Пән : «Коммуналды гигиенасы»


Иллюстрациялы материалдар



бет48/49
Дата02.05.2023
өлшемі226,41 Kb.
#88966
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49
Байланысты:
лек-КГ-ОЗ-каз

4.Иллюстрациялы материалдар: слайдтар- 20
5.Әдебиет:

  1. Мазаев В.Т., М.М. Гимадеев, А.А.Королев, Т.Г. Гилепнина, Коммуналыд гигиена Ү.2 код В.Т.Мазаева – 2 ші. Испр. И.дом.М: ГЭОТАР – медиа 2006-304 бет.

  2. Коммуналды гигиена Неменко Б.А., У.И.Кенесариев Алматы Ғылыми басылым, 2003-463 бет.

  3. Коммуналды гигиена Акулов К.И., Буштуева К.А., М. Медицина 1986-608 бет.

  4. Жалпы гигиена под ред. А.М.Большакова, В.Г. Маймагулова 1986-608бет.

6. Қорытынды - сұрақтары:

  1. Қала шуының көздерін атаңыз?

  2. Қалалық шуға гигиеналық сипаттама беріңіз.

  3. Қалалық шудың классификациясын келтіріңіз?

  4. Қала шуының адам денсаулығына тигізетін әсерін айтыңыз.

  5. Қала шуының алдын-алу шараларын атаңыз.

  6. Халықты шудан қорғаудағы заңды құжаттарды атаңыз?

15
1.Тақырыбы. Инсоляцияның гигиеналық маңызы.
2.Мақсаты: инсоляцияның гигиеналық маңызын бағалау.
3. Дәріс тезистері:
Жарық — адам көзінде көру сезімін тудыратын және кеңістікте толқын тәрізді таралатын электромагниттік сәуле. Қабылдайтын сәуле диапазоны 360 - 830 лм.
Электромагниттік толқындардың басты сипаттамасы – толқын ұзындығы. Толқын ұзындығы әр түрлі сәулелер әр түрлі қасиетке ие болады, оны электромагниттік шкаласы шектейді. Инсоляцияның адамға және қоршаған ортаға әсері екі жақты: жақсы және экономикалық тұрғыдан тиімді, сондықтан кез келген географиялық аймақта қала кеңістігіне және ғимарат интерьерінде күн сәулесінің түсуін қамтамасыз ету қажет.
Әйтседе, күн сәулесі дене қызуын (перегрев), жарық дискомфортын, тағы шектен тыс сәулелену және электрэнергиясының көп шығынына алып келеді, себебі бөлме микроклиматын реттейде, одан қорғануға немесе ұтымды пайдалануды алып келеді.
Инсоляция – бұл беткейлердің тікелей күн сәулесімен сәулеленуі. Сәуленленудің 3 аймағы бар: А — антирахиттік аймақ, D дәруменінің синтезіне алып келеді; Б — эритемді аймақ, мұнда денеде загар болады; В — бактери­цидтік аймақ, микробтар жойылады.
Адамның өміріне және іс әрекетіне инсоляцияның әсері оң (салқын мезгілде қосымша жылу және жарық көзі; бактерицидтік әсері) және кері (жазда бөлменің ысуы, дис­комфорттық жарықтану, жарқырау; күн сәулесінің бұзу әсері) болады.
Сол себепті тағам өндірісінің цехтары, бояу цехтары, кітап сақтау қоймалары, музей залдары және т.б. бөлмелер инсоляцияланбайды. СҚНжЕ 2.07.01.89 сайкес инсоляцияны нормалау байланысты: құрылыс салу орнына, бөлменің тағайындалуына, орындалған жұмыс сипатына.
Тұрғын және қоғамдық ғимараттарда, орналасуы 58° с. е., инсоляция 22 апрельден 22 августке дейін болып, күніне түсуі 3 сағаттан кем емес болуы керек. Орталық аймақта (58—48° с. е.) —2,5 сағаттан кем емес. Оңтүстік аймақта (<48° с. е.) —2 сағаттан кем емес.
Көп қабатты тұрғын үй жағдайында инсоляцияның үзікті болуына рұқсат етіледі. Алайда 1 сағаттан кем емес болғанда. Бұл жағдайда инсоляцияның жалпы мөлшері 30 минутқа артады.
Балалар бөлмесінде инсоляция 3 сағаттан кем емес болуы керек және балалар бөлмеде болмағанда түскені дұрыс.
Инсоляцияның ұзақтығы жергілікті жерлерде күннің көзге көрініп жылжуына байланысты анықталады. Күннің жағдайы азимутпен және тұру биіктігіне байланысты анықталады.
Жылдың әр мезгілінде инсоляцияның сипаттамасы үшін күннің тұру күндері анықталған:
22 декабрь (ең қысқа күн), 22 июнь (ең ұзақ күн), 22 сентябрь и 22 март (күз және көктем теңесу күндері, инсоляцияның ұзақтығы 12 сағатты құрайды).
Инсоляция ұзақтығы күн картасының көмегімен анықталады, аспанның жарты шарын және по­лярлы координат X күннің жылжу траекториясы болып табылады.
Инсоляцияны бағалау және нормалау келесі критерийлер бойынша анықталады:
• Гигиеналық фактор — жалпы сауықтырғыш және санациялаушы әсері бар, бөлме құрылысына келетін тиімді күн радиациясы. Бұл минимум 140 эр • сағ тең, бакте­рицидтік радиация үшін - 40 бакт • сағ;
• Әлеуметтік- жобалық фактор – күнмен түннің теңесу кезінде тәулік бойы болатын инсоляцияның астрономиялық ұзақтығы, ол күн сәулесінің көзбен фиксациялайтын психоэмоционалдық минимумды қамтитын 2—4 сағат көлемінде түсетін, адаммен табиғатты байланыстыратын инсоляция.
• Техникалық-экономикалық фактор — 5000 м2/га жермен қамтитын қалыпты тұрғын қорды қамтамасыз ететін құрылыс тығыздығы, қала террториясын 8—12% үнемдейді.
Инсоляцияны көп жағынан нормалау инсоляцияның құрылыстық нормасына келесідей талаптар қойылады:
• адамға және табиғатқа күннік сауықтырғыш әсері бар деген биофизикалық түсінікке сай ;
• жаппай құүрылыс салуда композициялық шешімдерді шешу және типтік үйлерді маневерлеуде кең таңдау мен бостандық беруді қамтамасыз ету, күн радиациясы қорын және географиялық ендіктерге байланысты жарық климатын ескеру, ғимараттар арасындағы қашықтықтарды реттеу (әсіресе оңтүстік және солтүстік аймақтарда), бөлменің табиғи жарықтауына қойылатын талаптарды ескере отырып;


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет