Педагогикалық жоғары оқу орны мен білім беру ұйымдары
жүктеу/скачать 10,03 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Трусбаева Енлик Сакеновна
- ЖОҒАРЫЛАТУҒА ЫҚПАЛЫ
- Түйінді сөздер
- Ключевые слова
- РАЗВИТИЕ ПОЗНАВАТЕЛЬНОГО ИНТЕРЕСА У УЧАЩИХСЯ НА УРОКАХ РУССКОГО ЯЗЫКА ЧЕРЕЗ ДИАЛОГОВОЕ ОБУЧЕНИЕ АННОТАЦИЯ
- Keywords
- Список литературы
- Ченцов Дмитрий Сергеевич
- ДЛЯ ОБУЧЕНИЯ И ОЦЕНИВАНИЯ УЧАЩИХСЯ АННОТАЦИЯ
- Түйінді сөздер
Пайдаланылған əдебиеттер: 1. Петти Д. «Современное обучение». – перевод П.Кириллова, – М., 2010. – (Сер.«Прикладная психология»). 2. Халперн Д. Психология критического мышления. – СПб., 2000. – (Сер.«Мастера психологии»). 3. Дудкина О.И., Буркитова А.А., Шакиров Р.Х. Оценивание учебных достижений учащихся. Методическое руководство. - Б.: «Билим», 2012. 4. Браус Дж., Вуд Д. Инвайронментальное образование в школах: Руко-водство: как разработать эффективную программу: Пер. с англ. – СПб., 1994.
Трусбаева Енлик Сакеновна Ғ.Мұратбаев мектеп-гимназиясы, Жамбыл облысы, Байзақ ауданы, Сарыкемер ауылы
Деңгейлік курстарда оқылған формативті бағалау оқушының сабаққа деген ынтасын арттырып қана қоймайды, оның өз бетімен іздену дағдысын да қалыптастырады. Мектепте қазақ тілін оқыту барысында формативті бағалау оқушының өзін-өзі жетілдіре алатынына сенімін қалыптастыруға көмектесті. Түйінді сөздер: деңгейлік курс, формативті бағалау, оқушының өзін жетілдіруі. АННОТАЦИЯ Формативное оценивание повышает не только мотивацию к обучению, но и навыки самостоятельной работы учащихся. В статье также показана эффективность формативного оценивания в обучении казахскому языку, его роль в формировании чувства успешности ученика. Ключевые слова: уровневые курсы, формативное оценивание, самосовершенствование ученика. ABSTRACT Formative assessment not only increases the motivation to learn, but also the skills of independent work of students. The paper also shows the effectiveness of formative assessment in learning the Kazakh language and its role in shaping a sense of student success. Keywords: proficiency courses, formative assessment, student self-improvement.
Қазіргі кезде мұғалім оқушыға білім алудың жобалық, шығармашылық жəне зерттеу жұмыстары сияқты жаңа түрлерін ұсынғанымен, оны бағалаудың жаңа құралдарын əлі қолдана қойған жоқ. Оқушылар үшін жабық болып көрінетін бағалаудың консервативті түрі: дəстүрлі бесбалдық жүйе бұған жарамайды. Бағаның қандай критерийлер негізінде қойылатыны оқушылар үшін түсініксіз, критерийлер талқыланбайды. Бұл білім беруді дараландыруға үйлеспейді. Осыған жауап ретінде бағалаудың жаңа түрлері ұсынылды: формативті бағалау (formative assessment) жəне суммативті (summative) бағалау [1]. Бұл 427
термин өзін-өзі бағалайтын оқушының оқушының жəне мұғалім іс-əреткенің кез келген түріне байланысты, ол кері байланыс орнатуға ықпал етіп, білім беру мен білім алу үдерісін түрлендіруге мүмкіндік береді (Black, P. and Wiliam, D. 1998) [2]. Формативті бағалау оқушы тиімділігіне оң ықпал етеді. Неліктен? Оқу үшін бағалау – бұл оқушы мен мұғалімнің оқушы оқудың қай деңгейде екенін анықтауға, сонымен бірге білім беру мен оқу үдерісін қалай түзетуге болатынын айқындауға мүмкіндік беретін іздену мен түсіндіру үдерісі. Оқуды саяхатпен салыстыруға болады: оқушы өзінің қай жерде екенін, қайда баратынын, бір орыннан екінші орынға қалай жететінін білуі керек. Осы білім саяхатына көмектесу үшін мұғалім əрбір оқушы туралы деректер жинап, онымен кері байланыс орнатып, алға қарай жылжуына көмек беру үшін қарым-қатынас жасай білуі керек. Формативті (ішкі) бағалау əрбір оқушының жеке жетістігін анықтауға бағытталып, оқушыларды бір-бірімен салыстырмайды. Оның қалыптастырушы деп аталатыны да баға жеке оқушыға бағытталған, білім мазмұнын меңгерудегі олқылықтарды көрсетіп, оларды барынша тиімді меңгеруге арналған. Осындай бағалау жүйесін қолданғанда ғана педагог пəнді оқытудың мақсатын нақты көрсете алады, оқушы оқыған тақырыптарды біртұтас жүйеге біріктіріп, нəтижені қадағалаудың адекватты тəсілдерін анықтайды. Оқушыны барынша күш жігерін салып оқуға жетелейді. Оқушылар болса, өзін-өзі бағалаудың ұстанымдарын меңгеріп, өз нəтижесін жақсарту əдістерін игереді, мұғаліммен бірге өзінің білім алуға деген жауапкершілігін бөліседі. Мұндай ішкі бағалаудың мəнісін оқушыны өсімдікпен салыстырып көрсетуге болады: суммативті бағалауда біз оқушының сыртқы бойын ғана өлшегендей боламыз, ал ішкі бағалау өсімдікке су құйып, қоректік зат бергенмен бірдей, өйткені біз тікелей оның өсуіне ықпал ете аламыз (Блэк П.И., Вильям Д., 1998) [3]. Сонымен бірге мынадай теңеуді де қолдануға болар еді: аш адамды балықпен тамақ- тандырғанша, оған қармақ беріп, балық аулауды үйреткен дұрыс. Бірінші жағдайда оның қарны тоқ болып, еңбекқор болады, екінші жағдайда қарны тоқ болса да жалқау болады. Мұны оқуға қатысты деп айтсақ та болады. Білім берудің мақсаты – оқушыны мəлі- меттермен қаруландыру емес, оны ақпарат жинап, өңдей білуге үйрету. Оқушыға берілетін білім көлемі аз болса да, оны бастапқы дереккөздермен жұмыс істеп, білімді терең меңге- руіне көмек беруміз керек. Осылай алған білім көлемі аз болса да берік болады, ұзақ уақыт бойы ұмытылмайды. Оңай алынған білім оңай ұмытылатынын еске сақтайық (Джеймс М., 2002). Қиындықпен алынған білім мидың түбінде жатпай, үнемді белсенді қозғалыста болады. Білім беру сонымен бірге білімді қолдану дағдысы да. Егер жоғары сынып оқушысы өз ойын еркін айтып, жазып бере алмаса, онда оны білім алды деп айтуға бола ма? Еңбек адамды теориялық білімнен гөрі дамыта түседі. Қазіргі білім беруде ақпарат өте көп мөлшерде беріледі. Ақпаратты молынан береміз деп оқушының қарапайым тілдік талдау жасау дағдысын қалыптастыруына да уақыт таппай жатамыз. Қазіргі əлем жылдам өзгеріп отыр, сондықтан заманынан қалып қоймас үшін бала өте көп білуі керек дейміз. Соның нəтижесінде бала қорытып үлгермейтін өте үлкен көлемдегі ақпарат беріле бастайды. Кез келген ақпаратты баланың дұрыс қабылдауы үшін алдымен оның дүниеге деген көзқарасын қалыптастырып алуымыз керек еді. Ол үшін көп білімнің де қажеті жоқ: ең алдымен, құндылықтар иерархиясын (не маңызды, не маңызды емес), екіншіден, адамгершілікті қалыптастыру (не жақсы, не жаман). Осыдан кейін бала кез келген ақпаратты ойланып, бағалауға үйренеді. Егер оқушының əлемді тұтас қабылдауы қалыптасса, онда ол алынған білімнің барлығын өзінің білім жүйесіндегі қажетті орнына қоя біледі, өзіндік бағалау жасай алады. 428
Білім сапасын арттырудың бір жолы – оқушыны білімін тексеру мен бағалау. Сондықтан мұғалімнің бағалау қызметі – мектептегі аса өзекті мəселенің бірі. Формативті бағалау мен суммативті бағалауды салыстыру Формативті ағымдық бағалау Суммативті – қорытынды бағалау Оқу барысында формативті бағалау Тақырып немесе бөлім соңында бағалау Кері байланысты орнатады Қорытынды бағалау болып табылады Оқушыларға өз жұмысын
түзетуге мүмкіндік береді Оқушыларға нені үйренгенін көрсетуге мүмкіндік береді Мұғалімге өз
жұмысын түзетуге мүмкіндік береді
Формативтік жəне жиынтық (жиынтықтайтын) бағалау арасындағы айырмашылық 1960 жылдардан бастап белгіленседе, бірақ берілген екі терминнің мəні нақты ажыратыл- маған [1, б. 31]. Бұның біріншісін ынталандыру үшін қойылатын баға деп, екіншісін білімді қорытынды бағалау деп түсінсек болады. Оқытуды, əдістерді жəне оны іске асыру мүмкіндіктерін жақсарту жолдарын анықтауға бағытталған бағалау формативті немесе оқыту үшін бағалау болып табылады. Бұл терминді 1989 жылдан бастап жұмыс жүргізген Ұлыбритания академиктерінен құралған Бағалау Реформасының Тобы (Assessment Reform Group) 1999 жылғы зерттеу нəтижелері туралы жариялағанда ұсынды. Осы теориялық мəселелерді егізге ала отырып, өзімнің ұзақмерзімді зерттеуімді 2014 жылдың 1-3 тоқсандары арасында Жамбыл облысы, Байзақ ауданы, Сарыкемер ауылындағы Ғ.Мұратбаев мектеп-гимназиясының 8-сыныптарында жүргіздім. Сыныпта 31 оқушы бар. Қазақ тілі мен əдебиеті сабақтары аптасына 3 рет өтеді. 8-сыныптағы қазақ тілі сабақтарындағы формативті бағалау технологиясын сынау кезінде оқуды бағалауда мына қадамдарды орындауға ұмтылдық: • Оқушылармен оқу мақсаты туралы ой бөлісу, оны түсінікті тілмен жеткізу; • Оқушылардан не күтілетінін білуге көмектесу; • Оқушының өзін-өзі жəне сыныптастарын бағалауы; • Оқушының өзін-өзі жетілдіре алатынына сенімін қалыптастыру; • Сыныпта жағымды ахуал орнату; • Оқушылармен бірге бағалау туралы ақпаратты жиі талқылау; Зерттеуіме негіз болатын теориялық мəселелерді əртүрлі əдістемелік дереккөздерден алдым.
Зерттеу барысында формативті бағалаудың оқушы мотивациясын арттыра түсетініне көз жеткіздім. Ендігі мақсат – жетістік критерийлерін жетілдіру арқылы оқушының өзіндік жұмыс істеуге ынталандыру.
1. Мұғалімге арналған нұсқаулық. Үшінші (негізгі) деңгей. Қазақстан Республикасы жалпы білім беретін мектептері педагогтерінің біліктілігін арттыру курсының бағдарламасы 2. Блэк П.И., Вильям Д. (1989). Сыныпта бағалау жəне оқыту, білім берудегі бағалау:
3. Блэк П.И., Вильям Д. (1998). Қара жəшіктің ішінде: жоғарылайтын стандарттар жəне сыныптағы бағалау. Лондондағы Кингс-Колледж, Оқыту мектебі (NFER/Nelson қолайлы).
429
учитель русского языка и литературы ГУ «Карабалыкская СШ №1 им.М.Горького отдела образования акимата Карабалыкского района»
РУССКОГО ЯЗЫКА ЧЕРЕЗ ДИАЛОГОВОЕ ОБУЧЕНИЕ
Берілген түсініктемеде « Танымдық қызығушылықтарын дамыту, оқушылардың орыс тілі сабақтарында диалогтік оқыту арқылы » барысындағы ұстаздың өзгерісі жайында айтылған, нақтылап айтқанда топтық жұмыс, диалог арқылы, өзбетінше білімдерін кеңейтіп, толықтырып өмірде қолдану. Түйінді сөздер:Диалогты оқыту, топтық жұмыс, ақпаратпен алмасу, ынтымақтастық, өзара оқыту. АННОТАЦИЯ В данной статье говорится об изменения в практике педагога с помощью использования «Развитие познавательного интереса у учащихся на уроках русского языка через диалоговое обучение», а именно об обучении через диалог и групповую работу, которые позволяют учащимся самостоятельно добывать знания, а затем применять их в жизни. Ключевые слова: Диалоговое обучение, групповая работа, обмен информацией, взаимо- действие, взаимообучение. АBSTRACT This article refers to the changes in teacher practice through the use of « The development of cognitive interest of students at the lessons of Russian language through Dialogic learning », namely about learning through the dialogue and group work, that allow students to independently acquire knowledge and then apply them in life. Keywords:Dialog training, group work, information exchange, interaction, mutual learning.
а искорка, которую мы должны зажечь.
Профессия педагога – одна из важнейших в современном мире. От наших усилий зависит будущее человеческой цивилизации. Перед каждым учителем стоит труднейшая задача: поддержать интерес к школе, не дать ребёнку разочароваться и обмануться в своих ожиданиях, разжечь искру познания. Цель учителя – не только формировать знания, умения, навыки, но и помочь каждому ребенку сформироваться как личности, развить желание и стремление в преодолении жизненных трудностей, умение правильно оценивать свои поступки, результаты своего труда. [1] После прохождения мною трёхуровневых курсов я поняла, что реализовывать эти цели на уроке мне помогают идей семи модулей Программы, а в частности идеи модуля «Новые подходы в преподавании и обучении. Он включает в себя «Обучение через диалог» и «Обучение тому, как учиться». Если раньше на моих уроках в основном преобладала форма обучения «учитель-ученик», при этом больше всегда говорила я: хотела скорее донести тему, сама отвечала на поставленные мною же вопросы. Теперь я понимаю, что диалог занимает центральное место на уроке и может способствовать интеллектуальному развитию учеников и их результативности в обучении. (Мерсер и Литлтон, 2007). В процессе парной и групповой работы появился диалог «ученик-ученик». Дети поняли, что являются равноправными партнерами, прилагающими все усилия для получения результата, идеи проходили в двух направлениях и продвигали обучение ученика
вперёд. (Александер, 2004). Наи
группах. С каждом ур соблюдать самые раз чтобы сос коммуник
теми деть общаются
в группе, оформлен
спикеров гласят: «У сделал - ключевые
интересно уже готов учащихся имеющихс
полученны учителя, с Наб (фото2) я мнение, д тывают
ошибочны группе, с тему и це что необх поставить для этого, тему и це конечный критическ изучаться оценивать между со психологи Фото 3: работа языка иболее про Совместно роке мы о ь. Для де знообразны став групп кабельными ьми, с кото я меньше. я вижу, ка нию и за и т.д. ( Услышал – понял». е идеи прог о добывать вой инфор происход ся знаний ыми в клас сверстников блюдая за увидела, к давать реко критерии ые), устан стараются ели урока. ходимо дат цель обуч , я предлаг ели урока. результат ки через ди учениками ь совместн обой, неже ически и по а над проектом в п одуктивной о с детьми озвучиваем еления на ые способы п менялся. и, находит орыми в по Когда реб ак они деля ащите сво фото 1) Н – забыл, п Я понял
граммы раб знание са рмацией. « дит в усл с новым ссе из разл в, из учебн а работой как дети ст омендации оцениван навливают самостоят Учёные Д ть возможн чения, созд гаю выпол Дети дово . А я сдел иалогически и совместн ую работу ели с учи о форме об паре на уроке русск й формой и мы разра их и всег группы я ы, каждый р Это учит ть общий овседневно ята выполн ятся своим оих работ Недаром м посмотрел ла, что д ботают, что амим, а не «…развити ловиях вза ми, либо с личных ис ников» [2, с учащихс тали выск , советы, с ия (пусть нормы п тельно сфо Дьюи и Бл ность учащ дающую не лнить такие ольно актив ала вывод, ие взаимод «м что в в гру
орг иду
зам обу
про уче
диа но друг с др у. Психоло ителем, так щения. кого
430 работы те аботали пр гда стараем я использ раз стараю т детей бы язык даже ой жизни о няют задан ми идеями т, выбира мудрые сло – запомн ействитель о детям оче пользовать ие мышлен аимодейств со знаниям сточников: с.144]
я в груп казывать св сами выра ь иногда поведения ормулирова лум считаю щимся сам еобходимы е задания, вно включ , что учени действия со Наблю
едленного» о они могу выполнении уппе «быс ганизовыва ут на п мечаний, но Таким
учение, то осто общен ебной инф алогового ругом, учен оги отмечаю к как они еперь на м равила раб мся
ую юсь,
ыть е с
они ния
по ают
ова ил,
ьно ень
ься ния
вия ми,
от ппе,
воё ба-
и в ать ют, мим
ый внутрен чтобы уча чались в эт ики способ о своими ро юдая за раб » учеников ут эффектив и заданий, трый» про ает работу оводу, не о могут вне образом, между уче ние друг с ормацией. обучения
ники будут ют, что де и понимаю Фото 1
Фото 2 языка
моих урока оты в груп нний мотив ащиеся сам тот процесс бны исслед овесниками ботой «бы в, (фото3) вно работа дополняя оявляет ли у. «Средни е высказы ести небол если прав ениками бу другом, а При созд я, матер т помогать етям легче ют друг д групповая работа : обсуждение зада ах является ппе, практ в к процес ми могли о с, нацелив довать и ра и.
строго», « пришла ать в групп друг друг идерские к ий» и «ме ывают кр ьшие попр вильно орг удет проис прежде вс данных усл риал урок друг другу е установит друга лучш на уроке русского аний в группе на ур я работа в тически на су учения, определить ая себя на азмышлять среднего», к выводу, пе, помогая га. В такой качества и едленный» ритических равки.
ганизовать сходить не сего обмен ловиях для ка будет у, научатся ть контакт ше, ближе о языка роке русского в а
ь а ь , ,
я й и » х
ь е н я т я т е
431
Когда учащиеся работают в парах или группах, они вовлечены во взаимодействие, которое является более «симметричным», чем взаимодействие в форме беседы «учитель- ученик», и, таким образом, имеет различные возможности для разработки обоснованных аргументов и описания наблюдаемых событий. Взаимообучение и взаимопомощь исключают возникновение состояния тревожности, парализующей познавательные возможности детей, тем самым стабилизирует положительную мотивацию учения. Сами дети отмечают, что наши уроки стали более интересными, время на уроке проходит незаметно. Как утверждал Бернард Шоу «Единственный путь, ведущий к знанию, - это деятельность», я уже начала внедрение идей семи модулей в свои уроки и дальнейшая моя работа обязательно будет успешной, так как, анализируя свой урок, я вижу результаты: дети научились слушать и слышать друг друга, высказывать свое мнение, совместно решать проблемные вопросы, у них появилось чувство уверенности в своих силах, появился интерес к учению, стремление к поисковой и исследовательской деятельности.
1.Современный учитель. Каков он? [http://pedsovet.org/component/option,com_mtree/task,viewlink/link_id,4282/Itemid,88/] 2.Руководство учителя. Третий (базовый) уровень. ФОО «Назарбаев Ителлектуальные школы», 2012 год. www.cpm.kz
Ченцов Дмитрий Сергеевич учитель физической культуры НИШ ФМН г.Костанай
ДЛЯ ОБУЧЕНИЯ И ОЦЕНИВАНИЯ УЧАЩИХСЯ
Аталған мақалада дене шынықтыру сабақтарында оқушыларды оқыту барысында акпараттық – коммуникациялық технологиялардың қолдану тежірибесі қарастырылған. АҚТ қолдануымен оқыту үдерісі мұғалімге «Дене шынықтыру» пəнін жоғары əдістемелік деңгейге өткізуге, оқушыларға жалпы білім беретін мектеп бағдарламасын табысты игеруге көмектеседі. Бұл тəжірбие дене шынықтыру мен спорт саласындағы мамандарға қызықты болады. Түйінді сөздер: дене шынықтыру, акпараттық–коммуникациялық технологиялар, оқушыларды АҚТ көмегімен оқыту. жүктеу/скачать 10,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|