Список использованной литературы

295 

2. Подготовка и проведение нетрадиционных уроков 

Термин «нетрадиционная форма урока» включает в себя нетрадиционные: 

-подготовку и проведение урока; 

-структуру урока; 

-взаимоотношения и распределение ролей и обязанностей между учителями и учениками; 

-подбор и критерии оценки учебных материалов; 

-методику оценки деятельности учащихся; 

-анализ урока. 

Возможности нетрадиционной формы урока[3] 

Для  учащихся  нетрадиционный  урок  -  переход  в  иное  психологическое  состояние,  это  другой  стиль 

общения,  положительные  эмоции,  ощущение  себя  в  новом  качестве  (а  значит,  новые  обязанности  и 

ответственность);  такой  урок  –  это  возможность  развивать  свои  творческие  способности  и  личностные 

качества,  оценить  роль  знаний  и  увидеть  их  применение  на  практике,  ощутить  взаимосвязь  разных  наук;  это 

самостоятельность и совсем другое отношение к своему труду.  

Для  учителя  нетрадиционный  урок,  с  одной  стороны,  -  возможность  лучше  узнать  и  понять  учеников, 

оценить  их  индивидуальные  особенности,  решить  внутриклассные  проблемы  (например,  общения);  с  другой 

стороны,  это  возможность  для  самореализации,  творческого  подхода  к  работе,  осуществления  собственных 

идей. 

Подготовка и проведение урока в нетрадиционной форме. 

Подготовка и проведение урока в любой нетрадиционной форме состоит из четырех этапов: 

1. Замысел. 

2. Организация. 

3. Проведение. 

4. Анализ. 

Предлагаю вниманию преподавателей некоторые виды работ для проведения нестандартных занятий. 

Кроссвордный диктант. 

Преподаватель диктует толкование слова, а учащиеся записывают под порядковым номером только само 

слово.  Таким  образом  проверяется  и  знание  грамматического  разряда,  и  усвоение  терминов,  и  их  написание. 

Например: 

1. Все слова языка. (Лексика) 

2. Словарь отдельного человека, запас слов. (Лексикон) 

3. Раздел языкознания, изучающий лексику. (Лексикология) 

4. Название статьи в словаре.(Словарная статья) 

5. Слова, имеющие одно лексическое значение. (Однозначные) 

6. Слова, имеющие несколько лексических значений. (Многозначные) 

7. Переносное значение слова.(Метафора) 

8. Слова одной  и той  же части речи, одинаковые  по звучанию,  но совершенно разные по  лексическому 

значению. (Омонимы) 

9. Слова, обозначающие одно и тоже, но отличающиеся оттенками лексического значения.(Синонимы). 

10. Слова одной той же части речи с противоположным значением.(Антонимы) 

11. Самый короткий отрезок текста, необходимый для понимания лексического значения. (Контекст).[4] 

Портрет встречного. 

Эта  своеобразная  форма  работы  по  развитию  связной  речи  начинается  с  предварительной  беседы  с 

учащимися о деликатности и чувстве такта. После этого учащиеся, возвращаясь из колледжа домой, наблюдают 

за прохожим, который заинтересовал их по каким – то данным. Учащиеся рассматривают его, но при условии, 

что  человек  этого  не  замечает.  На  следующем  занятии  в  группе  учащиеся  создают  (устно  или  письменно) 

психологический  портрет  прохожего:  особенности  его  характера,  настроение  и  т.д.,  аргументируя  свои 

предположения.[5] 

Второй вариант этой работы – создание портрета друга, соседа по парте и т.д. 

На  эту  работу  отводится  10-15  минут.  Затем  преподаватель  зачитывает  описание,  а  группа  должна 

узнать,  кто  описан,  и  дать  короткую  рецензию  на  его  описание.  Фамилия  автора  называется  с  его  согласия. 

Главное в этой работе – создание не просто описания, а психологического портрета человека. 

Список использованной литературы: 

1.Асеев В.Г. Возрастная психология: Учеб.пособие / В.Г. Асеев. – Иркутск: ИГПИ,1989. 

2.Бабкина  Н.В.  Нетрадиционный  курс  «Развивающие  игры  с  элементами  логики»  для  первых  классов 

начальной школы // Психологическое обозрение, 1996  

3.Бабкина Н.В. Использование развивающих игр и упражнений в учебном процессе // Начальная школа, 1998. 

 

 

 

 

 

296 

БЕЛСЕНДІ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІНІҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗІ 

 

Жҧмалиева Г.С., 

п.ғ.м., аға оқытушы Марат Оспанов атындағы мемлекеттік медицина университеті  

Қазақстан Республикасы Ақтҿбе қаласы 

 

Сабақ сапасын арттыру барлық мҧғалімдерді толғандыратын маңызды мҽселе. Бҧл ретте білім деңгейінің 

тҿмендеу  себептерінің  бірі  –  кҥнделікті  сабақты  ҿткізудің  стандарты,  кҿптеген  мҧғалімдердің  сабақ  ҥрдісін 

тҥгелдей дерлік жаулап алған дҽстҥрлі сабақтарды айтуға болады. Кҥн сайын ҿтетін, тіпті тамаша кҿрнекіліктер 

арқылы  болса  да,  жаңа  сабақты  тҥсіндіру,  ҥй  тапсырмасын  сҧрау  жҽне  қорытындылау  сияқты  жаттанды 

кезеңдерден  тҧратын  классикалық  немесе  дҽстурлі  сабақ  студенттерді  жалықтырады,  білімге  ынтасын 

тҿмендетері сҿзсіз. Сондықтан, ҽр мҧғалім ҿз жҧмысында сабақты жандандырудың ҽдіс – тҽсілдерін іздестіруді, 

бҧған  студенттерді  тарта  білуді,  олардың  белсенді  шығармашылық  жҧмыстарын  ҧйымдастыра  білуі  міндет. 

Бірақ,  бҧдан жаңа  ҽдіс  –  тҽсілдер дҽстҥрлі сабақтарды толық алмастыруы  керек деген ой тумауы  керек.  Олар 

дҽстҥрлі  сабақтарды  толықтырып,  жандандыра  тҥсуі,  студенттің  білімге  қызығуын  арттыруы  тиіс,  сонда  ғана 

оқу ҥрдісі жетілдіріле тҥседі. 

Тҽжірибелі, іскер мҧғалімдердің авторлық сабақтарының дҽстҥрлі сабақтар сияқты қандай да бір шаблон, 

стереотиптік  жҥру  жолы  жоқ  десек  артық  емес.  Оның  тҥпкі  мақсаты  –  білім  сапасын  кҿтеру,  оқыту  ҥрдісін 

жандандыру, оны бірізділік пен формализмнен аулақтау. Ҽрбір педагогтің тілегі осыған саятын болғандықтан, 

ҽрқайсысының  оқытудың  белсенді  ҽдістерін  қолдануда  ҿз  деңгейін,  студенттер  деңгейін,  оқу 

аудиторияларының, материалдық базасын жҽне ҿтілетін сабақ материалының тарау ішіндегі алатын орны мен 

маңызын ескере отырып, сҽтті пайдалануға толық мҥмкіндігі бар. 

Оқытудың белсенді ҽдістерінің пайда болуы мен дамуы оқытудың алдына жаңа міндеттер қоюға ықпал 

етеді.  Студенттерге  білім  берумен  ғана  шектелмейді.  Бірге  олардың  бойында  танымдық  қызығушылық  пен 

қабілеттің  шығармашылық  ойлаудың  дербес  ақыл  –  ой  еңбегімен  айналысу  шеберлігі  мен  дағдыларының 

қалыптасуы  мен  дамуына  ықпал  жасайды.  Қазақстан  Республикасының  „Білім  туралы―  заңында  білім  беру 

жҥйесінің  міндеттері  баяндалған.  Солардың  бірі  ҧлттық  жҽне  жалпы  адамзаттық  қҧндылықтар  ғылым  мен 

практика  жетістіктер  жҽне  де  тҧлғаның  қалыптасуына  дербес  дамуына  жҽне  кҽсіпкерлікті  меңгеруіне 

бағытталған.  Шығармашылықты  рухани  жҽне  дене  мҥмкіндіктерін  дамыту,  білім  алуға  қажетті  жағдайлар 

туғызу  болып  табылды.  Бҧл  тапсырмаларды  жҥзеге  асырудың  қаншалықты  тиімді  болуы  оқытудың  сапасына 

студенттердің жоғары кҽсіби дайындығын қажет ететін тҥрлер мен ҽдістердің таңдалуына байланысты болады. 

Студенттердің ҿз бетінше білім алуына оны іс  жҥзінде пайдалануына, ізденіске, талабын ҧштауға жҽне 

білім  деңгейін  жетілдіріп,  жаңғыртуға  ықпал  жасау  жоғары  жҽне  орта  кҽсіби  мектептердің  маңызды 

мҿлшерінің  бір  паралық,  яғни  студенттердің  шығармашылық  қабілетін,  бастамашылдығын,  ҿз  бетінше 

ҽрекеттенуін,  тапқырлығын,  ҽсершілдігін  дамыту  аса  қажет.  Қазіргі  заманның  мамандары  дҥние  танымы  кең, 

жан  –  жақты  жетілген,  ҿмірлік  белсенді  ҧстанымы  бар  азамат  болуы  тиіс.  Студенттердің  шығармашылық 

қабілеті  мен  белсенді  ой  еңбегін  дамытуды  ҧйымдастыру  оқу  ҥрдісінде  жаңа  қҧралдар  мен  ҽдістемелерді 

енгізуді  қажет  етеді.  Оқытудағы  болатын  мҧндай  ҿзгерістер  педагог  еңбегін  жетілдіруді  жҽне  ҽрдайым 

психологиялық - педагогикалық талдауды талап етіп отырады. 

Оқу мен оқыту – біртҧтас ҥрдіс қандай жағдайда болсын оқыту ҧстаз бен студенттің қақтығысы негізінде 

жҥзеге  асырылады.  Оқу  ҥрдісінлегі  ең  басты  нҽрсе  –  студенттерді  белсенді  танымдылық  қызметке  жетелеу 

болып  табылады.  Швейцариялық  профессор  Дн.  Вейс  кҽсіби  оқу  мекемелерінің  оқу  ҥрдісін  жандандырып, 

студенттерге  деген  доминанттық  жҽне  авторитарлық  кҿзқарасты  жою  қажет  деп  есептеді.  Сҿйтіп,  оның 

ҥрдісінде  жаңа  баламалы  формалары  мен  ҽдістерді  ойлап  тауып,  енгізу  қажеттілігін  алға  қояды.  Ҽсіресе,  Дн 

Вейс  пҽнаралық  тапсырмаларды  қҧрастыруға  баса  кҿңіл  бҿледі.  Ресейлік  жҽне  шетелдік  дидактика 

ғалымдарының  ойлары  бір  жерден  шығып  отырғандары  мҽлім.  Сондықтан  жоғары  жҽне  орта  кҽсіби 

мекемелерінің  оқытушылары  білім  берудің  осы  ҽдісі  мен  нҧсқаларын  кеңінен  қолданылып,  таратып  келеді. 

М.И. Скаткин, М.И. Илясов, В.Я. Ляудис, В.В. Рубцов, С.И. Смирнов, 

М.М. Крюков, И.Я. Лернер, М.М. Махмҧтов, А. Ҽбілқасымова т.б ғалымдардың еңбектері оқытудың осы 

психологиялық - педагогикалық неігізіне арналған. 

Белсенді  ҽдістердің  мҽні  проблеманы  шешу  процесінде  оқушылардың  кҽсіби  іс  -  ҽрекет  тҽсілдерін 

меңгеруге мҥмкіндік туғызатын тапсырмаларды оқуына байланыста оқытудың белсенді ҽдістерінің ерекшелігі 

мынада, ол практикалық білімді меңгеруге мҥмкіндік туғызатын практикалық жҽне ойлау іс - ҽрекеттерін толық 

мҽнде жҥргізуге негіз болды. 

Қазіргі  педагогика  студенттердің  шығармашылдық  ойлауын  дайындауға  іс  -  ҽрекет  қажеттілігі  мен 

шеберлігін  тҽрбиелеуге  дербес  ықпалдылық  танытуға  мҥмкіндік  туғызатын  қҧралдар  мен  ҽдістерге  ҿте  бай. 

Пайдаланылатын  оқыту  ҽдістері  мен  қҧралдарының  ішінде  кҽсіби  жҽне  ҿмірлік  ситуацияларды  талдауға 

негізделген  белсенді  ҽдістер  ең  тиімді  қҧрал  болып  табылады.  Оқытудың  белсенді  ҽдістері  сабақты  шынайы 

ҿмір жағдайына барынша  жақындатады  жҽне материалды игеруді жҥйелеуге ықпал етеді. Оқытудың белсенді 

ҽдістері тҥсінігі – оқыту қарқынын кҥшейту тҥсінігіне ҿте жақын. 

Оқыту  қарқынын  кҥшейту  –  білім  беру  мерзімінің  ҧзақтығын  сол  қалпында  қалдыра  отырып, 

студенттерге  барған  сайын  ауқымды  ақпарат  беру  мҥмкіндік  іздестіру.  Бҧл  проблеманы  шешу  тҧлғаның 

297 

шығармашылдық қабілет ҧлғайтатын оқу – танымдық іс - ҽрекетте барынша жетілдірілген, ғылыми негізделген 

ҽдістерді  басшылыққа  алуды  талап  етеді.  Оқу  –  тҽрбте  процесінің  белсенділі  мен  қарқындылығын  арттыру, 

проблемасы  оқытудың  сыртқы  ҥлгілері  мен  қҧралдарын  оның  ішінде  ішкі  мазмҧны  мен  теңдестіру  жолымен 

шешілуі  мҥмкін.  Қарқындылықты  кҥшейту  оқу  –  тҽрбие  процесіндегі  екі  негізге  компонентті  жетілдіру 

есебінен жҥзеге асыруы мҥмкін. 

Мазмҧн жҽне оқыту ҽдістері. Бҧл былай қамтамасыз етіледі: 

1. Танымдық іс - ҽрекеттің ҧғымдық тҥрлерін кеңінен пайдалану; 

2.  Оқытушылардың  бойында  ҧжымдық  ойлау  іс  -  ҽрекеттерін  жҽне  ҧғыну  жҽне  басқару  заңдарын 

қалыптастыру; 

3. Проблемалық оқытудың ҽр тҥрлі тҥрлерін пайдалану; 

4. Оқыту процесінде педагогикалық қарым - қатынас дағдыларын жетілдіру; 

5. Топтық қарым - қатынас жағдайларында оқытуды дербестендіру; 

6. Осы заманға оқытудың техникалық қҧралдарын қолдану. 

Оқытудың тиімділігін арттырудың басты қҧралы оқытудың белсенді ҽдістері 

болып қала береді. Олар оқушылардың кҽсіби аясында соңғы  уақыттары қалыптасқан дҽстҥрлік қысым 

мен стереотиптерді азайтады. Мысалы: 

1. Ҽлеуметтік бҿлектену (елдің бҽрі сияқты емес); 

2. Шамадан тыс шаршау (дағдылы тҽсілдер уақыты, кҥшті ҥнемдейді); 

3. Ҿзін - ҿзі бағалаудың тҿмендеуі. 

2.  Оқытудың  белсенді  ҽдістерінің  ерекшеліктерінің  сипаттамасы.  Оқытудың  белсенді  ҽдістері  –  студенттерді 

оқу  материалын  меңгеру  процесінде  белсенді  ойлау  жҽне  практикалық  іс  -  ҽрекетке  жҧмылдыратын  ҽдістер. 

Оқытудың  белсенді  ҽдістері  оқытушы  мазмҧндайтын  дайын  білімді  игеру  жҽне  оларды  қайталау  ҽдістері 

жҥйесін пайдаланудан тҧрмайды. Ол ең алдымен белсенді танымдық жҽне практикалық іс - ҽрекеті процесінде 

студенттердің білім мен шеберлікті дербес меңгеруіне қатысты болады. 

Оқытудың белсенді ҽдістері ерекшеліктері : 

1. Білімді берік, саналы меңгеруге жеткізетін практикалық жҽне ойлау іс - ҽрекетінің бірлестігі; 

2. Танымдық іс -ҽрекетінің белсенділігі ҥшін жағдай туғызады; 

3. Дҽлелдік (себептік) дҽрежені кҿрсетеді; 

4. Таным процесі сезімдік жҽне ақыл – ой нҽтижесін береді; 

5.  Таным  процесінде  жетекшілік  етудің  ҽкімшілік  стилін  теріске  шығарып,  оқушының  студенттермен 

іскерлік негізіне байланыс орнатуды негіздейді; 

6. Шығармашылдықтың жоғары деңгейінде дамуын қамтамасыз етеді; 

7. Оқытудың белсенді ҽдістерін студенттердің ҿзін - ҿзі басқару тҽрбиесін жинақтауына ҽсерін тигізеді. 

Танымдық  белсенділік  жҽне  тҧлғаның  дербестілігі  тҥсінігі.  Белсенді  ҽдістердің  пайда  болуымен  жҽне 

дамуымен бірге  білім беру  процесіне  жаңа  міндеттер жҥктеледі: оқушыға  білім берумен шектелмей, олардың 

бойында  танымдық  ынта  мен  қабілеттің  шығармашылық  ойлаудың  қалыптасуы  мен  дамуын,  ақыл  –  ой 

еңбегімен  дербес  айналысу  шеберлігі  мен  дағдыларын  қамтамасыз  ету.  Жаңа  тапсырмалардың  пайда  болуы 

ақпараттардың  жедел  дамуына  тікелей  байланысты.  Егер  бҧның  мектепте,  жоғары  оқу  орнында  алған  білім 

адамға ҧзақ уақыт кей жағдайда оның бҥкіл еңбек жолына  қызмет етсе, ақпараттың қарқынды ҿсу ғасырында 

білімді  ҧдайы  жаңартып,  жаңғыртып,  толықтырып  отыру  қажет.  Бҧл  ең  алдымен  білімін  ҿздігімен  кҿрсету 

жолы арқылы меңгеріледі. Адам болу ҥшін танымдық белсенділік пен дербестік арқылы еңбектенуі қажет. 

Танымдық  белсенділік-таным  процесіне  деген  ақыл-ой  жҽне  сезім  кҿрінісі  студенттердің  оқуға  деген 

талпынысы, жалпы жҽне дербес тапсырмаларды орындауға қҧлшынысы. Оқытушымен басқа студенттердің іс-

ҽрекетіне деген қызығушылығы арқылы байқалады. 

Танымдылықтың  дербестігі  деп  -  біз  ҽрекетте  дербес  ойлауға  ҧмтылуды  жҽне  дербес  ойлауды  жаңа 

жағдайда бағдарлай алу қаблеттілігін міндеттерді шешуде ҿз жолын таба білуді, оқу ақпаратын меңгеруді, тек 

қана  тҥсініп  қоймай,  сонымен  бірге  білімді  игеру  тҽсілдерін  табуды,  басқалардың  пайымдауына  сын  кҿзбен 

қарауды  қалыптастыруды,  ҿз  пайымдауларының  тҽуелсіз  болуын  айтамыз.  Танымдық  белсенділік  жҽне 

дербестілік  оқушылардың  оқуға  деген  ақыл–ой  қабілеттерін  сипаттайтын  ерекшеліктер.  Басқа  да  қабілеттер 

сияқты олар іс-ҽрекет ҥстінде кҿрініс табады жҽне дамиды. Таным белсенділігінен дербістігінің кҿрініс табуы 

ҥшін жағдай жасалмауы олардың дамуына тосқауыл болады. Міне, сонда оқытудың белсенді ҽдістерін кеінен 

пайдалану, оларды ойлау процесіне жҽне  практикалық іс- ҽрекетке  қолдану, оның ҥстіне оқыту процесінің ең 

басында  ҿндіріске  енгізу  адамның  ақыл  –  ой  қасиеттерін  дамытуда  маңызды  роль  атқарады.  Бҧл  ҿз  кезегінде 

болашақ тҧлғаның білімді игеруде жҽне оларды практикада қолдануда ҧдайы белсенділік танытуын қамтамасыз 

етеді. Танымдық белсенділік іс - ҽрекет ҥстінде кҿрініс табады. Ал, іс- ҽрекет белсенділік жҥйесінде жетіледі. 

Оқытушы  студенттің  белсенділік  танытуына  жағдай  туғыза  отырып,  оның  танымдық  аймағын  дамытады. 

Сҿйтіп,  оқыту  процесінде  студенттің  танымдық  іс  -  ҽрекетін  белсенділігін  кҿтеру  тиімді  психологиялық  - 

педагогикалық  жағдайда  оқытушы  мен  студенттің  ҿзара  жарастықта  ҽрекет  етуі.  Оқытушы  жаңа  мақсатты 

мҥдделік  кҿздей  отырып,  студентті  танымдық  белсенділіктің  қажетті  деңгейіне  жеткізеді.  Бҧл  ҥшін 

белсенділікті арттырудың тҿмендегідей жолдары пайдаланылады: 

А) Дербес жҧмыстардың алуан тҥрлерін пайдаланады (реферат, диплом, бақылау т.б); 

В) Оқытудың қазіргі заманғы техникалық қҧралдарын пайдалану жҽне т.б; 

298 

С) Проблемалық сауалдар қою. 

Оқытудың  белсенді  ҽдістерін  топтастыру.  Оқытудың  белсенді  ҽдістері  оқу  процесінің  ҽр  тҥрлі 

кезеңдерінде  пайдалануы  мҥмкін.  Білімді  тҧңғыш  игеру  кезінде,  білімді  бекіту  жҽне  жетілдіру  кезінде, 

шеберлік пен дағдыны қалыптастыру кезінде. Оқытудың меңгерілген ҽдістерін белсенді жҽне белсенді емес деп 

бҿлуге  болмайды.  Танымдық  іс-ҽрекет  белсенділігінің  алуан  тҥрлі  тҽсілдерін  пайдалана  отырып,  оқытушы 

студенттердің танымдық белсенділігін кҿтеруге қол жеткізеді. 

Оқытудың  белсенді  ҽдісі  мен  тҥрлеріне  мынаналарды  жатқызуға  болады:  іскерлік  ойындар, 

проблемалық,  студенттердің  баяндамалары  мен  ақпараттық  хабарлары,  кері  байланысты  дҽрістер,  дҽріс  – 

диалог, тренинг, дҿңгелек столдар, пікірталас, ҧжымдық - танымдық, оқу жҽне т.б. 

Белсенді  оқыту  -  қазіргі  педагогикалық  ізденістердің  негізгі  ірі  бағыттарының  бірі  болып  табылады. 

Студенттердің  оқу  танымдық  іс  –  ҽрекетін  белсендету  ҽдістерін  іздестіру  мҽселесі  ҽр  тҥрлі  уақытта  ҽр  тҥрлі 

авторлармен  ҿте  жиі  қойылып  отырады.бҚазіргі  кезде  оқытуды  ҧйымдастырудың  жаңа  бағытта  болуы  керек: 

дайын білімді жаттаудан жеке басты қалыптастыруға, шығармашылықпен оқуды дағдыландыруға кҿшу керек. 

Сондықтан  жаңа  оқыту  ҽдістері  бойынша  оқытушы  оқытпайды,  тек  жетелейді,  ал  студент  ҿзінің  іс-ҽрекеттік 

процесінде ҿзі оқиды. Егер оқушының танымдық іс  – ҽрекеті жоғары белсенді болса, меңгерудің тиімділігі де 

жоғары  болады.  Бҧл  жағдайда  оқытушының  рҿлі  студенттің  оқу  іс-ҽрекетінің  ҧйымдастырушысы  ретінде 

болады.  Мҧндай  ҧйымдастырудың  себебінен  студент  ақпаратты  пассивті  қабылдаушы  емес,  керісінше 

ақпаратты  белсенді  «табушы»  жҽне  ҿндіруші  ретінде  болады.  Мҧндай  оқу  іс–ҽрекетін  қамтамассыз  ететін 

оқытушының ҽдістерін оқытудың белсенді ҽдістері деп атаймыз. В.Я.Ляудистің берген анықтамасы бойынша: 

«Оқытудың белсенді ҽдістері деп бірлескен жҽне жеке оқу іс-ҽрекеті жағдайында ҽлеуметтік қҧнды нҽтижелер 

жетістіктерімен  байланысқан  оқытуды  қҧнды  шығармашылықпен  ҧйымдастыратын  ҽдістер  деп  тҥсінуге 

болады». 

Жоғары  оқу  орындарындағы  оқу  бастауыш  мектепте  жҽне  орта  мектепте  жҽне  де  мектепке  дейінгі 

оқытудан ҽлдеқайда ерекшеленеді, оның сырттай жҽне ҧйымдастыруымен ғана емес, сонымен қатар іштей жҽне 

психологиялық  айырмашылығы  бар.  Студент  ҿзінің  оқу  іс  –  ҽрекетінде  жаңа  жоғары  сатыға  кҿтеріледі  – 

мҧғалімнің  кҥнделікті  қадағалауымен  жҽне  басшылығымен  алынатын  оқудан  ҽлемнің  ғылыми  жетістіктерін 

ҿздігінен  меңгеруге  ауысып,  оқу  жҽне  ҿзіндік  оқу  ҽдістерін  меңгереді.  Оқытушы  студентке  ҿзіндік 

шығармашылығының  потенциалын  ашуға  ҿзінің  шешімін  табу  ҥшін  зерттеушілік  бабын  талап  ететін  оқу 

есептерін  қоя  отырып  тек  кҿмектеседі.  Студенттің  оқу  іс–ҽрекеті  салдарынан  оқытушы  емес  жоғары 

квалификациялы маман ретінде ол ҿзін - ҿзі қалыптастырады. 

Жоғарыда  айтылғаннан  келесідей  қорытынды  жасауға  болады:  оқыту  ҽдістері  сонда  ғана  ҽсерлі  бола 

алады,  егер  олар  оқушының  ҿзіндік  іс  –  ҽрекетін  белсендетіп,  оның  жеке  бастың  ақыл–ой  дамуына  қызмет 

етеді.  Білімдерді  меңгерудің  табиғи  заңдылық  қажеттілігіне  тек  оқытудың  белсенді  ҽдістері  дидактиканың 

жауабы болып табылады. 

Педагогикада белсенді оқыту ҽдістері алуан тҥрлі. Олар ҽр тҥрлі пҽндерді оқытуда қолданылады. Бірақ 

психологияда ҥш тҥрлі ҽдістер тобына бҿлуге болады: 

а) бағдарламаланған оқыту әдісі 

б) мәселелік оқыту әдістері 

в) интерактивті оқыту әдістері. 

жүктеу/скачать 5,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: