ПӘН МЕН ТІЛДІ КІРІКТІРІП ОҚЫТУ («CLIL») ӘДІСІН ФИЗИКА ПӘНІН ОҚЫТУДА ҚОЛДАНУ

467 

 

Осы бағдарлама негізінде оқушылардың дағдыларын дамыту: 

 

Сын тҧрғысынан ойлау; 

 

Білімдерді шығармашылықпен пайдалана білу; 

 

Зерттеушілік дағдыларды қалыптастыру; 

АКТ дағдылары: 

 

Топта жҽне жеке жҧмыс істей білу; 

 

Коммуникациялық дағдылар тілдік дағдыларды қосқанда міндеттер мен мҽселелерді шеше білу; 

 

Кіріктірілген білім беру ісін ҧйымдастыру ерекшеліктері: 

 

Ҥш тілді білім беру ортасы; 

 

Тҽрбие мен оқытуды кіріктіру; 

 

Заманауи педагогикалық ҽдістер мен тҽсілдер қолдана білу; 

Ҥш  тілде  білім  берудің  тиімділігі  Халықаралық  зерттеулер  ҥш  тілде  жҥргізілетін  оқу  бағдарламалары 

бойынша  білім  алатын  оқушылар  жҧмысқа  ҧқыпты,  мотивациялары  жоғары,  бірнеше  тіл  білудің 

артықшылықтарын тҥсінеді.  

Жаратылыстану  пҽндерін  екінші  жҽне  ҥшінші  тілдерде  оқытатын  мҧғалімдер,  тҿрт  тілдік  дағдыны 

дамытады: тыңдалым, айтылым, оқылым жҽне  жазылым. Мҧғалімдер ҽрбір сабақта  тіл дамытуды мақсат етіп 

қояды  жҽне  жҥзеге  асырады. Қазақ,  орыс, ағылшын тілі сабақтарында  мҧғалімдер жаратылыстану  пҽндерінен 

арнайы мҽтіндер, терминдер қолданады. Екінші немесе ҥшінші тілде ҿткізілетін сабақты жоспарлау тілдік жҽне 

тілді  емес  пҽн  мҧғалімдерінің  сыбайластығын  талап  етеді  жҽне  пҽн-тілдік  кіріктірілген  оқытудың  тҿрт 

принципіне  сҥйенуі  тиіс.  Егер  сабақты  жоспарлау  кезінде  тіл  пҽндерінің  мҧғалімі  сабақтың  тілдік  мақсатты 

қоюға  кҿмектессе,  онда  пҽн  мҧғалімі  сабақтың  оқу  мақсатымен  жҧмыс  істейді.  Осындай  мҧғалімдердің 

ынтымақтастығы  сыныптағы  оқыту  ортасын  қалыптастыруға  кҿмектеседі.  Сабақты  жоспарлау  кезінде 

мҧғалімге келесі сҧрақтарға сҥйенуге болады. Пҽндік мазмҧн: «Сабақтың мақсаттары қандай?», «Оқушыларға 

нені  ҥйретемін?»,  «Мен  қандай  оқу  нҽтижелеріне  бағдарланамын?»;  Коммуникация:  «Пҽндік  мазмҧн  ҥшін 

қандай  тіл  керек?»,  «Қандай  сҿз  тіркестер  мен  терминдерді  дайындауға  тиіспін?»,  «Мен  оқушылардың 

грамматикалық  білімдерін  тексеруге  тиіспін  бе?»;  Таным:  «Сын  тҧрғысынан  олау  дағдыларын  қалыптастыру 

ҥшін  қандай  сҧрақтар  қоюға  тиіспін?»,  «Сын  тҧрғысынан  ойла  дағдыларын  қалыптастыру  ҥшін  тілді  пҽнге 

қалай кіріктіру керекпін?»; Мҽдениет: «Осы тақырыпты оқытудың мҽдениеттік салдары қандай?», «Пҽн-тілдік 

кіріктіру оқыту ҽдісі мҽдениеттік қҧндылықтардың дамуына қалай ықпал береді?», «Берілген принципті басқа 

ҥш принциптермен қалай байланыстыруға болады?» 

Ағылшын  тілінде  физика  пҽнін  оқытудың  қалыпты  жағдайдан  айырмашылығы  бар.  Негізгі 

айырмашылық  оқушылардың  ағылшын  тілін  еркін  меңгермегендігінде,  сҽйкесінше  CLIL  ҽдісі  қолданылған 

сабақтарда  оқушылар  ақыл-ой  ҽрекетінен  гҿрі  танымдық  ҽрекетін  іске  асырады.  Физика  пҽнінде  кіріктірілген 

бағдарламада арнайы тілдік мақсаттар кҿрсетілген, осыны ескере отырып ҽр сабаққа пҽндік терминология жҽне 

диалогқа  қажетті сҿз  тіркестерін ендіру  кҿзделген.  Сондай-ақ сабақта  CLIL ҽдісіне негізделген активитилерді 

қолдану  қолға  алынған.  Пҽн  мен  тілді  кіріктіріп  оқыту  ҽдісі  негізінде  сабақта  берілетін  тапсырмалар  мен 

жҧмыстар тілді дамыту бағытында жҥреді. Яғни тілдік емес пҽн оқытушылары тек пҽннің мазмҧнына ғана емес, 

сонымен  қатар  сол  пҽн  арқылы  оқушылардың  тілдік  дағдыларын  дамытады.  Бҧл  ҽдіс  арқылы  бірден  екі 

мақсатқа  жетуге  болады:  ағылшын  тілі  арқылы  сабақ  мазмҧнын  тҥсіндіру  жҽне  пҽндерді  меңгеру  арқылы 

ғылыми  тіл  дағдыларын  дамыту.  CLIL  ҽдісін  физика  сабақтарында  қолдану  физиканы  екінші  немесе  ҥшінші 

тілде  оқытудың  басында  оқушыларға  қойылатын  тілдік  мақсаттардың  бірі-терминдер  мен  терминдердің  сҿз 

тіркесін  есіне  сақтау  жҽне  жаттау.  Физика  сабағы  7-сыныптарда  енгізілгеннен  кейін  оқушылардың  тілдік 

деңгейі тек кебір ғылыми сҿздерді жаттауға жҽне қолдануға рҧқсат етеді.  

Сол  себепті  физиканы  оқытудың  алғашқы  кезеңінде  тілдік  мақсаттарға  кҿп  мҽн  бермей,  оқушыларды 

пҽндік мақсаттарға  назар аудартуға  тура келеді.  Физиканы  жоғарғы  сыныптарда оқыту кезінде екінші немесе 

ҥшінші тілді оқыту кезінде сҿйлеу ҽрекетінің тҿрт тҥрін қолдануға болады, себебі оқушылардың тілдік деңгейі 

оған  жеткілікті.  Алайда  физика  пҽнінде  спецификалық  сҿздер  мен  сҿйлемдер  кҿп,  ол  екінші  немесе  ҥшінші 

тілді  физиканы  меңгертуге  қиыншылықтар  туғызады.  Осындай  қиыншылықтар  туындамас  ҥшін  оқушыларға 

қосымша ақпарат бірінші тілде берілуі керек.  

Мысалы  мҽтіннің  аудармасы  немесе  терминдердің  аудармасы  бар  кішігірім  сҿздікті  алдын  ала  тарату 

керек. Онымен қоса, физиканы ағылшын тілінде ҿткізу ҥшін жҽне тек қана тілдік мақсаттарға жетпей, онымен 

қоса  пҽндік мақсаттарға  жету ҥшін сабақты  екі кезеңге бҿлуге  тура  келеді. Бірінші кезеңі  -  физиканы  бірінші 

тілде оқыту жҽне екінші тіл элементтерін қосу, екінші кезеңі – ағылшын тілін қолданып, ҽртҥрлі жаттығуларды 

орындау немесе  ақпаратпен жҧмыс істеу. Физиканы  оқыту кезінде жаттығуларды  орындаусыз  жҽне  есептерді 

шығарусыз  болмайды.  Сол  себепті  физиканы  ағылшын  тілінде  оқыту  кезінде  оқушыларда  ақпаратты 

қабылдауды қалыптастыратын есептерді қолдану керек.  

Бҥгінде  ҧстаз  қасиетті  міндетін  атқара  отырып,  білім  беруді  одан  ҽрі  ізгілендіру,  жеке  тҧлғаны 

қалыптастыруда озық, жаңғыртылған ҽдістемелік жҥйені меңгеру, ҽлемдік білім беру кеңістігіндегі ел дамуына 

оңтайлы  ізгі  қадамдарды  игеру  сияқты  жаңа  талаптарға  сҽйкес  істерді  жҥзеге  асыруға  бет  бҧрды.  Сапаға 

жетелейтін, оны қадағалайтын тҥрлі тетіктер жеткілікті. Оқушылардың ҥлгерімі мен жақсы тіл, атап айтқанда, 

академиялық  тіл  білімінің  арасында  берік  байланыс  бар.  Зерттеулер  кҿрсеткенде,  пҽн  мҧғалімдері  тілді 

468 

оқытуды  жҥйелі  тҥрде  қолдайтын  мектептерде  (тілді,  оқылатын  пҽндерді  –  мысалы,  «математика»  жҽне 

«физика» пҽндерін жоғары деңгейде игеруді қоса) оқушыларда ынта мен оқудың артқан деңгейі байқалады.  

Реформаны  жҥзеге  асыру  ҽрбір  ҧстаздың  басты  міндеті.  Сондай  міндеттердің  бірі  ретінде  командалық 

оқыту  ҽдістемесі  негізінде  кіріктірілген  білім  беру  бағдарламасының  ҥштілдік  саясатының  мақсатын  жҥзеге 

асыру.  Мҧндай  игілікті  істер  ел  болашағын  қолына  алатын  болашақ  жастарымыздың  жан  -  жақты  ҿсіп  - 

ҿркендеуіне ықпал етері сҿзсіз. 

Пайдаланылған әдебиеттер: 

1. «Жаңа ҽлемдегі жаңа Қазақстан» ҚР президенті Н.Ҽ.Назарбаевтың жолдауы,  

Астана-2007ж. 

2. Қазақстан Республикасындағы білім беруді дамытудың 2011-2020 жж. арналған Мемлекеттік Бағдарламасы. 

Астана, 2010. 

3.  «Ҽлеуметтік-экономикалық  жаңғырту  –  Қазақстан  дамуының  басты  бағыты»  Қазақстан  халқына  Ҧлт 

кҿшбасшысы – Президенттің жолдауы. 2012 жыл 27 қаңтар. 

4. «Кҿптілді білім констексінде Content Language Integrated Learning (CLIL) тҽсілінің мысалында тіл мен пҽндік 

оқытды интеграциялаудың ҽдістемелік ерекшеліктері» /Ҽ. С. Қамбатырова // Білім. -Алматы, 2012, № 4. 

5. «Заман талабы – Ҥштілділік» Г. Каконова // Қазақстан мектебі, 2012, № 8. 

 

 

CLIL METHODS IN TEACHING ENGLISH LANGUAGE 

 

Koblanova A.A., 

Teacher of Enflish Secondary School № 60 Republic of Kazakhstan, Aktobe 

 

Content  and  Language  Integrated  Learning  (CLIL)  —  is  a method  of  integrated  content  and  language  learning 

based on simultaneous teaching of new content from a curriculum area and contact with a foreign language — learning 

this  language.  This  method  is recommended  by  the  European  Commission to  promote  foreign  language  learning  and 

linguistic diversity. CLIL is not only a teaching method. First of all, it is an approach to the pupil as thinking individual, 

who may evaluate their own work and group work. 

Apart from language and content teaching, CLIL teaches features and skills that are indispensable in adult life, 

such  as: analysis,  synthesis,  creativity,  and  self-reliance  above  all.  The  teachers  working  with  the  CLIL  method 

are experts in  the  area  they  teach,  they  both  pass  the  knowledge  and  teach  the  language. They  are  fluent in  the  target 

language (English in our case) or they are native speakers. 

Aims 

Broadly speaking, the aims of CLIL are to improve both the learners‘ knowledge and skills in a subject, and their 

language  skills  in  the  language  the  subject  is  taught  through.  Language  is  used  as  the  medium  for  learning  subject 

content,  and  subject  content  is  used  as  a  resource  for  learning  the  language.  More  precise  aims  for  CLIL  are  often 

specified in terms of Do Coyle‘s ‗four Cs‘:  

 

 Communication: improving overall target language competence  

 

 Content: learning the knowledge and skills of the subject  

 

Culture: building intercultural knowledge and understanding  

 

Cognition: developing thinking skills 

(Coyle 2007) 

CLIL is not related to one specific methodology.  

However,  CLIL  requires  active  methods,  co-operative  classroom  management,  and  emphasis  on  all  types  of 

communication (linguistic, visual and kinaesthetic). Taking into account the experiences of CLIL in different countries, 

some common methodological features can be found that appear to be linked to learning achievements. 

 Input on subjects becomes more concrete and visual in CLIL.  

In many experiences teachers and students alike emphasise the importance of visual and multimedia support to 

overcome problems caused by special languages. Moreover, new meanings and notions are built through interaction and 

dialogic  structures  which  help  conceptual  entrenchment.  In  primary  school,  it  is  very  important  to  give  children 

opportunities to promote holistic ways of learning and to learn from practical, hands-on experiences.  

a) Students appreciate the chance to use the foreign language for authentic communication and to be allowed to 

focus on meaning and interaction rather than on structures and mistakes. 

b)  Code  switching  is  a  natural  communication  strategy,  and  teachers  should  allow  it,  particularly  in  the  first 

stages  of  CLIL.  Other  communication  strategies  should  be  used,  such  as  reformulation,  simplification  and 

exemplification, leading to translation only as a last resort. 

On the basis of an equal opportunities policy and to develop the European dimension throughout the curriculum, 

it is beneficial for all students to have at least some experience of CLIL during their school years.  

However, the planning of the CLIL curriculum depends on the philosophy of each school and on the image the 

school aims to offer to parents, students and the local community. For example, a primary school may wish to provide 

learners with a large range of extracurricular activities in each field, in order that students can experience diversity and 

469 

choose freely between different areas. In this case, the school can offer short ―linguistic showers‖, in a range of projects 

and  workshops (computer skills, simple scientific experiments, etc.). Other schools  may  wish  to specialize in  modern 

languages, so they will introduce CLIL as complementary to formal language teaching. 

To plan the CLIL curriculum, it is necessary to define long-term goals and to take into account: 

a)

 

the available resources, in terms of:  

• teachers and their competences 

• administrative support in the school  

•  materials  and  resources  (handbooks,  second  language  books,  magazines,  newspapers,  visual  and  multimedia 

materials, TV channels, …) 

b)

 

the number and typology of students: their age, needs, interests and general linguistic competence 

c)

 

parents‘ interest and students‘ motivation to learn a specific modern language (as instrumental in vocational 

studies, for example) and their sensitivity to plurilingualism and European citizenship 

d)

 

specific learning objectives and expected outcomes 

e)

 

how to link CLIL to the subject curriculum: such links can be defined and practised permanently, for instance 

in history modules which can be developed in a second language. However, it is possible to link CLIL to special topical 

events  and  to  school  projects,  such  as  international  exchanges,  music,  theatre,  sporting  events,  art  exhibitions, 

partnerships, etc. 

 Teaching objectives and learning outcomes  

First  of  all,  teaching  aims  or  objectives  and  learning  outcomes  for  both  language  and  content  should  be 

considered.  By  teaching  objectives  we  encounter  information  and  knowledge  teachers  intend  to  teach.  Objectives  are 

described  as  brief,  clear  statements  that  describe  the  desired  learning  outcomes  of  instruction;  i.e.,  the  specific  skills, 

values,  and  attitudes  students  should  exhibit  that  reflect  the  broader  goals.  Learning  outcomes,  on  the  other  hand 

identify  what  the  learner  will  know  and  be  able  to  do  by  the  end  of  a  lesson.  Bentley  (2009)  proposes  learning 

outcomes, should be measurable and achievable at the same time, to help the teachers as well as learners to have a clear 

idea of what goals are to be achieved.  

Coyle  (2005,  p.  4)  claims  that  it  is  crucial  to  reflect  in  CLIL  lesson  that  the  content  of  the  topic  guides  the 

language.  Moreover,  two  important  factors  should  be  remembered  as  follows:  teaching  objectives  and  learning 

outcomes. Broadly speaking, all educational purposes can be defined in one of two ways  - What it is intended that the 

teacher will do – a teaching objective and What it is intended that the student will have learnt, or will be able to do, as a 

result of a learning experience - learning outcome. 

Model activity 1  

Subject: Weather Unit: Changes in the Weather  

Teaching Objectives:  

 

to understand what a cloud is  

 

how it is formed 

 

to define the various types of clouds – esp. Stratus, Cumulus, Cumulonimbus, and  Stratus clouds. 

Learning outcomes:  

At the end of a lesson a learner will be able  

 

to describe what clouds are made of 

 

design and draw clouds´ poster  

 (adapted from Sneed, 2015) 

 Content  and  Language  Integrated  Learning  (CLIL)  is  concerned  with  knowledge  about  teaching  curriculum 

subjects  in  English.  It  would  therefore  be  useful  for  candidates  to  exploit  their  teaching  situation  for  opportunities  to 

prepare for the test. They could use every opportunity to become aware of issues arising from the planning, delivery and 

assessment of their subjects in English.This would include awareness of the use of target language in the classroom by 

both  the  teacher  and  the  learners  at  different  stages  of  teaching  a  lesson  e.g.  lesson  preparation,  lesson  delivery, 

evaluation of work as well as during classroom interaction. 

This is CLIL where the teaching and learning is focused primarily on the subject content and so is content-driven 

This  means  that  the  subject  content  is  given  primary  focus,  this  applies  to  both  content  and  the  administrative 

implications. For example, a school that uses total immersion – where the academic (and possibly social) medium is in 

the  new  language  –  would  operate  under  a  strong  version  of  CLIL  and  favour  subject  concepts  and  skills  in  the 

language  being  taught.  How  to  organize  classroom  activities  in  primary  school.  In  young  learners,  acquisition  of  the 

foreign  language  follows  the  same  patterns  as  the  acquisition  of  the  mother  tongue.  Therefore  the  teacher  has  to  take 

into  consideration  that  the  learner  initially  will  just  be  listening  and  responding  to  the  language  and  that  spoken 

production  should  not  be  forced.  The  CLIL  teacher  should  involve  the  children  in  many  listening  and  responding 

activities, such as miming, problem solving tasks and games. As the attention and concentration span of a young learner 

are short, change of pace in activities is recommended.  

An activity for the primary school  

The game practises an arithmetic and a linguistic component (prepositions). The arithmetic component aims at 

checking the children‘s knowledge of multiplication tables, the learning of the preposition component is incidental. This 

470 

game allows the children who may be weak in arithmetic still to be able to experience success by choosing the correct 

preposition.  

Materials: Picture cards with drawings of relative positions (a person sitting on a chair, on the floor, on the table, 

under the table, etc.) 

1. The teacher asks children to multiply two numbers (e.g. 4x5).  

2. The children write down the answer.  

3. Each child chooses a relative position (Sitting on the chair, on the floor, on the table, under the table etc.) 

4. One child draws one relative position card from the pack and says what the picture shows.  

5. The children who have chosen the correct relative position get a point.  

6. The teacher asks children to say the answer to the multiplication question out loud.  

7. The children who provide the correct answer get a point. 

If there is an activity almost all students enjoy, it is karaoke. Karaoke is a powerful tool in the modern classroom. 

Students retain and enjoy language more through music than any other teaching method. Karaoke is a whole language 

activity that fosters the development of all the language skills (speaking, listening, reading, writing) and brings energy 

into classroom. Students learn language in a fun way and gain confidence through repetition and voicing. You can find 

many examples on eflclassroom.ning.com Crafts, crafts, crafts! When teaching young learners, using crafts is almost a 

must.  Except  from  allowing  students  to  express  their  creativity,  it  also  promotes  pair  and  group  work  and  fulfills  the 

most important aim at this age - it makes English fun! Examples:  

1) Make a cow using a roll of toilet paper and this pattern. 

2) Draw and cut the elephant. Cut the circle where the trunk is supposed to be and put your arm through the hole. 

Use your arm to mime a trunk and to move it while speaking. Children love it! 

жүктеу/скачать 5,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: