділігі
Канцерогенездіѕ промоция сатысына тјн:
+Ґспеге айналєан жасушалардыѕ кґбеюі, ґспе тїйінініѕ тїзілуі
+Јсерленген онкогендердіѕ амплификациясы
-Апоптоз гендерініѕ јсерленуі
-Сау жасушаныѕ ґспе жасушасына айналуы
+Тіндік баќылаудыѕ жойылуы
-Жасушалыќ баќылаудыѕ артуы
-Кґптеген дјрілерге тґзімділік генініѕ јсерсізденуі
-Метастаздану
Ґспеніѕ їдеуін сипаттайды:
+Жасушалардыѕ їдемелі анаплазиясы
-Апоптоз гендерініѕ јсерленуі
+Химиотерапияєа тўраќтылыќ
-Сау жасушаныѕ ґспе жасушасына айналуы
-Организмніѕ ґспе жасушаларымен антигендік тїрткіленуі артуы
-Жасушалыќ баќылаудыѕ артуы
-Жасушалардыѕ соѕєы жетілу їрдістері кїшеюі
+Метастаздану
Ќатерлі ґспелердіѕ инвазиялыќ (инфилтрациялыќ) ґсуініѕ патогенезінде маѕызы бар
-Кейлондар тїзілуі жоєарылауыныѕ
+Ґспе жасушаларыныѕ жоєары ќозєалєыштыєыныѕ
+Ґспе жасушаларыныѕ гидролиздік ферменттерді бґліп шыєаруыныѕ
+Ґспе жасушалары арасында жабысу кїші тґмендеуініѕ
-Ангиогенез жайттарыныѕ ґндірілуі азаюыныѕ
-Жасушалыќ баќылаудыѕ артуы
-Ґспе жасушаларыныѕ бетіне адгезиялыќ молекулалардыѕ экспрессиясы
Ґспеніѕ жасушалыќ атипиясына тјн:
-Цитоплазмада рибосома сапасыныѕ тґмендеуі
+Хромосомалардыѕ ауытќыєан орналасуы бар митоздардыѕ болуы
+Кґп ядролы жасушалардыѕ пайда болуы
-Ядролыќ-цитоплазмалыќ ќатынастыѕ тґмендеуі
-Пастер эффектісініѕ јлсіреуі
+Ядроныѕ гиперхромиясы, ядрошыќтар саныныѕ кґбеюі,
-Варбург феномені
-Митохондрий ферменттерініѕ жоєары белсенділігі
Ґспе жасушаларыныѕ шексіз ґсуі патогенезінде маѕызы бар:
-Апоптоз гендерініѕ јсерленуі
-Жасушалар арасында жабысу кїшініѕ жоєарылауы
+Онконјруыздар тїзілуініѕ кїшеюі жјне ґсіп-ґнудіѕ аутокриндік тїрткіленуі
-Теломераза белсенділігініѕ жоєарылауы
+Теломераза белсенділігініѕ тґмендеуі
+Ґспе жасушаларыныѕ беткейінде адгезиялыќ молекулалар саныныѕ азаюы
-Хейфлик јсері айќын
-Варбург јсері
Ґспе жасушаларыныѕ кґмірсу алмасуыныѕ ерекшеліктеріне жатады:
-Тіндік тыныстыѕ анаэробтыќ гликолизден басым болуы
-Ґспе жасушаларыныѕ глюкозаны ќамтуыныѕ јлсіреуі
+Глюкозаныѕ пентоздыќ-фосфаттыќ жолмен тотыєуыныѕ белсенділенуі
-Анаэробтыќ гликолиздіѕ тежелуі
+Варбург јсері (анаэробтыќ гликолиздіѕ кїшеюі)
-Ґспе жасушаларынд сїт ќышќылыныѕ азаюы
-ДНЌ, РНЌ тїзілуі азаюы
+Пастер јсерініѕ јлсіреуі (оттегі жјне тіндік тыныстыѕ анаэробтыќ гликолизді тежей алмайды)
Ґспе жасушаларыныѕ нјруыз алмасуыныѕ ерекшеліктеріне жатады:
-Ґспе жасушаларыныѕ амин ќышќылдарын ќамтуыныѕ јлсіреуі
+Онконјруыздардыѕ ќарќынды тїзілуі
-Гистондар тїзілуініѕ артуы
+Эмбриондыќ нјруыздар тїзілуі
-Изоферменттік жиынтыќтыѕ кїрделенуі
+Гистондар тїзілуініѕ азаюы
-Май ќышќылдарыныѕ тїзілуі јсерленуі
-рН сілті жаќќа ауысуы
Ќатерлі ґспелердегі кахексияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+"Заттыќ ќаќпан феномені"
-Онконјруыздардыѕ ќарќынды тїзілуі
+Ґспе жасушаларымен ґспе тіршілігін жоятын жайт ґндірілуі
-Эмбриондыќ нјруыздар тїзілуі
-Изоферменттік жиынтыќтыѕ кїрделенуі
+Глюкокортикоидтардыѕ гиперсекрециясы
-Инсулинніѕ гиперсекрециясы
-Хейфлик шегі
Ґспе жасушаларын организмніѕ иммундыќ јсерінен ќорєайтын жайттар:
+Тежегіш антиденелер
-Макрофагтар
+Ґспе жасушалары бетіндегі фибриндік ќабыќ
-Табиєи киллерлер
-Т-лимфоциттер хелперлер
+Ґспе жасушалрыныѕ антигендік ќарапайымдануы
-Фагоциттер
-Ґспе тіршілігін жоятын жайт
Ќатерлі ґспелердіѕ метастазалануыныѕ патогенезінде маѕызы бар:
+Инфилтрациялыќ ґсуініѕ
+Ангиогенез кїшеюініѕ
-Тїйіспелік тежелудіѕ деѕгейі жоєарылауыныѕ
+Ґспе жасушаларыныѕ жоєары протеолиздік белсенділігі
-Ґспе жасушаларымен протеазалар ґндірілуініѕ тґмендеуініѕ
-Ґспе жасушасы мембранасында кадгериндер мен интегриндер јсерленуі
-Табиєи киллерлердіѕ жоєары белсенділігі
-Ґспе жасушаларында HLA-кешені молекулаларыныѕ пайда болуы кїшеюініѕ
Ќатерлі ґспелердіѕ метастазалануыныѕ сатыларына жатады
+Ґспе жасушаларыныѕ біреуі немесе тобыныѕ ґспеніѕ алєашќы ошаєынан їзілуі
+Жасушалардыѕ лимфа жјне ќан тамырлары бойымен тасымалдануы жјне ґспелік эмболдыѕ тїзілуі
-Сау жасушаныѕ ґспе жасушасына айналуы
+Жасушалардыѕ ќан тамыры сыртына шыєуы, олардыѕ сау тінге енуі
-Ґспеніѕ їдеуі
-Алєашќы ґспе тїйінініѕ тїзілуі
-"Заттыќ ќаќпан феномені"
-Хейфлик шегі
Паранеоплаздыќ синдромныѕ кґріністеріне жатады:
+Кахексия
-"Заттыќ ќаќпан феномені"
+Тромбоздыќ синдром
+Дерматоздардыѕ кейбір тїрлері
-Метастаздану
-Лимфа тїйіндерініѕ ўлєаюы
-Инвазиялыќ ґсу
-Баќыланбайтын прлиферация
Экзогенді нормобариялыќ гипоксия дамиды:
-Барометрлік ќысым жоєарылаєанда.
-Ўшаќтармен кґтерілгенде.
-Кессондыќ жўмыстарда.
-Ауада СО2 мґлшері азайєанда.
+Ауасы тазартылмайтын бґлмеде болєанда.
+Ќалыпты барометрлік ќысымда ќоршаєан ортада оттегініѕ азаюында
+Атмосфералыќ ќысым 760 мм.с.б. деѕгейінде ќоршаєан ортаныѕ ластануы
-Гипербариялыќ оксигенация
Экзогендік нормобариялыќ гипоксияєа тјн ќанныѕ газдыќ ќўрамыныѕ ґзгерісі:
-Гипокапния.
+Гипоксемия.
-Алкалоз.
-Гиперлипидемия.
-Гиперпротеинемия.
+Гиперкапния
+Газдыќ жјне метаболизмдік ацидоз
-Оксигемоглобин 90%-ды ќўрайды
Экзогендік нормобариялыќ гипоксия байќалады:
-Шахтада болєанда.
-Су астында.
-Наркоздыќ – тыныстыќ аппарат бўзылєанда.
+Теѕіз деѕгейінен жоєарыєа кґтерілгенде.
-Сїѕгуір ќайыќтармен жїзгенде.
+Таудыѕ шыѕына кґтерілгенде
+Ўшаќтардыѕ тыєыздыєы бўзылєанда
-Лифтпен кґтерілгенде
Тыныстыќ гипоксия байќалады:
-Шахтада болєанда.
-Наркоздыќ – тыныстыќ аппарат бўзылєанда
-Анемияда
-Тиреоидты гормондар тапшылыєында
+Пневмонияда
-Жїрек жеткіліксіздігінде
+Обструктивті бронхитте
+Ґкпе эмфиземасында
Тыныстыќ гипоксия кезінде оттегілік кґрсеткіштердіѕ ґзгерістеріне жататыны
+Артериялыќ ќанда рО2 60 мм.с.б.
-Артериялыќ ќанда рО2 90 мм.с.б.
-Артериялыќ ќанда рСО2 38 мм.с.б.
-Артериялыќ ќанныѕ рН – 7,35
-Артериялыќ ќанда оксигемоглобин 98%
+Артериялыќ ќанда оксигемоглобин 70%
-Ќанныѕ оттегілік сыйымдылыєы 13 кґлемдік %
+Ќанныѕ оттегілік сыйымдылыєы 24 кґлемдік %
Тыныстыќ гипоксия кезінде артериялыќ жјне веналыќ ќанда (раО2, рvО2) оттегініѕ їлестік ќысымы жјне рН ґзгерістеріне жататыны:
-раО2 артады
+раО2 азаяды
-раО2 ґзгеріссіз
+рН тґмендейді
-рН артады
-рvО2 артады
+рvО2 азаяды
-рvО2 ґзгермейді
Ќанайналымдыќ гипоксия байќалады:
+Жїрек жеткіліксіздігінде
+Тамыр жеткіліксіздігінде
+Шеткері ќанайналым жјне микроциркуляция бўзылыстары
-Анемияда
-В тобыныѕ гиповитаминоздарында
-Пневмонияда
-Ґкпе эмфиземасында
-Ќоршаєан ортаныѕ ластануы
Ќанайналымдыќ гипоксия кезінде артериялыќ жјне веналыќ ќанда (раО2, рvО2) оттегініѕ їлестік ќысымы жјне рН ґзгерістеріне жататыны:
-раО2 артады
-раО2 азаяды
+раО2 ґзгеріссіз
+рН тґмендейді
-рН артады
-рvО2 артады
+рvО2 азаяды
-рvО2 ґзгермейді
Ќанайналымдыќ гипоксия кезінде оттегі бойынша артерия-веналыќ айырманыѕ жоєарылауыныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Ќанаєымы жылдамдыєы баяулауы
-Ќанаєымы жылдамдауы
+Тіндермен оттегініѕ ќолданылуы артуы
-Тіндермен оттегініѕ ќолданылуы азаюы
+Оксигемоглобин ажырау сызыєы оѕєа жылжыєан
-Оксигемоглобин ажырау сызыєы солєа жылжыєан
-рН -7,38
-рСО2 32 мм.с.б.
Гемдік гипоксияныѕ себептері:
+Анемия
+Иіс газымен улану
+Метгемоглобин тїзушілермен улану
-Пневмония
-Артериялардыѕ тромбозы
-Веналардыѕ тромбозы
-Тиреоидтыќ гормондардыѕ артыќшылыєы
-Цианидтермен улану
Науќас ауруханаєа «иіс газымен улану» диагнозымен јкелінді. Науќасты тексергенде аныќталды:
+Карбоксигемоглобин.
-Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 12 кґл %
+Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 35 кґл %
-Терісі жер тїсті
-Терісі ашыќ ќызыл тїсті
+Ќанныѕ тїсі ќоѕыр
-Ґкпе гипервентиляциясы
-Метгемоглобин
Науќас ауруханаєа «Цианидтермен улану» диагнозымен јкелінді. Науќасты тексергенде аныќталды:
-Артериялыќ ќандаєы оттегініѕ їлестік ќысымы 60 мм.с.б.
-Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 12 кґл %
+Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 20 кґл %
+Оттегі бойынша артерия-веналыќ айырма 2 кґл %
-Оттегі бойынша артерия-веналыќ айырма 8 кґл %
-Оттегініѕ тіндермен ќамтылуы артуы
+Веналыќ ќандаєы оттегініѕ їлестік ќысымы 80 мм.с.б.
-Веналыќ ќандаєы оттегініѕ їлестік ќысымы 30 мм.с.б.
Науќас ауруханаєа «Анилинді бояулармен улану» диагнозымен јкелінді. Науќасты тексергенде аныќталды:
-Карбоксигемоглобин.
+Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 12 кґл %
-Ќанныѕ оттегіге сыйымдылыєы 35 кґл %
-Гемоглобинніѕ оттегіге ќаныєуы 98%
-Терісі ашыќ ќызыл тїсті
+Ќанныѕ тїсі ќоѕыр
-Ќаны ќоѕыр ќызыл тїсті
+Метгемоглобин
Тіндік гипоксияныѕ себептері:
+Цианидтермен улану
-Жабыќ кеѕстіктеболу
-Артериялардыѕ тромбозы
+В1, В2, РР, В3 (пантотен ќышќылы) гиповитаминозы
-Ґкпе эмфиземасы
+Тиреоидтыќ гормондардыѕ тапшылыєы
-Гемолиздік анемия
-Биіктік ауруы
Тіндік гипоксияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Тыныстыќ ферменттердіѕ јсерсізденуі
-Гипогликемия
+Тотыєу мен фосфорланудыѕ ажырауы
+Митохондрийдіѕ заќымдануы
-Оттегініѕ тіндерге тїсуі азаюы
-Гиперлипидемия
-Гипопротеинемия
-Дислипопротеинемия
Гипоксия кезінде ќанайналым жїйесініѕ тез теѕгерілуі тетіктері:
-Ґкпе гипервентиляциясы
-Оксигемоглобин ажырау сызыєы оѕєа ыєысќан
+ЖМК, ЖСК артуы
+Ќанайналымыныѕ орталыќтануы
+Ќанаєымыныѕ жылдамдауы
-Тіндерде миоглобин саныныѕ артуы
-Митохондрий саныныѕ артуы
-Эритропоэздіѕ јсерленуі
Гипоксия кезінде ўзаќ бейімделу тетіктері:
-Тахипноэ
-Тахикардия
+Тіндерде миоглобин саныныѕ артуы
+Тыныстыќ бўлшыќеттердіѕ гипертрофиясы
-Ќордан ќанныѕ шыєуы
+Эритропоэздіѕ јсерленуі
-Аназробты гликоздыѕ јсерленуі
-Ќанныѕ ќорєа жиналуы
Гипоксия кезінде зат алмасу ґзгерістеріне жататыны:
+АТФ синтезі азаюы
-Бауырда гликоген мґлшері азаюы
+Липолиздіѕ артуы
-Биологиялыќ тотыєу їрдістерініѕ кїшеюі
+Гликолиздіѕ кїшеюі
-Липогенездіѕ јсерленуі
-Нјруыз синтезі јсерленуі
-Метаболизмдік алкалоз
Ќауырт ќансыраудан дамитын гипоксияныѕ тїрі:
+Гемдік
-Экзогендік нормобариялыќ
+Ќанайналымдыќ жалпы
+Тыныстыќ
-Экзогендік гипобариялыќ
-Субстраттыќ
-Жїктемелік
-Ќанайналымдыќ жергілікті
Субстраттыќ гипоксияныѕ себебі:
+Ашыєу
-Тыныс жеткіліксіздігі
-Биіктік ауруы
+Гипогликемия
-Кґміртегі тотыєымен улану
+Гликогеноздар
-Гипергликемия
-Гиперлипидемия
Неврогендік гипергликемия байќалады:
+Орталыќ жїйке жїйесі ќозєанда
-Гликогеноздарда
-Кґмірсуы мол тамаќ ішкенде
+Адреналин артыќ ґндірілгенде
-Парасимпатикалыќ жїйке жїйесі јсерленгенде
-Ацетилхолин артыќ ґндірілгенде
-Майлы таєамды ќолданєанда
+Стрессте
Гиперлактатацидемияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
-Гликогенездіѕ кїшеюі.
-Гликогенолиздіѕ артуы.
-Липолиздіѕ јсерленуі.
+Анаэробты гликолиздіѕ јсерленуі.
-Кребс орамында тотыєудыѕ кїшеюі.
+Бауыр ауруларында лактаттыѕ глюкозаєа айналуы бўзылєанда
+В1 витамині тапшылыєында
-С витамині тапшылыєында
Созылмалы гипогликемияныѕ себебі:
+Инсулинома.
-Инсулинді артыќ енгізу.
+Гликогеноздар.
+Бїйрек їсті безініѕ созылмалы жеткіліксіздігі.
-Ауыр ќол жўмысы
-Глюкокортикоидтардыѕ артыќ ґндірілуі
-Соматотропинніѕ артыќ ґндірілуі
-Инсулинніѕ аз ґндірілуі
Гиперинсулинизм кезіндегі гипогликемияныѕ патогенезінде маѕызы бар
-Жасуша мембраналары арќылы глюкоза тасымалдануы тежелуініѕ
+Жасуша мембраналары арќылы глюкоза тасымалдануы белсенділенуініѕ
+Гликогеногенез јсерленуініѕ
+Гликогенолиз жјне гликонеогенез тежелуініѕ
-Глюкоза тотыєуы баяулауыныѕ
-Гликогенолиз јсерленуініѕ
-Глюконеогенез јсерленуініѕ
-Ішекте глюкоза сіѕірілуініѕ кїшеюініѕ
Ќауырт гипогликемияєа тјн:
+Тершеѕдік
-Ќанныѕ гиперосмиясы
+Ашыєу сезімі
-Жўмысќа ќабілетініѕ жоєарылауы
-Гликелирленген гемоглобин мґлшерініѕ артуы
+Ќанныѕ гипоосмиясы
-Тамыр ќабырєасы тіректі мембранасы нјруыздарыныѕ гликелирленуі
-Несепте глюкоза пайда болуы
Гормондыќ гипергликемия дамиды:
+Инсулин тапшылыєында.
-Глюкокортикоидтар тапшылыєында.
-Паратгормон артыќшылыєында.
-Вазопрессин артыќшылыєында.
-Соматотропин тапшылыєында.
+Тироксин артыќшылыєында
+Глюкагон артыќшылыєында
-Альдостерон тапшылыєында
Ауќаттыќ гипергликемияєа тјн:
+Таєам ішкеннен кейін 30-60 минуттан соѕ дамиды
+Екі саєат бойы саќталады
-Таєам ішкеннен кейін 2 саєаттан соѕ дамиды
-Гипергликемиялыќ шыѕ глюкозаєа «бїйрек табалдырыєынан» асќан
+Глюкозаєа толдеранттылыќ бўзылєанын аныќтауєа ќолданылады
-Глюкоза деѕгейі 3 саєаттан соѕ ќалпына келеді
-5 саєат бойы саќталады
-Эмоциялыќ стрессте дамиды
Глюкозурия байќалады:
-Бауыр жеткіліксіздігінде
+Фанкони синдромында
+Бїйрек жеткіліксіздігінде
-Тыныс жеткіліксіздігінде
-Гиперлактацидемияда
-Гиперлипидемияда
-Ќантсыз диабетте
+Ќантты диабетте
Инсулинніѕ ўйќы бездік жеткіліксіздігін тудырады:
-Инсулинге антидене тїзілуі
+Ўйќы безі тамырларыныѕ атеросклерозы
-Бауыр инсулиназасыныѕ белсенділігі артуы
-Инсулин ќабылдаєыштарыныѕ бґгелуі
+Лангерганс аралшыєыныѕ бета-жасушаларына аутоантидене тїзілуі
+Панкреатит
-Ќанда бос май ќышќылдарыныѕ кґбеюі
-Инсулинніѕ нјруыздармен тыєыз байланысуы
Инсулинніѕ ўйќы безінен тыс жеткіліксіздігін тудырады:
+Ќанныѕ протеолиздік ферменттерініѕ мґлшері артуы
-Ўйќы безініѕ ґспемен заќымдануы
-Панкреатитпен ауыру
+Контринсулиндік гормондардыѕ (АКТГ, СТГ, глюкокортикоидтар) кґбеюі
-Лангерганс аралшыєыныѕ бета-жасушаларына аутоантидене тїзілуі.
+Инсулинге ќарсы антидене тїзілуі
-Лангерганс аралшыєыныѕ бета-жасушаларыныѕ вирустармен заќымдануы
-Бета-жасушаларыныѕ стрептозотоцит, аллоксанмен заќымдануы
Ќантты диабеттіѕ I тїріне тјн:
+HLA антигендерімен бірігуі
-Ўйќыбезінен тыс инсулиндік жеткіліксіздік
+Балалыќ жјне жасґспірімдік шаќ
-Жас 40- тан асќанда
+Диабеттік кома пайда болуына бейімділік
-Біртіндеп басталу, жеѕіл ґту
-Ангиопатиялардыѕ кеш дамуы
-Инсулинмен алмасуын ќалпына келтірудіѕ ќажетсіздігі
Ќантты диабеттіѕ IІ тїріне тјн:
-HLA антигендерімен бірігуі
+Ўйќыбезінен тыс инсулиндік жеткіліксіздік
-Балалыќ жјне жасґспірімдік шаќ
+Жас 40- тан асќанда
-Диабеттік кома пайда болуына бейімділік
+Біртіндеп басталу, жеѕіл ґту
-Ангиопатиялардыѕ ерте дамуы
-Инсулинмен алмасуын ќалпына келтірудіѕ ќажеттігі
Инсулин тапшылыєындаєы гипергликемияныѕ патогенезі:
+Гликогенолиздіѕ тежелуі
+Глюкозаныѕ жасушалармен ќамтылуы азаюы
+Гликогенолиз жјне глюконеогенездіѕ кїшеюі
-Ішекте глюкоза сіѕірілуініѕ кїшеюі
-Кори циклініѕ бўзылуы
-Глюкозаєа «Бїйрек табалдырыєыныѕ» тґмендеуі
-Бїйрек ґзекшелерінде глюкоза сіѕірілуініѕ бўзылуы
-Липогенездіѕ јсерленуі
Ќантты диабет кезінде кґмірсу алмасуыныѕ бўзылуы сипатталады:
-Бауырда гликогеногенездіѕ артуымен
+Глюконеогенездіѕ кїшеюімен
-Эндоплазмалыќ ретикулумда полисома саныныѕ артуымен
+Инсулинге тјуелді тіндермен глюкоза ќамтылуыныѕ бўзылуымен
-Бауырда гликогенніѕ артуымен
+Ќанда сїт ќышќылыныѕ мґлшері кґбеюімен
-Гликогенсинтетазаныѕ белсенділігі артуымен
-Кетогенездіѕ артуымен
Ќантты диабеттегі глюкозурияныѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Глюкозаєа бїйрек табалдырыєынан асќан гипергликемия
+Бїйрек ґзекшелерінде глюкозаныѕ фосфорсыздануыныѕ жеткіліксіздігі
-Бїйрек шумаќтарында дјрменді сїзілулік ќысымныѕ жоєарылауы
-Нефронныѕ дисталды ґзекшелерініѕ заќымдануы
-Бїйрек ґзекшелерінде глюкозаныѕ реабсорбциясына ќажетті ферменттердіѕ тўќымќуатын тапшылыєы
-Бїйрек ґзекшелерінде судыѕ реабсорбциясы тґмендеуі
-Бїйрек ґзекшелерінде глюкозаныѕ белсенді фосфорсыздануы мен фосфорлануы
+Бїйрек ґзекшелерінде глюкозаныѕ фосфорлануыныѕ жеткіліксіздігі
Ќанда ќант – 20 ммоль/л, несепте глюкоза – 3 ммоль/л, несептіѕ салыстырмалы тыєыздыєы – 1035, тјуліктік диурез – 3500мл. Инсулин деѕгейі тґмендеген. Аталєан ґзгерістерді медициналыќ атаусґздермен атаѕыз, алдын ала диагнозын ќойыѕыз.
-Нормогликемия, гюкозурия
+Гипергликемия, глюкозурия
-Полиурия, гипостенурия
+Полиурия гиперстенурия
+Ќантты диабет І тїрі
-Ќантты емес диабет
-Ќантты диабет ІІ тїрі
-Бїйректік глюкозурия
Науќасты тексергенде ашќарында ќанда ќант – 7,26 ммоль/л, С-пептид деѕгейі жоєарылаєан. Инсулин деѕгейі артќан. Гликерилденген гемоглобин артќан. Алдын ала диагнозы жјне оныѕ патогенезі:
-Ќантты диабет І тїрі
+Ќантты диабет ІІ тїрі
+Инсулинге тґзімділік
-Лангерганс аралшыќтарыныѕ бета-жасушаларыныѕ антиденелермен заќымдануы
-Панкреатитте бета-жасушаларыныѕ ыдырауы
-Бета-жасушаларыныѕ вирустармен заќымдануы
-Бета-жасушаларыныѕ аллоксанмен заќымдануы
+GLUT-4-тіѕ тўќымќуатын жеткіліксіздігі
Микроангиопатиялар патогенезінде маѕызы бар
-Гипогликемия
+Ўсаќ ќантамырларыныѕ тіректі мембраналарында нјруыздардыѕ глюкозамен байланысуы
+Глюкозаныѕ сорбитолєа ауысуыныѕ белсенділенуі жјне оныѕ усаќ ќантамырларыныѕ ќабырєасында жиналуы
+Ќан тамырлары ќабырєасы нјруыздарыныѕ антигендік ќасиетке ие болуы жјне ўсаќ ќан тамырлары ќабырєаларыныѕ иммундыќ заќымдануы
-Артериялардыѕ атеросклерозы
-Ќанда ТТЛП артуы
-Ќанда ҐТТЛП артуы
-Ќанда хиломикрондардыѕ жоєарылауы
Макроангиопатиялардыѕ патогенезінде маѕыздысы:
+Ќанда ТТЛП артуы
+Ќанда ЖТЛП тґмендеуі
-Тромбоксан А2 тїзілуі кїшеюі
-Простациклин тїзілуі жоєарылауы
-NO тїзілуі жоєарылауы
-Эндотелин деѕгейі азаюы
+Тамыр ќабырєасы тіректі мембранасы нјруыздарыныѕ гликелирденуі
-Тромбоциттердіѕ адгезия-агрегациялыќ ќасиетініѕ тґмендеуі
Науќас эндокринология бґліміне комалыќ жаєдайда јкелінді. Ќанда глюкоза -25 ммоль/л, кетон денелері артќан, аузынан ацетон иісі шыєады. Науќаста дамыєан жаєдай жјне оныѕ патогенезі:
-Гиперосмолялдыќ диабеттік кома
+Кетоацидоздыќ диабеттік кома
-Лактатацидоздыќ диабеттік кома
-Гипогликемиялыќ кома
+Гиперкетонемия
+Метаболизмдік ацидоз
-Гипоосмолялдыќ гипогидратация
-Метаболизмдік алкалоз
Ісінудіѕ патогенездік жайты болып табылады:
-Ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы.
-Ќанныѕ гидростатикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі.
+Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
+Тіндердіѕ осмостыќ жјне онкотикалыќ ќысымы жоєарылауы.
+Јлдостерон жјне антидиурездік гормон тїзілуі жоєарылауы
-Инсулин тїзілуі жоєарылауы
-Антидиурездік гормонныѕ тапшылыєы
-Ќысымныѕ артерио-веналыќ айырмасыныѕ артуы
Жїректік ісінудіѕ тізбегінде маѕыздысы:
+Жїректіѕ минуттыќ кґлемі азаюы
-Артериялыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Айналымдаєы ќан кґлемініѕ артуы
+Тамырішілік веналыќ ќысымныѕ жоєарылауы
-Ќанаєымы жылдамдыєы тґмендеуі жјне оттегініѕ тіндермен ќамтылуыныѕ јсерленуі
+Ренин-ангиотензин-альдостерон жїйесініѕ јсерленуі
-Лимфа аєымыныѕ јсерленуі
-Ангиогенездіѕ јсерленуі
Дамуында онкотикалыќ жайт маѕызды рґл атќаратын ісіну:
+Ашыєулыќ.
-Лимфа тамырларыныѕ тромбозы
+Бауырда альбумин ґндірілуі артуы
+Айќын протеинурия
-Альбумин-глобулиндік коэффициенттіѕ жоєарылауы
-Гипофибриногенемияда
-Квинке ісінуі
-Ќабынудаєы
Ісінудіѕ тамырлыќ факторыныѕ патогенезінде маѕызы бар:
+Гистамин, кининдер, простагландиндер ж.б. јсерінен эндотелий жасушалары жиырылуыныѕ
+Лейкоциттермен эндотелий жасушалары заќымдануыныѕ
-Ќанныѕ онкотикалыќ ќысымыныѕ тґмендеуі
-Эндотелий жасушаларында аква-тесіктіѕ жойылуы
-Лимфа жїйесінде ќысымныѕ жоєарылауы
+Тамыр ќабырєасы тіректі мембранасыныѕ лизосомалыќ ферменттермен ыдырауы
-Ќанда ангиотензин – 2 артуы
-Айналымдаєы ќан кґлемініѕ азаюы
Ќан тамырлары ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауы, ісіну патогенезініѕ негізгі жайты болып табылады
-Жїрек жеткіліксіздігі кезіндегі
+Квинке
-Бауыр жеткіліксіздігі кезіндегі
+Ара, сона шаќќан кездегі
+Уыттанулыќ
-Бїйректік
-Бауырлыќ
-Ашыєулыќ
Јлдостерон ґндірілуін тїрткілейді
-Гиперволемия
+Гиповолемия
-Гипернатриемия
+Гипонатриемия
+Ангиотензин II
-Эритропоэтин
-Гиперкалиемия
-Гиперкальциемия
Лимфа аєып кетуініѕ ќиындауы байќалады:
+Лимфа тамырларыныѕ туа біткен гипоплазиясы кезінде
+Филяриялармен лимфа тамырларыныѕ бітелуінде
-Айналымдаєы ќан кґлемі артќанда
-Орталыќ кґктамырлыќ ќысым тґмендегенде
+Лимфа тамырларыныѕ тромбозында
-Артерия тамырларыныѕ тромбозында
-Ќанда альдостерон артќанда
-Ќанда антидиурездік гормон артќанда
Патогенезінде жїйке-эндокриндік жайт маѕызды ісінуді табыѕыз:
+Жїректік
+Бїйректік
+Бауырлыќ
-Ашыєулыќ
-Аллергиялыќ
-Уыттыќ
-Ќабынулыќ
-Кахексиялыќ
Жїрек жеткіліксіздігі бар науќастыѕ аяќтарындаєы ісіну мен іш шеменініѕ патогенезі:
+Ќуыс веналарда ќысым жоєарылауы
-Артериялыќ ќысым жоєарылауы
+Ќаќпа венасында ќысым жоєарылауы
-Ќанныѕ осмостыќ жјне онкотикалыќ ќысымыныѕ жоєарылауы
-Тіндердіѕ оттегіні ќамтуыныѕ јсерленуі жјне ќанаєымы жылдамдыєыныѕ тґмендеуі
+Ренин-ангиотензин-альдостерон жїйесініѕ јсерленуі
-Лимфа аєып кетуініѕ јсерленуі
-Тамыр ќабырєасы ґткізгіштігініѕ жоєарылауы
Науќаста тері мен шырышты ќабаттардыѕ ќўрєауы, тін тыєыздыєы тґмендеуі, шґлдеу сезімін дамытќан су алмасуы бўзылысыныѕ тїрі, ќанныѕ осмостыќ ќысымыныѕ ґзгеруіне ќарай тїрі мен оны емдеу ўстанымы:
-Оѕ су балансы
+Теріс су балансы
+Гиперосмолялдыќ гипогидрия
-Гипоосмолялдыќ гипогидрия
-Изоосмолялдыќ гипогидрия
-Гипертониялыќ ерітінді енгізу
-Ќан плазмасын енгізу
+Тўзы аз ерітінді енгізу
Шґлдеу сезімі орталыєы ќозады:
+Ќан плазмасыныѕ осмолялдыєы жоєарылаєанда
+Жасуша ішінде су мґлшері азайєанда
+Ангиотензин II деѕгейі жоєарылаєанда
-Ќан плазмасында натрий мґлшері азайєанда
-Жасушалардыѕ гипергидратациясы кезінде
-Ќан плазмасы онкотикалыќ ќысымы тґмендегенде
-Антидиурездік гормон деѕгейі жоєарылаєанда
-Гиперволемияда
Сумен «уланудыѕ» патогенездік факторы болып табылады:
-Жасуша сыртыныѕ гиперосмиясы
+Жасуша ішініѕ гипоосмиясы
+Жасуша сыртыныѕ гипоосмиясы
-Жасуша ішініѕ гиперосмиясы
+Гиперволемия
-Гиперальбуминемия
-Полиурия
-Гематокриттіѕ жоєарылауы
Гипоосмолялдыќ гипогидрия дамиды:
+Толастамайтын ќўсуда.
+Ўзаќ іш ґтулерде
-Ґкпе гипервентиляциясында
-Ќантты диабетте.
+Јлдостерон тапшылыєында
-Јлдостерон артыќтыєында
-Жўтыну бўзылєанда
-Диурез артќанда